Tx: 235
grzyby.pl

Xerocomus subtomentosus (L.) Quél.

podgrzybek zajączek, "zajączek"
Boletus subtomentosus L. [🔉 bō·l·tus *]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Kapelusz jasny, zmienny, jednolicie zabarwiony oliwkowożółty, żółtoochrowy do szarobrązowego, oliwkowozielonawy, szarozielonawy, rzadziej z czerwonawym odcieniem; duży, średnicy 30 - 100(150) mm; najpierw półkulisty, potem wypukły do rozpostartego; powierzchnia zamszowata, matowa, nigdy śliski, skórka nie daje się zdjąć; w miejscach wyjedzonych nie czerwienieje.

space

Trzon z jasnożółtym lub żółtoochrowym tłem, na nim, rdzawobrązowe, brązowawo lub czerwonobrązowawo wzdłużnie ułożone włókienka; miejsca uciśnięte brązowieją; wymiary 60-100(200) x 10-20(25) mm, cylindryczny, długi i wysmukły, przeważnie nieco wygięty i ku górze słabo zgrubiały a u podstawy zaostrzony, przerośnięty żółtawą grzybnią z podłożem; pełny; powierzchnia nierówna wzdłużnie żeberkowana, żeberka mogą być połączone poprzecznie w formie siateczki - jednak nie jest to siateczka w takim rozumieniu jak u borowika (Boletus).

space

space

zarodniki

Wysyp zarodników brązowooliwkowy. Zarodniki wrzecionowate do elipsoidalnych, gładkie, 11(12)-14(15) x 4-6 µm.
Spore print olive-brown. Spores fusiform to ellipsoid, smooth, 11(12)-14(15) x 4-6 µm.

występowanie

jest w czekliście [105]
Powszechnie spotykany ale w niewielkiej liczbie owocników. Owocniki wyrastają od lata do jesieni, pojedynczo lub w grupach po kilka, w lasach iglastych i liściastych; zwykle na kwaśnych glebach, często w lasach iglastych wśród krzewinek borówki i czarnej jagody.
Widespread but appears in low quantity. Summer-fall, Solitary or gregarious in coniferous and hardwood forests; usually on acid soils.

jadalne czy trujące? 🟢 🛒

dopuszczony do obrotu 🛒
Jadalny, smaczny. Ponieważ nie jest kwaskowaty, a miąższ jest twardszy - wyżej się go ceni od suchogrzybka złotoporego (Xerocomellus chrysenteron).
Edible and good. Because it lack acrid flavour it is higher priced then suchogrzybek złotopory (Xerocomellus chrysenteron).
Ten gatunek, jak i wszystkie podobnie wyglądające podgrzybki z kręgu suchogrzybka złotoporego (Xerocomellus chrysenteron), grzybiarze zwyczajowo nazywają „zajączkiem”.

space

Suchogrzybek złotopory (Xerocomellus chrysenteron) wyróżnia się trzonem z mniej lub bardziej czerwono zabarwionymi strefami; miąższem w uszkodzonych miejscach kapelusza ma często czerwony odcień; rurki nie są tak złocistożółe jak u podgrzybka zajączka; smak jest kwaskowaty.

space

wybrane okazy · selected collections

#7
06 09 24 - 2
/Puszcza Białowieska/
#5
00 07 23 - 9
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, okolice Obornik Śląskich/
#1
98 07 12 - 1
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, lasy milickie/
#7
04 08 19 - 7
/Kotlina Kłodzka/
#4
07 09 29 - 4
/Tomaszów Mazowiecki i okolice/
#5
07 09 25 - 5
/Czechy, Orlickie Hory/

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Xerocomus subtomentosus (L.) Quél.Boletus subtomentosus L. [🔉 bō·l·tus *](pl) podgrzybek zajączek · "zajączek"
bōltus, -i (lat., subst., m) — nazwa najsmaczniejszego grzyba u Rzymian; nie jest jasne o jaki gatunek chodziło, prawdopodobnie był to muchomor cesarski (Amanita caesarea)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2003)[1263]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe zespołów Tilio-Carpinetum melittetosum i Calamagrostio-Quercetum petraeae rezerwatu leśnego Zielona Góra w północnej części Wyżyny Częstochowskiej.[1263], Adamczyk (2003)[1264]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu leśnego „Ostrężnik” na obszarze projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego (Wyżyna Częstochowska).[1264], Adamczyk (2007)[1268]Adamczyk (2007) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu Babsk w województwie łódzkim na tle przemian jego szaty roślinnej.[1268], Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego.[1272], Adamczyk i in. (2008)[1281]Adamczyk i in. (2008) Macromycetes rezerwatu "Stara Buczyna w Rakowie" w województwie wielkopolskim. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B., 57: 139-151[1281], Brzeg & Lisiewska (2020)[1331]Brzeg & Lisiewska (2020) Grzyby makroskopijne kampusu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Morasko w Poznaniu.[1331] (as: X. subtomentosus var. subtomentosus), Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1339], Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344], Bujakiewicz & Kujawa (2000)[1345]Bujakiewicz & Kujawa (2000) Macrofungi of manorial park in Turew near Poznań.[1345], Bujakiewicz & Kujawa (2010)[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.[1346], Bujakiewicz & Springer (2009)[1350]Bujakiewicz & Springer (2009) Udział macromycetes w lasach łęgowych rezerwatu "Buki nad Jeziorem Lutomskim” (Nadleśnictwo Sieraków).[1350], Bujakiewicz & Stefaniak (2009)[1349]Bujakiewicz & Stefaniak (2009) Udział macromycetes w fitocenozach leśnych rezerwatu "Las liściasty w Promnie” (Nadleśnictwo Czerniejewo).[1349], Bzdyk et al. (2019)[1353]Bzdyk et al. (2019) Ectomycorrhizal colonisation in declining oak stands on the Krotoszyn Plateau, Poland.[1353], Chachuła (2023)[3714]Chachuła (2023) Grzyby wielkoowocnikowe stwierdzone w 2014 i 2022 roku na terenie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego.[3714], Chachuła et al. (2015)[1372]Chachuła et al. (2015) Grzyby Cieszyna.[1372], Chachuła et al. (2021)[1375]Chachuła et al. (2021) Materiały do poznania różnorodności grzybów wielkoowocnikowych Ustronia w województwie Śląskim.[1375], Czarnecka i Janiec (2002)[1405]Czarnecka i Janiec (2002) Przełomy rzeczne Roztocza jako modelowe obiekty w edukacji ekologicznej. Wyd. UMCS, Lublin[1405], Domański Z. (2001)[3794]Domański Z. (2001) Grzyby Lasów Łochowskich.[3794], Fiedorowicz (2009)[1441]Fiedorowicz (2009) The participation of macromycetes in selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland).[1441], Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (2000)[1448]Flisińska (2000) Studies on the macromycetes of the Janów Forests Landscape Park (SE Poland).[1448], Flisińska (2000)[1449]Flisińska (2000) Characteristics of the macromycetes of the reservation Łęka.[1449], Flisińska (2000)[1450]Flisińska (2000) Uwagi o grzybach wielkoowocnikowych Chełmskiego Parku Krajobrazowego.[1450], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452], Friedrich (2001)[1454]Friedrich (2001) Macromycetes diversity of pine–tree plantings on a post-fire forest side in Notecka Forest (NW Poland).[1454], Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk (2022)[3842]Gierczyk (2022) Grzyby wielkoowocnikowe dawnego użytku ekologicznego „Strumień Junikowski”.[3842], Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2013)[1502]Gierczyk et al. (2013) XVIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.[1502], Gierczyk et al. (2014)[1493]Gierczyk et al. (2014) Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1493], Gierczyk et al. (2015)[1491]Gierczyk et al. (2015) XX Jubileuszowa Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1491], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501], Gierczyk et al. (2018)[1509]Gierczyk et al. (2018) XXIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1509], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Grzesiak et al. (2017)[1533]Grzesiak et al. (2017) Grzyby makroskopowe Parku Narodowego „Bory Tucholskie".[1533], Grzywnowicz (2001)[1534]Grzywnowicz (2001) Podręczny atlas grzybów Półwyspu Helskiego. MORPOL, Jastarnia-Lublin, 2-44[1534], Halama (2015)[1546]Halama (2015) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1546], Halama & Panek (2000)[1558]Halama & Panek (2000) Macromycetes of various habitats of the nature reserve "Łężczok" near Racibórz (SW Poland).[1558] (as: Boletus subtomentosus), Halama & Romański (2010)[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1565], Hoffeins et al. (2017)[1589]Hoffeins et al. (2017) Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland.[1589], Jóźwiak & Wrzosek (2007/2008)[1615]Jóźwiak & Wrzosek (2007/2008) Grzyby wielkoowocnikowe zespołu przyrodniczo-krajobrazowego "Lesny Park Miejski w Mieście-Ogrodzie Podkowie Leśnej".[1615], Kałucka (2009)[1626]Kałucka (2009) Macrofungi in the secondary succession on the abandoned farmland near the Białowieża old-growth forest.[1626], Karasiński (2009)[1637]Karasiński (2009) Grzyby większe rezerwatu przyrody „Ochojec”.[1637], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Kasper-Pakosz & Łuczaj (2014)[1654]Kasper-Pakosz & Łuczaj (2014) Grzyby na targach okolic Rzeszowa.[1654], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704] (as: Boletus subtomentosus), Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706] (as: Boletus subtomentosus), Kryza i Puciata (2009)[1726]Kryza i Puciata (2009) Grzyby (Fungi) i śluzowce (Myxomycetes) rezerwatu przyrody ? Kuźnik ?. W: Owsianny P.M. (red.). Rynna Jezior Kuźnickich i rezerwat przyrody Kuźnik - bioróżnorodność, funkcjonowanie, ochrona i edukacja. Muzeum Stanisława Staszica Piła. 77-93[1726], Kudławiec (2015)[1739]Kudławiec (2015) Materiały do bioty grzybów wielkoowocnikowych Macromycetes Nadleśnictwa Polanów.[1739], Kudławiec (2018)[3854]Kudławiec (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Środkowopomorskie Nadleśnictwo Polanów.[3854], Kudławiec (2020)[3856]Kudławiec (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Środkowopomorskie Nadleśnictwo Polanów.[3856], Kujawa et al. (2012)[1800]Kujawa et al. (2012) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park (NE Poland). II. Macromycetes.[1800], Kujawa et al. (2015)[1778]Kujawa et al. (2015) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park. Park. Part IV. Macromycetes – new data and the synthesis.[1778], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Kwiatkowska (2017)[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).[1821] (as: Boletus subtomentosus), Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838], Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839], Lisiewska & Strakulska (2002)[1849]Lisiewska & Strakulska (2002) Biodiversity of macrofungi of selected field afforestations in the Agroecological Landscape Park near Turew (central Wielkopolska).[1849], Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858], Ławrynowicz (2001)[1859]Ławrynowicz (2001) Grzyby południowo-wschodniej części Borów Tucholskich.[1859], Ławrynowicz & Stasińska (2000)[1871]Ławrynowicz & Stasińska (2000) Macromycetes of the Stellario-Carpinetum in the Iński Landscape Park (NW Poland) - monitoring studies.[1871], Ławrynowicz & Szkodzik (2002)[1872]Ławrynowicz & Szkodzik (2002) Różnorodność macromycetes Rezerwatu "Kręgi Kamienne" w Odrach w Borach Tucholskich.[1872], Ławrynowicz et al. (2001)[1867]Ławrynowicz et al. (2001) Macromycetes of oak forests in the Łagiewnicki Forest (Central Poland) – monitoring studies.[1867], Ławrynowicz et al. (2002)[1863]Ławrynowicz et al. (2002) Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the "Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland).[1863], Ławrynowicz et al. (2009)[1868]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby.[1868], Ławrynowicz i in. (2002a)[1864]Ławrynowicz i in. (2002a) Obserwacje mikologiczne w rezerwacie ? Dolina rzeki Brdy ? w Borach Tucholskich. W: Ławrynowicz M., Rózga B. (red.) Tucholski Park Krajobrazowy 1985-2000 stan poznania. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 384-405[1864], Łuszczyński (2000c)[1885]Łuszczyński (2000c) Udział macromycetes w wybranych zbiorowiskach leśnych rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi w Górach Świętokrzyskich. W: W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 53-72[1885], Łuszczyński (2001)[1886]Łuszczyński (2001) Grzyby Macromycetes rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi.[1886], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Narkiewicz (2011)[1997]Narkiewicz (2011) Sprawozdanie z XXI wystawy świeżych grzybów w Jeleniej Górze.[1997], Pietras et al. (2016)[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.[2079] (as: Boletus subtomentosus), Piskorski (2021)[2104]Piskorski (2021) Świat grzybów w Bolimowskim Parku Krajobrazowym.[2104], Rudawska et al. (2011)[2168]Rudawska et al. (2011) Species and functional diversity of ectomycorrhizal fungal communities on Scots pine (Pinus sylvestris L.) trees on three different sites.[2168], Salamaga & Slusarczyk (2014)[2188]Salamaga & Slusarczyk (2014) Diversity of macromycetes in the Białaczów nature reserve (Central Poland).[2188] (as: X. subtomentosus var. subtomentosus), Stasińska & Sotek (2016)[2255]Stasińska & Sotek (2016) New data to the knowledge of macrofungi of Wolin National Park.[2255], Stasińska & Sotek (2020)[2257]Stasińska & Sotek (2020) Fungi of the Wolin National Park – new data on macromycetes.[2257] (as: Boletus subtomentosus), Sumorok et al. (2013)[2284]Sumorok et al. (2013) XIX Wystawa grzybów w Tucholskim Parku Krajobrazowym.[2284], Szczepkowski et al. (2008)[2347]Szczepkowski et al. (2008) Grzyby zgromadzone na XIV Wystawie Grzybów Puszczy Białowieskiej.[2347], Szczepkowski et al. (2011)[2348]Szczepkowski et al. (2011) XVII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej w Hajnówce.[2348], Szkodzik (2005)[2371]Szkodzik (2005) Macromycetes in communities of Abies alba on its range border in Central Poland.[2371], Szpotkowski (2010)[2372]Szpotkowski (2010) Dolina Kamionki w zarysie przyrodniczo-historycznym. Pomorska Oficyna Wydawniczo-Reklamowa s.c. Bydgoszcz (w opracowanieu użyte są polskie nazwy grzybów)[2372], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Wilga (2001a)[2434]Wilga (2001a) Przyczynek do poznania grzybów wielkoowocnikowych (macromycetes) w dawnej Puszczy Sztumskiej (województwo pomorskie). Acta Bot. Cassubica 2: 143-147[2434], Wilga (2004)[2441]Wilga (2004) Grzyby wielkoowcnikowe (macromycetes) Doliny Zielonej (Lasy Oliwskie).[2441], Wilga (2004)[2445]Wilga (2004) Przyroda projektowanego rezerwatu "Dolina Mirachowskiej Strugi" na Pojezierzu Kaszubskim. Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes).[2445], Wilga & Ciechanowski (2007)[2470]Wilga & Ciechanowski (2007) Ostoja grzybów wielkoowocnikowych i śluzowców w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2470], Wilga & Wantoch-Rekowski (2011)[2475]Wilga & Wantoch-Rekowski (2011) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu przyrody „Zamkowa Góra” w Kaszubskim Parku Krajobrazowym (Pojezierze Kaszubskie).[2475], Wilga & Wantoch-Rekowski (2012)[2478]Wilga & Wantoch-Rekowski (2012) Przyczynek do poznania macromycetes rezerwatu przyrody "Cisowa" w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym (Pomorze Gdańskie).[2478] (as: X. subtomentosus var. subtomentosus), Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda et al. (2004)[2537]Wojewoda et al. (2004) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu "Bór na Czerwonem" w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej (Karpaty Zachodnie).[2537], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Żółciak (2009)[2576]Żółciak (2009) Różnorodność gatunków grzybów w drzewostanie sosnowym należącym do Instytutu Badawczego Leśnictwa w Sękocinie Starym. W: Dynowska M., Ejdys E. (red.). Ogólnopolskie Sympozjum Mikologiczne. Interdyscyplinarny charakter mikologiii. Olsztyn-Krutyń, 10-12 września 2009: str. 87[2576], Żurawlew (2014)[2580]Żurawlew (2014) Niezwykła przyroda powiatu pleszewskiego.[2580] (as Boletus subtomentosus)

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji