Tx: 668
grzyby.pl

Megacollybia platyphylla (Pers.) Kotl. et Pouzar

pieniążnica szerokoblaszkowa
Oudemansiella platyphylla (Pers.) M.M. Moser
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Megacollybia platyphylla (pieniążnica szerokoblaszkowa)
Megacollybia platyphylla (pieniążnica szerokoblaszkowa)
w buczynie; śr. kap. 95 mm
Megacollybia platyphylla (pieniążnica szerokoblaszkowa)
w buczynie

owocnik

Megacollybia platyphylla (pieniążnica szerokoblaszkowa)
wyraźnie widać ryzomorfy
Dość duże owocniki. Kapelusz szarobrązowy, zmienny w intensywności barwy od czarnobrązowego do prawie białawej; 50-120(180) mm średnicy, początkowo wypukły, z wiekiem płaski, pofalowany; powierzchnia sucha, promieniście włókienkowata, może być promieniście spękana lub porysowana; brzeg ostry.

space

Trzon początkowo białawy, później ciemnieje, szarobrązowy, bladożółty; zazwyczaj jaśniejszy od kapelusza; 60-120 x 10-25 mm, równogruby; początkowo pełny, potem wydrążony; podłużnie prążkowany, u podstawy z wyraźnymi i dość długimi silnymi ryzomorfami, początkow białawe, z wiekiem ciemniejące.

space

Sporocarps quite big. Pileus gray-brown in different shades, from blackish brown to nearly white; 50-120(180) mm broad, at first convex, becoming plane, wavy; surface dry, radialy appressed fibrilose, may be radialy cracked.

space

Stipe at first whitish, darkening in age, gray-brown, pale yellow; usually lighter then cap; 60-120 x 10-25 mm, equal; solid, hollow at maturity; longitudinally streaked; at base with distinct and long strong rhizomorphs, whitish then darkening.

space

cechy mikroskopowe

Megacollybia platyphylla (pieniążnica szerokoblaszkowa)
Wysyp zarodników biały. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, bezbarwne, cienkościenne, nieamyloidalne, 7-8 x 6-7 µm.
Spore print white. Spores ellipsoid, smooth, hyaline, thin-walled, inamyloid, 7-8 x 6-7 µm.

występowanie

Jest w czekliście. [105]
Bardzo częsty gatunek. Owocniki pojawiają się pojedynczo lub po kilka od maja do października, także w suchych okresach. Wyrastają na silnie spróchniałym drewnie (zwykle liściastym) leżącym na powierzchni lub zagrzebanym w ziemi.
Very common. Spring-fall, solitary or few together, on fallen branches usually of deciduous trees and buried wood; also during dry periods.

jadalne czy trujące? 🟡

Jadalna, lepsze są młode owocniki[133]. Różne źródła podają także, że może powodować niedyspozycje żołądkowe jedzona w większej ilości[134]; być może z tego względu czeklista[105] podaje jako trującą. Bezpiecznie jest przyjąć ją za niejadalną, bez dużej straty dla grzybiarstwa, owocniki mają cienki miąższ i łykowaty trzon.
Pluteus cervinus (drobnołuszczak jeleni)
Pluteus cervinus (drobnołuszczak jeleni) · ciemno zabarwione owocniki wyrosłe w suchszym okresie; na starym pniu w lesie liściastym
W tych samych siedliskach często spotyka się podobnie zabarwionego drobnołuszczaka jeleniego (Pluteus cervinus) różni się on wolnymi blaszkami, z wiekiem mięsno-różowymi, kruchym miąższem i łososiowo-różowym wysypem zarodników.

space

Pieniążnica szerokoblaszkowa ma na ostrzu blaszki pęcherzykowato-butelkowate cystydy, podobna ale mniejsza i wyrastająca w górskich lasach świerkowych, w gęstych kępkach na drewnie, bardzo rzadka lejkóweczka postrzępiona (Clitocybula lacerata) nie ma cystyd na ostrzu blaszki.

wybrane okazy · selected collections

#25
05 08 20 - 4
/okolice Wrocławia/
#2
98 05 24 - 2
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, lasy milickie/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. 154-166[1272], Bartoszek & Mleczko (2019)[1301]Bartoszek & Mleczko (2019) Przyroda Gorczańskiego Parku Narodowego.[1301], Bocian et al. (2018)[1321]Bocian et al. (2018) Mycobiota lasów łęgowych nad Jeziorem Portowym (Szczecin, Miedzyodrze) - wstępne wyniki badań.[1321], Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego. W: Wołoszyn B. W., Jaworski A., Szwagrzyk J. (red.). Babiogórski Park Narodowy. Monografia Przyrodnicza: 215-257[1339], Bujakiewicz (2011)[1343]Bujakiewicz (2011) Macrofungi in the Alnetum incanae association along Jaworzyna and Skawica river valleys Western Carpathians.[1343], Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344], Bujakiewicz & Kujawa (2010)[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.[1346], Bujakiewicz i Springer (2009)[1350]Bujakiewicz i Springer (2009) Udział macromycetes w lasach łęgowych rezerwatu "Buki nad Jeziorem Lutomskim" (nadleśnictwo Sieraków). Bad. Fizjogr. Pol. Zach., B, 58: 171-204[1350], Bujakiewicz i Stefaniak (2009)[1349]Bujakiewicz i Stefaniak (2009) Udział macromycetes w fitocenozach leśnych rezerwatu "Las Liściasty w Promnie" (nadleśnictwo Czerniejewo). Bad. Fizjogr. Pol. Zach., B, 58: 137-170[1349], Chachuła et al. (2019)[1382]Chachuła et al. (2019) Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes) stwierdzone w 2018 roku na terenie Babiogórskiego Parku Narodowego.[1382], Fiedorowicz (2009)[1441]Fiedorowicz (2009) The participation of macromycetes in selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland).[1441], Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (2000)[1450]Flisińska (2000) Uwagi o grzybach wielkoowocnikowych Chełmskiego Parku Krajobrazowego.[1450] (as: Oudemansiella platyphylla), Flisińska (2000)[1449]Flisińska (2000) Characteristics of the macromycetes of the reservation Łęka.[1449] (as: Oudemansiella platyphylla), Flisińska (2000)[1448]Flisińska (2000) Studies on the macromycetes of the Janów Forests Landscape Park (SE Poland).[1448] (as: Oudemansiella platyphylla), Flisińska (2002)[1451]Flisińska (2002) Grzyby Poleskiego Parku Narodowego. W: Radwan S. (red.). Poleski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Orpol. Lublin: 73-83[1451] (as: Oudemansiella platyphylla), Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). 2. Lubelskie Towarzystwo Naukowe[1452] (as: Oudemansiella platyphylla), Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk & Kujawa (2020)[1487]Gierczyk & Kujawa (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland).[1487] (as: Clitocybula platyphylla), Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2013)[1502]Gierczyk et al. (2013) XVIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.[1502], Gierczyk et al. (2015)[1491]Gierczyk et al. (2015) XX Jubileuszowa Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1491], Gierczyk et al. (2017)[1508]Gierczyk et al. (2017) XXII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1508], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501] (as: Clitocybula platyphylla), Gierczyk et al. (2018)[1509]Gierczyk et al. (2018) XXIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1509] (as: Clitocybula platyphylla), Gierczyk et al. (2019)[1510]Gierczyk et al. (2019) XXIV Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1510] (as: Clitocybula platyphylla), Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495] (as: Clitocybula platyphylla), Gierczyk et al. (2020)[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.[1497] (as: Clitocybula platyphylla), Halama (2015)[1546]Halama (2015) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1546], Halama & Panek (2000)[1558]Halama & Panek (2000) Macromycetes of various habitats of the nature reserve "Łężczok" near Racibórz (SW Poland).[1558], Halama & Romański (2010)[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1565], Holec et al. (2019)[1593]Holec et al. (2019) Macrofungi on fallen oak trunks in the Białowieża Virgin Forest - ecological role of trunk parameters and surrounding vegetation.[1593] (as: Clitocybula platyphylla), Kacprzyk et al. (2014)[1618]Kacprzyk et al. (2014) Dead trees in beech stands of the Bieszczady National Park: Quantitative and qualitative structure of associated macrofungi.[1618], Karasiński (2009)[1637]Karasiński (2009) Grzyby większe rezerwatu przyrody „Ochojec”.[1637], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Kudławiec (2015)[1739]Kudławiec (2015) Materiały do bioty grzybów wielkoowocnikowych Macromycetes Nadleśnictwa Polanów. W: Dominik J. (red.). Szóste Dni Różnorodności Biologicznej w Leśnym Kompleksie Promocyjnym Lasy Środkowopomorskie. Polanów, Wyd. EKWITA, Słupsk: 13-35[1739], Kudławiec (2016)[1740]Kudławiec (2016) Grzyby wielkoowocnikowe Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Środkowopomorskie – Nadleśnictwo Polanów.[1740], Kudławiec (2017)[1741]Kudławiec (2017) Grzyby wielkoowocnikowe Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Środkowopomorskie ? Nadleśnictwo Polanów. W: Dominik J. (red.). Ósme Dni Różnorodności Biologicznej w Leśnym Kompleksie Promocyjnym Lasy Środkowopomorskie Nadleśnictwo Polanów. Wyd. EKWITA, Słupsk: 13-41.[1741], Kujawa et al. (2012)[1800]Kujawa et al. (2012) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park (NE Poland). II. Macromycetes.[1800], Kujawa et al. (2015)[1778]Kujawa et al. (2015) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park. Park. Part IV. Macromycetes – new data and the synthesis.[1778], Kujawa et al. (2017)[1781]Kujawa et al. (2017) Różnorodność wielkoowocnikowych grzybów agarykoidalnych, boletoidalnych i hypogeicznych Puszczy Białowieskiej – założenia projektu i wstępne wyniki.[1781] (as: Clitocybula platyphylla), Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779] (as: Clitocybula platyphylla), Kujawa et al. (2020)[1783]Kujawa et al. (2020) Macromycetes of the Palace Park in Poznań-Radojewo (Wielkopolska Region, Poland).[1783], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Kwiatkowska (2017)[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).[1821], Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838] (as: Oudemansiella platyphylla), Lisiewska & Król (2007)[1844]Lisiewska & Król (2007) Macromycetes na tle fitocenoz lasów dębowych rezerwatu "Czmoń" (centralna Wielkopolska).[1844], Lisiewska & Marach (2002)[1847]Lisiewska & Marach (2002) Macromycetes w kwaśnej buczynie niżowej rezerwatu „Cisy w Czarnem” (Województwo Pomorskie).[1847] (as: Oudemansiella platyphylla), Lisiewska & Reszel (2000)[1848]Lisiewska & Reszel (2000) Macromycetes na tle zróżnicowania acidofilnych dąbrów środkowej części uroczyska Teresiny (nadleśnictwo Krotoszyn).[1848] (as: Oudemansiella platyphylla), Ławrynowicz & Stasińska (2000)[1871]Ławrynowicz & Stasińska (2000) Macromycetes of the Stellario-Carpinetum in the Iński Landscape Park (NW Poland) - monitoring studies.[1871], Ławrynowicz et al. (2002)[1863]Ławrynowicz et al. (2002) Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the "Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland).[1863] (as: Oudemansiella platyphylla), Ławrynowicz et al. (2009)[1868]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby.[1868], Ławrynowicz i in. (2002a)[1864]Ławrynowicz i in. (2002a) Obserwacje mikologiczne w rezerwacie ? Dolina rzeki Brdy ? w Borach Tucholskich. W: Ławrynowicz M., Rózga B. (red.) Tucholski Park Krajobrazowy 1985-2000 stan poznania. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 384-405[1864] (as: Oudemansiella platyphylla), Łuszczyński (2000)[1883]Łuszczyński (2000) Grzyby wielkoowocnikowe.[1883] (as: Oudemasiella platyphylla), Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Łyczek (2009)[1928]Łyczek (2009) Mikobiota Szczecińskiego Parku Krajobrazowego "Puszcza Bukowa". W: Dynowska M., Ejdys E. (red.). Ogólnopolskie Sympozjum Mikologiczne. Interdyscyplinarny charakter mikologii. Olsztyn-Krutyń, 10-12 września 2009: str. 61[1928], Łyczek et al. (2006)[1929]Łyczek et al. (2006) Walory przyrodnicze przełomowego odcinka rzeki Gowienica na terenie projektowanej "Ostoi Goleniowskiej" w europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 na Pomorzu Zachodnim. Część III. Macromycetes.[1929], Narkiewicz (2011)[1997]Narkiewicz (2011) Sprawozdanie z XXI wystawy świeżych grzybów w Jeleniej Górze.[1997], Nita i Bujakiewicz (2005)[2010]Nita i Bujakiewicz (2005) Grzyby wielkoowocnikowe w fitocenozach łęgu wiązowego Querco-Ulmetum minoris i olsu Carici elongatae-Alnetum w Lesie Złotowskim (Pomorze Zachodnie). Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B, 54: 7-33[2010], Pietras et al. (2016)[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.[2079], Stasińska (2008)[2229]Stasińska (2008) Macromycetes torfowiska Reptowo (Pomorze Zachodnie).[2229], Stasińska (2011)[2234]Stasińska (2011) Macrofungi of raised and transitional bogs of Pomerania.[2234], Stasińska (2012)[2235]Stasińska (2012) Materiały do poznania macromycetes rezerwatu "Źródlisko Skrzypowe".[2235], Stasińska & Sotek (2016)[2255]Stasińska & Sotek (2016) New data to the knowledge of macrofungi of Wolin National Park.[2255], Stasińska & Sotek (2017)[2256]Stasińska & Sotek (2017) Grzyby makroskopijne rezerwatu przyrody „Torfowisko Toporzyk” (NW Polska).[2256], Stasińska & Sotek (2020)[2257]Stasińska & Sotek (2020) Fungi of the Wolin National Park – new data on macromycetes.[2257], Szczepkowski et al. (2008)[2347]Szczepkowski et al. (2008) Grzyby zgromadzone na XIV Wystawie Grzybów Puszczy Białowieskiej.[2347], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Wilga & Wantoch-Rekowski (2011)[2475]Wilga & Wantoch-Rekowski (2011) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu przyrody „Zamkowa Góra” w Kaszubskim Parku Krajobrazowym (Pojezierze Kaszubskie).[2475], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Zieliński et al. (2006)[2567]Zieliński et al. (2006) Wapiennik w Inwałdzie. Ścieżka przyrodnicza.[2567]

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji