Tx: 674
grzyby.pl

Lepista saeva (Fr.) P.D. Orton

gąsówka dwubarwna, Field blewit, Blue-leg /en/
Lepista personata (Fr.) Cooke [gł. w czekl.] · Tricholoma personatum (Fr.) Kummer
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Lepista saeva (gąsówka dwubarwna)
pokazana po zalogowaniu
Lepista saeva (gąsówka dwubarwna)
pokazana po zalogowaniu
grupa, w alei topolowej
Lepista saeva (gąsówka dwubarwna)
pokazana po zalogowaniu
grupa pod przydrożnymi topolami białymi
Lepista saeva (gąsówka dwubarwna)
Lepista saeva (gąsówka dwubarwna)
Lepista saeva (gąsówka dwubarwna)
Lepista saeva (gąsówka dwubarwna)
Lepista saeva (gąsówka dwubarwna)

owocnik

Owocniki duże, masywne. Kapelusz początkowo ochrowoszary, szarobeżowy z domieszką liliowego, z wiekiem jasnobrązowy do szarobrązowego; 50-120(160) mm średnicy, początkowo półkulisty, szybko wypukły do rozpostartego, z wiekiem nieregularnie powyginany; powierzchnia sucha, gładka, matowo jedwabista; brzeg ostry, początkowo nieco podwinięty.

space

Trzon z fioletowymi wzdłużnymi włókienkami na białawym tle, w górze jasnoliliowy; dość krępy, 30-100 x 12-30 mm, cylindryczny, u podstawy może być rozszerzony; pełny, włóknisty, twardy; silnie zrośnięty z podłożem.

space

Sporocarps large, massive. Pileus at first ocher-gray, gray-buff with lila tint, in age pale brown to gray-brownish; 50-120(160) mm broad, at first hemispheric, soon convex to plane, and wavy; surface dry, smooth, silky; margin acute, at first incurved.

space

Stipe with longitudinally appressed violet fibrills on whitish background, in upper part pale lila; short, 30-100 x 12-30 mm, equal, at base slightly clavate; solid, fibrous, tough; base strongly attached to substrate.Flesh white, tough; odour weak, pleasant; taste mild, pleasant.

występowanie

jest w czekliście [105]

Częsta, miejscami występuje masowo. Owocniki wyrastają od lata do późnej jesieni, pojedynczo i w grupach, czasem w czarcich kręgach, zwykle poza lasami, na polanach, łąkach, na obrzeżach lasów, w parkach.

Common. Summer - late fall, solitary to gregarious, outside forests, on forest edges, in parks.

jadalne czy trujące? 🟢!

ważne! dla grzybiarzy

Smaczny grzyb jadalny[105], nadaje się m.in. do mrożenia.[134]

Good edible.

uwagi

Blisko spokrewniona jest gąsówka fioletowawa (Lepista nuda), ta ma jednak fioletowe blaszki i kapelusz.

space

wybrane okazy · selected collections ⇈

#2
04 11 03 - 3
/dolina Odry-Oławy/
#2
00 12 17 - 5
leg. Marek Snowarski
/Wrocław/
#4
jsb.131006-06102013-7JS
leg. Jacek Soboń, det. Błażej Gierczyk
/gm. Wleń, k. Wlenia, Pogórze Kaczawskie/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Bujakiewicz (2010)[1342]Bujakiewicz (2010) On some agarics occurring in carr forests.[1342], Chachuła et al. (2015)[1372]Chachuła et al. (2015) Grzyby Cieszyna.[1372], Chachuła et al. (2021)[1375]Chachuła et al. (2021) Materiały do poznania różnorodności grzybów wielkoowocnikowych Ustronia w województwie Śląskim.[1375], Chełchowski (1898)[2660]Chełchowski (1898) Grzyby podstawkozarodnikowe Królestwa Polskiego (Basidiomycetes Polonici). Część I. Autobasidiomycetes. Podstawczaki.[2660], Domian et al. (2022)[3712]Domian et al. (2022) Obserwacje mykologiczne członków Sekcji Różnorodność i Ochrona Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego. Część II.[3712] (as Lepista personata), Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452] (as: Lepista saeva), Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501], Gierczyk et al. (2020)[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.[1497], Hoffeins et al. (2017)[1589]Hoffeins et al. (2017) Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland.[1589], Hołownia (1983)[2863]Hołownia (1983) Mikoflora rezerwatu "Las Piwnicki" II.[2863], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Komorowska (1988)[2907]Komorowska (1988) Tricholomataceae (Agaricales) Puszczy Niepołomickiej (doniesienie tymczasowe).[2907], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752], Kujawa & Gierczyk (2011)[1771]Kujawa & Gierczyk (2011) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008.[1771], Lisiewska & Mikołajczak (1998)[2982]Lisiewska & Mikołajczak (1998) Ogród Botaniczny Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu jako środowisko przyrodnicze grzybów wielkoowocnikowych.[2982], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Łuszczyński et al. (2011)[1921]Łuszczyński et al. (2011) Nowe i rzadkie gatunki grzybów agarikoidalnych w ciepłolubnych murawach Wyżyny Małopolskiej.[1921], Schroeter (1889)[3184]Schroeter (1889) Die Pilze Schlesiens. Erste Hälfte.[3184], Szczepkowski (2016)[2303]Szczepkowski (2016) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Skaryszewskiego w Warszawie.[2303], Ślusarczyk (2009)[2388]Ślusarczyk (2009) Rzadkie i zagrożone gatunki grzybów wielkoowocnikowych znalezione na terenie obszaru chronionego „Owczary”.[2388], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda (1996)[3392]Wojewoda (1996) Grzyby Krakowa w latach 1883-1994 ze szczególnym uwzględnieniem Macromycetes.[3392], Wojewoda (2002)[2506]Wojewoda (2002) Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Bolestraszyce.[2506], Wojewoda (2003)[1146]Wojewoda (2003) Checklist of Polish larger Basidiomycetes.[1146]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 29.04.2025 20:55 1 znaleziska Lepista saeva (gąsówka dwubarwna) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

CA49 229837 CC15 277938 CE50 122930 DA80 228546 DC39 338826 347871 DD85 320303 DE17 251166 DE75 208480 EC35 275768 EC36 339502 363394 EC46 326268

ID 122 930 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Łany, pow. wrocławski, woj. dolnośląskie, pomiędzy miejscowością a Odrą, CE50; data zbioru: 21 paź 2008; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: łąka, na ziemi, kilkanaście owocników; leg. Błażej Gierczyk, Tomasz Pachlewski, det. Błażej Gierczyk; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 1/TP/22.02.09; uwagi: fot.221424; Duplikat zielnikowy: BGF081108/0001; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83;

ID 208 480 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Skrzydlów, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE75; data zbioru: 25 lis 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: w trawie i ściółce, przy topolach i robiniach, na ziemi, w grupach po kilka - kilkanaście sztuk; leg. det. Krzysztof Kołodziejczyk; eksykat: tak, wyśl.ę; uwagi: fot.533237 fot.533238 fot.533239 fot.533240 fot.533241 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 228 546 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Gdańsk Al.Jana Pawła, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA80; data zbioru: 29 lis 2013; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Trawnik przy szpitalu,jarząb, ziemia, 6 owocników; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy AK; uwagi: fot.624703 fot.624704 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 229 837 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Chałupy, pow. pucki, woj. pomorskie, CA49; data zbioru: 25 gru 2013; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: zieleniec wzdłuż ścieżki rowerowej, ziemia, jeden owocnik; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy AK; uwagi: fot.630832 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 251 166 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Piotrków Trybunalski, ul. Żelazna, pow. piotrkowski, woj. łódzkie [51st 23' 27,24" N i 19st 40' 37,25" E], DE17; data zbioru: 11 paź 2014; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: zieleń miejska -wąski trawnik przy ulicy, przy kępie liściastych krzewów, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: fot.720652 fot.720653 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 275 768 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: ok.1km na N od Przasnysza przy DK57, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC35; data zbioru: 27 gru 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: rów przydrożny, na ziemi w trawie, grupa kilkanaście owocników; leg. det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: fot.821699 fot.821700 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 277 938 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Mochle, pow. bydgoski, woj. kujawsko-pomorskie, CC15; data zbioru: 6 lis 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Pastwisko, skraj sadu jabłoniowego., Na ziemi, wśród traw., Grupka około 10 owocników.; leg. det. Przemysław Drzewiecki; eksykat: Tak - zostanie przesłany kustosz Annie Kujawa; uwagi: fot.828878 fot.828879 fot.828880 fot.828881 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 320 303 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Chechło Pierwsze, ul. Wąska 18, pow. pabianicki, woj. łódzkie, DD85; data zbioru: 5 lis 2018; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: teren ruderalny przy torowisku PKP, na ziemi, 2 owocniki obok siebie; leg. det. Beata Łyszkowska; eksykat: tak, wyślę do BG; uwagi: fot.1039420 fot.1039421 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 326 268 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Krasne,gm.Krasne (park), pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC46; data zbioru: 1 paź 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: park,aleja wielogatunkowa, ziemia, dwa owocniki; leg. det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: fot.1099522 fot.1099523 fot.1099524 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 338 826 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: ok 0,5km na pd-zach od Sadowa, gm. Żuromin, pow. Żuromin, woj. mazowieckie, DC39; data zbioru: 15 paź 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: pastwisko, wśród traw, ponad 20 młodych owocników w czarcim kręgu; leg. det. Michał Plakwicz; eksykat: TAK, prześlę do Pani A. Kujawy; uwagi: czerwonofioletowe włókienka na trzonie wyraźniejsze tylko u niektórych okazów; gatunek jest częsty w tym kwadracie ATPOL i sąsiednich, zwykle występuje masowo późną jesienią na łąkach i pastwiskach fot.1187517 fot.1187518 fot.1187519 fot.1187520 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 339 502 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Święte Miejsce, gm. Przasnysz, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC36; data zbioru: 18 lis 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: rów przydrożny, ziemia, dwa owocniki; leg. det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: fot.1190419 fot.1190420 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 347 871 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: przy szosie Olszewo - Kliczewo, ok. 1km od Olszewa, gm. Żuromin, pow. Żuromin, woj. mazowieckie, DC39; data zbioru: 12 lis 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: pastwisko, w trawie, masowo, w wielu grupach; leg. det. Michał Plakwicz; eksykat: TAK, prześlę do Pani A. Kujawy; uwagi: gatunek jest częsty w okolicy, obserwowany masowo późną jesienią na łąkach i pastwiskach; fot.1252109 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 363 394 oznaczenie: Lepista personata; lokalizacja: Dobrzankowo Podleszno, gm. Przasnysz, pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC36; data zbioru: 12 paź 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: nieczynne gospodarstwo rolne, ziemia, pojedynczy owocnik; leg. det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: fot.1389649 fot.1389650 fot.1389651 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji