Tx: 830
grzyby.pl

Hymenopellis radicata (Relhan) R.H. Petersen

pieniążkówka gładkotrzonowa, monetka korzeniasta
Collybia radicans P. Kumm. · Collybia radicata (Relhan) Quelet · Oudemansiella radicata (Relhan: Fr.) Singer · Xerula radicata (Rehlan: Fr.) Dörfelt. [gł. w czekl.]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
• W literaturze spotyka się następujące odmiany bez znaczenia taksonomicznego: Xerula radicata (Relhan) Dorfelt var. gracilis J.E. Lange, Xerula radicata f. arrhiza Verbeken & Walleyn, Xerula radicata f. marginata (Konrad & Maubl.) R.H. Petersen. [MS (2024-3-18)]
Hymenopellis radicata (pieniążkówka gładkotrzonowa)
Hymenopellis radicata (pieniążkówka gładkotrzonowa)
Hymenopellis radicata (pieniążkówka gładkotrzonowa)
Hymenopellis radicata (pieniążkówka gładkotrzonowa)

owocnik

Hymenopellis radicata (pieniążkówka gładkotrzonowa)
Kapelusz szarożółtawy, szarobrunatny, jasnobrązowy; 30-100 mm średnicy; powierzchnia gładka, czasem promieniście pomarszczona, jamkowata, wilgotna błyszcząca i lepka, sucha matowa; młody dzwonkowaty do stożkowatego, potem wypukły, spłaszczony, z niewyraźnym garbkiem; cienkomięsisty, skórzasty.

space

Trzon u góry białawy, ku podstawie brązowiejący, jaśniejszy niż kapelusz, bardzo długi, wysmukły, 100-200 x 5-10 mm, czasem skręcony wokół własnej osi, nasada trzonu korzeniasta, głęboko pogrążona w ziemi; pełny, z wiekiem pusty.

space

Pileus grey-yellowish, grey-brownish, pale brown; 30-100 mm in diameter; surface smooth, sometimes radially wrinkled, alveolate, glossy and viscid when moist, dry dull; young campanulate to conic, later convex, flattened, with an indistinct umbo; thin-fleshed, leathery.

space

Stipe at the apex whitish, towards the base becoming brown, lighter than the cap, very long, slender, 100-200 x 5-10 mm, sometimes twisted along its axis, base of the stipe rooting, deep in the ground; solid, with age hollow.

space

cechy mikroskopowe

Hymenopellis radicata (pieniążkówka gładkotrzonowa)
pileipelis
Wysyp zarodników biały. Zarodniki szerokoelipsoidalne, gładkie, 12-15 x 9-11 µm.
Spore print white. Spores broadly ellipsoid, smooth, 12-15 x 9-11 µm.

występowanie

Jest w czekliście. [105]
W lasach liściastych i mieszanych, na korzeniach wielu gatunków drzew i krzewów liściastych; czerwiec-listopad.

jadalne czy trujące? 🟢

Jadalny[105], ale bez rewelacji.
Edible but nothing special.
Jest to gatunek o zmiennej wielkości, trzon potrafi być dość krępy; wyróżnia się lepkim, jamkowatym kapeluszem i korzeniastą podstawą trzonu. Podobna pieniążkówka dębowa (Xerula pudens) ma ciemnobrązowy trzon, kapelusz o zamszowatej powierzchni i gorzki smak.
Species variable in size, stipe could be quite short; characteristic is viscid, pitted cap and rotting stipe. Close pieniążkówka dębowa (Xerula pudens) has dark brown stipe, cap with tomentose surface and bitter taste.

wybrane okazy · selected collections

#4
04 08 07 - 2
/lasy milickie/
#4
04 07 17 - 2
/Krowiarki, Żelazno/
#2
04 07 17 - 1
/Krowiarki, Żelazno/
#3
01 07 26 - 1
leg. Marek Snowarski
/Pojezierze Drawskie/
#6
99 08 14 - 2
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, lasy milickie/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2003a)[1264]Adamczyk (2003a) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu leśnego "Ostrężnik" na obszarze projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego (Wyżyna Częstochowska). Ziemia Częstochowska 30: 177-193.[1264], Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. 154-166[1272], Adamczyk i in. (2008)[1281]Adamczyk i in. (2008) Macromycetes rezerwatu "Stara Buczyna w Rakowie" w województwie wielkopolskim. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B., 57: 139-151[1281], Bartoszek & Mleczko (2019)[1301]Bartoszek & Mleczko (2019) Przyroda Gorczańskiego Parku Narodowego.[1301], Brzeg & Lisiewska (2020)[1331]Brzeg & Lisiewska (2020) Grzyby makroskopijne kampusu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Morasko w Poznaniu.[1331], Bujakiewicz (2001)[1334]Bujakiewicz (2001) Macrofungi of the Querco-Ulmetum minoris association in the Ostrów Panieński reserve on the Vistula river (N Poland).[1334] (as: Oudemansiella radicata), Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego. W: Wołoszyn B. W., Jaworski A., Szwagrzyk J. (red.). Babiogórski Park Narodowy. Monografia Przyrodnicza: 215-257[1339] (as: Oudemansiella radicata), Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344] (as: Oudemansiella radicata), Bujakiewicz & Kujawa (2000)[1345]Bujakiewicz & Kujawa (2000) Macrofungi of manorial park in Turew near Poznań.[1345] (as: Oudemansiella radicata), Bujakiewicz i Springer (2009)[1350]Bujakiewicz i Springer (2009) Udział macromycetes w lasach łęgowych rezerwatu "Buki nad Jeziorem Lutomskim" (nadleśnictwo Sieraków). Bad. Fizjogr. Pol. Zach., B, 58: 171-204[1350], Bujakiewicz i Stefaniak (2009)[1349]Bujakiewicz i Stefaniak (2009) Udział macromycetes w fitocenozach leśnych rezerwatu "Las Liściasty w Promnie" (nadleśnictwo Czerniejewo). Bad. Fizjogr. Pol. Zach., B, 58: 137-170[1349], Chachuła et al. (2015)[1372]Chachuła et al. (2015) Grzyby Cieszyna.[1372], Chachuła et al. (2021)[1375]Chachuła et al. (2021) Materiały do poznania różnorodności grzybów wielkoowocnikowych Ustronia w województwie Śląskim.[1375] (as: Hymenopellis radicata), Domian & Kujawa (2022)[1422]Domian & Kujawa (2022) Obserwacje mykologiczne członków Sekcji Różnorodność i Ochrona Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego. Część I.[1422], Fiedorowicz (2009)[1441]Fiedorowicz (2009) The participation of macromycetes in selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland).[1441], Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (2000)[1448]Flisińska (2000) Studies on the macromycetes of the Janów Forests Landscape Park (SE Poland).[1448] (as: Oudemansiella radicata), Flisińska (2000)[1449]Flisińska (2000) Characteristics of the macromycetes of the reservation Łęka.[1449] (as: Oudemansiella radicata), Flisińska (2000)[1450]Flisińska (2000) Uwagi o grzybach wielkoowocnikowych Chełmskiego Parku Krajobrazowego.[1450] (as: Oudemansiella radicata), Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). 2. Lubelskie Towarzystwo Naukowe[1452] (as: Oudemansiella radicata), Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460], Friedrich (2013)[1464]Friedrich (2013) The occurrence of Amanita strobiliformis (Paulet ex Vittad.) Bertill. In Szczecin and its distribution in Poland.[1464], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468] (as: Oudemansiella radicata), Gierczyk & Kujawa (2020)[1487]Gierczyk & Kujawa (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland).[1487] (Hymenopellis radicata f. marginata), Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501] (as: Hymenopellis radicata f. radicata & H. radicata f. marginata), Gierczyk et al. (2018)[1503]Gierczyk et al. (2018) Grzyby projektowanego Turnickiego Parku Narodowego i jego otuliny – wstępne wyniki badań.[1503] (as: Hymenopellis radicata f. radicata & H. radicata f. marginata), Gierczyk et al. (2018)[1509]Gierczyk et al. (2018) XXIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1509] (as: Hymenopellis radicata f. radicata), Gierczyk et al. (2019)[1510]Gierczyk et al. (2019) XXIV Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1510] (as: Hymenopellis radicata), Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495] (as: Hymenopellis radicata), Gierczyk et al. (2020)[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.[1497] (as Hymenopellis radicata f. marginata), Gumińska (2006)[1537]Gumińska (2006) Atlas grzybów Pienińskiego Parku Narodowego. Pieniński Park Narodowy, Krościenko n/D.[1537], Halama (2015)[1546]Halama (2015) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1546] (as: Hymenopellis radicata), Halama & Panek (2000)[1558]Halama & Panek (2000) Macromycetes of various habitats of the nature reserve "Łężczok" near Racibórz (SW Poland).[1558], Halama & Romański (2010)[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1565], Hoffeins et al. (2017)[1589]Hoffeins et al. (2017) Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland.[1589], Jóźwiak i Wrzosek 2007/2008 (2007/2008)[1615]Jóźwiak i Wrzosek 2007/2008 (2007/2008) Grzyby wielkoowocnikowe zespołu przyrodniczo-krajobrazowego ?Leśny Park Miejski w Mieście-Ogrodzie Podkowie Leśnej?. Biuletyn Ligi Ochrony Przyrody Oddziału w Podkowie Leśnej 3: 27-40[1615] (as: Oudemansiella radicata), Karasiński (2009)[1637]Karasiński (2009) Grzyby większe rezerwatu przyrody „Ochojec”.[1637], Komorowska (2000)[1668]Komorowska (2000) Materiały do poznania macromycetes Borów Tucholskich i przyległych terenów. W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 81-96[1668], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704] (as: Hymenopellis radicata), Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706] (as: Hymenopellis radicata), Kudławiec (2014)[1737]Kudławiec (2014) Wstępne dane o grzybach wielkoowocnikowych Macromycetes projektowanego rezerwatu Wapienny Las w Nadleśnictwie Polanów. W: Dominik J. (red.). Piąte Dni Różnorodności Biologicznej w Leśnym Kompleksie Promocyjnym. Lasy Środkowo-pomorskie. LP, Polanów, Wyd. EKWITA, Gdańsk: 31-42[1737], Kudławiec et al. (2014)[1745]Kudławiec et al. (2014) Saprotroficzne grzyby nadrewnowe uroczyska Wapienny Las w Nadleśnitwie Polanów - badania wstępne.[1745], Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752], Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779] (as: Hymnopellis radicata f. radicata), Kujawa et al. (2020)[1783]Kujawa et al. (2020) Macromycetes of the Palace Park in Poznań-Radojewo (Wielkopolska Region, Poland).[1783] (as: Hymnopellis radicata), Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Kwiatkowska (2017)[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).[1821] (as: Hymenopellis radicata), Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838] (as: Oudemansiella radicata), Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839] (as: Oudemansiella pseudoradicata i Oudemansiella radicata), Lisiewska & Król (2007)[1844]Lisiewska & Król (2007) Macromycetes na tle fitocenoz lasów dębowych rezerwatu "Czmoń" (centralna Wielkopolska).[1844], Lisiewska & Malinger (2001)[1846]Lisiewska & Malinger (2001) Macromycetes w różnych postaciach grądu środkowoeuropejskiego na terenie uroczyska Marcelin w Poznaniu.[1846] (as Oudemansiella radicata f. arrhiza), Ławrynowicz (2001)[1860]Ławrynowicz (2001) Macromycetes of oak forests in the Jurassic Landscape Park (Częstochowa Upland) - monitoring studies.[1860], Ławrynowicz & Stasińska (2000)[1871]Ławrynowicz & Stasińska (2000) Macromycetes of the Stellario-Carpinetum in the Iński Landscape Park (NW Poland) - monitoring studies.[1871], Ławrynowicz et al. (2009)[1874]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby projektowanego rezerwatu "Gąszczyk" na Wyżynie Częstochowskiej.[1874], Łuszczyński (2000c)[1885]Łuszczyński (2000c) Udział macromycetes w wybranych zbiorowiskach leśnych rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi w Górach Świętokrzyskich. W: W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 53-72[1885], Łuszczyński (2001)[1886]Łuszczyński (2001) Grzyby Macromycetes rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi.[1886], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898] (as X. radicata & X. radicata var. gracilis), Narkiewicz (2011)[1997]Narkiewicz (2011) Sprawozdanie z XXI wystawy świeżych grzybów w Jeleniej Górze.[1997], Nita i Bujakiewicz (2005)[2010]Nita i Bujakiewicz (2005) Grzyby wielkoowocnikowe w fitocenozach łęgu wiązowego Querco-Ulmetum minoris i olsu Carici elongatae-Alnetum w Lesie Złotowskim (Pomorze Zachodnie). Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B, 54: 7-33[2010], Pietras et al. (2016)[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.[2079] (as: Hymenopellis radicata), Ronikier (2003)[2130]Ronikier (2003) Revision of the genus Xerula Maire (Basidiomycetes, Agaricales) in Poland.[2130], Ronikier (2005)[2131]Ronikier (2005) Xerula radicata (Relhan: Fr.) Dörfelt.[2131], Ronikier (2012)[2144]Ronikier (2012) Fungi of the Sarnia Skała massif in the Tatra Mountains (Poland).[2144] (as: Hymenopellis radicata), Rutkowski et al. (2014)[2186]Rutkowski et al. (2014) Grzyby i śluzowce.[2186], Stasińska (2008)[2229]Stasińska (2008) Macromycetes torfowiska Reptowo (Pomorze Zachodnie).[2229], Stasińska (2012)[2235]Stasińska (2012) Materiały do poznania macromycetes rezerwatu "Źródlisko Skrzypowe".[2235], Stasińska & Sotek (2016)[2255]Stasińska & Sotek (2016) New data to the knowledge of macrofungi of Wolin National Park.[2255], Stasińska & Sotek (2017)[2256]Stasińska & Sotek (2017) Grzyby makroskopijne rezerwatu przyrody „Torfowisko Toporzyk” (NW Polska).[2256], Stasińska & Sotek (2020)[2257]Stasińska & Sotek (2020) Fungi of the Wolin National Park – new data on macromycetes.[2257] (as: Hymenopellis radicata), Stokłosa i in. (2019)[2272]Stokłosa i in. (2019) Grzyby wielkoowocnikowe (Macromycetes) kompleksów lesnych. W: Ratyńska H. (red.). Przyroda parku nad Starym Kanałem Bydgoskim. Monografia przyrodnicza. Wyd. UKW, Bydgoszcz: 124-140.[2272], Szczepkowski & Piętka (2007-2008)[2355]Szczepkowski & Piętka (2007-2008) Results of inoculation of beech (Fagus sylvatica L.) and oak (Quercus sp.) stumps with Pleurotus ostreatus (Jacq.: Fr.) Kumm.[2355], Szkodzik (2005)[2371]Szkodzik (2005) Macromycetes in communities of Abies alba on its range border in Central Poland.[2371] (as: Oudemansiella radicata), Ślusarczyk (2005)[2386]Ślusarczyk (2005) Grzyby.[2386], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393] (as: Hymenopellis radicata), Ślusarczyk (2021)[2400]Ślusarczyk (2021) Materiały do znajomości mykobioty pasma Krowiarek (Sudety Wschodnie).[2400] (as: Hymenopellis radicata), Wilga (2000)[2432]Wilga (2000) Makrogrzyby (Macromycetes) doliny Samborowo w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2432], Wilga (2004)[2441]Wilga (2004) Grzyby wielkoowcnikowe (macromycetes) Doliny Zielonej (Lasy Oliwskie).[2441], Wilga (2004f)[2445]Wilga (2004f) Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes). W: Ciechanowski M., Fałtynowicz W., Zieliński S. (red.). Przyroda projektowanego rezerwatu "Dolina Mirachowskiej Strugi" na Pojezierzu Kaszubskim. Acta Bot. Cassubica 4: 62-64[2445], Wilga (2005c)[2449]Wilga (2005c) Wstępny wykaz gatunków macromycetes na obszarze rezerwatu przyrody "Wąwóz Huzarów" w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym. Acta Bot. Cassubica 5: 183-186[2449], Wilga (2008)[2458]Wilga (2008) Czarka austriacka Sarcoscypha austriaca (O. Beck ex Sacc.) Boud. w rejonie Gdańska-Oliwy - nowe stanowiska.[2458], Wilga & Ciechanowski (2007)[2470]Wilga & Ciechanowski (2007) Ostoja grzybów wielkoowocnikowych i śluzowców w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2470], Wilga & Wantoch-Rekowski (2011)[2475]Wilga & Wantoch-Rekowski (2011) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu przyrody „Zamkowa Góra” w Kaszubskim Parku Krajobrazowym (Pojezierze Kaszubskie).[2475], Wilga & Wantoch-Rekowski (2012)[2478]Wilga & Wantoch-Rekowski (2012) Przyczynek do poznania macromycetes rezerwatu przyrody "Cisowa" w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym (Pomorze Gdańskie).[2478], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda (1977)[3781]Wojewoda (1977) Grzyby wielkoowocnikowe.[3781] (as Oudemansiella radicata), Wojewoda (2002)[2506]Wojewoda (2002) Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Bolestraszyce.[2506], Wojewoda (2005)[2524]Wojewoda (2005) Grzyby Krzemionek Podgórskich.[2524], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Zieliński et al. (2006)[2567]Zieliński et al. (2006) Wapiennik w Inwałdzie. Ścieżka przyrodnicza.[2567]

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji