wyborny jadalny

Tricholoma portentosum (Fr.) Quél. (1872)

gąska niekształtna (potocznie: siwka)
Tricholoma portentosum (gąska niekształtna)
pokrój; 21.08.2005 copyright © by Darek Karasiński
Tricholoma portentosum (gąska niekształtna)
Tricholoma portentosum (gąska niekształtna)
Tricholoma portentosum (gąska niekształtna)
Tricholoma portentosum (gąska niekształtna)
Tricholoma portentosum (gąska niekształtna)
Tricholoma portentosum (gąska niekształtna)

owocnik

Kapelusz ciemno szarobrązowy, z żółtawymi, zielonkawymi lub nieco fioletowymi odcieniami i z wyraźnymi, czarnymi, promieniście ułożonymi włókienkami; 50-100(120) mm średnicy, początkowo dzwonkowato-wypukły, potem rozpostarty, z obłym garbkie i nieregulanie pofalowanym, pękającym brzegiem; powierzchnia gładka, wilgotna nieco lepka, błyszcząca; brzeg długo podwinięty, ostry, z wiekiem pękający.

space

Trzon biały, plami się żółto-brązowo lub oliwkowo-brązowo; 50-80(100) × 10-30 mm, równogruby; pełny, twardy; powierzchnia wzdłużnie włókienkowata.

space

Pileus dark grey-brown, with yellowish, greenish or slightly violet hues and with distinct black radially laid out fibrils; 50-100(120) mm in diameter, initially campanulate-convex, later plane, with an obtuse umbo; surface smooth, slightly viscid when moist, glossy; margin inrolled for a long time, acute, with age rimose.

space

Stipe white, stains yellow-brown or olive-brown; 50-80(100) × 10-30 mm, equal; solid, hard; surface longitudinally fibrillose.

space

zarodniki

Wysyp zarodników biały. Zarodniki prawie kuliste do szeroko elipsoidalnych, gładkie, przejrzyste, 5-7 × 4-5.5 µm.

Spore print white. Spores subglobous to broadly ellipsoid, smooth, hyaline, 5-7 × 4-5.5 µm.

występowanie

Pospolita. Owocniki wyrastają późną jesienią, pojedynczo lub w grupach, w lasach iglastych i mieszanych, pod sosną, świerkiem, jodłą.

space

space

wartość

Dobry i poszukiwany grzyb jadalny.

Good edible.

uwagi

Jest to pod względem pory występowania, siedliska i wartości jako grzyb jadalny jest to analog gąska zielonka (Tricholoma equestre) od której zresztą odróżnia się zupełnie innym zabarwieniem kapelusza i blaszek.

space

Podobnie zabarwiona, pospolita gąska ziemistoblaszkowa (Tricholoma terreum) jest drobniejsza, ma drobnołuseczkowatą powierzchnię kapelusza i szare blaszki. Porównaj też z innymi szaro zabarwionymi gąskami jak np. gąska pieprzna (Tricholoma virgatum).

Considering the time it appears, its habitat and value as an edible mushroom, it is analogous to gąska zielonka (Tricholoma equestre), from which it differs in a completely different colour of the cap and the gills.

space

Similarly coloured, common gąska ziemistoblaszkowa (Tricholoma terreum) is tinier, has squamulose pileal surface and gray gills. Compare also with other grey coloured Tricholoma such as e.g. gąska pieprzna (Tricholoma virgatum).

wybrane okazy · selected collections

znalezisko 20061111.1.jgadek - Tricholoma portentosum (gąska niekształtna); okolice Buska Zdroju
061111-1
leg. Joanna Gądek
/okolice Buska Zdroju/ #4
znalezisko 20081012.1.jgadek - Tricholoma portentosum (gąska niekształtna); Międzybrodzie Bialskie
081012-1
leg. Joanna Gądek
/Międzybrodzie Bialskie/ #3
znalezisko 00010000.3.mk - Tricholoma portentosum (gąska niekształtna)
3
leg. Marek Kozłowski #7