Tx: 1518
grzyby.pl

Lactifluus vellereus (Fr.) Kuntze

mleczajowiec chrząstka, mleczaj chrząstka
Lactarius vellereus (Fr.) Fr. [gł. w czekl.] [🔉 lak·tr·i·us *]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Lactifluus vellereus (mleczajowiec chrząstka)
w trawie pod dębami, w grupach po kilka
Lactifluus vellereus (mleczajowiec chrząstka)
w trawie pod dębami
Lactifluus vellereus (mleczajowiec chrząstka)
w dębinie, w trawie
Lactifluus vellereus (mleczajowiec chrząstka)
grupa kilku owocników pod bukami
Lactifluus vellereus (mleczajowiec chrząstka)
grupa kilku owocników pod bukami
cechy diagnostyczne w kluczu:Lactifluus (mleczajowiec)kl 352

owocnik

Lactifluus vellereus (mleczajowiec chrząstka)
grupa kilku owocników pod bukami
Owocnik bardzo duży i masywny. Kapelusz średnicy 80-300 mm; barwy białej do białawej, bez koncentrycznych stref, może być żółtawo poplamiony; początkowo wypukły, szybko z wklęśniętym centrum; brzeg długo i silnie podwinięty; powierzchnia zamszowa, matowa, sucha; owocniki początkowo tworzą się płytko po powierzchnią ziemi, w miarę wzrostu wydostają się na powierzchnię - stąd zazwyczaj kapelusz jest zabrudzony ściółką i ziemią.

space

Trzon krępy, krótki, 20-60 x 20-50 mm, równogruby, rzadziej zwężony ku podstawie; białawy, miejscami ochrowo poplamiony, powierzchnia początkowo filcowata, potem gładka, w miejscach uszkodzeń może przebarwiać się ochroworudo.

space

Sok mleczny obfity, biały, zapach słaby nieokreślony; oddzielony od miąższu nie jest natychmiast palący, a jedynie gorzki i drapiący.

Fruitbody very large and robust. Pileus 80-300 mm in diameter; white to off-white, not concentrically zoned, can be yellowish stained; initally convex, quickly centrally depressed; margin incurved strongly and for a long time; surface suedelike, dry, dull; sporocarps at first formed shallowly under the ground, hence cap surface usually covered with litter and soil.

space

Stipe squatty, short, 20-60 x 20-50 mm, equal, sporadically tapered towards the base; whitish , partly ochraceous stained, surface initially tomentose, later smooth, injured places may discolour ochre-rusty.

space

Latex profuse, white, odour weak, indefinite; separated from the flesh is not instantly stinging, but rather bitter and irritating.

zarodniki

Wysyp zarodników biały. Zarodniki szerokoelipsoidalne, powierzchnia pokryta brodawkami połączonymi delikatnymi listewkami, 7.5-9.5 x 6.5-8.5 µm.
Spore print white. Spores broadly ellipsoid, surface covered with verrucae interconnected by delicate ridges, 7.5-9.5 x 6.5-8.5 µm.

występowanie

Jest w czekliście. [105]
Pospolity. Owocniki wyrastają w grupach od sierpnia do listopada w lasach liściastych, pod brzozam, bukami i dębami, rzadziej w świerczynach lub pod sosnami.
Common. Summer-fall, gregarious under beech and oak, also under spruce.

jadalne czy trujące? 🟡

Niejadalny z powodu ostrego smaku. Tradycyjnie jest tu i ówdzie jadany po poddaniu przysmażeniu lub różnym macerującym zabiegom.
Inedible because of hot taste. Eaten in some parts of Europe after proper treatment.

uwagi

Lactifluus bertillonii (mleczajowiec piekący)
mleczajowiec piekący (Lactifluus bertillonii) · w grupach po kilka w buczynie
Lactifluus piperatus (mleczajowiec biel)
Lactifluus piperatus (mleczajowiec biel) · w grupach po kilka w buczynie
Lactarius controversus (mleczaj różowoblaszkowy)
Lactarius controversus (mleczaj różowoblaszkowy)
Bardzo podobny mleczajowiec piekący (Lactifluus bertillonii) jest o wiele rzadszy. Jego mleczko oddzielone od miąższu jest paląco ostre; z KOH reaguje żółto do czerwonopomarańczowego.

space

Mleczajowiec biel (Lactifluus piperatus) ma gęste blaszki, jest mniejszy, powierzchnia kapelusza nie jest filcowata.

space

Very similar mleczajowiec piekący (Lactifluus bertillonii) (photo) is much rarer. Its latex separated from the flesh is stinging hot; with KOH reacts yellow to red-orange.

space

mleczajowiec biel (Lactifluus piperatus) (photo) has close lamellae, is smaller, the pileal surface is not tomentose.

space

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Lactifluus vellereus (Fr.) KuntzeLactarius vellereus (Fr.) Fr. [🔉 lak·tr·i·us *](pl) mleczajowiec chrząstka · mleczaj chrząstka
lactrius, -a (lat., subst., n) — u Rzymian roślina wydzielająca sok mleczny; od lat. lac, -is (mleko); współcześnie nazwa rodzaju grzybów (mleczaj) których owocniki przy zranieniu wydzielą sok mleczny (zwykle białej barwy)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2003)[1263]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe zespołów Tilio-Carpinetum melittetosum i Calamagrostio-Quercetum petraeae rezerwatu leśnego Zielona Góra w północnej części Wyżyny Częstochowskiej. Ziemia Częstochowska 31: 123-138.[1263], Adamczyk (2003a)[1264]Adamczyk (2003a) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu leśnego "Ostrężnik" na obszarze projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego (Wyżyna Częstochowska). Ziemia Częstochowska 30: 177-193.[1264], Adamczyk (2007a)[1268]Adamczyk (2007a) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu Babsk w województwie łódzkim na tle przemian jego szaty roślinnej. Parki nar. Rez. Przyr. 26(2): 3-16.[1268], Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. 154-166[1272], Adamczyk i in. (2008)[1281]Adamczyk i in. (2008) Macromycetes rezerwatu "Stara Buczyna w Rakowie" w województwie wielkopolskim. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B., 57: 139-151[1281], Bartoszek & Mleczko (2019)[1301]Bartoszek & Mleczko (2019) Przyroda Gorczańskiego Parku Narodowego.[1301], Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego. W: Wołoszyn B. W., Jaworski A., Szwagrzyk J. (red.). Babiogórski Park Narodowy. Monografia Przyrodnicza: 215-257[1339], Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344], Bujakiewicz & Kujawa (2010)[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.[1346], Chachuła et al. (2015)[1372]Chachuła et al. (2015) Grzyby Cieszyna.[1372], Fiedorowicz (2009)[1441]Fiedorowicz (2009) The participation of macromycetes in selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland).[1441], Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (2000)[1450]Flisińska (2000) Uwagi o grzybach wielkoowocnikowych Chełmskiego Parku Krajobrazowego.[1450], Flisińska (2000)[1448]Flisińska (2000) Studies on the macromycetes of the Janów Forests Landscape Park (SE Poland).[1448], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). 2. Lubelskie Towarzystwo Naukowe[1452], Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2013)[1502]Gierczyk et al. (2013) XVIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.[1502], Gierczyk et al. (2014)[1493]Gierczyk et al. (2014) Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1493], Gierczyk et al. (2015)[1491]Gierczyk et al. (2015) XX Jubileuszowa Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1491], Gierczyk et al. (2017)[1508]Gierczyk et al. (2017) XXII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1508], Gierczyk et al. (2018)[1503]Gierczyk et al. (2018) Grzyby projektowanego Turnickiego Parku Narodowego i jego otuliny – wstępne wyniki badań.[1503], Gierczyk et al. (2018)[1509]Gierczyk et al. (2018) XXIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1509], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Gorczak et al. (2020)[1517]Gorczak et al. (2020) 18th Congress of European Mycologists Bioblitz 2019 – naturalists contribute to the knowledge of mycobiota and lichenobiota of Białowieża Primeval Forest.[1517], Halama (2015)[1546]Halama (2015) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1546], Halama & Panek (2000)[1558]Halama & Panek (2000) Macromycetes of various habitats of the nature reserve "Łężczok" near Racibórz (SW Poland).[1558], Jóźwiak i Wrzosek 2007/2008 (2007/2008)[1615]Jóźwiak i Wrzosek 2007/2008 (2007/2008) Grzyby wielkoowocnikowe zespołu przyrodniczo-krajobrazowego ?Leśny Park Miejski w Mieście-Ogrodzie Podkowie Leśnej?. Biuletyn Ligi Ochrony Przyrody Oddziału w Podkowie Leśnej 3: 27-40[1615], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Krupa (2004)[1725]Krupa (2004) Ektomikoryzy i ich znaczenie dla drzew rosnących na terenach zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.[1725], Kudławiec (2015)[1739]Kudławiec (2015) Materiały do bioty grzybów wielkoowocnikowych Macromycetes Nadleśnictwa Polanów. W: Dominik J. (red.). Szóste Dni Różnorodności Biologicznej w Leśnym Kompleksie Promocyjnym Lasy Środkowopomorskie. Polanów, Wyd. EKWITA, Słupsk: 13-35[1739], Kudławiec & Misiuna (2014)[1744]Kudławiec & Misiuna (2014) Grzyby wielkoowocnikowe macromycetes Góry Wierzejskiej w Górach Świętokrzyskich.[1744], Kujawa (2009a)[1753]Kujawa (2009a) Grzyby wielkoowocnikowe. W: Okołów C., Karaś M., Bołbot A. Białowieski Park Narodowy. Poznać - Zrozumieć - Zachować. Białowieski Park Narodowy, Białowieża: 87-110[1753], Kujawa et al. (2013)[1796]Kujawa et al. (2013) XX wystawa grzybów w Tucholskim Parku Krajobrazowym.[1796], Kujawa et al. (2016)[1798]Kujawa et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym.[1798], Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838], Lisiewska & Malinger (2001)[1846]Lisiewska & Malinger (2001) Macromycetes w różnych postaciach grądu środkowoeuropejskiego na terenie uroczyska Marcelin w Poznaniu.[1846], Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858], Ławrynowicz (2001)[1859]Ławrynowicz (2001) Grzyby południowo-wschodniej części Borów Tucholskich.[1859], Ławrynowicz (2001)[1860]Ławrynowicz (2001) Macromycetes of oak forests in the Jurassic Landscape Park (Częstochowa Upland) - monitoring studies.[1860], Ławrynowicz et al. (2001)[1867]Ławrynowicz et al. (2001) Macromycetes of oak forests in the Łagiewnicki Forest (Central Poland) – monitoring studies.[1867], Ławrynowicz et al. (2009)[1874]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby projektowanego rezerwatu "Gąszczyk" na Wyżynie Częstochowskiej.[1874], Łuszczyński (2000)[1883]Łuszczyński (2000) Grzyby wielkoowocnikowe.[1883], Łuszczyński (2001)[1886]Łuszczyński (2001) Grzyby Macromycetes rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi.[1886], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Łyczek et al. (2006)[1929]Łyczek et al. (2006) Walory przyrodnicze przełomowego odcinka rzeki Gowienica na terenie projektowanej "Ostoi Goleniowskiej" w europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 na Pomorzu Zachodnim. Część III. Macromycetes.[1929], Narkiewicz (2011)[1997]Narkiewicz (2011) Sprawozdanie z XXI wystawy świeżych grzybów w Jeleniej Górze.[1997], Nespiak (1970)[3782]Nespiak (1970) Grzyby i grzybobranie w Puszczy Białowieskiej.[3782], Pietras et al. (2016)[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.[2079], Piskorski (2021)[2104]Piskorski (2021) Świat grzybów w Bolimowskim Parku Krajobrazowym.[2104], Ronikier (2012)[2144]Ronikier (2012) Fungi of the Sarnia Skała massif in the Tatra Mountains (Poland).[2144], Salamaga & Slusarczyk (2014)[2188]Salamaga & Slusarczyk (2014) Diversity of macromycetes in the Białaczów nature reserve (Central Poland).[2188], Stasińska & Sotek (2016)[2255]Stasińska & Sotek (2016) New data to the knowledge of macrofungi of Wolin National Park.[2255], Stasińska & Sotek (2020)[2257]Stasińska & Sotek (2020) Fungi of the Wolin National Park – new data on macromycetes.[2257], Sumorok et al. (2013)[2284]Sumorok et al. (2013) XIX Wystawa grzybów w Tucholskim Parku Krajobrazowym.[2284], Szczepkowski et al. (2008)[2347]Szczepkowski et al. (2008) Grzyby zgromadzone na XIV Wystawie Grzybów Puszczy Białowieskiej.[2347], Szkodzik (2005)[2371]Szkodzik (2005) Macromycetes in communities of Abies alba on its range border in Central Poland.[2371], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Ślusarczyk (2021)[2400]Ślusarczyk (2021) Materiały do znajomości mykobioty pasma Krowiarek (Sudety Wschodnie).[2400], Wilga (2000)[2432]Wilga (2000) Makrogrzyby (Macromycetes) doliny Samborowo w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2432], Wilga (2004)[2441]Wilga (2004) Grzyby wielkoowcnikowe (macromycetes) Doliny Zielonej (Lasy Oliwskie).[2441], Wilga (2005)[2447]Wilga (2005) Grzybolubka lepka Asterophora parasitica (Pers.: Fr.) Singer w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2447], Wilga & Ciechanowski (2007)[2470]Wilga & Ciechanowski (2007) Ostoja grzybów wielkoowocnikowych i śluzowców w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2470], Wilga & Wantoch-Rekowski (2008)[2471]Wilga & Wantoch-Rekowski (2008) Notatki mikologiczne z okolic Ostrzyc (Kaszubski Park Krajobrazowy).[2471], Wilga & Wantoch-Rekowski (2011)[2475]Wilga & Wantoch-Rekowski (2011) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu przyrody „Zamkowa Góra” w Kaszubskim Parku Krajobrazowym (Pojezierze Kaszubskie).[2475], Wilga & Wantoch-Rekowski (2012)[2478]Wilga & Wantoch-Rekowski (2012) Przyczynek do poznania macromycetes rezerwatu przyrody "Cisowa" w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym (Pomorze Gdańskie).[2478], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda (1977)[3781]Wojewoda (1977) Grzyby wielkoowocnikowe.[3781] (as Lactarius vellereus), Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Zieliński et al. (2011)[2568]Zieliński et al. (2011) Ścieżkami Pańskiej Góry.[2568]

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji