grzyby.pl

Caloboletus radicans (Pers.) Vizzini

gorzkoborowik korzeniasty, borowik korzeniasty
Boletus albidus Rocques · Boletus radicans Pers.: Fr. [gł. w czekl.]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Caloboletus radicans (gorzkoborowik korzeniasty)
Boletus albidus
Boletus albidus
Caloboletus radicans (gorzkoborowik korzeniasty)
Caloboletus radicans (gorzkoborowik korzeniasty)
Caloboletus radicans (gorzkoborowik korzeniasty)
Caloboletus radicans (gorzkoborowik korzeniasty)
cechy diagnostyczne w kluczu:Boletus (borowik)kl 55

owocnik

Caloboletus radicans (gorzkoborowik korzeniasty)
Kapelusz blady, szarobiaławy, brudnożółto-brązowawy; 80-150(300) mm średnicy; młody półkulisty, wypukły z wiekiem spłaszczony; powierzchnia sucha, aksamitna; skórka na brzegu kapelusza podwinięte i wystająca poza rurki.

space

Trzon żółty, bez czerwonych odcieni; czasem widoczna delikatna żółtawa siateczka; postawa trzonu zgrubiała a poniżej korzeniasta, zbita grudka grzybni; 80-120 x 30-50 mm.

space

Pileus pale, grey-whiteish, dull yellow-brownish; 80-150(300) mm broad; at first hemispheric, then convex to expanding; surface dry, velutinous; margin incurved with cuticle projecting over tubes.
Pores lemon-yellow, gold-yellow, olive-yellow in age; small. Tubes concolourus; depressed at the stipe.
Stipe yellow without red tints; sometimes visible delicate yellow reticulation; stipe base enlarged with root-like structure formed by mycelium; 80-120 x 30-50 mm.
Flesh yellowish, immediately becoming dark blue when cut, after few minutes fading; taste more or less bitter; smell unpleasant, acidic.

cechy diagnostyczne w kluczu:Boletus (borowik)kl 55

zarodniki

Wysyp zarodników oliwkowobrązowy. Zarodniki gładkie, elipsoidalno-wrzecionowate, 9-16 x 4-6 µm.
Spore print olive-brown. Spores ellipsoid do fusiform, smooth, 9-16 x 4-6 µm.
cechy diagnostyczne w kluczu:Boletus (borowik)kl 55

występowanie

Jest w czekliście.[105]
Gatunek podlega ochronie ścisłej (poz. I.6 wg aktualnego rozporządzenia). Nie mają do niego zastosowania wyłączenia spod ochrony uzasadnione względami godpodarki rolnej, leśnej lub rybackiej (§7.1). Do ustawowej ochrony został włączony w 2004 roku.
Rzadki, lubi ciepłe i suche stanowiska. Owocniki wyrastają od lipca do października głównie pod bukami, rzadziej dębami, leszczynami i lipami, na żyznych wapiennych i obojętnych, ciężkich glebach.
Rare. Summer-fall, usually under beech, rarely oaks, prefer warm locations, calcareous or neutral soils.
Czerwona Lista[125] — V–narażony na wymarcie
cechy diagnostyczne w kluczu:Boletus (borowik)kl 55

jadalne czy trujące? 🟡

cechy diagnostyczne w kluczu:Boletus (borowik)kl 55
Nie jest trujący (lub jedynie słabo), ale z uwagi na gorzki smak i nieprzyjemny zapach jest niejadalny.
Inedible because of bitter taste and unpleasant smell. Probably weakly poisonous.
cechy diagnostyczne w kluczu:Boletus (borowik)kl 55
Z innych borowików o żółtych porach podobny jest gorzkoborowik żółtopory (Caloboletus calopus), który odróżnia się przynajmniej w części czerwono zabarwionym trzonem; miąższ słabiej błękitnieje; trzon nie ma korzeniastego zakończenia; wyrasta w górach na kwaśnych glebach.

space

space

space

cechy diagnostyczne w kluczu:Boletus (borowik)kl 55

wybrane okazy · selected collections

#4
08 08 30 - 2
leg. Tomasz Pachlewski
/Góry Kaczawskie/
#6
08 08 30 - 1
leg. Tomasz Pachlewski
/Góry Kaczawskie/
#9
zo.090814-2
leg. Zbigniew Oziębło
/okolice Buska-Zdrój/
#13
wch.090908-144511
leg. Włodzimierz Chojnacki
/Gdańsk/
#6
ar.090909-1
leg. Artur Rysch
#5
jkz.060910-bf42267
leg. Jolanta Kozak
/Pyskowice/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • Skirgiełło A., 1960 — Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom I. Borowikowate (Boletales). p.72 [16]
  • Gerhardt, E., 1995 — Przewodnik grzyby. p.72 [1]
  • Fluck, M., 1995 — Jaki to grzyb? p.143 [2]
  • Grünert, H. i R., 1995 — Grzyby. Leksykon przyrodniczy. p.206 [7]
  • Garnweidner, E., 1994 — Encyklopedia kieszonkowa - Grzyby. p.12 [3]
  • Dermek A., Pilat A., 1991 — Poznajemy grzyby. [8]
  • Knudsen, H., Vesterholt, J., 2012 — Funga Nordica "2" p.220 [141]
  • Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]
  • Rozporządzenie Ministra Środowiska, 2014 — z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów [50.14]
  • Wojewoda, W., Ławrynowicz, M., 2006 — Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. [125]
  • dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[1409]
    Boletus radicans Pers. · publikacje: Ławrynowicz 2001a, Halama i Panek 2000, Brzeg i Wika 2007, Narkiewicz 2005, Krotoski 2009, Fiedorowicz 2011, Kujawa i Gierczyk 2011a, Kujawa i Gierczyk 2012, Halama 2015a (as: Caloboletus radicans), Halama i in. 2016 (as: Caloboletus radicans), Kujawa i Gierczyk 2016, Gierczyk i in. 2018, Karasiński 2016, Łuszczyński 2020a, Chachuła i Fiedor 2020 (as: B. radicans i Caloboletus radicans), Wilga i Wantoch-Rekowski 2019

znaleziska Caloboletus radicans na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

302032 246255 302030 AB-94 317780 BD-08 273292 BE-09 204790 BE-49 360106 BE-61 360108 124121 BE-62 360107 361356 CA-89 262666 CF-39 42267 DA-80 169923 144511 243464 DA-90 243164 EB-52 325266 EC-46 316050 FG-02 347121 347601 172771

 ID42267  Boletus radicans; Pyskowice śluza nad Kanałem Gliwickim, CF-39; 2006.09.10; nad kanałem, w pobliżu dęby; w trawie, pojedynczo; leg. Eleonora Bander; det. Jolanta Kozak; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 2/JK/26.05.08, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(2): 3-59
uwagi: .fot. 53702 fot. 53703 fot. 53704

 ID124121  Boletus radicans; Wojcieszów, pow. złotoryjski, woj. dolnosląskie, G. Kaczawskie, G. Milek, BE-61; 2008.08.30; las bukowy; na ziemi 2 owocniki; leg. Błażej Gierczyk, Tomasz Pachlewski; det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF080830/0002 i w Stacji ZBŚRiL PAN, 5/TP/28.02.09; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część V. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2009. Przegląd Przyrodniczy 22(4): 16-68
uwagi:
fot. 224119.jpg

ID144511 Boletus radicans; Gdańsk-Oliwa, ul Polanki 124, trawnik pomiędzy chodnikiem. a budynkiem IPN., DA-80; 2009.09.08; Trawnik, w pobliżu kilka drzew daglezji, po drugiej stronie chodnika, przy jezdni - stare lipy. Po drugiej stronie budynku, w odległości ok. 40 m - las bukowy; Na ziemi, w trawie. Osiem owocników, część rosła pojedynczo, część pozrastana trzonami.; leg. Włodek Chojnacki; det. Włodek Chojnacki; eksykat: Tak, 2.09.09, w Stacji ZBSRiL PAN, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 272212 fot. 272213 fot. 272214

 ID169923  (potwierdzenie 144511) Boletus radicans; Gdańsk Oliwa ul.Polanki, woj. pomorskie, DA-80; 2010.08.09; Trawnik na terenie IPN pod daglezjami; w ziemi jeden owocnik; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: BGF/BF/MWR/100809/0500, tak, notatka: tak Wykaz grzybów TPK Gdańsk
uwagi: fot. 358755

 ID172771  Boletus radicans; Krosno, pow. krośnieński, woj. podkarpackie, FG-02; 2010.08.08; obrzeże cmentarza komunalnego pod młodą lipą, w pobliżu także brzozy; na ziemi 4 owocniki w grupie (wyrwane); leg. Anna Hreczka; det. Ryszard Rutkowski; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 12/AH/12.11.10, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(2): 3-59
uwagi: fot. 368228 fot. 368229 fot. 368230 fot. 368231 fot. 368232

 ID204790  Boletus radicans; Rezerwat Stawy Milickie, pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie, BE-09; 2012.09.13; Brzeg jeziora,dąb,olsza; ziemia kilkanaście owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: ZBŚRiL PAN, 1/MWR/27.11.13, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 515211 fot. 515212 fot. 515213

ID243164 Boletus radicans; Gdańsk Lipce, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA-90; 2014.08.04; Buk, dąb + krzewy las ruderalny; ziemia ok. 20 owocników w rozproszeniu; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. R. Rutkowski; eksykat: tak, u Kustosza Bazy AK, tak, notatka: https://www.bio-forum.pl/messages/33/691572.html
uwagi: fot. 692483 fot. 692484 fot. 692485 fot. 692486

ID243464 Boletus radicans; TPK Gdańsk Dolina Strzyży, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA-80; 2014.08.06; buk, dąb; ziemia trzy owocniki; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak, u Kustosza Bazy AK, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 693538

ID246255 Boletus radicans; pół km w kierunku NW od wsi Trzebyczka, pow. Zawierciański, woj. Śląskie; 2014.09.17; Las bukowo - dębowy do najbliższego małego świerka 9 metrów do najbliższej dużej brzozy około 30 metrów; Na ziemi blisko korzeni buku W grupie 3 szt raczej nie w wiązce a dzis 2014.09.20 jeszcze dwa młode rosnące pojedynczo w promieniu 2 metrów; leg. Marcin Kończak; det. Marcin Kończak; , TAK w linku z forum
uwagi: Namiary wsi Trzebyczka podane za Wikipedią 50°23′55″N 19°21′13″E
Nadleśnictwo prawdopodobnie Siewierz
https://www.bio-forum.pl/messages/33/702921.html
Zdjęcia w lepszej rozdzielczości mogę wysłac na jakiegos maila . Jak są inne życzenia to prosze pisać

ID262666 Boletus radicans; TPK Gdańsk Oliwa Dolina Strzyży okolice Sanktuarium Matemblewo, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, CA-89; 2015.06.17; las bukowy z domieszką sosny; ziemia jeden owocnik; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak, w Stacji, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 765341

 ID273292  Boletus radicans; Poznań, Park Sołacki Litewska 22 Poznań 52.422047, 16.902540, pow. Poznański, woj. Wielkopolskie, BD-08; 2015.06.30; Buki i dęby; na ziemi dwa złaczone, widziałęm też kępę ok 8 owocników(niestety były zdepnięte); leg. Piotr Krzyska; det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF/BF/PK/150630/0003, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 810523

 ID302030  Boletus radicans; Poznań, woj. wielkopolskie; 2017.07.09; Lipa,liściaste mieszanei,glaki różne; 1 sztuka; leg. Mariusz Janczewski; det. Mariusz Janczewski; eksykat: BGF0001324, tak
uwagi: Golęcin za trybunami boiska lekkoatlycznego od strony domków,na skraju placu zabawfot. 930915fot. 930916

 ID302032  Boletus radicans; Poznań; 2017.07.09; Buk,lipa,grab; 3 sztuki zrośnięte razem i 1 sztuka o wielkości 1 cm kilka metrów dalej; leg. Mariusz Janczewski; det. Mariusz Janczewski; eksykat: BGF0001325, tak
uwagi: Park Sołacki ,prostopadle do posesji na Litewska5,kilkanaście metrów od strumieniafot. 930921fot. 930922

ID316050 Boletus radicans; Krasne,gm.Krasne (park), pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-46; 2018.07.26; Park,aleja grabowa,dalej dęby; ziemia pojedynczo trzy owocniki; leg. Romuald Tomaszewski; det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/1008374.html
Wyrwane i porzucone owocniki znaleziono 26 i 28 lipca 2018

ID317780 Boletus radicans; Puszcza Bukowa (rez. Źródliskowa Buczyna), 2,4 km na NW od Żelisławca, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2015.09.05; buczyna w sąsiedztwie źródliska wapiennego; na ziemi pod bukami w grupie - kilkanaście owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grażyna Domian, potwierdziła Małgorzata Stasińska; eksykat: tak - zostanie przesłany do Kustosza, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1021596 fot. 1021597 fot. 1021598 fot. 1021599 fot. 1021600 fot. 1021601 fot. 1021602

ID325266 Boletus radicans; Olsztyn - Kortowo (miasteczko akademickie), pow. Olsztyn, woj. warmińsko-mazurskie, EB-52; 2019.08.06; trawnik w parku; ziemia pod bukiem i śnieguliczką w grupie - kilkanaście owocników; leg. Anna Biedunkiewicz; det. Anna Kujawa; eksykat: tak (u Ani Kujawy), tak, notatka: tak
uwagi: Zdjęcia wykonałam w dniu 14.08.2019 r. Prawie wszystkie owocniki były wyrwane i mocno już podsuszone
fot. 1088273 fot. 1088274 fot. 1088275 fot. 1088276 fot. 1088277 fot. 1088278

ID347121 Caloboletus radicans; Krosno, pow. krośnieński, woj. podkarpackie, FG-02; 2021.07.27; Obrzeże cmentarza komunalnego brzoza, młoda lipa, świerk, morwa, modrzew i in; na ziemi 8 owocników, po 2 i pojedynczo; leg. Anna Hreczka; det. Anna Hreczka; eksykat: Tak, zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 1247065 fot. 1247066 fot. 1247067 fot. 1247068 fot. 1247069

po dwóch dniach 29.07.2021 (okazało się, że jedna kępka liczyła 4 owocniki)

fot. 1247070 fot. 1247071 fot. 1247072 fot. 1247073

i po kolejnych dwóch dniach, niestety komuś przeszkadzały

fot. 1247074 fot. 1247075 fot. 1247076 fot. 1247077

ID347601 Caloboletus radicans; Krosno, pow. krośnieński, woj. podkarpackie, FG-02; 2021.08.10; trawnik na terenie starego szpitala (dąb, grab, klon, nieopodal lipa); na ziemi w trawie pojedynczo i jedna grupa kilku owocników, ok. 20 owocników na kilkunastu m kw.; leg. Anna Hreczka; det. Anna Hreczka; eksykat: Nie - chroniony, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 1250091 fot. 1250092 fot. 1250093 fot. 1250094 fot. 1250095 fot. 1250096 fot. 1250097

 ID360106  Caloboletus radicans; Park Szczytnicki, pow. Wrocław, woj. Dolnośląskie, BE-49; 2022.08.10; Drzewostan parkowy, głównie dąb i buk; ciepłe, piaszczysto-gliniaste ponad 200 owocników, rosnących w grupach i pojedynczo; leg. Piotrek Jagodziński; det. Piotrek Jagodziński;
uwagi: Grzyby pojawiają się parku od maja do września, przy czym szczyt pojawu przypada na sierpień. W VIII.2021 naliczyłem ponad 200 owocników. W sierpniu 2022 podobnie. Niestety ze względu na popularność parku, bardzo wiele owocników jest niszczonych lub zrywanych. fot. 1363000fot. 1363001fot. 1363002fot. 1363003

 ID360107  Caloboletus radicans; Grudno, pow. jaworski, woj. Dolnośląskie, BE-62; 2022.08.01; Ciepłolubna buczyna; wapienne, kamieniste 14 owocników rosnących w lekkim rozproszeniu; leg. Piotrek Jagodziński; det. Piotrek Jagodziński; , tak
uwagi: Grzyby rosną na stromym północnym stoku w ciepłolubnej buczynie nawapiennej. fot. 1363007fot. 1363008

 ID360108  Caloboletus radicans; rezerwat przyrody Góra Miłek, pow. złotoryjski, woj. Dolnośląskie, BE-61; 2022.08.01; nawapienna buczyna; wapienno-gliniaste kilka owocników rosnących pojedynczo; leg. Piotrek Jagodziński; det. Piotrek Jagodziński; , tak
uwagi: Pojedyncze owocniki rosną w rozproszeniu na południowo-zachodnich stokach góry Miłek w Wojcieszowie. fot. 1363012fot. 1363013

 ID361356  Caloboletus radicans; Nowe Rochowice, nad wyrobiskiem nieczynnego kamieniołomu, pow. jaworski, woj. Dolnośląskie, BE-62; 2022.09.05; Ciepłolubna buczyna; wapienne, kamieniste z grubą warstwą próchnicy w grupach i pojedynczo, ponad 40 owocników; leg. Piotrek Jagodziński; det. Piotrek Jagodziński; , tak
uwagi: stanowisko zlokalizowane jest w odradzającej się ciepłolubnej buczynie storczykowej nad wyrobiskiem nieczynnego kamieniołomu.fot. 1374201fot. 1374202

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji