Xerocomellus chrysenteron (Bull.) Šutara

Kapelusz ciemnobrązowy, brązowy; 3 – 8 cm średnicy, półkulisty, z wiekiem wypukły do rozpostartego; powierzchnia jedynie w czasie wilgotnej pogody nieco lepka, poza tym sucha, matowa, aksamitna, zamszowata, często spękana zwłaszcza na brzegu kapelusza, w miejscach nadjedzonych lub w pęknięciach miąższ czerwonawy, zwłaszcza przy brzegu kapelusza.

Trzon żółtawy, zwykle z czerwonymi smugami różnej intensywności, zwłaszcza u podstawy; 50 – 100 x 10 – 15 mm, równogruby, czasem nieco wygięty, długi i wysmukły, podstawa przeważnie nieco zwężona; powierzchnia sucha, gładka lub wzdłużnie rowkowana; podstawa z białawożółtawą grzybnią.

Wysyp zarodników oliwkowobrązowy. Zarodniki wydłużone, wrzecionowate do elipsoidalnych lub jajowato-elipsoidalnych, bez ściętego końca, gładkie, 10.5 – 16 x 4 – 6.5 µm.

Najpospolitszy grzyb rurkowy. Owocniki wyrastają od lata do jesieni, pojedynczo i w grupach, nieraz masowo, w lasach iglastych i liściastych.

Grzyb jadalny. Opinie co do smakowitości są podzielone. Wiele osób niechętnie go spożywa z powodu kwaskowatego smaku i zapachu, który jest odbierany przez nie jako nieprzyjemny. W moje ocenie ten smak jest specyficzny, można lubić lub nie, kwestia gustu. Młode wyglądają ślicznie w marynacie, dobre też na gęsto, w zupie i suszone. Nieco starsze owocniki łatwo pleśnieją, zwłaszcza pory. Poza tym, ten gatunek bardzo przyjemnie się zbiera, zwłaszcza młode, gdy mają ciemnobrązowy, aż czarny kapelusz o ładnej fakturze.

Podobny suchogrzybek obciętozarodnikowy (Xerocomellus porosporus) - rośnie głównie pod dębami, różni się kształtem zarodników które mają ścięty koniec. Makroskopowo odznacza się szarzejącą postawą trzonu i brakiem czerwonego odcienia miąższu w miejscu spękań.

Nieco mniej podobne są: podgrzybek zajączek (Xerocomus subtomentosus) ma oliwkowożółty kapelusz a pory są jaskrawo złotożółte.