Rodzaj liczy w Europie kilkadziesiąt gatunków, z czego w Polsce występuje kilkanaście. Są to grzyby mikoryzowe, występują w lasach.
much. żółtopomarań.
vaginata v. flavesc.
🔴☠
muchomor wiosenny
Amanita decipiens
opis
Młode owocniki kuliste, chronione osłoną całkowitą, której resztki są u części gatunków widoczne w postaci łatek na kapeluszu i pochwy u podstawy. Dodatkowo występuje osłona częściowa której pozostałością jest pierścień (występujący nie u wszystkich gatunków ); pierścień może być rowkowany lub gładki. Ważną cechą wyróżniającą jest prążkowanie brzegu kapelusza lub jego brak. Blaszki wyraźnie lub niewyraźnie wolne. Przeważnie białej barwy. Trzon łatwo wyłamuje się z kapelusza. Wysyp zarodników biały. Zarodniki okrągławe do owalnych, rzadziej niemal cylindryczne; gładkie, amyloidalne lub nieamyloidalne.
Young sporocarps covered with universal veil which remnants are sometimes visible as warts on cap surface or volva at stipe base. Some species have distinct membranous ring. Ring may be striate or non striate which is important character. Other important character is striate cap margin. Lamellae free or indistinct free. Usually white or whitish. Stipe easily separable from cap. Spore print white. Spores globose, ovoid, rarely ellipsoid, smooth, amyloid or inamyloid.
jadalne czy trujące?
Niektóre gatunki śmiertelnie trujące w tym najniebezpieczniejszy muchomor zielonawy (Amanita phalloides). Są też gatunki słabiej trujące, niejadalne i jadalne.
Some species deadly poisonous, among them most infamous muchomor zielonawy (Amanita phalloides). There are also not so poisonous Amanitas and even edible ones.
dla grzybiarzy
Grzyby kapeluszowe o białych, wolnych blaszkach i białej barwie wysypu zarodników. Dla oznaczenia gatunków muchomorów konieczne jest zwrócenie uwagi na resztki osłony owocnika - zwykle dobrze rozwiniętej. W miarę wzrostu owocnika rozrywa się ona i pozostaje u części gatunków jako pierścień lub łatki na kapelusza, oraz jako ornamentacja lub pochwa u podstawy trzonu. Kształt podstawy trzonu i detale jego budowy są ważną cechą diagnostyczną przy oznaczaniu muchomorów.
Wśród muchomorów znajdują się zarówno cenione gatunki jadalne, jak i trujące, w tym najgroźniejszy, śmiertelnie trujący muchomor zielonawy (Amanita phalloides).
k 1. Sekcja Vaginatae|Trzon bez pierścienia, brzeg kapelusza prążkowany Zarodniki nieamyloidalne.
k 1.1.|Podstawa trzonu z workowatą pochwą.
k 1.1.1.|Kapelusz szary lub biały.
k 1.1.|Podstawa trzonu z workowatą pochwą.
k 1.1.1.|Kapelusz szary lub biały.
kapelusz szary lub białawy; z wyraźnym garbkiem; trzon pusty; zarodniki kuliste
Amanita argentea
muchomor srebrzysty
Amanita mairei
k. srebrzystoszary, bez garbka; trzon gąbczasty; zarodniki szeroko elipsoidalne
k 1.1.2.| Kapelusz pomarańczowy do brązowego.
Kapelusz pomarańczowy; trzon i pochwa blado pomarańczowe
kapelusz rdzawy do jasno-rdzawobrązowego; trzon brązowawy, jasnordzawy; pochwa biała z rdzawymi lub białawoczerwonymi plamami
kapelusz żółtobrązowy, później umbrowo- do szarobrązowego, często z ciemniejszą strefą pierścieniową; trzon brązowawy; pochwa biała
k. ochrowoszary, młody często białawy z rdzawymi plamam; trz. blady, z kłaczkami, młody z grubym ale nietrwałym pierścieniem
pochwa silna, długa i bardzo gruba (do 10mm grubości)
k 1.2.| Podstawa trzonu z nietrwałą pochwą.
Amanita ceciliae
muchomor złotawy
Amanita inaurata
k. duży, brązowawy, czerwonawo-żółtobrązowy; szarobrązowy; brzeg silnie prążkowany; pochwa szara
k. bardzo mały; szarobrązowy, szary; podstawa trz. zgrubiała bez śladów pochwy
k 2.| Trzon ze skórzastym pierścieniem. Zarodniki amyloidalne. Podrodzaj Lepidella.
k 2.1.| Brzeg kapelusza karbowany. Pierścień nie karbowany.
k 2.1.1.| Postawa trzonu z krótką, przylegającą pochwą, zwykle nie bulwiasta.
k 2.1.| Brzeg kapelusza karbowany. Pierścień nie karbowany.
k 2.1.1.| Postawa trzonu z krótką, przylegającą pochwą, zwykle nie bulwiasta.
k. brązowy z licznymi białymi łatkami; miąższ pod skórką kapelusza biały
k. ochrowy, woskowożółty, z nielicznymi białymi resztkami osłony
k. ochrowobiaławy, cielisty; t. wysmukły o podstawie z obrzeżoną kulistą bulwką, głęboko zagłębiony w ziemi
k 2.1.2.|podstawa trzonu bulwiasta z resztkami osłony w postaci kłaczków ułożonych w wałeczki
k. czerwony; miąższ pod skórką kapelusza pomarańczowo-żółty
k. brązowy, żółtobrązowy; miąższ pod skórką kapelusza żółto-brązowy
k 2.2.| Brzeg kapelusza nie karbowany
k2.2.1.|Podstawa trzonu ze skórzastą, workowatą pochwą. Pierścień skórzasty i delikatnie strefowany lub (A. ovoidea) z mączystą powierzchnią;
zobacz też porównanie, synonimy grupy gatunków (Amanita phalloides-virosa-verna-synonimy)
k
zobacz też porównanie, synonimy grupy gatunków (Amanita phalloides-virosa-verna-synonimy)
kapelusz oliwkowozielony, brązowozielony z ciemniejszymi grubymi promieniście rozmieszczonymi włókienkami; trzon biały z oliwkowozielonymi zygzakami; pochwa i blaszki białe; zapach słodkawy, miodowy
forma albinotyczna poprzedniego, widoczna pozostaje włókienkowata struktura kapelusza i trzonu; na wysuszonych egzemplarzach może być wyraźniejszy zielonkawy odcień
Amanita verna
muchomor wiosenny
Amanita decipiens
mniejszy od powyższych; czysto biały kapelusz i trzon; powierzchnia kapelusza delikatnie włókienkowata lub gładka
pokazana po zalogowaniu
lasy iglaste, rzadziej liściaste na glebach ubogich i kwaśnych;
rzadki
rzadki
k 2.2.2.| Podstawa trzonu prawie kulisto zgrubiała i obrzeżona. Pierścień gładki.
k. jasnożółty lub biały, zwykle z licznymi białymi lub białawymi łatkami; miąższ o wyraźnym zapachu surowych ziemniaków
k. brązowy z nielicznymi szarymi łatkami; zapach jak u poprzedniego gatunku
k 2.2.3.| Podstawa trzonu cebulowato zgrubiała lub nie, bez pozostałości osłony. Pierścień karbowany lub delikatnie strefowany
k. żółtobrązowy, liliowobrązowy, rzadziej białawy; z wieloma podobnie zabarwionymi małymi łatkami; trzon tej samej barwy, różowy lub żółtawy; pierścień prążkowany; miąższ czerwienieje
Amanita excelsa
muchomor twardawy
Amanita spissa var. excelsa
pokazana po zalogowaniu
pokazana po zalogowaniu
Kapelusz szary, żółtawoszary, szarobrązowy, rzadziej białawy z licznymi drobnymi łatkami barwy jasno do ciemnoszarej.
Lasy liściaste i iglaste.
Amanita franchetii
muchomor szorstki
Amanita aspera sensu auct. mult.
k. i t. szarożółtawe; pierścień żółto obrzeżony; m. biały
Amanita echinocephala
muchomor jeżowaty
Amanita solitaria var. bicollariata
k. szarobiaławy, srebrno- do zielonkawoszarego, ze stożkowatymi, szpiczastymi łatkami; wysyp zarodników, blaszki i miąższ zielonkawe; zapach nieprzyjemny
k. biały do brązowawoszarego, z grubymi, stożkowatymi łuseczkami, z brzegu kapelusza zwieszają się resztki osłony; bl. białe do kremowych
nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈
poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Amanita [🔉 a·ma·ni·ta] • (pl) muchomor
Amanita
(gr., subst., f)
— nazwa rodzaju grzybów muchomor (Amanita) od greckiego amanitai - dla bliżej nieokreślonych grzybów jadalnych
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji