Russula betularum (gołąbek brzozowy)

opis

Kapelusz jedynie początkowo ciemny, różowoczerwony, szybko odbarwiający się do brudnolilaróżowego, różowego z żółtymi plamami, żółtawego; 20-50 mm średnicy, szybko rozpostarty do płytko wklęsłego; miąższ w kapeluszu względnie gruby, kruchy; brzeg tępy, falisty, krótko karbowany; skórka lepka i błyszcząca, niemal całkowicie zdzieralna, miąższ biały pod skórką.

space

Trzon biały, 25-65 x 7-12 mm, rozszerzony u podstawy, bardzo kruchy.

space

Pileus only at first dark pink-red, quickly discolours to grey lilac-pink, pink spotted yellow, yellowish; 20-50 mm in diameter, quickly plane to shallowly concave; flesh in the cap quite thick, fragile; margin obtuse, undulating, shortly striated; cuticle viscid and glossy, almost entirely peelable, flesh white under cuticle.

space

Stipe white, 25-65 x 7-12 mm, base enlarged, very fragile.

space

zarodniki

Wysyp zarodników czysto biały. Zarodniki siateczkowane z wyraźną łysinką, 8-11.5 x 7.5-8.5 µm.

Spore print snow white. Spores reticulate with a distinct suprahilar plage, 8-11.5 x 7.5-8.5 µm.

występowanie

Jest w czekliście. ^[105]

Częsty. Pojedynczo lub po kilka, w lasach i na torfowiskach, zawsze w towarzystwie brzóz; wrzesień-październik.

Common, solitary or gregarious, always close to birch.

jadalne czy trujące? 🟡

ważne! dla grzybiarzy

Niejadalny z powodu ostrego smaku; surowy trujący^[105].

uwagi

Russula emetica (gołąbek wymiotny) · w grupach po kilka pod sosnami/brzozami/bukami/świerkami w mchu

Zobacz uwagi przy gołąbku wymiotnym (Russula emetica).

See comments at gołąbek wymiotny (Russula emetica).

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Skirgiełło A., 1991 — Flora Polska. Grzyby. Tom XX. Gołąbek (Russula). [20]
Michael, Hennig, Kreisel., 1983 — Handbuch fur Pilzfreunde 5. Milchlinge und Taublinge (2 Auf. 1983) [18V]
Knudsen, H., Vesterholt, J., 2012 — Funga Nordica "2" [141]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]

dane w bazie „publikacje po 2000 r.”
Russula betularum Hora
synonimy: R. emetica var. betularum (Hora) Romagn.
· publikacje: Brzeg i Lisiewska 2018 · Fiedorowicz 2009 · Friedrich i Orzechowska 2002 (as: Russula emetica var. betularum) · Gierczyk i in. 2013 · Grzesiak i in. 2020 · Grzesiak i in. 2017 · Karasiński i in. 2015 · Kudławiec 2015 · Kujawa i in. 2019 · Kwiatkowska 2017 · Pietras i in. 2016a · Rudawska i Leski 2013 · Stasińska 2008a · Stasińska 2011b · Stasińska i Sotek 2003 (as: R. emetica var. betularum) · Stasińska i Sotek 2016 · Stasińska i Sotek 2017 · Szczepkowski i in. 2008 · Ślusarczyk 2004 (as: Russula emetica var. betularum) · Ślusarczyk 2007 · Trocha i in. 2012 · Wilga 2009c · Wilga i Wantoch-Rekowski 2019

znaleziska Russula betularum na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.09.12

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB-21 336717 AB-35 350221 AB-59 334035 AB-85 336392 AB-89 347788 AB-94 303826 301647 AC-03 350909 AC-24 351934 BE-81 334934 CA-76 200812 CA-89 218574 CB-09 171285 CB-15 169935 CB-24 178263 170104 DA-80 169908 DD-95 311740 DE-55 221540 211950 227929 DE-65 327300 EC-08 347998 EC-25 310885 319563 EC-35 322921

ID169908 Russula betularum; Gdańsk Oliwa ul.Michałowskiego, woj. pomorskie, DA-80; 2010.08.09; Osiedle mieszkaniowe wśród lasu brzoza,klon.sosna,świerk; w ziemi pospolicie w dużych ilościach pod brzozami; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy, tak, notatka: tak Wykaz grzybów TPK Gdańsk
uwagi: fot. 358667 fot. 358668

ID169935 Russula betularum; Lipusz - Skoczkowo, pow. kościerski, woj. pomorskie, CB-15; 2010.08.10; Lasek sosnowo,świerkowo,brzozowy,podmokły; w ziemi kilka owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 358798
N 54,06,134
E 017 48,255
139 m.npm

ID170104 Russula betularum; Kalisz kaszubski okolice PKP, pow. kościerski, woj. pomorskie, CB-24; 2010.08.10; Las brzozowy z domieszką pojedyńczych sosen; w ziemi kilkanaście owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 359336

ID171285 Russula betularum; Kleszczewo rezerwat Dolina Kłodawy, pow. starogardzki, woj. pomorskie, CB-09; 2010.08.21; Las mieszany buk,sosna,brzoza,dąb; w ziemi kilka owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy, tak, notatka: tak Wykaz grzybów rezerwatu Dolina Kłodawy
uwagi: fot. 363423

ID178263 Russula betularum; Trawice, pow. kościerski, woj. pomorskie, CB-24; 2010.10.17; las sosnowy z domieszką brzozy; w ziemi pod brzozami kilkanaście owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 383884

ID200812 Russula betularum; Obrzeże Rezerwatu Szczelina Lechicka, pow. wejherowski, woj. pomorskie, CA-76; 2012.07.14; pola uprawne z podmokłymi łąkami,brzoza; ziemia jeden owocnik; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 497602

ID211950 Russula betularum; 2 km SW od wsi Brodowe, gm.Ładzice, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-55; 2012.09.18; wilgotny las sosnowy z domieszką brzóz; na ziemi, pod brzozami kilkanaście grupek owocników na powierzchni kilku hektarów, od kilku do kilkunastu sztuk w grupce; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie, tak, notatka: nie
uwagi: 51st 2' 50,7" N i 19st 19st 57" E

siedlisko
fot. 551866

przykładowe owocniki
fot. 551867

ID218574 Russula betularum; TPK Gdańsk Matemblewo oddz.123, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, CA-89; 2013.08.03; Torfowisko brzoza,świerk,buk; ziemia trzy owocniki; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. ala mikołaj (wink); eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy AK, tak, notatka: https://www.bio-forum.pl/messages/33/581074.html
uwagi: fot. 582175

ID221540 Russula betularum; 700 m SE od wsi Łęg ( cz.lewobrzeżnej ), gm.Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE-55; 2013.09.08; pas podmokłego lasu liściastego -olchy, brzozy; na ziemi, pod brzozami grupa kilkudziesięciu owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie, tak, notatka: nie
uwagi: 51st 1' 20,7" N i 19st 18' 29,8" E

fot. 594056 fot. 594057 fot. 594058

ID227929 (potwierdzenie 211950) Russula betularum; 1,5 - 2 km SW od wsi Brodowe, gm.Ładzice, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-55; 2013.09.06; wilgotny las sosnowy z domieszką brzóz; na ziemi kilkanaście grupek po kilka owocników, na kilkudziesięciu hektarach ( od połowy lipca do końca września ); leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 621086 fot. 621087 fot. 621088 fot. 621089

ID301647 Russula betularum; Puszcza Bukowa, ok. 2 km na NE od Dobropola Gryfińskiego, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2016.08.30; niewielka trawiasta polanka w otoczeniu świerków i brzóz; na ziemi pojedynczo; leg. Grazyna Domian; det. Ala Mikołajczyk; eksykat: tak (u Ali Mikołajczyk), tak, notatka: tak
uwagi: Gatunek omówiony w wątku: https://www.bio-forum.pl/messages/33/874045.html

ID303826 Russula betularum; Puszcza Bukowa, ok. 2 km na SE od Kołowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2016.07.28; zarastające brzozą torfowisko przejściowe; wśród torfowców w grupie - kilka owocników; leg. Grazyna Domian; det. Ala Mikołajczyk; eksykat: tak (u Ali Mikołajczyk), tak, notatka: tak
uwagi: Gatunek omówiony w wątku: https://www.bio-forum.pl/messages/33/862935.html

ID310885 Russula betularum; ok.2km na N od miejscowości Mchowo,gm.Przasnysz, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-25; 2016.09.04; brzezina z domieszką sosny; ziemia dwa owocniki; leg. Romuald Tomaszewski; det. Ala Mikołajczyk; eksykat: tak u Ali Mikołajczyk, tak, notatka: nie
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/873739.html

ID311740 Russula betularum; Hermanów, pow. pabianicki, woj. łódzkie, DD-95; 2017.09.05; las sosnowy z domieszką brzozy, pod brzozami; z ziemi 2 owocniki obok siebie; leg. Beata Łyszkowska; det. Ala Mikołajczyk; eksykat: tak, u Ali, tak, notatka: https://www.bio-forum.pl/messages/33/943609.html
uwagi: fot. 979460

ID319563 Russula betularum; ok.500m na N od pierwszych zabudowań Osówca Szlacheckiego,gm.Przasnysz, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-25; 2016.10.25; bór sosnowy z domieszką brzozy; ziemia Pojedynczy owocnik; leg. Romuald Tomaszewski; det. Ala Mikołajczyk; eksykat: tak u Ali, tak, notatka: nie
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/885185.html

ID322921 Russula betularum; ok.2km na SW od Przasnysza,gm Czernice Borowe, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC-35; 2017.10.17.; grąd(graby,brzozy,dęby); ziemia dwa owocniki; leg. Romuald Tomaszewski; det. Ala Mikołajczyk; eksykat: tak u Ali, tak, notatka: nie
uwagi: https://www.bio-forum.pl/messages/33/955179.html

ID327300 Russula betularum; 1,3 km W od wsi Pieńki Szczepockie, gm.Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE-65; 2019.10.05; bór sosnowy, obrzeża torfowiska -sosna, brzoza; na ziemi luźna grupa ponad 20 owocników; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie, tak, notatka: nie
uwagi: 51st 0' 15" N i 19st 19' 54" E

fot. 1109431 fot. 1109432 fot. 1109433 fot. 1109434 fot. 1109435

ID334035 Russula betularum; Wysoczyzna Łobeska (Jezioro Piaski), 1,1 km na NE od Radówka w gm. Radowo Małe, pow. łobeski, woj. zachodniopomorskie, AB-59; 2020.08.04; las bagienny (Brz, Ol, Św); wśród Sphagnum pod brzozą w grupie - 2 owocniki; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: smak bardzo ostry, skórka kapelusza lepka - daje się ściągnąć niemal z całego kapelusza
fot. 1157327 fot. 1157328 fot. 1157329 fot. 1157330
zarodniki:
fot. 1157331
cheilocystydy:
fot. 1157332
strzępki skórki kapelusza:
fot. 1157333

ID334934 Russula betularum; 1,6 km na NW od Lipienicy w gm. Kamienna Góra, pow. kamiennogórski, woj. dolnośląskie, BE-81; 2020.08.21; kępa brzóz w borze świerkowym; wśród Sphagnum w grupie - 2 owocniki; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1163331 fot. 1163332 fot. 1163333 fot. 1163334

ID336392 Russula betulatum; 2km na pn.zach od Reptowa, 50m wsch. od drogi Wielgowo-Sowno, ZPK Torfowisko Reptowo, pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie, AB-85; 2020.10.02; grobla rozdzielająca las sn. od młodej brzeziny na torfie; przy ścieżce porośniętej trawamii mchem kilka owocników w rozproszeniu; leg. Marcin Sławomir Lożek; det. Romuald Tomaszewski ; eksykat: tak, tak, wątek, notatka: tak
uwagi: Gołąbek brzozowy
https://www.bio-forum.pl/messages/33/1173986.html

ID336717 Russula betularum; Wyspa Uznam (prop. rez. Świdne Bagno), 1 km na SW od Strzelnicy Garnizonowej w Świnoujściu, pow. Świnoujście, woj. zachodniopomorskie, AB-21; 2020.10.03; bór mieszany bagienny; na zmurszałym torfie w grupie - kilka owocników; leg. Grażyna Domian, Marcin Lożek; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1176694 fot. 1176695 fot. 1176696 fot. 1176697
Smak paląco ostry

ID347788 Russula betularum; Pojezierze Ińskie (prop. rez. Torfowisko Biała), 2,3 km na SE od miejscowości Biała, pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie, AB-89; 2021.08.14; brzezina bagienna; wśród Sphagnum w grupie - kilka owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1251406 fot. 1251407 fot. 1251408

ID347998 Russula betularum; Rezerwat Torfowisko Karaska, pow. ostrołęcki, woj. mazowieckie, EC-08; 2021.08.21; fragment forfowiska ulegającego sucesji w kierunku boru bagiennego; ziemia pojedynczo dwa owocniki; leg. Romuald Tomaszewski; det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 1253076 fot. 1253077 fot. 1253078

ID350221 Russula betularum; Bagna Rozwarowskie, 1,8 km na NW od Dobropola w gminie Wolin, pow. kamieński, woj. zachodniopomorskie, AB-35; 2021.09.15; okrajek olsu bagiennego; na ziemi w grupie - kilka owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1269013 fot. 1269014 fot. 1269015

ID350909 Russula betularum; Równina Wełtyńska (prop. rez. Mszar Gajki), 1 km na E od osady leśnej Gajki, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AC-03; 2021.10.06; brzezina w okrajku mineralnej wyspy przy mszarze wełniankowym; na ziemi w grupie - kilka owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1275113 fot. 1275114

ID351934 Russula betularum; Pojezierze Myśliborskie (prop. rez. Dziczy Las), 2,4 km na SE od Górnowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AC-24; 2021.10.23; brzozowy okrajek torfowiska; na ziemi pod Betula w grupie - 2 owocniki; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1285687 fot. 1285688 fot. 1285689