Agaricus xanthodermus (pieczarka karbolowa)

owocnik

Kapelusz biały, kremowy, czasem ciemniejszy w centrum, z wiekiem czasami przebarwia się w kierunku szaro-brązowego; (6070 - 150 mm, początkowo półkulisty, trapezoidalny, potem wypukły, dojrzały rozpostarty; powierzchnia kapelusza młodych owocników przy otarciu jasnożółta, barwa ta zanika przy wysychaniu, gładka, z wiekiem pękająca na drobne łuseczki; brzeg wystaje poza blaszki, początkow podwinięty.

space

Trzon biały, powierzchnia w podstawie trzonu przy otarciu natychmiast przebarwia się intensywnie jaskrawo żółto; 60-125 × 10-18 mm, równogruby, podstawa zwykle bulwiasto rozszerzona; powierzchnia poniżej pierścienia gładka, ewentualnie włókienkowata. Pierścień wysoko w górze trzonu (na 0.7-0.9 wysokości trzonu), dość cienki i delikatny, na obwodzie z dużymi łuseczkami, biały.

space

zarodniki

Wysyp zarodników czekoladowobrązowy. Zarodniki szerokoelipsoidalne, gładkie, bez pory rostkowej, 5-6.5 × 4-5 µm.

występowanie

Jest w czekliście.^[105]

Częsta. Owocniki wyrastają od maja do jesieni, pojedynczo lub w grupach, w lasach liściastych, w parkach, na poboczach dróg, na terenach trawiastych, w miejscach żyznych, bogatych w szczątki organiczne.

jadalne czy trujące? 🔴

ważne! dla grzybiarzy

Trująca.^[105]^[134] Wywołuje zaburzenia żołądkowo-jelitowe.

Poisonous.

uwagi

placeholder — pieczarka szarołuskowa (Agaricus moelleri)

W grupie pieczarek o zapachu fenolu i żółknącym w podstawie trzonu miąższu, znajdują się też szaro, szarobrązowe pieczarka szarołuskowa (Agaricus moelleri) i Agaricus phaeolepidotus.

wybrane okazy · selected collections ⇈

01 09 16 - 2
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Noordeloos M.E., Kuyper Th. W., Vellinga E.C., 2001 — Flora Agaricina Neerlandica. Vol. 5. Agaricaceae. p.55 [80.5]
Breitenbach J., Kraenzlin F., 1995 — Fungi of Switzerland 4 - Agarics 2nd part p.198 [26IV]
Hagara, L., Antonin, V., Baier, J., 1999 — Houby. p.234 [49]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]

dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[1222]
Agaricus xanthodermus Genev. · publikacje: Flisińska 2004, Lisiewska 2006, Bujakiewicz 2001, Lisiewska i Strakulska 2002, Wojewoda 2002 , Celka 2002, Friedrich i Orzechowska 2002, Ławrynowicz 2001, Lisiewska i Galas-Świdurska 2005, Lisiewska 2004, Wilga 2004a, Wilga 2002b, Lisiewska i Malinger 2001, Friedrich 2002, Łuszczyński 2002, Łuszczyński 2007, Łuszczyński 2008, Kujawa 2008, Kujawa 2009, Kujawa 2009a, Adamczyk i Kucharski 2005, Adamczyk 2007a, Adamczyk i in. 2004, Bujakiewicz i Kujawa 2010, Ławrynowicz i in. 2009, Wojewoda i Karasiński 2010, Bujakiewicz 2010, Narkiewicz 2011, Adamczyk 2011, Friedrich 2013, Głowska i in. 2013, Kozłowska i in. 2015, Szczepkowski i in. 2014, Friedrich 2010a, Wojewoda i in. 2016, Gierczyk i in. 2018, Kozłowska i in. 2019, Ślusarczyk 2019, Kujawa i in. 2020, Stasińska i Sotek 2020, Friedrich 2020, Gierczyk i in. 2020, Wilga i Wantoch-Rekowski 2019