Tricholoma ustale (gąska bukowa)
pokazana po zalogowaniu
licznie pod bukami
Tricholoma ustale (gąska bukowa)
pokazana po zalogowaniu
licznie pod bukami
Tricholoma ustale (gąska bukowa)
pokazana po zalogowaniu
trzon i blaszki; licznie pod bukami
Tricholoma ustale (gąska bukowa)
pokazana po zalogowaniu
grupa pod bukami

owocnik

Kapelusz młody czerwonobrązowy, kasztanowobrązowy, z oliwkowym odcieniem, pokryty grubą warstwą śluzu, w centrum ciemniejszy, z wiekiem suchy i czarnobrązowy, lśniący; powierzchnia bez strefowań, naga, gładka; początkowo wypukły, potem rozpostarty z niewyraźnym garbkiem, 40-80(120) mm średnicy; brzeg długo podwinięty, ostry, jaśniejszy.

space

Trzon z czerwonobrązowymi włókienkami, w górze białawy, powierzchnia sucha, drobno kosmkowata, bez strefy pierścieniowej; 50-80 x 10-15 mm, równogruby, często w dolnej części rozszerzony i korzeniasto zakończony; sztywny, elastyczny, z wiekiem pusty.

space

Pileus young red-brown, chestnut-brown, with olive tint, covered thickly with mucus, centrally darker, with age dry and black-brown, glossy; surface not zonate, glabrous, smooth; initially convex, later expanding with an inconspicuous umbo, 40-80(120) mm in diameter; margin incurved for a long time, acute, lighter coloured.

space

Stipe with red-brown fibrils, at apex whitish, surface dry, finely fibrillose, without ring zone; 50-80 x 10-15 mm, equal, often lower part enlarged and rooting; stiff, elastic, with age hollow.

space

zarodniki

Wysyp zarodników biały. Zarodniki bezbarwne, jajowate, 5-7 x 3,5-5 µm.
Spore print white. Spores hyaline, ovoid, 5-7 x 3,5-5 µm.

występowanie

jest w czekliście [105]
Dość częsta. Od lata do jesieni, w lasach liściastych, zwłaszcza pod bukami, zwykle w grupach a nawet w kępkach.
Widespread. Summer-fall. In hardwood forests, primarily under Fagus, solitary to gregarious, often almost clustered.

jadalne czy trujące? 🟢

ważne! dla grzybiarzy
Jadalna, ale niezbyt smaczna.[134]

uwagi

Inne brązowe gąski z mniej lub bardziej śluzowatym kapeluszu i o mniej lub bardziej wyraźnym mącznym zapachu oraz smaku to występujące w lasach liściastych: Tricholoma ustaloides z wyraźną białą strefą pierścieniową na trzonie, gąska żółtobrunatna (Tricholoma fulvum) z siarkowożółtymi blaszkami i żółtym miąższem, gąska topolowa (Tricholoma populinum) wyrasta pod topolami z brązowiejącym trzonem i blaszkami. W lasach iglastych głównie pod sosnami można spotkać gąska białobrązowa (Tricholoma albobrunneum) z porozrywaną strefą pierścieniową, gąska gorzkawa (Tricholoma stans) z gładkim, promieniście włóknistym i nieco śluzowatym kapeluszem, gąska dachówkowata (Tricholoma imbricatum) z drobno spękanym, suchym kapeluszem i gąska kroplistobrzega (Tricholoma pessundatum) z silnie śluzowatym kapeluszem i czerniejącym ostrzami blaszek.
Other brown Tricholoma with more or less mucous cap and more or less distinct farinaceous odour and taste are found in deciduous forests: Tricholoma ustaloides with distinct white ring zone on the stipe, gąska żółtobrunatna (Tricholoma fulvum) with sulphur-yellow lamellae and yellow flesh, gąska topolowa (Tricholoma populinum) grows under poplars and has browning stipe and gills. In deciduous forests mainly under pine-trees can be found gąska białobrązowa (Tricholoma albobrunneum) with split ring zone, gąska gorzkawa (Tricholoma stans) with a smooth, radially fibrillose and slightly mucous cap, gąska dachówkowata (Tricholoma imbricatum) with minutely cracked, dry cap, and gąska kroplistobrzega (Tricholoma pessundatum) with strongly mucous cap and with blackening edges of gills.
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego.[1272], Anonim (1968)[2597]Anonim (1968) Compte-redu du IV-éme Congrés des Mycologues Europeéns Warszawa 1968.[2597], Chachuła (2023)[3714]Chachuła (2023) Grzyby wielkoowocnikowe stwierdzone w 2014 i 2022 roku na terenie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego.[3714], Chachuła et al. (2015)[1372]Chachuła et al. (2015) Grzyby Cieszyna.[1372], Chachuła et al. (2019)[1382]Chachuła et al. (2019) Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes) stwierdzone w 2018 roku na terenie Babiogórskiego Parku Narodowego.[1382], Chachuła et al. (2021)[1375]Chachuła et al. (2021) Materiały do poznania różnorodności grzybów wielkoowocnikowych Ustronia w województwie Śląskim.[1375], Domański Z. (2001)[3794]Domański Z. (2001) Grzyby Lasów Łochowskich.[3794], Domian et al. (2010)[1423]Domian et al. (2010) Rezerwaty przyrody.[1423], Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (1999)[2791]Flisińska (1999) Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes) rezerwatu Szklarnia.[2791], Flisińska (2000)[1448]Flisińska (2000) Studies on the macromycetes of the Janów Forests Landscape Park (SE Poland).[1448], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452], Friedrich (1994)[2800]Friedrich (1994) Charakterystyka socjologiczno-ekologiczna mikoflory zbiorowisk leśnych Cedyńskiego Parku Krajobrazowego.[2800], Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2018)[1503]Gierczyk et al. (2018) Grzyby projektowanego Turnickiego Parku Narodowego i jego otuliny – wstępne wyniki badań.[1503], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Gumińska (1962)[2816]Gumińska (1962) Mikoflora lasów bukowych Rabsztyna i Maciejowej.[2816], Gumińska (1976)[2826]Gumińska (1976) Mikoflora Pienińskiego Parku Narodowego (Część III).[2826], Halama (2015)[1546]Halama (2015) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1546], Kaufmann (1916)[2893]Kaufmann (1916) Die in Westpreußen gefundenen Pilze der Gattungen Pleurotus, Omphalia, Mycena, Collybia und Tricholoma.[2893], Kotlaba & Lazebníček (1967)[2913]Kotlaba & Lazebníček (1967) IV. Sjezd evropských mycologů, Polsko 1966.[2913], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Krotoski (2012)[1722]Krotoski (2012) Chronione i rzadkie gatunki grzybów wielkoowocnikowych rejonu projektowanego rezerwatu przyrody Głębokie Doły w Rybniku w latach 2006-2010.[1722], Kujawa & Gierczyk (2011)[1772]Kujawa & Gierczyk (2011) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część V. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008.[1772], Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838], Lisiewska & Reszel (2000)[3643]Lisiewska & Reszel (2000) Macrofungi of acidophilous oak forest communities in the southern Wielkopolska.[3643], Lisiewska & Reszel (2000)[1848]Lisiewska & Reszel (2000) Macromycetes na tle zróżnicowania acidofilnych dąbrów środkowej części uroczyska Teresiny (nadleśnictwo Krotoszyn).[1848], Lisiewska et al. (1976)[2987]Lisiewska et al. (1976) Mikoflora lasów okolic Żegiestowa i Muszyny w Beskidzie Sądeckim.[2987], Ławrynowicz et al. (2002)[1863]Ławrynowicz et al. (2002) Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the "Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland).[1863], Ławrynowicz et al. (2009)[1874]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby projektowanego rezerwatu "Gąszczyk" na Wyżynie Częstochowskiej.[1874], Ławrynowicz i in. (2002a)[1864]Ławrynowicz i in. (2002a) Obserwacje mikologiczne w rezerwacie ? Dolina rzeki Brdy ? w Borach Tucholskich. W: Ławrynowicz M., Rózga B. (red.) Tucholski Park Krajobrazowy 1985-2000 stan poznania. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 384-405[1864], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Pietras et al. (2016)[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.[2079], Sałata (1972)[3175]Sałata (1972) Badania nad udziałem grzybów wyższych w lasach bukowych i jodłowych na Roztoczu Środkowym.[3175], Schroeter (1889)[3184]Schroeter (1889) Die Pilze Schlesiens. Erste Hälfte.[3184], Ślusarczyk (2005)[2386]Ślusarczyk (2005) Grzyby.[2386], Ślusarczyk (2021)[2400]Ślusarczyk (2021) Materiały do znajomości mykobioty pasma Krowiarek (Sudety Wschodnie).[2400], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda (1974)[3372]Wojewoda (1974) Macromycetes Ojcowskiego Parku Narodowego. I. Flora.[3372], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 21.12.2024 13:55 1 znaleziska Tricholoma ustale (gąska bukowa) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB27 337096 AB38 337389 AB94 297141 336712 374436 AD18 155955 BE38 204601 CA68 267984 CA89 174593 223386 CB48 176796 176797 CE28 205414 253395 DA96 363827 EC34 335869

ID 155 955 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: 3 km na S od Mostek, pow. Świebodzin, woj. lubuskie, AD18; data zbioru: 15 sie 2007; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las liściasty (Fagus, Quercus), na ziemi, gromadnie, kilka; leg. det. Tomasz Ślusarczyk; eksykat: tak nr. 795 w zielniku autora; uwagi: fot.305644 fot.305645 [notatka: tak] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część V. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2009. Przegląd Przyrodniczy 22(4): 16-68;

ID 174 593 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: Gdańsk Oliwa dolina Radości, pow. gdański, woj. pomorskie, CA89; data zbioru: 14 wrz 2010; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany,buk,sosna,świerk,dąb,brzoza, w ziemi, jeden owocnik; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy; uwagi: , [notatka: tak Wykaz grzybów TPK Gdańsk] [fotografie: nie];

ID 176 796 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: Lubichowo, pow. starogardzki, woj. pomorskie, CB48; data zbioru: 25 wrz 2010; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las mieszany buk,sosna,brzoza,świerk,brzoza,leszczyna, w ziemi, kilka owocników; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy; uwagi: fot.379872 fot.379873 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 176 797 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: Młynki, pow. starogardzki, woj. pomorskie, CB48; data zbioru: 24 wrz 2010; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las mieszany buk,leszczyna,sosna,brzoza,, w ziemi, dwa owocniki; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy; uwagi: fot.379877 fot.379878 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 204 601 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: Paniowice Dolina Widawy, pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie, BE38; data zbioru: 9 wrz 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las mieszany,sosna,brzoza,dąb,grab,olsza, ziemia, kilkanaście owocników; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza bazy; uwagi: fot.514575 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 205 414 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: 700 m na S-W od zabudowań Siedlisk, pow. wieruszowski, woj. łódzkie, CE28; data zbioru: 22 wrz 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany: olchy, brzozy, buki, graby, rzadko sosny i świerki, na ziemi, pośród liści, pod bukiem, pojedynczy; leg. Piotr Zawada, det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak, wyślę Ani; uwagi: Nadleśnictwo Przedborów Leśnictwo Sokolniki oddział 821 stary 87!. Gmina Sokolniki. Omówiony w wątku: [bf:516548]; fot.518852 fot.518853 fot.518854 [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 516548 ;

(w wątku bio-forum.pl 516548)
(w wątku bio-forum.pl 516548)

ID 223 386 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: TPK Gdańsk Oliwa Dolina Radości, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, CA89; data zbioru: 24 wrz 2013; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Buczyna, ziemia, jeden owocnik; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy AK; uwagi: fot.601216 fot.601217 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 253 395 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: 1,8 km na S-E od zabudowań Pichlic, pow. wieruszowski, woj. łódzkie, CE28; data zbioru: 18 paź 2014; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany: sosny, graby, buki, dęby, brzozy, olchy, na ziemi, pod bukiem, pojedyńczo; leg. det. Piotr Zawada; eksykat: tak, wy¶lę Ani; uwagi: Nadle¶nictwo Przedborów Le¶nictwo Sokolniki oddział 821.; fot.730259 fot.730260 fot.730261 [fotografie: tak];

ID 267 984 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: TPK Gdańsk Dolina Zagórskiej Strugi, pow. wejherowski, woj. pomorskie, CA68; data zbioru wadliwa: ; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: buczyna, ziemia, jeden owocnik; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak, zostanie wysłany do Kustosza bazy A.K.; uwagi: fot.787112 fot.787113 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 297 141 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: Puszcza Bukowa, ok. 1,9 km na W od Kołbacza, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB94; data zbioru: 29 sie 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: buczyna przy źródlisku, na ziemi, w wiązce - 5 owocników; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak - zostanie przesłany do Kustosza; uwagi: gatunek omówiony w wątku [bf:873299] [notatka: tak] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 873299 ;

(w wątku bio-forum.pl 873299)
(w wątku bio-forum.pl 873299)
(w wątku bio-forum.pl 873299)
(w wątku bio-forum.pl 873299)
(w wątku bio-forum.pl 873299)

ID 335 869 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: ok.1km na W od Szczepanek,gm.Opinogóra Górna, pow. ciechanowski, woj. mazowieckie, EC34; data zbioru: 18 wrz 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: pobocze drogi przechodzącej przez grąd grabowo-dębowy, ziemia, grupa kilku owocników; leg. Romuald Tomaszewski, det. R.Kozak; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: [bf:1169473] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 1169473 ;

(w wątku bio-forum.pl 1169473)
(w wątku bio-forum.pl 1169473)
(w wątku bio-forum.pl 1169473)
(w wątku bio-forum.pl 1169473)

ID 336 712 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: Puszcza Bukowa (rez. Osetno), 2 km na SW od Kołbacza, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB94; data zbioru: 2 paź 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: pobocze drogi w żyznej buczynie, na ziemi, w grupie - kilka owocników; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1176646 fot.1176647 fot.1176648 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 337 096 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: prop. rez. Rybokarty w gm. Gryfice, 1,2 km na NW od miejscowości Rybokarty, pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie, AB27; data zbioru: 11 paź 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: żyzna buczyna, na ziemi, w grupie - kilka owocników; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1179040 fot.1179041 fot.1179042 fot.1179043 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 337 389 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: Prop. rez. Wyszoborski Las Barwinkowy w gm. Płoty, 1,8 km na SW od Wyszoboru, pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie, AB38; data zbioru: 13 paź 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: kwaśna buczyna, na ziemi, w wiązce - kilka owocników; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1180811 fot.1180812 fot.1180813 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 363 827 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: Elbląg - Jelenia Dolina (Wysoczyzna Elbląska), pow. m. Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie [54°14'43.7"N 19°29'41.2"E], DA96; data zbioru: 30 paź 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: buczyna, na ziemi, w ściółce, 1 owocnik; leg. det. Stanisław Kosiński; eksykat: tak; uwagi: wątek: [bf:1389791] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 1389791 ;

(w wątku bio-forum.pl 1389791)
(w wątku bio-forum.pl 1389791)
(w wątku bio-forum.pl 1389791)
(w wątku bio-forum.pl 1389791)
(w wątku bio-forum.pl 1389791)
(w wątku bio-forum.pl 1389791)

ID 374 436 oznaczenie: Tricholoma ustale; lokalizacja: Wzgórza Bukowe (rez. Źródliskowa Buczyna), 2,4 km NW od Glinnej, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB94; data zbioru: 8 lis 2023; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: żyzna buczyna, na ziemi, pojedynczo; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1501581; kapelusz silnie śluzowaty: fot.1501582 fot.1501583; zarodniki: 6,1-8,4 x -4,5!4,9-6,2 µm średnio 7,0 x 5,5 µm!, Q: 1,1-1,5 średnio 1,3!: fot.1501584 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji