Butyriboletus fechtneri (masłoborowik blednący)

uwagi

Jest to gatunek z kręgu borowika żółtobrązowego (Butyriboletus appendiculatus). Różni się od borowika żółtobrązowego (Butyriboletus appendiculatus) obecnością różowo-karminowej barwy w dole trzonu lub w formie strefowań na trzonie i jaśniejszym, blado srebrzysto-szaro-brązowym kapeluszem.

opis

Kapelusz u młodych owocników białawoszary do srebrzystego, z wiekiem jasnobrązowy, w miejscach uszkodzonych czerwonawy lub brązowy; powierzchnia matowa, delikatnie jedwabisto-włókienkowata, z wiekiem naga; 50-150 mm średnicy; początkowo półkulisty, potem wypukły, z wiekiem spłaszczony. Skórka kapelusza nieco (1-2 mm) wychodzi poza rurki; nie daje się oddzielić od miąższu.

space

Pory początkowo cytrynowożółte, z wiekiem złotożółte i następnie żółtawozielonkawe do oliwkowo-żółto-zielonych, uciśnięte momentalnie przybierają barwę niebieskozieloną; drobne.

space

Miąższ jasnocytrynowożółtawy, pod skórką kapelusza nieco brązowawy, w trzonie jasno zaróżowiony; na cięciu momentalnie sinieje i następnie szybko blednie, zmiana barwy zachodzi w kapeluszu, intensywniej ponad rurkami.

space

cechy mikroskopowe

Zarodniki wrzecionowato-elipsoidalne, gładkie, żółtobrązowe, 10-16 × 5-6 µm.

występowanie

Jest w czekliście.^[105]

W Polsce i w Europie bardzo rzadki. Owocniki wyrastają latem w lasach liściastych, głównie w jasnych lasach dębowych i bukowych, oraz mieszanych z jodłą, bukiem i świerkiem, na glebach wapiennych pod bukiem.

Czerwona Lista^[125] — E–wymierający - krytycznie zagrożony

jadalne czy trujące? 🟢

cechy diagnostyczne w kluczu:Boletus (borowik)kl 60

ważne! dla grzybiarzy

Jadalny.

wybrane okazy · selected collections ⇈

#11

10 08 20 - 7b
leg. Michał Smoczyk, det. Marek Snowarski
/Krowiarki na Ziemi Kłodzkiej/

#12

10 08 20 - 7a
leg. Michał Smoczyk, det. Marek Snowarski
/Krowiarki na Ziemi Kłodzkiej/
/smak łagodny, zapach przyjemny.../

#19

mf.070921-GREJ83365
leg. Marcin Fałdziński, det. Jarosław Włodarczyk & Piotr Chachuła
/pow. kielecki/

#10

pch.080811-GREJ111477
leg. Piotr Chachuła
/Pieniński PN/

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Dermek A., Pilat A., 1991 — Poznajemy grzyby. p.114 [8]
Alessio, C. L., 1985 — Boletus (sensu lato). Fungi Europaei 2. p.13 [54]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]
Wojewoda, W., Ławrynowicz, M., 2006 — Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. [125]

znaleziska Butyriboletus fechtneri na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

EE-94 83365 EF-15 184253 EG-33 111477 FG-23 366487

ID83365 Boletus fechtneri; Dębina k. Lisowa, pow. kielecki, świętokrzyskie, EE-94; 2007.09.21; Las grabowo-sosnowy; wapienne 2 owocniki w pobliżu siebie; leg. Marcin Fałdziński; det. Jarosław Włodarczyk & Piotr Chachuła; eksykat: tak - zostanie wysłany do Kustosza Bazy, tak - prezentujące szereg cech, notatka: tak - zapis wideo
uwagi: Więcej w wątku: Szybkosiniejący Boletus sp.
fot. 134212
Boletus fechtneri = Boletus appendiculatus ssp. pallescens - borowik złotobrązowy podgat. popielaty

ID111477 Boletus appendiculatus ssp. pallescens; Pieniński Park Narodowy, pomiędzy Cyrhlową Skałką i Nową Górą, EG-33; 2008.08.11; Las bukowo-jodłowy; na ziemi dwa owocniki razem; leg. Piotr Chachuła; det. Piotr Chachuła; eksykat: tak, pojedzie do kustosza bazy, tak, notatka: tak
uwagi: Boletus appendiculatus Schaeff.: Fr. subsp. pallescens Konrad = Boletus fechtneri Vel. - borowik żółtobrązowy podgatunek blednący.

fot. 194651 fot. 194652 fot. 194653

ID184253 Boletus fechtneri; N Radzanów, pow. buski, woj. świętokrzyskie, EF-15; 2010.08.06; las liściasty grabowy z domieszką dębu; na ziemi jeden owocnik; leg. Janusz Gądek; det. Joanna Gądek; eksykat: TAK, wyślę do Ani, tak, notatka: nie
uwagi: zdjęcie owocnika wykonane następnego dnia po znalezieniu
fot. 402915 fot. 402916 fot. 402917 fot. 402918 fot. 402919 fot. 402920

ID366487 Butyriboletus fechtneri; 1 km od Rymanów Zdrój w kierunku południowym, pow. Krosno, woj. Podkarpackie, FG-23; 2021.08.13; przydrożne lipy; na ziemi 5 młodych owocników jeden przy drugim; leg. Janusz Słowiński; det. Janusz Słowiński; eksykat: tak, przesłany do kustosza Błażej Gierczyk, tak, notatka: https://www.bio-forum.pl/messages/33/1250619.html
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/1250619.html