Tx: 455
grzyby.pl

Chlorophyllum brunneum (Farl. et Burt) Vellinga

czubajnik ogrodowy, czubajka czerwieniejąca odmiana ogrodowa
Lepiota bohemica Wichanski · Macrolepiota rachodes (Vitt.) Quelet var. bohemica (Wich.) Bellu & Lanzoni [gł. w czekl.] · Macrolepiota rachodes (Vitt.) Quelet var. hortensis (Pilat) Wasser · Macrolepiota rhacodes (Vitt.) Quelet var. brunnea (Farl. & Burt) Candusso
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy)
młode owocniki
Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy)
młody owocnik
Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy)
pokrój
Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy)
młode owocniki
Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy)
grupa owocników

opis

Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy)
widok od spodu
Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy)
postawa trzonu, widoczne przebarwienie od otarcia
Kapelusz duży i masywny, do 200-250 mm średnicy; brązowy, jaśniejszy niż u czubajnika czerwieniejącego (Chlorophyllum rhacodes), łuski wełniste, ułożone koncentrycznie.

space

Trzon masywny, długość nieco większa od średnicy kapelusza, średnica 20-30 mm, podstawa bulwiasto rozszerzona, do 40-50 mm średnicy; miejsca otarte w podstawie trzonu przebarwiają się pomarańczowo-brązowo, jaśniej niż u formy typowej; powierzchnia trzonu nie popękana, przebarwiająca się z wiekiem szarobrązowo; pierścień jak u formy typowej.

space

space

zarodniki

Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy)
Wysyp zarodników biały. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, z dużą porą rostkową, dekstrynoidalne, metachromatyczne, 9-12 x 7-8 µm.
Spore print white. Spores ellipsoid, smooth, with a large germ pore, dextrynoid, metachromatic, 9-12 x 7-8 µm.

występowanie

jest w czekliście [105]
Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy)
Rzadki. Gromadnie w miejscach bogatych w resztki organiczne, w ogrodach, na kompoście, w parkach.
Rare. In places rich in humus, in gardens, parks.

jadalne czy trujące? 🟡

Jadalna z zastrzeżeniami. Wobec tej czubajki o czerwieniejącym miąższu są szczególnie częste doniesienia, że może powodować niedyspozycje żołądkowo-jelitowe, nie poleca się zbierać tej odmiany. Także z innego względu nie jest to grzyb wart jedzenia – brak mu przyjemnego aromatu jaki ma czubajka kania.
Edible with caution. Some people may experience gastric upset.
W cieplejszych rejonach Europy może się zdarzyć, nie notowany w Polsce, niebezpiecznie trujący Chlorophyllum molybdites z zielonawym wysypem zarodników i taką też barwą dojrzałych blaszek.

space

space

wybrane okazy · selected collections

#32
02 10 03 - 4
leg. Marek Snowarski
/Czechy, Suchdol nad Odrou/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466] (as: Chlorophyllum brunneum), Gierczyk & Ślusarczyk (2020)[1507]Gierczyk & Ślusarczyk (2020) Materiały do poznania mykobioty Wielkopolski.[1507] (as: Chlorophyllum brunneum), Gierczyk et al. (2011)[1492]Gierczyk et al. (2011) Rare species of Lepiota and related genera.[1492], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643] (as: Chlorophyllum brunneum), Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752] (as: Chlorophyllum brunneum), Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Lisiewska & Strakulska (2002)[1849]Lisiewska & Strakulska (2002) Biodiversity of macrofungi of selected field afforestations in the Agroecological Landscape Park near Turew (central Wielkopolska).[1849] (as: Macrolepiota rhacodes var. hortensis), Szczepkowski et al. (2014)[2329]Szczepkowski et al. (2014) Greenhouses of botanical gardens as a habitat of alien and native macrofungi: a case study in Poland.[2329] (as: Chlorophyllum brunneum), Szczepkowski et al. (2015)[2334]Szczepkowski et al. (2015) Pierwsze stwierdzenie na otwartej przestrzeni pieczarki brązowej Agaricus subrufescens Peck w Polsce.[2334], Szczepkowski et al. (2022)[2331]Szczepkowski et al. (2022) Macrofungal diversity of greenhouses at the Warsaw University Botanic Garden.[2331] (as: Chlorophyllum brunneum), Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda (2003)[1146]Wojewoda (2003) Checklist of Polish larger Basidiomycetes.[1146], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542] (as: Chlorophyllum brunneum)

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 12.11.2024 21:01 1 znaleziska Chlorophyllum brunneum (czubajnik ogrodowy) na terenie Polski

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

bez ATPOL 360236 EC05 375431

ID 360 236 oznaczenie: Chlorophyllum brunneum; lokalizacja: Słonne, pow. przemyski, woj. podkarpackie; data zbioru: 24 paź 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las mieszany buki , jodły, na ściółce, kilkanaście owocników w grupie; leg. piotr pytel, det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF0009931; uwagi: współrzędne stan. 49.798036 22.344687 [bf:1182650]; związane wątki bio-forum.pl: 1182650 ;

ID 375 431 oznaczenie: Chlorophyllum brunneum (Farl. et Burt) Vellinga; lokalizacja: Chorzele, pow. Przasnyski, woj. mazowieckie, EC05; data zbioru: 29 wrz 2024; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: W miejscu gdzie dawniej składowany był obornik, na skraju lasu sosnowego z domieszką brzozy i innych krzewów., Na ziemi, W grupie, kilka osobników; leg. det. Igor Pogorzelski; eksykat: Brak;

IMG_20240929_143500
IMG_20240929_143505
IMG_20240929_143530
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji