Leccinum roseofractum (koźlarz czarnobrązowy)

owocnik

Kapelusz średnicy 30-150 mm, ciemny, barwy umbra, szarobrązowej, czarnobrązowej do czarnej; młody stożkowaty, potem wypukły do poduszkowatego; powierzchnia matowa, nieco filcowata, sucha, wilgotny nieco śliski.

space

Trzon biały, gęsto pokryty ciemnymi, brązowoczarnymi lub czarnymi kosmykami; 70-150 x 18-40 mm, u podstawy rozszerzony, u góry zwężony.

space

zarodniki

Wysyp zarodników brązowooliwkowy. Zarodniki wrzecionowate, wydłużone, gładkie, 15-23 x 5-7 µm.

występowanie

jest w czekliście ^[105]

Rzadki. Latem i jesienią pod brzozami, w miejscach wilgotnych.

Rare. Summer-fall under Betula species.

Czerwona Lista^[125] — V–narażony na wymarcie

jadalne czy trujące? 🟢

ważne! dla grzybiarzy

Jadalny.

Edible.

uwagi

Bardzo podobny do koźlarza babki (Leccinum scabrum) od którego różni się ciemniejszą barwą kapelusza i łusek na trzonie; dawniej, a i przez część autorów także obecnie, traktowany jako forma tego gatunku.

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):
Bujakiewicz (2003)^[1338]Bujakiewicz (2003) Puszcza Białowieska ostoją rzadkich i zagrożonych grzybów wielkoowocnikowych.^[1338] (as: Leccinum melaneum), Bujakiewicz & Kujawa (2010)^[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.^[1346] (as: L. melaneum), Domański Z. (1999)^[2723]Domański Z. (1999) Notatki mikologiczne z Suwalszczyzny.^[2723], Flisińska (2004)^[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.^[1452] (as: Leccinum melaneum), Flisińska & Sałata (1998)^[3509]Flisińska & Sałata (1998) Nowe stanowiska interesujących grzybów wielkoowocnikowych (macromycetes) w południowo–wschodniej Polsce.^[3509], Gierczyk & Ślusarczyk (2020)^[1507]Gierczyk & Ślusarczyk (2020) Materiały do poznania mykobioty Wielkopolski.^[1507] (as: L. melaneum), Grzesiak et al. (2017)^[1528]Grzesiak et al. (2017) Macromycetes of Central European lichen Scots pine forests of the Cladonio-Pinetum Juraszek 1927 type in the "Bory Tucholskie" National Park (NW Poland).^[1528] (as: L. melaneum), Grzesiak et al. (2017)^[1533]Grzesiak et al. (2017) Grzyby makroskopowe Parku Narodowego „Bory Tucholskie".^[1533], Halama & Panek (2000)^[1558]Halama & Panek (2000) Macromycetes of various habitats of the nature reserve "Łężczok" near Racibórz (SW Poland).^[1558] (as: L. melaneum), Kałucka et al. (2016)^[1634]Kałucka et al. (2016) Biodiversity of ectomycorrhizal fungi in surface mine spoil restoration stands in Poland – first time recorded, rare, and redlisted species.^[1634] (as: L. melaneum), Kujawa et al. (2015)^[1778]Kujawa et al. (2015) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park. Park. Part IV. Macromycetes – new data and the synthesis.^[1778] (as: L. melaneum), Kujawa et al. (2023)^[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.^[3757], Łuszczyński (2002)^[1888]Łuszczyński (2002) Preliminary red list of Basidiomycetes in the Góry Świętokrzyskie Mts (Poland).^[1888], Łuszczyński (2007)^[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.^[1896], Łuszczyński (2008)^[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.^[1898], Skirgiełło (1960)^[1052]Skirgiełło (1960) Grzyby (Fungi). 1. Podstawczaki (Basidiomycetes). Borowikowe (Boletales).^[1052], Ślusarczyk (2020)^[2394]Ślusarczyk (2020) Rzadkie i zagrożone grzyby wielkoowocnikowe w wybranych rezerwatach Polski Pólnocnej i Zachodniej.^[2394] (as: L. melaneum), Wilga (2004)^[2440]Wilga (2004) Chronione i zagrożone grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes) Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (Pomorze Gdańskie).^[2440] (as: L melaneum)

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 01.12.2024 06:43 1 $znaleziska Leccinum roseofractum (koźlarz czarnobrązowy) na terenie Polski$

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB94 323935 364321 DE46 326098 DE47 364370 DE54 373364 374946 DE56 335914 353539 373005 DE65 349725 DE66 326077

ID 323 935 oznaczenie: Leccinum roseofractum; lokalizacja: Puszcza Bukowa (rez. Osetno), 2,5 km na NE od Dobropola Gryfińskiego, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB94; data zbioru: 24 maj 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: śródleśna, mszysta droga przecinająca drzewostan świerkowy z liściastymi domieszkami (Db, Bk, Brz), na ziemi, pojedynczo; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: gatunek omówiony w wątku [bf:1065931] [notatka: tak] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 1065931 ;

ID 326 077 oznaczenie: Leccinum melaneum; lokalizacja: 1,5 km NE od wsi Wygoda; gm.Gidle, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 0' 22,7" N i 19st 28' 54" E], DE66; data zbioru: 17 wrz 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: bór sosnowy, na ziemi, na utwardzanej dróżce, pod brzozami, grupa 9 owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: fot.1097102 fot.1097103 fot.1097104 fot.1097105 fot.1097106 fot.1097107 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 326 098 oznaczenie: Leccinum melaneum; lokalizacja: 1,6 km NE od wsi Kocierzowy, gm. Gomunice, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 9' 28" N i 19st 33' 19,5" E], DE46; data zbioru: 17 sie 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany -sosna, brzoza, dąb, osika, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: fot.1097368 fot.1097369 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 335 914 oznaczenie: Leccinum melaneum; lokalizacja: 1 km S od dz. Sucha Wieś ( Radomsko ); gm. Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [GPS: 51st 1' 36,3" N i 19st 27' 43,3" E], DE56; data zbioru: 5 wrz 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: bór sosnowy -sosna, brzoza, modrzew, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: fot.1170643 fot.1170644 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 349 725 oznaczenie: Leccinum melaneum; lokalizacja: 1 km E od wsi Pieńki Szczepockie; gm. Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE65; data zbioru: 7 wrz 2021; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany -brzoza, dąb czerwony, sosna, kruszyna, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi, Błażejowi Gierczykowi; uwagi: GPS: 51st 0' 10,5" N 19st 21' 46" E; fot.1265684 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 353 539 oznaczenie: Leccinum melaneum; lokalizacja: 1 km S od dz. Sucha Wieś ( Radomsko ); gm. Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE56; data zbioru: 15 paź 2021; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: obrzeża śródleśnego olsu; brzoza, olcha, sosna, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Błażejowi Gierczykowi; uwagi: GPS: 51st 1' 43" N 19st 27' 45,7" E; fot.1300601 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 364 321 oznaczenie: Leccinum melaneum; lokalizacja: Wzgórza Bukowe (rez. Osetno), 1,9 km na W od Kołbacza, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB94; data zbioru: 9 lis 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany (Brz, Św, Bk), na ziemi, pojedynczo; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1397375 fot.1397376 fot.1397377 fot.1397378 fot.1397379; zarodniki: 15,7-20,8 x 5,0-6,9 µm średnio 17,8 x 5,8 µm!, Q: 2,6-3,6 średnio 3,1!:; fot.1397380 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 364 370 oznaczenie: Leccinum roseofractum; lokalizacja: 1 km E od wsi Wąglin; gm. Gomunice, pow. radomszczański, woj. łódzkie [GPS: 51,1436 19,5844], DE47; data zbioru: 13 lis 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany -brzoza, sosna, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Błażejowi Gierczykowi; uwagi: fot.1397743 fot.1397744 fot.1397745 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 373 005 oznaczenie: Leccinum roseofractum; lokalizacja: 0,5 km W od wsi Kamionka ( cz. wsi Orzechówek ); gm. Kobiele Wielkie, pow. radomszczański, woj. łódzkie [GPS: 51,0272 19,5128], DE56; data zbioru: 1 paź 2023; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: bór sosnowy z domieszką brzóz i dębów, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, otrzyma Kustosz Błażej Gierczyk; uwagi: fot.1489305 fot.1489306 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 373 364 oznaczenie: Leccinum roseofractum; lokalizacja: 1 km SW od wsi Kijów; gm. Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie [GPS: 51,0214 19,2575], DE54; data zbioru: 13 paź 2023; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: bór sosnowy, na ziemi, pod brzozą, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, otrzyma Kustosz Błażej Gierczyk; uwagi: fot.1492771 fot.1492772 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 374 946 oznaczenie: Leccinum roseofractum; lokalizacja: 1 km S od wsi Kijów; gm. Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie [GPS: 51,0198 19,2667], DE54; data zbioru: 9 wrz 2023; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: młodnik sosnowy z domieszką brzóz; trawiasta dróżka leśna, na ziemi, grupa kilku owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, otrzyma Kustosz Błażej Gierczyk; uwagi: fot.1506858 fot.1506859 fot.1506860 fot.1506861 fot.1506862 fot.1506863 [notatka: nie] [fotografie: tak];