Tx: 715
grzyby.pl

Mycena aurantiomarginata (Fr.) Quél.

grzybówka pomarańczowoostrzowa, grzybówka pomarańczowoobrzeżona
Mycena elegans (Pers.) P. Kumm. [🔉 * ē·le·gāns] · Mycena elegans var. aurantiomarginata (Fr.) Cejp [🔉 * ē·le·gāns *]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈

cechy makroskopowe

Kapelusz higrofaniczny, stosunkowo ciemny brązowy, szarobrązowy z oliwkowym odcieniem, na brzegu żółtopomarańczowy; 5-17(20) mm szerokości, półkulisty, z wiekiem dzwonkowaty do stożkowatego, z mniej lub bardziej widoczną brodawką; powierzchnia gładka, matowa, naga, wilgotna prześwitująco prążkowana; brzeg nieznacznie ząbkowany.

space

Trzon barwy kapelusza lecz jaśniejszy; 30-50 × 1-2 mm, równogruby; gładki; pusty; stosunkowo elastyczny; podstawa gęsto pokryta z białymi, żółtawymi do pomarańczowych włosków grzybni.

space

Barwa wysypu zarodników biała.

cechy mikroskopowe

Zarodniki elipsoidalne, gładkie, hialinowe 7.2-10.5 × 4-5.5 µm µm, Q=1.5-2.2 .

space

Cheilocystydy z żółtą zawartością, maczugowate, zakończone palczastymi wyrostkami, 18-45 × 7-13 µm.

space

Komórki końcowe w korowej części trzonu z wyrostkami.

space

występowanie

jest w czekliście [105]
Nieczęsta. Owocniki pojawiają się od lata do jesieni, pojedynczo lub w grupach, na ściółce z igieł, częściej w górskich lasach szpilkowych, na szpilkach świerka i jodły; sierpień-listopad.
Czerwona Lista[125] — V–narażony na wymarcie

wybrane okazy · selected collections ⇈

#7
05 10 08 - 6
/Slovakia, Strazovske vrchy Mts., Pruzina-Briestenne, pine stands near Preserve Briestenske skaly (BRI2, Q6977c)/
#4
jsb.091109-09112009_1bJS
leg. Jacek Soboń, det. Błażej Gierczyk
/woj. Dolny Śląsk, pow. Lwówek Śl. gm. Wleń, Pogórze Kaczawskie, k. Przeździedzy/

nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Mycena aurantiomarginata (Fr.) Quél. • Mycena elegans var. aurantiomarginata (Fr.) Cejp [🔉 * ē·le·gāns *] · Mycena elegans (Pers.) P. Kumm. [🔉 * ē·le·gāns] • (pl) grzybówka pomarańczowoostrzowa · grzybówka pomarańczowoobrzeżona
ēlegāns, -ntis; ēlegāntissimus; ēlegāntulus (lat., adj.) — wytworny, nadobny; stopień wyższy: elegantior, perelegans; stopień najwyższy elegantissimus; zdrobnienia (diminutiw): elegantulus ("uroczy"), subelegans; elegantius - stopień wyższy od eleganter (atrakcyjny, elegancki)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Bartnik et al. (2015)[1300]Bartnik et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe w lesie gospodarczym i chronionym.[1300], Bujakiewicz (1978)[3824]Bujakiewicz (1978) Studies on Macromycetes in the forests associations of the mt. Babia Góra.[3824], Bujakiewicz (1979)[2635]Bujakiewicz (1979) Grzyby Babiej Góry. I. Mikoflora lasów.[2635], Bujakiewicz & Kujawa (2000)[1345]Bujakiewicz & Kujawa (2000) Macrofungi of manorial park in Turew near Poznań.[1345], Domański et al. (1960)[2710]Domański et al. (1960) Mikoflora Bieszczadów Zachodnich (Wetlina 1958).[2710], Domański et al. (1967)[2712]Domański et al. (1967) Mikoflora Bieszczadów Zachodnich. III. (Baligród, 1962).[2712], Eichler (1902)[2751]Eichler (1902) Przyczynek do flory grzybów okolic Międzyrzeca.[2751], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452], Gierczyk (2022)[3842]Gierczyk (2022) Grzyby wielkoowocnikowe dawnego użytku ekologicznego „Strumień Junikowski”.[3842], Gierczyk & Kujawa (2023)[3713]Gierczyk & Kujawa (2023) Rejestr grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część XI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2015.[3713], Gierczyk & Ślusarczyk (2020)[1507]Gierczyk & Ślusarczyk (2020) Materiały do poznania mykobioty Wielkopolski.[1507], Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Gumińska (1959)[2813]Gumińska (1959) Wycieczka mikologiczna w Bieszczady.[2813], Gumińska (1966)[2818]Gumińska (1966) Mikoflora lasów jodłowych okolic Muszyny.[2818], Gumińska (1976)[2826]Gumińska (1976) Mikoflora Pienińskiego Parku Narodowego (Część III).[2826], Jezierska & Wosińska (1964)[3797]Jezierska & Wosińska (1964) Rośliny okolic Warszawy, grzyby lasów Chojnowa koło Piaseczna (woj. warszawskie) [Plantae Varsaviensis exsiccatae, fungi ex silva Chojnów prope Piaseczno (palat. Warsavia)], Nr 1–25 .[3797], Kinelska & Roślik (1959)[2901]Kinelska & Roślik (1959) Grzyby wyższe zebrane w 1955 r. w rezerwacie modrzewiowym w Małej Wsi.[2901], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Krotoski (2012)[1722]Krotoski (2012) Chronione i rzadkie gatunki grzybów wielkoowocnikowych rejonu projektowanego rezerwatu przyrody Głębokie Doły w Rybniku w latach 2006-2010.[1722], Kujawa (2008)[1751]Kujawa (2008) Badania nad różnorodnością gatunkową grzybów wielkoowocnikowych w krajobrazie rolniczym południowej Wielkopolski: wstępna charakterystyka macromycetes Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego. W: Mułenko W. (red.) Mykologiczne badania terenowe. Przewodnik metodyczny. Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Lublin: 68-75[1751], Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752], Kujawa & Gierczyk (2007)[1769]Kujawa & Gierczyk (2007) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych. Część II. Podsumowanie roku 2006.[1769], Kujawa & Gierczyk (2011)[1771]Kujawa & Gierczyk (2011) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008.[1771], Kujawa & Gierczyk (2016)[1776]Kujawa & Gierczyk (2016) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IX. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2013.[1776], Lisiewska (1987)[1059]Lisiewska (1987) Grzyby (Mycota). Tom 17. Podstawczaki (Basidiomycetes). Bedłkowe (Agaricales). Gąskowate I (Tricholomataceae). Grzybówka (Mycena).[1059], Łuszczyński (2000)[1883]Łuszczyński (2000) Grzyby wielkoowocnikowe.[1883], Łuszczyński (2002)[1888]Łuszczyński (2002) Preliminary red list of Basidiomycetes in the Góry Świętokrzyskie Mts (Poland).[1888], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Ronikier (2009)[2143]Ronikier (2009) Subalpine communities of dwarf mountain-pine: a habitat favourable for fungi.[2143], Ronikier (2012)[2144]Ronikier (2012) Fungi of the Sarnia Skała massif in the Tatra Mountains (Poland).[2144], Sałata (1972)[3175]Sałata (1972) Badania nad udziałem grzybów wyższych w lasach bukowych i jodłowych na Roztoczu Środkowym.[3175], Schroeter (1889)[3184]Schroeter (1889) Die Pilze Schlesiens. Erste Hälfte.[3184], Skirgiełło (1998)[3206]Skirgiełło (1998) Macromycetes of oak-hornbeam forests in the Białowieża National Park – monitoring studies.[3206], Skirgiełło et al. (1997)[3353]Skirgiełło et al. (1997) Aphyllophorales, Boletales, Agaricales, Russulales, Lycoperdales, Sclerodermatales, Nidulariales, Phallales, Dacrymycetales, Tremellales, Auriculariales .[3353], Szkodzik (2005)[2371]Szkodzik (2005) Macromycetes in communities of Abies alba on its range border in Central Poland.[2371], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Wojewoda (1974)[3372]Wojewoda (1974) Macromycetes Ojcowskiego Parku Narodowego. I. Flora.[3372], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Zabłocka (1932)[3428]Zabłocka (1932) Grzyby kapeluszowe Zarytego koło Rabki.[3428], Zieliński et al. (2006)[2567]Zieliński et al. (2006) Wapiennik w Inwałdzie. Ścieżka przyrodnicza.[2567]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 21.12.2024 14:00 1 znaleziska Mycena aurantiomarginata (grzybówka pomarańczowoostrzowa) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

CC15 293286 DE35 374566 DE45 117010 339029 DE47 207294 226588 340317 362905 DE55 272811 DE56 271841 292506 DE63 228406 DF85 80991 DG27 208592 FG21 294015 FG22 50745 FG33 80530

ID 50 745 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: Mszana Skrzyżowanie, FG22; data zbioru: 25 lis 2006; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las mieszany, na ziemi w igliwiu (jodła), w grupie 5 owocników; leg. det. Anna Hreczka; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 10/AH/23.02.07; uwagi: [bf:66571] [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2007. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych. Część II. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2006. Przegląd Przyrodniczy 18(3-4): 3-70; związane wątki bio-forum.pl: 66571 ;

(w wątku bio-forum.pl 66571)
(w wątku bio-forum.pl 66571)
(w wątku bio-forum.pl 66571)
(w wątku bio-forum.pl 66571)
(w wątku bio-forum.pl 66571)

ID 80 530 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: Las w okolicy Woli Niżnej, pow. krośnieński, FG33; data zbioru: 30 wrz 2007; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany z przewagą jodły i buka, na ziemi, wiele skupisk po kilkanaście owocników; leg. det. Anna Hreczka; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 4/AH/3.07.08; uwagi: Można powiedzieć, że obecnie występuje masowo tam gdzie jodły. Jest niepozorna i zlewa się z podłożem, dlatego jest mało widoczna i pewnie przeoczana.; fot.128642 [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83;

ID 80 991 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: Wapiennik w Inwałdzie, Beskid Mały, DF85; data zbioru: 11 paź 2007; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Las łęgowy, gł. wiaz górski, jedna jodła w pobliżu, owocniki wyrastały z pękniecia w korze wiazu górskiego, dwa osobniki blisko siebie; leg. det. Piotr Chachuła; eksykat: tak (pojedzie do kustosza bazy); uwagi: Brzeg kapelusza, jego centrum i ostrza blaszek koloru ciemnożółtego,; kapelusz 6-8 mm średnicy, trzonek 4 cm długości, rozszerzający się ku dołowi, dołem owłosiony.; fot.129474 fot.129475 [notatka: tak] [fotografie: tak];

ID 117 010 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: 1 km E,Leśn.Łuszczanowice,gm.Kleszczów, DE45; data zbioru: 5 paź 2008; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: świerczyna, na ściólce, dwie grupy(osiem i ok.40 owocników) oddalone od siebie o kilkanaście metrów; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 9/JN/15.10.08; uwagi: fot.206763 fot.206764 [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83;

ID 207 294 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: 2 km NE od wsi Wąglin, gm.Gomunice, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 9' 24,2" N i 19st 35' 30,2" E], DE47; data zbioru: 19 paź 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany złożony obecnie tylko z podrostu i podszytu -gł. dęby i jodły, na iglastej ściółce, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: ZBŚRiL PAN, 1/JN/12.12.12; uwagi: fot.527107 fot.527108 fot.527109; siedlisko; fot.527110 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 208 592 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: Zubrzyca Górna, pow. nowotarski, woj. małopolskie, DG27; data zbioru wadliwa: ; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las iglasty z pojedynczymi bukami, na ziemi, masowo w grupach po kilkanaście, kiladziesiąt owocników; leg. det. Waldemar Czerniawski; eksykat: Tak (prześlę); uwagi: Zdjęcia owocników:; fot.534071 fot.534072 fot.534073 fot.534074; Zarodniki 7-9 µm; fot.534075; Cheilocystydy z pigmentem, maczugowate z wyrostkami. Niektóre sprzążkowane.; fot.534076 fot.534077; Skórka kapelusza; fot.534078 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 226 588 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: 2 km NE od wsi Wąglin, gm.Gomunice, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE47; data zbioru: 27 wrz 2013; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany złożony obecnie tylko z podrostu i podszytu -gł. dęby i jodły, na iglastej ściółce, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: ZBŚRiL PAN, 4/JN/22.11.13; uwagi: fot.614550 fot.614551 fot.614552 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 228 406 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: Broniszew Stary, Jodły Lemańskie, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE63; data zbioru: 19 paź 2013; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las jodłowy z domieszkami, na ściółce, pojedynczo; leg. det. Krzysztof Kołodziejczyk; eksykat: tak, wyślę; uwagi: fot.624015 fot.624016 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 271 841 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: 1,5 km SW od wsi Grzebień, gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 1' 7,3" N i 19st 29' 6,75" E], DE56; data zbioru: 14 lis 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: grupa modrzewi w lesie mieszanym, na iglastej ściółce, kilkadziesiąt owocników w dwóch grupkach; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: ZBŚRiL PAN, 6/JN/25.11.2015; uwagi: fot.803738 fot.803739 fot.803740 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 272 811 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: 0,8 km SW od leśn. w Stobiecku Miejskim ( Radomsko ), gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 3' 55" N i 19st 22' 24,4" E], DE55; data zbioru: 29 lis 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: grupa świerków w lesie mieszanym, na iglastej ściółce, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: fot.808178 fot.808179 fot.808180 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 292 506 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; • potwierdzenie ID271 841; lokalizacja: 1,5 km SW od wsi Grzebień, gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE56; data zbioru: 15 paź 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: sosnowo-modrzewiowy fragment lasu, na iglastej ściółce, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: fot.883907 fot.883908 fot.883909 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 293 286 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: Osówiec, pow. bydgoski, woj. kujawsko-pomorskie, CC15; data zbioru: 27 paź 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: 2 stanowiska oddalone o 300 m (nr 1 - buczyna, nr 2 - las modrzewiowy z pojedynczymi sosnami i liściastym podszytem)., Eksykat nr 1 - liście, ściółka bukowa, nr 2 - wśród mchów i ściółki z igieł modrzewiowych., W grupkach, po kilka, kilkanaście owocników.; leg. det. Przemysław Drzewiecki; eksykat: Tak - zostanie przesłany kustosz Annie Kujawa; uwagi: Eksykat nr 1:; fot.887508 fot.887509 fot.887510; Eksykat nr 2:; fot.887511 fot.887512 fot.887513 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 294 015 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: Ropianka, pow. krośnieński, woj. podkarpackie, FG21; data zbioru: 23 paź 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany, w miejscu wzrostu modrzew, świerki jodła, na ściółce iglastej,, masowo; leg. det. Anna Hreczka; eksykat: Tak, zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: fot.890501 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 339 029 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: 1 km S od wsi Borowa; gm. Dobryszyce, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE45; data zbioru: 8 lis 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany -fragment z dębami i jodłami, na ściółce, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: GPS: 51st 10' 49" N 19st 22' 59" E; fot.1188275 fot.1188276 fot.1188277 fot.1188278 fot.1188279 fot.1188280 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 340 317 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; • potwierdzenie ID207 294; lokalizacja: 2 km NE od wsi Wąglin; gm. Gomunice, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE47; data zbioru: 18 paź 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany -gł. dęby i jodły; bogaty podszyt mieszany, na ściółce, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: namiary tegorocznej, nowej grupy GPS: 51st 9' 31" N 19st 35' 22" E; fot.1194499 fot.1194500 fot.1194501 fot.1194502 fot.1194503 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 362 905 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; • potwierdzenie ID207 294; lokalizacja: 2 km NE od wsi Wąglin; gm. Gomunice, pow. radomszczański, woj. łódzkie [GPS: 51,1578 19,5919], DE47; data zbioru: 1 paź 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany -dąb, jodła, osika, grab, na ściółce, ponad 100 owocników w 3 grupach; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: fot.1386695 fot.1386696 fot.1386697 fot.1386698 fot.1386699 fot.1386700 fot.1386701 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 374 566 oznaczenie: Mycena aurantiomarginata; lokalizacja: 1 km NE od wsi Borowa; gm. Dobryszyce, pow. radomszczański, woj. łódzkie [GPS: 51,1971 19,3852], DE35; data zbioru: 29 paź 2023; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany -jodła, dąb, osika, brzoza, grab i inne, na ściółce, luźna grupa ponad 100 owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Ani Kujawie; uwagi: fot.1502772 fot.1502773 fot.1502774 fot.1502775 fot.1502776 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji