grzyby.pl

Hapalopilus croceus (Pers.) Donk

miękusz szafranowy
Hapalopilus croceus (Pers.) Bondartsev et Singer
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Hapalopilus croceus (miękusz szafranowy)
pokrój

owocnik

Hapalopilus croceus (miękusz szafranowy)
Owocniki kremowopomarańczowe, czerwonopomarańczowe, u nasady brązowawe, z wiekiem płowiejące; konsolowate, półkuliste, bokiem przyrośnięte, rzadziej rozpostarto-odgięte, odstające na 50-100 mm, szerokości 50-150 mm, grubości 10-40 mm; powierzchnia początkowo filcowata, z wiekiem nagie, pomarszczona.

space

Miąższ przesycony wodą, elastyczno-gąbczasty, włóknisty; kremowopomarańczowy do karminowoszafranowego; suchy twardy, nie gąbczasty, kremowobrązowawy.

Sporocarps creamy-orange, red-orange, at the base brownish, with age becoming buff;bracket-like, semicircular, sessile, sporadically effuso-reflexed, projecting 50-100 mm, 50-150 mm across, 10-40 mm thick; surface initially tomentose, with age glabrous, wrinkled.

space

Flesh saturated with water, elastic-spongy, fibrous; creamy-orange to carmine-saffron; dry tough, not spongy, creamy-brownish.

występowanie

Jest w czekliście.[105]
Gatunek podlega ochronie ścisłej (poz. I.52 wg aktualnego rozporządzenia). Do ustawowej ochrony został włączony w 2004 roku.
Bardzo rzadki w Polsce. Na pniach żywych lub martwych drzew liściastych, dębu i kasztana jadalnego. Pasożyt i saprotrof.
Very rare in Poland. On stumps of living and dead deciduous trees, on oak and chestnut.
Czerwona Lista[125] — E–wymierający - krytycznie zagrożony

znaczenie gospodarcze

W Polsce podlega ochronie. Wywołuje białą zgniliznę drewna w twardzieli porażonych pni.
Częsty miękusz rabarbarowy (Hapalopilus rutilans) jest brudnocielisty, ochrowy; wyrasta na drzewach liściastych. Miąższ pod wpływem KOH lub NH4OH szybko przebarwia się fioletowo, lilowopurpurowy.

space

Podobnie zabarwiony pospolity gęstoporek cynobrowy (Pycnoporus cinnabarinus) wyrasta na drewnie drzew liściastych, jego miąższ pod wpływem KOH natychmiast czernieje.

space

literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • Domański S., Orłoś H., Skirgiełło A., 1967 — Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom III. Żagwiowate II (Polyporaceae pileatae), Szczeciniakowate II (Mucronoporaceae pileatae). Lakownicowate (Ganodermataceae). Bondarcewowate (Bondarzewiaceae). Boletkowate (Boletopsidaceae). Ozorkowate (Fistulinaceae). p.147 [17]
  • Dermek A., 1988 — Grzyby znane i mniej znane. p.72 [9]
  • Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]
  • Rozporządzenie Ministra Środowiska, 2014 — z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów [50.14]
  • Wojewoda, W., Ławrynowicz, M., 2006 — Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. [125]
  • dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[2600]
    Hapalopilus croceus (Pers.) Donk · synonimy: Aurantiporus croceus (Pers.) Kotl. & Pouzar
    publikacje: Flisińska 2004, Bujakiewicz 2003, Bujakiewicz 2002, Piątek i Wołkowycki 2005, Narkiewicz 2005, Kujawa 2009a, Szczepkowski i Sierota 2010, Chojnacki i in. 2010, Kujawa i Gierczyk 2012, Gierczyk i in. 2013, Niemelä 2013 (as: Aurantiporus croceus), Karasiński i Wołkowycki 2015 (as: Aurantiporus croceus), Jaworski i in. 2016, Kujawa i Gierczyk 2016, Kujawa i in. 2018b, Holec i in. 2019 (as: Aurantiporus croceus), Holec i in. 2019a (as: Aurantiporus croceus), Kujawa i in. 2019, Kujawa i in. 2020a, Szczepkowski 2020a, Gorczak i in. 2020

znaleziska Hapalopilus croceus na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

EB-59 223213 EB-69 142725 GC-02 252008

 ID142725  Hapalopilus croceus; Ruciane-Nida, powalony dąb będący pomnikiem przyrody, naprzeciwko wyłuszczarni nasion, oddzial leśny 73, EB-69; 2009.08.26; na skraju lasu mieszanego (dąb, lipa, grab); na płaszczyźnie cięcia, na dębie prawdopodobnie kilka sztuk zrośniętych ze sobą; leg. Mateusz Pańkowski; det. Jacek Nowicki; eksykat: nie, chroniony, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(2): 3-59
uwagi: Miękusz szafranowy
fot. 267863 fot. 267864 fot. 267865 fot. 267866 fot. 267867

 ID223213  Hapalopilus croceus; Puszcza Piska Nadl.Strzałowo, pow. mrągowski, woj. warmińsko-mazurskie, EB-59; 2013.09.16; dąb,grab,lipa; pień starego dębu kilka owocników; leg. Andrzej Ryś; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: nie-chroniony, tak, notatka: tak Mykobiota wybranych fragmentów Puszczy Piskiej
uwagi: fot. 600652 fot. 600653 fot. 600654

 ID252008  Hapalopilus croceus; około 6 km na NE od Supraśla, Puszcza Knyszyńska, pow. Białystok, woj. podlaskie, GC-02; 2014,08,22; las mieszany, drzewostan stary; złom dębowy na granicy rezerwatu Krzemienne Góry pojedynczy owocnik, prawdopodobnie pierwszy owocnik na tym substracie; leg. Mirosław Gryc; det. Mirosław Gryc; eksykat: nie - gatunek chroniony, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 724225 wątek

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji