Tx: 1062
grzyby.pl

Hypholoma capnoides (Fr.) Kummer

maślanka łagodna, łysiczka łagodna
Naematoloma capnoides (Fr.) P. Karst. · Psilocybe capnoides (Fr.) Noordel. [gł. w czekl.]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)
pokrój
Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)
Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)

owocnik

Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)
Kapelusz żółty do brązowożółtego, środek ciemniejszy pomarańczowobrązowy; 20-60 mm średnicy, początkowo półkulisty, z wiekiem wypukły do spłaszczonego; powierzchnia z zanikającą jedwabistą osłoną, gładka; na brzegu widoczne resztki białawej, z czasem ciemnobrązowej włókienkowatej osłony.

space

Trzon smukły, wygięty, pusty, u góry białawy, ku podstawie rdzawobrązowy; ze słabym, zanikającym białawym włókienkowatym pierścieniem; 60-100 x 4-10 mm.

space

Pileus yellow to brown-yellow, centrally darker orange-brown; 20-60 mm in diameter, initially hemispherical, with age convex to plane; surface with a fugacious silky veil, smooth; at the margin visible whitish, in age turning dark brown, fibrillose veil.

space

Stipe slender, bent, hollow, at the apex whitish, towards the base rusty-brown; with a weak, fugacious whitish fibrillose ring; 60-100 x 4-10 mm.

space

cechy mikroskopowe

Hypholoma capnoides (maślanka łagodna)
Barwa wysypu zarodników brązowopurpurowy. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, 7-9 x 4-5 µm.
Spore print brown-purple. Spores ellipsoid, smooth, 7-9 x 4-5 µm.

występowanie

jest w czekliście [105]
Częsty gatunek. Owocniki wyrastają w kępkach od jesienią, częściej późną jesienią i w bezmroźnym okresie zimy do wczesnej wiosny, na drewnie iglastym, zwłaszcza świerkowym oraz na liściastym; zwykle na pniakach, pniach, opadłych gałęziach.
Common. Summer-fall, more often late fall, clustered on coniferous wood, on stumps, roots or buried wood.

jadalne czy trujące? 🟢

Jadalna, wydajna i smaczna; użytkuje się tylko kapelusze, trzony są łykowate.[134]
Good edible.
Grzybiarze zbierający maślankę łagodną (Hypholoma capnoides) muszą perfekcyjnie nauczyć się go rozpoznawać z uwagi na możliwość pomyłki z maślanką trującą (Hypholoma fasciculare) lub znacznie groźniejszą pomyłkę ze śmiertelnie trującymi hełmówkami z grupy hełmówki jadowitej (Galerina marginata). Odróżnienie od tej ostatniej nie jest trudne - to drobniejszy grzyb, o kruchej konsystencji miąższu i rdzawobrązowej, żółtobrązowej barwie kapelusza oraz blaszek.
Hypholoma fasciculare (maślanka wiązkowa)
Hypholoma fasciculare (maślanka wiązkowa)
Trująca maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare) odróżnia się siarkowożółtą do oliwkobrunatnymi blaszkami, siarkowożółtą górną częścią trzonu i silnie gorzkim smakiem miąższu.
Także wyrastająca na pniakach drzew iglastych maślanka korzeniasta (Hypholoma radicosum) ma korzeniaste zakończenie trzonu, gorzki smak miąższu i szaro-oliwkowo-brązowe blaszki.

space

wybrane okazy · selected collections

#18
99 10 30 - 5
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, okolice Twardogóry/
#3
04 10 24 - 4
/lasy milickie/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2003)[1263]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe zespołów Tilio-Carpinetum melittetosum i Calamagrostio-Quercetum petraeae rezerwatu leśnego Zielona Góra w północnej części Wyżyny Częstochowskiej.[1263], Adamczyk (2003)[1264]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu leśnego „Ostrężnik” na obszarze projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego (Wyżyna Częstochowska).[1264], Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego.[1272] (as: Psilocybe capnoides), Brzeg & Lisiewska (2020)[1331]Brzeg & Lisiewska (2020) Grzyby makroskopijne kampusu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Morasko w Poznaniu.[1331] (as: Psilocybe capnoides), Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1339], Bujakiewicz (2011)[1343]Bujakiewicz (2011) Macrofungi in the Alnetum incanae association along Jaworzyna and Skawica river valleys Western Carpathians.[1343], Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344], Bujakiewicz & Kujawa (2010)[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.[1346], Bujakiewicz et al. (2005)[1348]Bujakiewicz et al. (2005) First localities in Poland of the recently described fungus - Cordyceps bifusispora.[1348], Chlebicki (2008)[1393]Chlebicki (2008) Grzyby nadrzewne Gorców.[1393], Fiedorowicz (2009)[1441]Fiedorowicz (2009) The participation of macromycetes in selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland).[1441] (as: Psilocybe capnoides), Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (2000)[1448]Flisińska (2000) Studies on the macromycetes of the Janów Forests Landscape Park (SE Poland).[1448], Flisińska (2000)[1449]Flisińska (2000) Characteristics of the macromycetes of the reservation Łęka.[1449], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452], Friedrich (2001)[1454]Friedrich (2001) Macromycetes diversity of pine–tree plantings on a post-fire forest side in Notecka Forest (NW Poland).[1454], Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460] (as: Psilocybe capnoides), Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk & Kujawa (2020)[1487]Gierczyk & Kujawa (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland).[1487], Gierczyk et al. (2013)[1502]Gierczyk et al. (2013) XVIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.[1502], Gierczyk et al. (2018)[1509]Gierczyk et al. (2018) XXIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1509], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Gierczyk et al. (2020)[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.[1497], Grzesiak et al. (2017)[1528]Grzesiak et al. (2017) Macromycetes of Central European lichen Scots pine forests of the Cladonio-Pinetum Juraszek 1927 type in the "Bory Tucholskie" National Park (NW Poland).[1528], Grzesiak et al. (2020)[1530]Grzesiak et al. (2020) Contribution to knowledge of the mycobiota of “Bory Tucholskie” National Park (Northwestern Poland): macromycetes of Central European lichen Scots pine forests of the Cladonio-Pinetum Juraszek 1927 type.[1530], Halama & Panek (2000)[1558]Halama & Panek (2000) Macromycetes of various habitats of the nature reserve "Łężczok" near Racibórz (SW Poland).[1558], Halama & Romański (2010)[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1565], Hoffeins et al. (2017)[1589]Hoffeins et al. (2017) Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland.[1589], Kałucka (2009)[1626]Kałucka (2009) Macrofungi in the secondary succession on the abandoned farmland near the Białowieża old-growth forest.[1626], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Komorowska (2000)[1668]Komorowska (2000) Materiały do poznania macromycetes Borów Tucholskich i przyległych terenów. W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 81-96[1668], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Kujawa et al. (2012)[1800]Kujawa et al. (2012) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park (NE Poland). II. Macromycetes.[1800], Kujawa et al. (2013)[1796]Kujawa et al. (2013) XX wystawa grzybów w Tucholskim Parku Krajobrazowym.[1796], Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Kwiatkowska (2017)[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).[1821], Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839], Lisiewska & Flisiewicz (2006)[1842]Lisiewska & Flisiewicz (2006) Zróżnicowanie mikocenologiczne zbiorowisk leśnych rezerwatu "Goździk siny w Grzybnie" (Centralna Wielkopolska).[1842], Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858], Ławrynowicz (2001)[1859]Ławrynowicz (2001) Grzyby południowo-wschodniej części Borów Tucholskich.[1859], Ławrynowicz & Szkodzik (2002)[1872]Ławrynowicz & Szkodzik (2002) Różnorodność macromycetes Rezerwatu "Kręgi Kamienne" w Odrach w Borach Tucholskich.[1872], Ławrynowicz et al. (2001)[1867]Ławrynowicz et al. (2001) Macromycetes of oak forests in the Łagiewnicki Forest (Central Poland) – monitoring studies.[1867], Ławrynowicz et al. (2009)[1868]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby.[1868] (as: Psilocybe capnoides), Łuszczyński (2000c)[1885]Łuszczyński (2000c) Udział macromycetes w wybranych zbiorowiskach leśnych rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi w Górach Świętokrzyskich. W: W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 53-72[1885], Łuszczyński (2001)[1886]Łuszczyński (2001) Grzyby Macromycetes rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi.[1886], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896] (as: Psilocybe capnoides), Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898] (as: Psilocybe capnoides), Piskorski (2021)[2104]Piskorski (2021) Świat grzybów w Bolimowskim Parku Krajobrazowym.[2104], Ronikier (2012)[2144]Ronikier (2012) Fungi of the Sarnia Skała massif in the Tatra Mountains (Poland).[2144], Stasińska (2008)[2229]Stasińska (2008) Macromycetes torfowiska Reptowo (Pomorze Zachodnie).[2229], Stasińska (2011)[2234]Stasińska (2011) Macrofungi of raised and transitional bogs of Pomerania.[2234], Stasińska & Sotek (2016)[2255]Stasińska & Sotek (2016) New data to the knowledge of macrofungi of Wolin National Park.[2255], Stasińska & Sotek (2017)[2256]Stasińska & Sotek (2017) Grzyby makroskopijne rezerwatu przyrody „Torfowisko Toporzyk” (NW Polska).[2256], Stokłosa i in. (2019)[2272]Stokłosa i in. (2019) Grzyby wielkoowocnikowe (Macromycetes) kompleksów lesnych. W: Ratyńska H. (red.). Przyroda parku nad Starym Kanałem Bydgoskim. Monografia przyrodnicza. Wyd. UKW, Bydgoszcz: 124-140.[2272], Sumorok et al. (2013)[2284]Sumorok et al. (2013) XIX Wystawa grzybów w Tucholskim Parku Krajobrazowym.[2284], Szczepkowski et al. (2022)[2339]Szczepkowski et al. (2022) Fungi occurring in norway spruce wood decayed by Heterobasidion parviporum in Puszcza Borecka stands (Northeastern Poland).[2339], Szkodzik (2005)[2371]Szkodzik (2005) Macromycetes in communities of Abies alba on its range border in Central Poland.[2371], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Ślusarczyk (2021)[2400]Ślusarczyk (2021) Materiały do znajomości mykobioty pasma Krowiarek (Sudety Wschodnie).[2400], Wilga (2000)[2432]Wilga (2000) Makrogrzyby (Macromycetes) doliny Samborowo w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2432], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488] (as: Psilocybe capnoides), Wojewoda et al. (2004)[2537]Wojewoda et al. (2004) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu "Bór na Czerwonem" w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej (Karpaty Zachodnie).[2537], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Wrzosek et al. (2014)[2554]Wrzosek et al. (2014) Bogactwo grzybów zasiedlających drewno pniaków świerkowych po roku od sztucznego zakażenia Phlebiopsis gigantea.[2554]

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji