grzyby.pl

Imleria badia (Fr.) Vizzini

podgrzyb brunatny, podgrzybek brunatny, "czarny łebek", "czarny łepek", "podsosnówka"
Boletus badius (Fr.) Fr. · Xerocomus badius (Fr.: Fr.) Kuehner ex Gilbert [gł. w czekl.]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Imleria badia (podgrzyb brunatny)
pokrój; 28.09.2002, Dolina Bystrzycy, okolice Wrocławia; copyright © by Marek Snowarski
Imleria badia (podgrzyb brunatny)
Imleria badia (podgrzyb brunatny)
hymenofor i trzon
Unidentified-Russula
w czasie suchej pogody, obok zmurszałego pniaka sosny; wygląda jak namalowany, ale rzeczywiście tak niesamowicie wyglądał i jest to fotografia
Imleria badia (podgrzyb brunatny)
przekrój
Imleria badia (podgrzyb brunatny)
pojedynczy owocnik pod sosnami

owocnik

Imleria badia (podgrzyb brunatny)
hymenofor
Imleria badia (podgrzyb brunatny)
przekrój podłużny
Kapelusz ciemnobrązowy, kasztanowobrązowy, z wiekiem jaśniejszy płowobrązowy; (30) 50 - 100 (150) mm średnicy, wypukły, z wiekiem rozpostarty; powierzchnia wilgotna śluzowata, gdy sucha to matowa, zamszowa.

Pory najpierw bladożółte, zielonożółte do brudnooliwkowozielonawych; uciśnięte niebieszczeją; drobne, z wiekiem większe, kanciaste. Rurki tej samej barwy; 10-15 mm długości; przyrośnięte do zbiegające.

Trzon z zasadniczym kolorem jasnożółtobrązowym, na jego tle ciemniejsze, ochrowo-brązowawe, podłużne włókienka; bez siateczki; 30-90 (120) x 10-30 (50) mm, równogruby lub zwężony ku podstawie, często wygięty; pełny.

Miąższ białawy, żółtawy, u starszych egzemplarzy ciemniejszy; na powierzchni cięcia niebieszczeje i powoli ponownie blednie; u młodych egzemplarzy zwarty, z wiekiem miękki; zapach przyjemny, określany jako słabo owocowy; smak łagodny, przyjemny.Kapelusz ciemnobrązowy, kasztanowobrązowy, z wiekiem jaśniejszy płowobrązowy; (30) 50 - 100 (150) mm średnicy, wypukły, z wiekiem rozpostarty; powierzchnia wilgotna śluzowata, gdy sucha to matowa, zamszowa.

space

Trzon z zasadniczym kolorem jasnożółtobrązowym, na jego tle ciemniejsze, ochrowo-brązowawe, podłużne włókienka; bez siateczki; 30-90 (120) x 10-30 (50) mm, równogruby lub zwężony ku podstawie, często wygięty; pełny.

space

Pileus dark brown, brown with red tint, fading in age; (30) 50 - 100 (150) mm broad, convex, expanding in age; surface when wet then viscid, dry dull, velvety.
Pores at first pale yellow, then green-yellow to dull olive-greenish; when pressed bruise blue; small, more broad in age, inregular. Tubes concolorous; 10-15 mm length; adnate to decurrent.
Stipe with pale yellow background and with darker, ocher-brown longitudinally fibrils on it; without reticulation; 30-90 (120) x 10-30 (50) mm, equal or tapering toward the base, often bent; solid.
Flesh whitish to yellowish, darker with age; weak bruising blue when cut then fading; at young sporocarps firm, soft with age; smell pleasant, fruity; taste mild, pleasant.

space

zarodniki

Wysyp zarodników oliwkowobrązowy. Zarodniki wrzecionowate do elipsoidalnych, gładkie, 11-18 x 4.5-6 µm.Wysyp zarodników oliwkowobrązowy. Zarodniki wrzecionowate do elipsoidalnych, gładkie, 11-18 x 4.5-6 µm.
Spore print olive-brown. Spores fusiform to ellipsoid, smooth, 11-18 x 4.5-6 µm.
Spore print olive-brown. Spores fusiform to ellipsoid, smooth, 11-18 x 4.5-6 µm.

występowanie

Jest w czekliście.[105]
Pospolity. Owocniki wyrastają od lata, ale głównie jesienąi, pojedynczo lub w grupach po kilka, częściej w lasach iglastych ale także i w liściastych. Chętnie wyrastają w mchu, na glebach piaszczystych, kwaśnych.Pospolity. Owocniki wyrastają od lata, ale głównie jesienąi, pojedynczo lub w grupach po kilka, częściej w lasach iglastych ale także i w liściastych. Chętnie wyrastają w mchu, na glebach piaszczystych, kwaśnych.
Common. Summer-fall, solitary or few together often in coniferous but also in hardwood forests. Usually in moss, acid, sandy soils.
Common. Summer-fall, solitary or few together often in coniferous but also in hardwood forests. Usually in moss, acid, sandy soils.

jadalne czy trujące? 🟢! 🛒

Jadalny i ceniony. Posiada specyficzny, raczej przyjemny smak i aromat.Jadalny i ceniony. Posiada specyficzny, raczej przyjemny smak i aromat.
Edible and choice. Has specific, rather pleasant taste and aroma.
Edible and choice. Has specific, rather pleasant taste and aroma.
Podgrzybek brunatny jest dość charakterystyczny i przy pewnej wprawie trudno go pomylić.
Może być brany za borowik szlachetny (Boletus edulis), z zwłaszcza jego ciemną odmianę sosnową borowik sosnowy (Boletus pinophilus) od których różni się brakiem siateczki i błękitniejącym miąższem.

Podgrzybek może rosnąć razem z niejadalnym goryczakiem żółciowym (Tylopilus felleus) — ten ma jednak jaśniejszy, płowy kapelusz, rurki początkowo białe z wiekiem stają się bladoróżowe a jego miąższ ma intensywnie gorzki smak. Zobacz też artykuł o szatanie-goryczaku.

Do pewnego stopnia jest podobny "podgrzybkowaty borowik" - sinoborowik klinowotrzonowy (Cyanoboletus pulverulentus) - u niego wszystkie części owocnika i miąższ, przy uciśnięciu lub na przekroju błyskawicznie niebieszczeją do bardzo ciemnej, sinej barwy.Podgrzybek brunatny jest dość charakterystyczny i przy pewnej wprawie trudno go pomylić.
Może być brany za borowik szlachetny (Boletus edulis), z zwłaszcza jego ciemną odmianę sosnową borowik sosnowy (Boletus pinophilus) od których różni się brakiem siateczki i błękitniejącym miąższem.

space

Do pewnego stopnia jest podobny "podgrzybkowaty borowik" - sinoborowik klinowotrzonowy (Cyanoboletus pulverulentus) - u niego wszystkie części owocnika i miąższ, przy uciśnięciu lub na przekroju błyskawicznie niebieszczeją do bardzo ciemnej, sinej barwy.

It is quite characteristic specie and difficult to mistaken. Eventually borowik szlachetny (Boletus edulis) and its dark pine form borowik sosnowy (Boletus pinophilus) should be considered. It differs from them by lack of net on the stipe and bruising blue flesh.

space

uwagi

Z uwagi na barwnik skórki (norbadion), który wiąże chemicznie cez, ma go wyższą zawartość niż inne gatunki. Także promieniotwórczego izotopu. Tym nie mniej biorąc pod uwagę ilość zjadanych grzybów w ciągu roku, większą dawkę substancji promieniotwórczych spożywa się z takimi np. ziemniakami.Z uwagi na barwnik skórki (norbadion), który wiąże chemicznie cez, ma go wyższą zawartość niż inne gatunki. Także promieniotwórczego izotopu. Tym nie mniej biorąc pod uwagę ilość zjadanych grzybów w ciągu roku, większą dawkę substancji promieniotwórczych spożywa się z takimi np. ziemniakami.

wybrane okazy · selected collections

znalezisko 20021024.5.02 - Imleria badia (podgrzyb brunatny); okolice Obornik Śląskich
021024-5
leg. Marek Snowarski
/okolice Obornik Śląskich/ #3
znalezisko 20021012.2.02 - Imleria badia (podgrzyb brunatny); okolice Milicza
021012-2
leg. Marek Snowarski
/okolice Milicza/ #6
znalezisko 20020928.2.02 - Imleria badia (podgrzyb brunatny); Dolina Bystrzycy, okolice Wrocławia
020928-2
leg. Marek Snowarski
/Dolina Bystrzycy, okolice Wrocławia/ #7
znalezisko 20010807.6.01 - Imleria badia (podgrzyb brunatny); Kaszuby
010807-6
leg. Marek Snowarski
/Kaszuby/ #1
znalezisko 20010806.5.01 - Imleria badia (podgrzyb brunatny); Kaszuby
010806-5
leg. Marek Snowarski
/Kaszuby/ #1
znalezisko 20001117.16.00 - Imleria badia (podgrzyb brunatny); Dolny Śląsk, lasy milickie
001117-16
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, lasy milickie/ #2
znalezisko 19990626.1.99 - Unidentified-Russula; Wolin
990626-1
leg. Marek Snowarski
/Wolin/ #1
znalezisko 19971011.9.97 - Imleria badia (podgrzyb brunatny); Dolny Śląsk, okolice Twardogóry
971011-9
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, okolice Twardogóry/ #1
znalezisko 20070929.7.07 - Imleria badia (podgrzyb brunatny); Tomaszów Mazowiecki i okolice
070929-7
/Tomaszów Mazowiecki i okolice/ #5