Pholiota cerifera (łuskwiak złotawy)

Thaxterogaster purpurascens (zasłonak purpurowiejący) — GREJ: ID281260 (© autora fot.)

owocnik

Kapelusz złotożółty (cytrynowożółty) do rdzawożółtego; 50-120(160) mm średnicy, półkulisty, z wiekiem wypukły do rozpostartego; powierzchnia silnie lepka, w czasie suszy sucha; pokryta przylegającymi trójkątnymi dużymi i dość rzadkimi kosmkami o barwie ciemniejszej niż kapelusz; te łuski mogą być zmyte podczas opadów; u młodych egzemplarzy brzeg kapelusza podwinięty z resztkami żółtawej osłony częściowej.

space

Trzon nie śluzowaty, barwy kapelusza lub jaśniejszy; 50-100(120) x 8-15 cm, wygięty; z niewyraźnym pierścieniem w postaci zanikającej obrączki z wełnistych brunatnych nitek, poniżej pierścienia trzon pokryty nieco odstającymi, brunatnymi kosmkami, powyżej pierścienia lekko, żółtawo omszony; pełny, włóknisty.

space

Pielus golden yellow (lemon-yellow) to rusty-yellow; 50-120(160) mm in diameter, hemispherical, with age convex to plane; surface very viscid, in dry weather dry; covered with large triangular appressed and quite sparsely distributed fibrillous scales, darker than the cap; the scales may be washed away during rain; in young specimens pileal margin incurved with yellowish remains of a partial veil.

space

Stipe not mucous, colour of the cap or lighter; 50-100(120) x 8-15 cm, bent; with annular zone in the form of a fugacious ring made of brown fibrils, below the ring a stipe covered with slightly projecting, brown fibrillous scales, above the ring slightly yellowish-tomentose; solid, fibrous.

space

zarodniki

Wysyp zarodników rdzawobrunatny. Zarodniki elipsoidalne, gładkie. 8 - 9 x 5 - 6 µm.

Spore print rusty-brown. Spores ellipsoid, smooth. 8 - 9 x 5 - 6 µm.

występowanie

Jest w czekliście.^[105]

Pospolity. Owocniki wyrastają gromadnie, w kępach, rzadziej pojedynczo. Na wiosnę (kwiecień, maj) i jesienią na kłodach i pniach żywych drzew liściastych (buki, wierzby), często w miejscach zranień, nieraz na znacznej wysokości; rzadko na drzewach iglastych; od kwietnia, głownie w październiku i listopadzie.

Common. Spring, fall clustered or solitary on trunks of living and dead decidious trees (beech, willow), usually close to wounds, high above ground.

jadalne czy trujące? 🟡🟢

ważne! dla grzybiarzy

Jadalny^[134], ale nie warto jadać bo niesmaczny.^[105]

Inedible.

uwagi

Gatunki podobne to łuskwiak szafranowoczerwony (Pyrrhulomyces astragalinus) występujący w górach, na drewnie drzew iglastych; jego owocniki mają mniejszy kapelusz i dłuższy trzon a miąższ czernieje po uszkodzeniu i ma gorzki smak.

space

Łuskwiak pomarańczowobrązowy (Pholiota lucifera) mniejszy, jasny, cytrynowożółty, łuski na kapeluszu rozpływają się; wyrasta w gęstych kępkach na łąkach i w lasach, także na leżącym w ziemi drewnie.

Similar species include łuskwiak szafranowoczerwony (Pyrrhulomyces astragalinus) found in the mountains, on the conifers; its sporocarps have smaller cap and longer stipe and its flesh blackens on injury and has bitter taste.

space

łuskwiak pomarańczowobrązowy (Pholiota lucifera)> smaller, light coloured, lemon-yellow, scales on the cap deliquescing; densely caespitose on the meadows and in forests, also on wood lying on the ground.

wybrane okazy · selected collections ⇈

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Fluck, M., 1995 — Jaki to grzyb? p.323 [2]
Garnweidner, E., 1994 — Encyklopedia kieszonkowa - Grzyby. p.211 [3]
Wojewoda W., 1994 — Podręczny atlas grzybów. p.210 [4]
Grünert, H. i R., 1995 — Grzyby. Leksykon przyrodniczy. p.118 [7]
Knudsen, H., Vesterholt, J., 2012 — Funga Nordica "2" p.959+960 [141]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]

dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[3865]
Pholiota aurivella (Batsch) P. Kumm. · synonimy: Ph. adiposa ss.Bres., Ph. cerifera ss. Breitenbach & Kranzlin (1995) and Bon 1988
publikacje: Flisińska 2004, Ławrynowicz i in. 2002, Flisińska 2000, Łuszczyński 2001, Łuszczyński 2004, Bujakiewicz i Kujawa 2000, Lisiewska i Marach 2002, Wojewoda 2002, Wojewoda 2005, Flisińska 2000a, Friedrich i Orzechowska 2002, Bujakiewicz 2004 (as: Ph. aurivella v. aurivella i Ph. aurivella v. cerifera), Szczepkowski 2007, Wilga 2004b, Halama i Panek 2000, Łuszczyński 2000c, Komorowska 2000, Adamczyk i in. 2008, Łuszczyński 2007, Flisińska 2000b, Łuszczyński 2008, Chlebicki 2008a, Piątek 2000b, Gierczyk i in. 2009, Gumińska 2006, Wilga i Wantoch-Rekowski 2008, Bujakiewicz i Springer 2009, Wilga i Wantoch-Rekowski 2009, Adamczyk i Kucharski 2005, Adamczyk 2007a, Adamczyk 2003 , Adamczyk 2003a , Ławrynowicz i in. 2009, Friedrich 2010, Wilga i Wantoch-Rekowski 2011, Kryza i Puciata 2009, Ławrynowicz i in. 2002a, Adamczyk 2011, Kujawa i in. 2012b (as: P. cerifera), Sumorok i in. 2013, Wilga 2009c, Kujawa i in. 2013, Karasiński i in. 2015 (as: P. cerifera), Kujawa i in. 2015 (P. cerifera), Chachuła i in. 2015, Kozłowska i in. 2015 , Bartnik i in. 2015, Stasińska i Sotek 2016, Pietras i in. 2016a, Grzesiak i in. 2017a (as: P. cerifera), Chachuła 2018, Bujakiewicz 2018 (as: Ph. aurivella v. aurivella i Ph. aurivella v. cerifera), Gierczyk i in. 2019a (as: ?P. aurivella i P. cerifera), Kozłowska i in. 2019, Piętka i Grzywacz 2018, Kujawa i in. 2019 (as: P. cerifera), Chachuła i in. 2019a, Stasińska i Sotek 2020, Friedrich 2020 (as: P. cerifera), Gierczyk i Kujawa 2020 (as: P. cerifera), Fiedorowicz 2020, Wilga i Wantoch-Rekowski 2019

znaleziska Pholiota cerifera na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB-73 350659 AB-85 299630 AC-40 281260 GC-01 230910

ID230910 Pholiota cerifera; około 2 km na E od Ogrodniczek, brzeg jez. Komosa, pow. Białystok, woj. podlaskie, GC-01; 2012.09.15; nadwodne zadrzewienie liściaste (przewaga wierzby i olchy); na powalonych wierzbach kilka sztuk; leg. Mirosław Gryc; det. Mirosław Gryc; eksykat: BGF/BF/MG/120915/0003, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 641935

Ze względu na niewielką odległość od innych znalezisk wysyłanych z tego terenu, uznaję ja za te same stanowisko, pomimo że owocniki pochodziły z innych drzew.
Między innymi kolekcje z dnia:
2011.10.16 oraz 2012.09.04

Uwaga (B. Gierczyk): W pracy Grzyby Puszczy Knyszyńskiej (Kujawa et al. 2019) stanowisko określono jako "okolice Ogrodniczek (nad J. Komosa)".

ID281260 Pholiota cerifera; Kostrzyneckie Rozlewisko, 1,7 km na SW od Starej Rudnicy, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AC-40; 2015.10.29; nieużytek nadrzeczny z szuwarem trzcinowym i wierzbami; na konarze starej wierzby ściętej przez bobry w wiązce - 2 owocniki; leg. Grazyna Domian; det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF/BF/GD/151029/0001, tak, notatka: tak
uwagi: gatunek omówiony w wątku: https://www.bio-forum.pl/messages/33/818350.html

ID299630 Pholiota cerifera; Puszcza Goleniowska, ok. 2 km na E od Sowna, gm. Stargard, pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie, AB-85; 2012.10.26; brzeg rzeki Ina porośnięty pojedynczymi wierzbami; na konarze nadrzecznej wierzby pojedynczo; leg. Grazyna Domian; det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF0000794, tak, notatka: tak
uwagi: Gatunek omówiony w wątku: https://www.bio-forum.pl/messages/33/821648.html

ID350659 Pholiota cerifera; Szczecin (prop. rez. Dolina Skolwinki), 0,7 km na SW od skrzyżowania ul. Stołczyńskiej z ul. Celulozową w Skolwinie, pow. Szczecin, woj. zachodniopomorskie, AB-73; 2021,10,03; grąd; na konarze złamanej Salix sp. w wiązce - 3 owocniki; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak, tak, notatka: tak
uwagi: fot. 1272181 fot. 1272182 fot. 1272183
zarodniki: 7,6-9,5 x 4,8-5,9 µm (średnio 8,4 x 5,3 µm), Q: 1,4-1,8 (średnio 1,6):
fot. 1272184
cheilocystydy:
fot. 1272185
chrysocystydy:
fot. 1272186