Tx: 822
grzyby.pl

Armillaria borealis Marxm. et Korhonen

opieńka północna, opieńka europejska
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Armillaria borealis (opieńka północna)
pokazana po zalogowaniu
powierzchnia kapelusza
Armillaria borealis (opieńka północna)
pokazana po zalogowaniu
blaszki i trzony
Armillaria borealis (opieńka północna)
pokazana po zalogowaniu
młode owocniki, pokrój
Armillaria borealis (opieńka północna)
pokazana po zalogowaniu
młode owocniki, blaszki i trzony
Armillaria borealis (opieńka północna)
pokazana po zalogowaniu
młode owocniki, pierścien, powierzchnia trzonu i kapelusza
Armillaria borealis (opieńka północna)
pokazana po zalogowaniu
pierścien, powierzchnia trzonu i kapelusza

cechy makroskopowe

Kapelusz higrofaniczny, wilgotny pomarańczowo-brązowy, suchy jaśniejszy jasnoochrowy, ciemnoochrowy do brązowego, często z żółtymi tonami; 80-120 mm, początkowo wypukły, z wiekiem rozpostarty, z płaskim garbkiem; powierzchnia z jasnymi, żółtawymi, jasnobrązowymi, odstającymi łuseczkami, na starość nagi; na brzegu prześwitująco prążkowany.

space

Trzon równogruby, nieco zwężający się ku podstawie, czasem nieco rozszerzony u podstawy; w górze białawy, ku podstawie ciemniejszy; powierzchnia z żółtawymi, ochrowymi, wełnistymi resztkami osłony. Pierścień cienki, błoniasty, trwały, na spodniej stronie ochrowe, żóltawe łuseczki. Ryzomorfy nie były obserwowane.

space

Barwa wysypu zarodników białawy.

jadalne czy trujące? 🟢 🛒

dopuszczony do obrotu 🛒
Jadalna podobnie jak i pozostałe opieńki. Zobacz uwagi na stronie rodzaju opieńka (Armillaria).

występowanie

jest w czekliście [105]
Niezbyt częsta. Owocniki wyrastają w wiązkach na drewnie drzew liściastych i iglastych, z reguły spotykana na martwym drewnie, saprotrof; na brzozie, sośnie; ([105] podaje, że na świerku).
Podobna opieńka ciemna (Armillaria ostoyae) ma twałe, ciemnobrązowe, czerwonobrązowe łuseczki, gruby, wełnisty pierścień i dużą ilość wełnistych kłaczków osłony na powierzchni trzonu.
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Bujakiewicz & Kujawa (2010)[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.[1346], Chachuła (2018)[1365]Chachuła (2018) Grzyby wielkoowocnkowe Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego - wstępne wyniki badań.[1365], Gierczyk & Kujawa (2020)[1487]Gierczyk & Kujawa (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland).[1487], Gierczyk et al. (2013)[1502]Gierczyk et al. (2013) XVIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.[1502], Gierczyk et al. (2014)[1493]Gierczyk et al. (2014) Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1493], Gierczyk et al. (2015)[1491]Gierczyk et al. (2015) XX Jubileuszowa Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1491], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501], Gierczyk et al. (2018)[1509]Gierczyk et al. (2018) XXIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1509], Gierczyk et al. (2019)[1510]Gierczyk et al. (2019) XXIV Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1510], Gierczyk et al. (2020)[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.[1497], Grzesiak et al. (2020)[1530]Grzesiak et al. (2020) Contribution to knowledge of the mycobiota of “Bory Tucholskie” National Park (Northwestern Poland): macromycetes of Central European lichen Scots pine forests of the Cladonio-Pinetum Juraszek 1927 type.[1530], Halama (2015)[1546]Halama (2015) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1546], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Kudławiec (2016)[1740]Kudławiec (2016) Grzyby wielkoowocnikowe Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Środkowopomorskie – Nadleśnictwo Polanów.[1740] (as: A. cf. borealis), Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752], Kujawa & Gierczyk (2016)[1776]Kujawa & Gierczyk (2016) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IX. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2013.[1776], Kujawa et al. (2012)[1800]Kujawa et al. (2012) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park (NE Poland). II. Macromycetes.[1800], Kujawa et al. (2015)[1780]Kujawa et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego. Przewodnik terenowy.[1780], Kujawa et al. (2020)[1783]Kujawa et al. (2020) Macromycetes of the Palace Park in Poznań-Radojewo (Wielkopolska Region, Poland).[1783], Kujawa et al. (2020)[1799]Kujawa et al. (2020) XXV wystawa grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1799], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839], Lisiewska & Galas-Świdurska (2005)[1843]Lisiewska & Galas-Świdurska (2005) Podstawczaki (Basidiomycetes) Ogrodu Dendrologicznego Akademii Rolniczej w Poznaniu.[1843], Lisiewska & Marach (2002)[1847]Lisiewska & Marach (2002) Macromycetes w kwaśnej buczynie niżowej rezerwatu „Cisy w Czarnem” (Województwo Pomorskie).[1847], Łakomy (2006)[1852]Łakomy (2006) Environmental conditions of deciduous tree stumps colonization by chosen saprotrophic fungi species and Armillaria spp. Abstract of habilitation thesis.[1852], Sumorok et al. (2013)[2284]Sumorok et al. (2013) XIX Wystawa grzybów w Tucholskim Parku Krajobrazowym.[2284], Szczepkowski et al. (2011)[2348]Szczepkowski et al. (2011) XVII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej w Hajnówce.[2348], Szczepkowski et al. (2022)[2339]Szczepkowski et al. (2022) Fungi occurring in norway spruce wood decayed by Heterobasidion parviporum in Puszcza Borecka stands (Northeastern Poland).[2339], Wilga (2006)[2454]Wilga (2006) Grzybolubka purchawkowata Asterophora lycoperdoides (Bull.) Ditmar w Dolinie Samborowo w Lasach Oliewskich (Pomorze Gdańskie).[2454], Wilga & Ciechanowski (2007)[2470]Wilga & Ciechanowski (2007) Ostoja grzybów wielkoowocnikowych i śluzowców w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2470], Wilga & Wantoch-Rekowski (2008)[2471]Wilga & Wantoch-Rekowski (2008) Notatki mikologiczne z okolic Ostrzyc (Kaszubski Park Krajobrazowy).[2471] (as: Armillaria cf. borealis), Żółciak (2000)[2573]Żółciak (2000) Species of Armillaria in the Wielkopolsko-Pomorski Forest Region (NW Poland).[2573], Żółciak (2003)[2574]Żółciak (2003) Rozmieszczenie grzybow z rodzaju Armillaria w Polsce oraz ich rosliny zywicielskie.[2574], Żółciak (2005)[3852]Żółciak (2005) Identification of Armillaria species in Norway spruce stands in Poland.[3852], Żółciak (2007)[2575]Żółciak (2007) Armillaria species in coniferous stands.[2575]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 21.12.2024 13:55 1 znaleziska Armillaria borealis (opieńka północna) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB52 327579 AB93 318088 AB94 319652 CA89 269988 CC15 307007 DB06 349487 DD85 307252 DD95 306794 DE44 211496 DE54 325342 DE55 318842 DE56 308099 325341 DE65 327475 EC20 350534 EC34 306874 EC35 307243

ID 211 496 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: 1 km NW od wsi Adamów, gm.Ładzice, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 6' 12,27" N i 19st 16' 41" E], DE44; data zbioru: 20 paź 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany -dęby, sosny, na ziemi, luźna grupa kilkudziesięciu owocników; leg. Jacek Nowicki, det. Anna Kujawa; eksykat: ZBŚRiL PAN, 17/JN/26.12.13; uwagi: fot.548911 fot.548912 fot.548913 fot.548914 fot.548915 fot.548916 fot.548917 fot.548918 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 269 988 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: TPK Gdańsk Oliwa Droga Klesza, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, CA89; data zbioru: 17 paź 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: buk, sosna, drewno zagrzebane w ziemi, kilka wiązek; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak, zostanie wysłany do Kustosza bazy A.K.; uwagi: fot.795300 fot.795301 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 306 794 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: Pawlikowice, 1 km na północny zachód od wsi, pow. pabianicki, woj. łódzkie, DD95; data zbioru: 10 paź 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany, jodła, dąb, sosna, z ziemi i na pieńku jodłowym, kilkanaście owocników w grupie; leg. det. Beata Łyszkowska; eksykat: tak, wyślę do BG; uwagi: [bf:953298] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 953298 ;

(w wątku bio-forum.pl 953298)
(w wątku bio-forum.pl 953298)
(w wątku bio-forum.pl 953298)

ID 306 874 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: ok.1,8km na NE od Czernic Borowych,gm Czernice Borowe, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC34; data zbioru: 11 paź 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las w typie grądu(graby,osiki,dęby,brzozy), Na resztkach drzewnych i na ziemi, małe wiązki oraz pojedynczo; leg. Romuald Tomaszewski, det. B.Łyszkowska i A.Kujawa na podstawie zdjęć; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: [bf:953530] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 953530 ;

(w wątku bio-forum.pl 953530)
(w wątku bio-forum.pl 953530)
(w wątku bio-forum.pl 953530)
(w wątku bio-forum.pl 953530)
(w wątku bio-forum.pl 953530)
(w wątku bio-forum.pl 953530)
(w wątku bio-forum.pl 953530)
(w wątku bio-forum.pl 953530)

ID 307 007 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: Mochle, pow. bydgoski, woj. kujawsko-pomorskie, CC15; data zbioru: 7 paź 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las liściasty z domieszką sosny., Na ziemi., Masowo - wiele owocników.; leg. Przemysław Drzewiecki, det. A. Kujawa, J. Nowicki - na podstawie zdjęć.; eksykat: Tak - zostanie przesłany kustosz Annie Kujawa; uwagi: [bf:952678]. [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 952678 ;

(w wątku bio-forum.pl 952678)
(w wątku bio-forum.pl 952678)
(w wątku bio-forum.pl 952678)
(w wątku bio-forum.pl 952678)
(w wątku bio-forum.pl 952678)
(w wątku bio-forum.pl 952678)

ID 307 243 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: Przasnysz, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC35; data zbioru: 16 paź 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: park miejski,skwer ul.Piłsudskiego, Na korzeniach jesionu,na zmurszałych pniakach liściastych, pojedynczo i w małych wiązkach; leg. det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: Grzyby zostały znalezione w dwóch miejscach w odległości ok.300-400m; [bf:954866] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 954866 ;

(w wątku bio-forum.pl 954866)
(w wątku bio-forum.pl 954866)
(w wątku bio-forum.pl 954866)
(w wątku bio-forum.pl 954866)
(w wątku bio-forum.pl 954866)
(w wątku bio-forum.pl 954866)
(w wątku bio-forum.pl 954866)
(w wątku bio-forum.pl 954866)

ID 307 252 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: Pabianice, pow. pabianicki, woj. łódzkie, DD85; data zbioru: 14 paź 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: trawnik, pozornie z ziemi, w rzeczywistości na kawałkach drewna zagrzebanych w ziemi, pojedynczo i w wiązkach; leg. Bruno Wyrzykowski, det. Anna Kujawa; eksykat: tak, wyślę do BG; uwagi: [bf:954709]; fot.955557 [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 954709 ;

(w wątku bio-forum.pl 954709)
(w wątku bio-forum.pl 954709)
(w wątku bio-forum.pl 954709)

ID 308 099 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: 1 km NE od wsi Klekowiec, gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 1' 11,8" N i 19st 27' 26,5" E], DE56; data zbioru: 4 paź 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: liściasty brzeg lasu -gł. olchy, brzozy, na ziemi, na skraju drogi, kilkadziesiąt owocników w wiązkach i pojedynczo; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: Tak, Stacja Badawcza ISRiL PAN 19/JN/19.04.2019; uwagi: fot.958901 fot.958902 fot.958903 fot.958904 fot.958905 fot.958906 fot.958907 fot.958908 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 318 088 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: Puszcza Bukowa (Dolina Ponikwy), 2,3 km na NW od Binowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB93; data zbioru: 1 paź 2018; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: buczyna w dolinie strumienia, na starych pniakach liściastych (Bk?), w wiązkach - kilkadziesiąt owocników; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak - zostanie przesłany do Kustosza; uwagi: fot.1023714 fot.1023715 fot.1023716 fot.1023717 fot.1023718 fot.1023719 fot.1023720 fot.1023721 fot.1023722 fot.1023723 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 318 842 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: 1,8 km N od wsi Łęg, gm.Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie [51st 2' 38,5" N i 19st 19' 3,5" E], DE55; data zbioru: 15 wrz 2018; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: mieszane zadrzewienia nad śródleśną strugą, na omszałym, murszejącym pniaku drzewa liściastego ( olchy ? ), grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: Tak, Stacja Badawcza ISRiL PAN 15/JN/16.05.2019; uwagi: fot.1029507 fot.1029508 fot.1029509 fot.1029510 fot.1029511 fot.1029512; siedlisko; fot.1029513 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 319 652 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: Puszcza Bukowa, 1,5 km na SE od Kołowa (przy S brzegu Jeziora Czarnego), pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB94; data zbioru: 3 lis 2018; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: okrajek buczyny przy jeziorze, na ziemi pod Bk i Brz, w wiązkach i grupach - kilkanaście owocników; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak - zostanie przesłany do Kustosza; uwagi: fot.1034768 fot.1034769 fot.1034770 fot.1034771 fot.1034772 fot.1034773 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 325 341 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: 0,5 km N od osady Brylisko; gm. Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 1' 35" N i 19st 27' 29,5" E], DE56; data zbioru: 28 lip 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: obniżenie terenu w borze sosnowym; sosny, olchy i brzozy, na pniakach, u podstawy pni i na ziemi ( przynajmniej pozornie ), ponad 100 owocników gł. w wiązkach; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: fot.1089677 fot.1089678 fot.1089679 fot.1089680 fot.1089681 fot.1089682 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 325 342 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: 1,5 km SW od wsi Kijów, gm.Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie [51st 1' 12,5" N i 19st 15' 12" E], DE54; data zbioru: 27 lip 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: podmokły las mieszany -brzoza, grab, świerk, leszczyna, olcha, sosna,, u podstawy pnia martwej brzozy, ponad 35 owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: fot.1089690 fot.1089691 fot.1089692 fot.1089693 fot.1089694 fot.1089695 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 327 475 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: 1,5 km SW od wsi Bobry, gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 0' 25" N i 19st 23' 52,5" E], DE65; data zbioru: 13 paź 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany -sosny, dęby, klony i inne, na ziemi, pod dębami, rozproszona grupa ponad 100 owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: fot.1110695 fot.1110696 fot.1110697 fot.1110698 fot.1110699 fot.1110700; siedlisko; fot.1110701 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 327 579 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: Puszcza Wkrzańska (prop. rez. Rytka), 1 km na S od Karszna w gminie Nowe Warpno, pow. policki, woj. zachodniopomorskie, AB52; data zbioru: 14 paź 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: bór świerkowy, na ziemi, w wiązkach po kilka owocników; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1111565 fot.1111566 fot.1111567 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 349 487 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: Elbląg, las Bażantarnia, pow. m. Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie [54°10'30.5"N 19°28'46.1"E], DB06; data zbioru: 15 wrz 2021; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las liściasty Bk - Db - Brz, na kłodzie buka, 1 owocnik; leg. det. Stanisław Kosiński; eksykat: Tak, zostanie wysłany do kustosza; uwagi: GPS:; Wątek: [bf:1263036] [notatka: tak] [fotografie: w wątku na forum]; związane wątki bio-forum.pl: 1263036 ;

(w wątku bio-forum.pl 1263036)
(w wątku bio-forum.pl 1263036)
(w wątku bio-forum.pl 1263036)
(w wątku bio-forum.pl 1263036)
(w wątku bio-forum.pl 1263036)
(w wątku bio-forum.pl 1263036)

ID 350 534 oznaczenie: Armillaria borealis; lokalizacja: las ok. 1,5km na pn-wsch od miejscowości Mianowo, gm. Kuczbork-Osada, pow. Żuromin, woj. mazowieckie, EC20; data zbioru: 14 wrz 2021; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany na gliniastej morenie (głównie dęby, brzozy i sosny), na kłodzie brzozowej leżącej na stoku płytkiego jaru, masowo, głównie starsze owocniki; leg. det. Michał Plakwicz; eksykat: TAK, prześlę do Pani A. Kujawy; uwagi: omówiony w wątku: [bf:1270083] fot.1270891 fot.1270892 fot.1270893 fot.1270894 fot.1270895 fot.1270896 [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 1270083 ;

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji