Agaricus bisporus (pieczarka dwuzarodnikowa)

owocnik

Kapelusz młody brązowawy, rdzawobrązowy (jest też odmiana czysto biała var. albidus = A. hortensis- uprawiana w pieczarkarniach, rzadziej jest uprawiana forma typowa - z brązowymi łuseczkami); 50-130 mm średnicy, początkowo półkulisty z wiekiem do rozpostartego, w centrum nieco zagłębiony; powierzchnia początkowo gładka, z wiekiem pęka na przylegające łuseczki, leżące na białym podłożu; brzeg nieco wystaje poza blaszki i młody ze zwieszającymi się resztkami osłony.

space

Trzon ponad pierścieniem biały, z białymi włókienkami, kłaczkami, poniżej pierścienia szarobrązowy, w miejscach uciśniętych brązowiejący; 50-80 × 20-40 mm, równogruby, sztywny. Pierścień biały, na górnej powierzchni prążkowany; prosty, pojedynczy, ściągalny ku dołowi, trwały; gruby - w przekroju poprzecznym trójkątny.

space

zarodniki

Wysyp zarodników czekoladowobrązowy. Zarodniki szerokoelipsoidalne, gładkie, grubościenne, 6.5-8 × 5-6.5 µm. [80.5] Podstawki dwuzarodnikowe.

występowanie

jest w czekliście ^[105]

W naturze rzadka. Owocniki wyrastają od wiosny do jesieni, na dobrze nagnojonych glebach, na polach, poboczach dróg, na terenie gospodarstw rolnych, na pryzmach obornika końskiego, w ogrodach, na łąkach, parkach, w zaroślach; na ziemi, wśród traw; od wiosny do jesieni.

jadalne czy trujące? 🟢 🛒

dopuszczony do obrotu 🛒

ważne! dla grzybiarzy

Jadalna. Gatunek ten w biało zabarwionych odmianach jest powszechnie uprawiany na skalę przemysłową w pieczarkarniach.

nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie

Agaricus bisporus (J.E. Lange) Imbach [🔉 a·ga·ri·kus *] • Agaricus hortensis (Cooke) Imai nom.illeg., non. Fr. [🔉 a·ga·ri·kus *] · Agaricus campestris L. var. hortensis Cooke [🔉 a·ga·ri·kus * wa·ri·e·tas *] · Psalliota hortensis var. bispora J.E. Lange (1926) • (pl) pieczarka dwuzarodnikowa · pieczarka ogrodowa • Button Mushroom /en/

Agaricus; agarikum, -i (n) (lat. z gr., subst., f) — nazwa rodzaju grzybów, przyjęta z gr. αγαρικον i łacińskiego agaricum,-i (n) - odnosząca się do pniarka lekarskiego (Fomitopsis officinalis), którego owocniki były używane w dawnej medycynie; obecnie z odmienną końcówką, jest to nazwa rodzaju pieczarek (Agaricus)

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):
Adamczyk & Kucharski (2005)^[1279]Adamczyk & Kucharski (2005) Macrofungi in different habitats of small postglacial ponds margins in the Kujawy region (Central Poland).^[1279] (as: A. hortensis), Adamczyk et al. (2004)^[1277]Adamczyk et al. (2004) Structure of macrofungus communities in different habitats of small postglacial pond margins.^[1277] (as: A. hortensis), Chełchowski (1898)^[2660]Chełchowski (1898) Grzyby podstawkozarodnikowe Królestwa Polskiego (Basidiomycetes Polonici). Część I. Autobasidiomycetes. Podstawczaki.^[2660], Flisińska (2004)^[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.^[1452] (as: Agaricus hortensis), Friedrich (2013)^[1464]Friedrich (2013) The occurrence of Amanita strobiliformis (Paulet ex Vittad.) Bertill. In Szczecin and its distribution in Poland.^[1464], Friedrich (2020)^[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. ^[1466] (as: A. bisporus var. bisporus), Friedrich & Orzechowska (2002)^[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.^[1468], Gierczyk (2022)^[3842]Gierczyk (2022) Grzyby wielkoowocnikowe dawnego użytku ekologicznego „Strumień Junikowski”.^[3842], Gierczyk & Gryc (2024)^[3897]Gierczyk & Gryc (2024) Materiały do poznania grzybów podstawkowych Puszczy Knyszyńskiej i jej przedpola.^[3897], Gierczyk & Kujawa (2023)^[3713]Gierczyk & Kujawa (2023) Rejestr grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część XI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2015.^[3713] (as A. bisporus var. bisporus), Gierczyk & Ślusarczyk (2020)^[1507]Gierczyk & Ślusarczyk (2020) Materiały do poznania mykobioty Wielkopolski.^[1507], Gierczyk et al. (2020)^[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.^[1497], Ginko (1985)^[2803]Ginko (1985) Materiały do mikoflory lasów świerkowych Suwalszczyzny.^[2803], Hoffeins et al. (2017)^[1589]Hoffeins et al. (2017) Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland.^[1589] (as: A. bisporus var. hortensis), Hołownia (1968)^[2856]Hołownia (1968) Grzyby wyższe okolic Torunia. Cz. I (Basidiomycetes: Cantharellaceae, Boletaceae, Paxillaceae, Gomphidiaceae, Hygrophoraceae, Russulaceae, Agaricaceae - sensu lato).^[2856], Hołownia (1977)^[2859]Hołownia (1977) Mikoflora rezerwatu "Las Piwnicki".^[2859], Hołownia (1988)^[2864]Hołownia (1988) Grzyby okolic Torunia. Przewodnik.^[2864], Łuszczyński (2004)^[1891]Łuszczyński (2004) Reaction of macrofungi on changes of vegetation in urban areas on the example of the Kielce town (Central Poland).^[1891], Wojewoda (1996)^[3392]Wojewoda (1996) Grzyby Krakowa w latach 1883-1994 ze szczególnym uwzględnieniem Macromycetes.^[3392], Wojewoda & Szymański (1998)^[3663]Wojewoda & Szymański (1998) Zasoby genowe wybranych grzybow uprawnych dziko rosnacych w Polsce poludniowo-wschodniej.^[3663], Wrzosek (2020)^[2551]Wrzosek (2020) Grzyby Pola Mokotowskiego w Warszawie.^[2551]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 29.04.2025 21:08 1 znaleziska Agaricus bisporus (pieczarka dwuzarodnikowa) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB93 331270 362454 AC13 301648 BC72 298748 BD08 273766 CC15 321703 DA90 253663 EC34 331871 ED25 310061 310062 ED26 285629

ID 253 663 oznaczenie: Agaricus bisporus var. bisporus; lokalizacja: Gdańsk Lipce projektowany użytek ekologiczny, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA90; data zbioru: 26 sie 2014; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: olsza, jesion, mitrabelka, grab, buk, wierzba, kompost, kilkanaście owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski, det. B. Gierczyk; eksykat: BGF/BF/MWR/140826/0001; uwagi: fot.731515 [notatka: [bf:696848]] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 696848 ;

ID 273 766 oznaczenie: Agaricus bisporus; lokalizacja: Bukowska 45C Poznań, pow. poznański, woj. wiekopolski, BD08; data zbioru: 28 cze 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: , kora, pojedyńcze sztuki; leg. Piotr Krzyska, det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF/BF/PK/150628/0001; uwagi: 52.409107, 16.892963; Ponieważ nie udało mi się okreslić gatunku rosnacych w pobliżu drzew dodaję zdjęcie z google maps miejsca w którym dostały znalezione owocniki.; fot.812585 fot.812586 fot.812587 fot.812588 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 285 629 oznaczenie: Agaricus bisporus; lokalizacja: Warszawa, pow. warszawski, woj. mazowieckie, ED26; data zbioru: 18 kwi 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: trawnik w centrum miasta, na ziemi, jeden owocnik; leg. Beata Łyszkowska, det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF/BF/BŁ/150418/0001; uwagi: [bf:749719] [notatka: nie] [fotografie: tak, słabe :-(]; związane wątki bio-forum.pl: 749719 ;

ID 298 748 oznaczenie: Agaricus bisporus; lokalizacja: Międzychód, nad Jeziorem Kuchennym, pow. międzychodzki, woj. wielkopolskie, BC72; data zbioru: 23 lip 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: zagospodarowane zadrzewienie przyjeziorne, pod wiązami i dębem, ziemia, w grupach (kilka owocników); leg. Grazyna Domian, det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF0000755, BGF0000756; uwagi: fot.915249; Gatunek omówiony w wątkach [bf:861673], [bf:861683] [notatka: tak] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 861673 861683 ;

ID 301 648 oznaczenie: Agaricus bisporus; lokalizacja: ok. 1,4 km na N od Baniewic w gm. Banie, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AC13; data zbioru: 14 kwi 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: przesuszony łęg olszowy w pobliżu głęboko wciętego rowu melioracyjnego, na ziemi próchnicznej, w grupie - 3 owocniki; leg. Grazyna Domian, det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF0001072; uwagi: gatunek omówiony w wątku [bf:833956] [notatka: tak] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 833956 ;

ID 310 061 oznaczenie: Agaricus bisporus; lokalizacja: Piastów, ul. J. Tuwima, pow. pruszkowski, woj. mazowieckie, ED25; data zbioru: 21 kwi 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: trawnik wzdłuż torów między chodnikiem i ulicą, szpaler Populus Simona, w ziemi, 1 szt; leg. ala mikołaj, det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF0001151; uwagi: fot.835760; fot.835762 [notatka: [bf:835757]] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 835757 ;

ID 310 062 oznaczenie: Agaricus bisporus; lokalizacja: Piastów, ul. Szarych Szeregów, pow. pruszkowski, woj. mazowieckie, ED25; data zbioru: 26 kwi 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: niewielkie zadrzewienie, pod Acer negundo, w ziemi, 1 szt; leg. ala mikołaj, det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF0001155; uwagi: fot.837096; fot.837097 [notatka: [bf:835757]] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 835757 ;

ID 321 703 oznaczenie: Agaricus bisporus; lokalizacja: Mochle, pow. bydgoski, woj. kujawsko-pomorskie, CC15; data zbioru: 3 lis 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Zabudowane siedlisko rolne - padok dla kuców., Ziemia zmieszana z odchodami., 1 owocnik; leg. Przemysław Drzewiecki, det. B. Gierczyk; eksykat: BGF0009795; uwagi: [bf:800201] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 800201 ;

ID 331 270 oznaczenie: Agaricus bisporus var. albidus; lokalizacja: 1 km na SW od Wysokiej Gryfińskiej, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB93; data zbioru: 28 kwi 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: zadrzewienie śródpolne (Ol, Wb), na ziemi, pojedynczo; leg. Grazyna Domian, det. Grażyna Domian, potw. Błażej Gierczyk; eksykat: tak; uwagi: gatunek omówiony w wątku [bf:1134904] [notatka: tak] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 1134904 ;

ID 331 871 oznaczenie: Agaricus bisporus var. albidus; lokalizacja: ok.2km na NE od Czernic Borowych,gm.Czernice Borowe, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC34; data zbioru: 12 wrz 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: pobocze drogi przechodzącej przez grąd, ziemia, dwa owocniki; leg. Romuald Tomaszewski, det. B.Gierczyk; eksykat: BGF0005257; uwagi: [bf:945335] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 945335 ;

ID 362 454 oznaczenie: Agaricus bisporus; lokalizacja: Wzgórza Bukowe (SzPK Puszcza Bukowa, prop. powiększenie rez. Bukowe Zdroje), 0,4 km na E od wiaduktu autostrady A6 nad ul. Smoczą, pow. Szczecin, woj. zachodniopomorskie, AB93; data zbioru: 10 paź 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: kwaśna buczyna, na ziemi, pojedynczo; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1382785 fot.1382786 fot.1382787 fot.1382788; Zarodniki: 6,3-7,4 x 4,1-5,1 µm średnio 6,8 x 4,5 µm!, Q: 1,4-1,7 1,5!:; fot.1382789; podstawki:; fot.1382790; cheilocystydy:; fot.1382791 fot.1382792 [notatka: tak] [fotografie: tak];