grzyby.pl

Amanita fulva Fr. [🔉 a·ma·ni·ta *]

muchomor rdzawobrązowy, "panienka", Grisette, Tawny Grisette /en/
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy)
17.07.1999, Dolny Śląsk, okolice Twardogóry; copyright © by Marek Snowarski
Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy)
u podstawy widoczne resztki pochwy, widać też prążkowany brzeg kapelusza; las mieszany sosnowo-bukowy, licznie; 04.07.1999, Dolny Śląsk, lasy milickie; copyright © by Marek Snowarski
Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy)
Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy)
pod sosnami i świerkami w mchu

owocnik

Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy)
Kapelusz pomarańczowobrązowy do brązowego; młody dzwonkowaty, potem wypukły, w końcu rozpostarty z niewielkim garbkiem i cienkim miąższem; 30-80 (110) mm średnicy; powierzchnia gładka, prawie zawsze bez łatek, rzadko z przyklejonymi nielicznymi, dużymi kawałkami osłony całkowitej; wilgotna błyszcząca, lepka, brzeg wyraźnie prążkowany.

Blaszki białe, gęste, kruche, wybrzuszone, 5-10 mm szerokości, wolne.

Trzon długi i dość smukły, 80-200 x 5-20 mm, cylindryczny, stopniowo zwężający się ku szczytowi, dojrzały z kanałem w środku; białawy, bez pierścienia, zwykle z delikatnymi przylegającymi łuseczkami; u podstawy trzonu wyraźna, workowata, błoniasta, porozrywana pochwa, biała z pomarańczowo-brązowymi plamami na zewnętrznej powierzchni.

Miąższ biały, delikatny, kruchy; bez określonego zapachu i o łagodnym smaku.Kapelusz pomarańczowobrązowy do brązowego; młody dzwonkowaty, potem wypukły, w końcu rozpostarty z niewielkim garbkiem i cienkim miąższem; 30-80 (110) mm średnicy; powierzchnia gładka, prawie zawsze bez łatek, rzadko z przyklejonymi nielicznymi, dużymi kawałkami osłony całkowitej; wilgotna błyszcząca, lepka, brzeg wyraźnie prążkowany.

space

Trzon długi i dość smukły, 80-200 x 5-20 mm, cylindryczny, stopniowo zwężający się ku szczytowi, dojrzały z kanałem w środku; białawy, bez pierścienia, zwykle z delikatnymi przylegającymi łuseczkami; u podstawy trzonu wyraźna, workowata, błoniasta, porozrywana pochwa, biała z pomarańczowo-brązowymi plamami na zewnętrznej powierzchni.

space

Pileus orange-brown to brown; young campanulate, in age convex to plane with low umbo; flesh thin; 30-80 (110) mm broad; surface smooth, without veil remnants or rarely with few large pieces of volva; when wet viscid, shining, margin distinctly striate.

Lamellae white, crowded, fragile, ventricose, 5-10 mm broad, free.

Stipe long and slender, 80-200 x 5-20 mm, equal, toward the top tapered, mature hollow; whitish, without ring; surface usually with tiny scales; at stipe base distinct, sack-like, membranous, cracked volva, white with orange-brown stains on outer side.

Flesh white, fragile, soft; without odour, taste mild.

Pileus orange-brown to brown; young campanulate, in age convex to plane with low umbo; flesh thin; 30-80 (110) mm broad; surface smooth, without veil remnants or rarely with few large pieces of volva; when wet viscid, shining, margin distinctly striate.

space

Stipe long and slender, 80-200 x 5-20 mm, equal, toward the top tapered, mature hollow; whitish, without ring; surface usually with tiny scales; at stipe base distinct, sack-like, membranous, cracked volva, white with orange-brown stains on outer side.

space

zarodniki

Wysyp zarodników biały. Zarodniki kuliste lub kulistawe, gładkie, przejrzyste, nieamyloidalne, 8-12 µm.Wysyp zarodników biały. Zarodniki kuliste lub kulistawe, gładkie, przejrzyste, nieamyloidalne, 8-12 µm.
Spore print white. Spores globose or subglobose, smooth, hyaline, nonamyloid, 8-12 µm
Spore print white. Spores globose or subglobose, smooth, hyaline, nonamyloid, 8-12 µm

jadalne czy trujące? 🟢

Jadalny. Tradycyjnie zbierany w niektórych częściach Polski (np. Polska centralna) pod potoczną nazwą panienki lub czubki.Jadalny. Tradycyjnie zbierany w niektórych częściach Polski (np. Polska centralna) pod potoczną nazwą panienki lub czubki.
Edible. Traditionally collected in some parts of Poland.
Edible. Traditionally collected in some parts of Poland.

występowanie

Jest w czekliście.[105]
Bardzo pospolity. Owocniki wyrastają od czerwca do października, nieraz masowo, w lasach iglastych i liściastych, także w suchszych okresach.Bardzo pospolity. Owocniki wyrastają od czerwca do października, nieraz masowo, w lasach iglastych i liściastych, także w suchszych okresach.
Very common. Early summer-fall, often in large groups, in coniferous and deciduous forests, also during more dry period.
Very common. Early summer-fall, often in large groups, in coniferous and deciduous forests, also during more dry period.
Muchomor rdzawobrązowy to najpospolitszy na nizinach, jeden z wielu gatunków muchomorów z sekcji Vaginatae. Charakteryzują się one brakiem pierścienia. Podstawa trzonu nie jest wyraźnie zgrubiała i jest otoczona mniej lub bardziej wyraźną pochwą (stąd nazwa tej grupy gatunków). Brzeg kapelusza jest często silnie i na dużej części promienia prążkowany (z prześwitującymi blaszkami). Poszczególne gatunki różnią się barwą kapelusza, rodzajem osłony, w jakiej formie pozostaję jej resztki, barwą pochwy i łatek na kapeluszu.

Dawniej cała grupa gatunków różnie zabarwionych ale o podobnym wyglądzie i cechach mikroskopowych była ujmowana w ramach muchomora szarawego (Amanita vaginata) jako jego odmiany.Muchomor rdzawobrązowy to najpospolitszy na nizinach, jeden z wielu gatunków muchomorów z sekcji Vaginatae. Charakteryzują się one brakiem pierścienia. Podstawa trzonu nie jest wyraźnie zgrubiała i jest otoczona mniej lub bardziej wyraźną pochwą (stąd nazwa tej grupy gatunków). Brzeg kapelusza jest często silnie i na dużej części promienia prążkowany (z prześwitującymi blaszkami). Poszczególne gatunki różnią się barwą kapelusza, rodzajem osłony, w jakiej formie pozostaję jej resztki, barwą pochwy i łatek na kapeluszu.

space

Muchomor żółtawy (Amanita crocea) o podobnej jak u muchomora rdzawobrązowego (Amanita fulva) barwy pomarańczowordzawym kapeluszu, jest masywniejszy i ma trzon pokryty kłaczkami barwy kapelusza.Muchomor żółtawy (Amanita crocea) o podobnej jak u muchomora rdzawobrązowego (Amanita fulva) barwy pomarańczowordzawym kapeluszu, jest masywniejszy i ma trzon pokryty kłaczkami barwy kapelusza.

There are many species in section Vaginata, close to muchomor rdzawobrązowy (Amanita fulva) which differs with cap colour and other characters. E.g. muchomor żółtawy (Amanita crocea) orange-rusty, more robust, with orange stipe.

space

wybrane okazy · selected collections

znalezisko 19990717.1.99 - Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy); Dolny Śląsk, okolice Twardogóry
990717-1
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, okolice Twardogóry/ #7
znalezisko 19990704.3.99 - Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy); Dolny Śląsk, lasy milickie
990704-3
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, lasy milickie/ #2
znalezisko 19980719.7.98 - Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy); Dolny Śląsk, okolice Twardogóry
980719-7
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, okolice Twardogóry/ #1
znalezisko 19980712.8.98 - Amanita fulva (muchomor rdzawobrązowy); Dolny Śląsk, lasy milickie
980712-8
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, lasy milickie/ #1