Agaricus bitorquis (Quél.) Sacc. (1887)

Kapelusz białawy, nie przebarwia się, często z przyczepionymi grudkami ziemi, gładki, suchy, centrum czasami spękane na poletka; 40 – 100 (150) mm średnicy, początkowo półkulisty, z wiekiem do płaskiego, czasem nieco zapadnięty w centrum; brzeg długo podwinięty, wystający poza blaszki, często z resztkami osłony; miąższ w kapeluszu gruby.

Trzon krępy, 30 – 60 × 15 – 25 mm, równogruby, w podstawie zwężony; białawy; powierzchnia gładka do wełnistej; pełny, twardy.

Pierścień silny, dwu- lub wielokrotny, górny najsilniejszy, wzniesiony ku górze, przypominający pochwę; biały do jasnoochrowego

Miąższ bardzo zwarty, twardy; na przełomie niezmienny lub różowiejący; zapach przyjemny, gorzkich migdałów; smak przyjemny, orzechowy. Reakcja Schaeffera negatywna na powierzchni kapelusza. Reakcja z KOH 10% negatywna na powierzchni kapelusza i z miąższem.

Wysyp czekoladowobrązowy. Zarodniki prawie kuliste, gładkie, 5 – 7 × 4 – 5.5 µm. Podstawki czterozarodnikowe.

Częsty. Owocniki częściowo podziemne, wyrastają od wiosny do jesieni w grupach, na terenach ruderalnych, na poboczach dróg, koło śmietników, czasem pomiędzy płytami chodnikowymi lub żwirem utwardzającym drogę.

Jadalny. O zwartej konsystencji i przyjemnym aromacie, smaczny. Przeważnie trafiałem na silnie zarobaczone egzemplarze wyrastające w miejscach nie zachęcających do konsumpcji.

Bliski gatunek, także z grubym, ściągalnym w dół pierścieniem, pieczarka dwuzarodnikowa (Agaricus bisporus) jest uprawiana na skalę przemysłową - to ta pieczarka którą kupujemy w sklepach. W naturze spotykana dość rzadko. Jej "dzika" forma jest ciemniej, brązowawo zabarwiona, ma pojedynczy pierścień na trzonie i dwuzarodnikowe podstawki.