Tx: 833
grzyby.pl

Flammulina velutipes (Curtis) Singer

płomiennica zimowa, zimówka aksamitnotrzonowa, "zimówka", Velvet foot, Enoki /en/
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Flammulina velutipes (płomiennica zimowa)
pokazana po zalogowaniu
na pniaku po klonie
Flammulina velutipes (płomiennica zimowa)
pokazana po zalogowaniu
na leżącej kłodzie klonu zwyczajnego (Acer platanoides) w łęgu jesionowo-olszynowym
Flammulina velutipes (płomiennica zimowa)
pokazana po zalogowaniu
na pniaku po klonie
Flammulina velutipes (płomiennica zimowa)
pokazana po zalogowaniu
kępa młodych owocników na leżącym na ziemi klocu bukowym
Kapelusz pomarańczowożółty, czerwonożółtawy do brązowawożółtego, barwy miodu, w centrum ciemniejszy; (10)20 - 60(120) mm, młody wypukły, potem spłaszczony, stary powyginany; powierzchnia gładka, naga, w czasie wilgotnej pogody silnie śluzowata i błyszcząca; brzeg jaśniejszy i gdy wilgotny to wyraźnie przeświecająco prążkowany.

space

Trzon brązowawy z żółtawym szczytem, ku podstawie nieco ciemniejszy do aksamitnoczarnego, może być cały tej barwy; 30-100 x (2)3-12(20) mm, dość smukły, równogruby z szerszym szczytem, rośnie w wiązkach, trzony poszczególnych owocników są zrośnięte podstawami i często tworzą korzeniaste zakończenie zagłębione w podłożu; bez pierścienia; pełny, z wiekiem pusty; powierzchnia delikatnie aksamitna, tylko w górze naga, lepka.

space

Barwa wysypu zarodników biała.

Pileus orange-yellow, red-yellow to brown-yellow, like honey, darker in the center; (10)20 - 60(120) mm, convex when young, then plane and undulating at age; surface smooth, glabrous, during wet weather slimy and shining; margin paler and when wet distinctly striate.

space

Stipe brown with paler top, toward base darker toward velvety-black, could be entirely dark brown or black at maturity; 30-100 x (2)3-12(20) mm, slender, equal, enlarged at apex; grows clustered so stipes are connected at the base and often form root-like structure which is hidden in substrate; veil absent; solid, hollow in age; surface finely pubescent, at apex glabrous and sticky.

space

występowanie

jest w czekliście [105]
Flammulina velutipes (płomiennica zimowa)
pokazana po zalogowaniu
duża kępa młodych owocników na pniu (bukowym?) porośniętym przez mech
Flammulina velutipes (płomiennica zimowa)
pokazana po zalogowaniu
duża kolonia owocników na drewnie bukowym
Pospolity. Owocuje od września do kwietnia, szczególnie obficie w listopadzie, zimą w okresach bezmroźnych i wczesną wiosną, rzadko w innych porach roku. Owocniki znoszą mrozy i po ich ustąpieniu rozwijają się dalej. Owocniki wyrastają w większych grupach, po kilka do kilkunastu owocników w wiązce, na drewnie drzew liściastych, głównie wierzb, olsz, topoli, wiązów, rzadziej buka, bardzo rzadko świerku. Najczęściej można spotkać w zadrzewieniach wzdłuż rzek i strumieni. Daje się łatwo uprawiać lecz z uwagi na niewielki rozmiar owocników uprawiany jest jedynie amatorsko.
Common. Late fall, early spring and during warm periods of winter, rarely at other parts of the year. Could survive frost and grow again. Clustered on hardwoods wood, willow, alder, hornbeam, beech, rarely on spruce. Could be easily cultivated.

jadalne czy trujące? 🟢 🛒

dopuszczony do obrotu 🛒
Pozyskiwana ze stanu dzikiego lub z uprawy.

space

Próbowałem kapelusze tradycyjnie duszone z olejem i cebulką, potem osolone i popieprzone. Istotnie są smaczne.

Edible and tasty.
Barwa owocnika jest mało istotna przy oznaczaniu, zmienna od jasnej, prawie ciepło białej, do ciemnej ciepłej brązowej, niemal czarnej. Mocną cechą diagnostyczną płomiennicy, obok zimowej pory występowania, jest aksamitna powierzchni trzonu, szczególnie dobrze widoczna w dolnej połowie trzonu. Nie bez powodu znajduje się ona w epitecie gatunku - "velutipes", czy dawnym polskim - "aksamitnotrzonowa". Widać ją, niezależnie od barwy trzonu, jako jasną strefę rozproszonego światła na krawędzi przy oglądaniu "pod światło". Aksamitność tworzą gęsto obok siebie ustawione króciutkie włoski, czy też brodaweczki, a w zasadzie tej formy strzępki na powierzchni trzonu.

space

W okresie letnim występuje forma aestivalis zimówki o ciemniejszym kapeluszu, trzonie jaśniejszym i słabiej owłosionym.

space

Wszystkie płomiennice (Flammulina) mają jasną, prawie białą barwę wysypu zarodników.

space

space

uwagi

Cechy rodzaju Rodzaj liczy trzy gatunki, rosną na drewnie, zazwyczaj zimą lub wczesną wiosną. Podobne są do grzybów z rodzaju pieniążek (Collybia) od których różnią się palisadowo ułożonymi strzępkami w skórce kapelusza; u pieniążków te strzępki są leżące.

wybrane okazy · selected collections

#2
97 12 25 - 1
leg. Marek Snowarski
/Kościerzyna/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2003)[1263]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe zespołów Tilio-Carpinetum melittetosum i Calamagrostio-Quercetum petraeae rezerwatu leśnego Zielona Góra w północnej części Wyżyny Częstochowskiej.[1263], Adamczyk (2003)[1264]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu leśnego „Ostrężnik” na obszarze projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego (Wyżyna Częstochowska).[1264], Adamczyk (2007)[1268]Adamczyk (2007) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu Babsk w województwie łódzkim na tle przemian jego szaty roślinnej.[1268], Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego.[1272], Adamczyk & Kucharski (2005)[1279]Adamczyk & Kucharski (2005) Macrofungi in different habitats of small postglacial ponds margins in the Kujawy region (Central Poland).[1279], Adamczyk i in. (2008)[1281]Adamczyk i in. (2008) Macromycetes rezerwatu "Stara Buczyna w Rakowie" w województwie wielkopolskim. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B., 57: 139-151[1281], Bujakiewicz (2001)[1334]Bujakiewicz (2001) Macrofungi of the Querco-Ulmetum minoris association in the Ostrów Panieński reserve on the Vistula river (N Poland).[1334], Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1339], Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344], Bujakiewicz & Kujawa (2000)[1345]Bujakiewicz & Kujawa (2000) Macrofungi of manorial park in Turew near Poznań.[1345], Bujakiewicz & Springer (2009)[1350]Bujakiewicz & Springer (2009) Udział macromycetes w lasach łęgowych rezerwatu "Buki nad Jeziorem Lutomskim” (Nadleśnictwo Sieraków).[1350], Celka (2002)[1357]Celka (2002) Królestwo grzybów.[1357], Chachuła (2018)[1371]Chachuła (2018) Różnorodność mykobioty w Pienińskim Parku Narodowym w okresie jesienno-zimowym - wstępne wyniki badań.[1371], Chachuła et al. (2015)[1372]Chachuła et al. (2015) Grzyby Cieszyna.[1372], Chachuła et al. (2021)[1375]Chachuła et al. (2021) Materiały do poznania różnorodności grzybów wielkoowocnikowych Ustronia w województwie Śląskim.[1375], Chlebicki (2008)[1393]Chlebicki (2008) Grzyby nadrzewne Gorców.[1393], Domański Z. (2001)[3794]Domański Z. (2001) Grzyby Lasów Łochowskich.[3794], Domian & Kujawa (2022)[1422]Domian & Kujawa (2022) Obserwacje mykologiczne członków Sekcji Różnorodność i Ochrona Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego. Część I.[1422], Fiedorowicz (2009)[1441]Fiedorowicz (2009) The participation of macromycetes in selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland).[1441], Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (2000)[1448]Flisińska (2000) Studies on the macromycetes of the Janów Forests Landscape Park (SE Poland).[1448], Flisińska (2000)[1449]Flisińska (2000) Characteristics of the macromycetes of the reservation Łęka.[1449], Flisińska (2000)[1450]Flisińska (2000) Uwagi o grzybach wielkoowocnikowych Chełmskiego Parku Krajobrazowego.[1450], Flisińska (2002)[1451]Flisińska (2002) Grzyby Poleskiego Parku Narodowego. W: Radwan S. (red.). Poleski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Orpol. Lublin: 73-83[1451], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452], Friedrich (2001)[1454]Friedrich (2001) Macromycetes diversity of pine–tree plantings on a post-fire forest side in Notecka Forest (NW Poland).[1454], Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460], Friedrich (2010)[1461]Friedrich (2010) Ogród Dendrologiczny w Przelewicach jako środowisko przyrodnicze grzybów wielkoowocnikowych.[1461], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk (2022)[3842]Gierczyk (2022) Grzyby wielkoowocnikowe dawnego użytku ekologicznego „Strumień Junikowski”.[3842], Gierczyk & Kujawa (2020)[1487]Gierczyk & Kujawa (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland).[1487] (as: F. velutipes var. velutipes), Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2014)[1493]Gierczyk et al. (2014) Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1493], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501] (as: F. velutipes var. velutipes), Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495] (as: Flamumulina velutipes var. velutipes), Gierczyk et al. (2020)[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.[1497] (as: F. velutipes var. velutipes), Halama & Romański (2010)[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1565], Kamiński (2007)[1623]Kamiński (2007) Płomiennica zimowa - Flammulina velutipes (M.A. Curtis: Fr.) Singer.[1623], Kamiński (2008)[1624]Kamiński (2008) Boczniak ostrygowaty Pleurotus ostreatus (Jacq.: Fr.) Kummer.[1624], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Kozik (2001)[1697]Kozik (2001) Zimowe grzyby.[1697], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Kudławiec (2014)[1737]Kudławiec (2014) Wstępne dane o grzybach wielkoowocnikowych Macromycets projektowanego rezerwatu Wapienny Las w Nadleśnictwie Polanów.[1737], Kudławiec et al. (2014)[1745]Kudławiec et al. (2014) Saprotroficzne grzyby nadrewnowe uroczyska Wapienny Las w Nadleśnitwie Polanów - badania wstępne.[1745], Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752], Kujawa et al. (2016)[1798]Kujawa et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym.[1798], Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779] (as: Flammulina velutipes var. velutipes), Kujawa et al. (2020)[1783]Kujawa et al. (2020) Macromycetes of the Palace Park in Poznań-Radojewo (Wielkopolska Region, Poland).[1783], Kujawa et al. (2020)[1799]Kujawa et al. (2020) XXV wystawa grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1799] (as: F. velutipes v. velutipes), Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Kwiatkowska (2017)[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).[1821], Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838], Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839], Lisiewska & Flisiewicz (2006)[1842]Lisiewska & Flisiewicz (2006) Zróżnicowanie mikocenologiczne zbiorowisk leśnych rezerwatu "Goździk siny w Grzybnie" (Centralna Wielkopolska).[1842], Lisiewska & Malinger (2001)[1846]Lisiewska & Malinger (2001) Macromycetes w różnych postaciach grądu środkowoeuropejskiego na terenie uroczyska Marcelin w Poznaniu.[1846], Lisiewska & Strakulska (2002)[1849]Lisiewska & Strakulska (2002) Biodiversity of macrofungi of selected field afforestations in the Agroecological Landscape Park near Turew (central Wielkopolska).[1849], Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858], Ławrynowicz (2001)[1859]Ławrynowicz (2001) Grzyby południowo-wschodniej części Borów Tucholskich.[1859], Ławrynowicz & Szkodzik (2002)[1872]Ławrynowicz & Szkodzik (2002) Różnorodność macromycetes Rezerwatu "Kręgi Kamienne" w Odrach w Borach Tucholskich.[1872], Ławrynowicz et al. (2002)[1863]Ławrynowicz et al. (2002) Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the "Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland).[1863], Ławrynowicz et al. (2009)[1874]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby projektowanego rezerwatu "Gąszczyk" na Wyżynie Częstochowskiej.[1874], Ławrynowicz i in. (2002a)[1864]Ławrynowicz i in. (2002a) Obserwacje mikologiczne w rezerwacie ? Dolina rzeki Brdy ? w Borach Tucholskich. W: Ławrynowicz M., Rózga B. (red.) Tucholski Park Krajobrazowy 1985-2000 stan poznania. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 384-405[1864], Łuszczyński (2000)[1883]Łuszczyński (2000) Grzyby wielkoowocnikowe.[1883], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Marciszewska et al. (2020)[1937]Marciszewska et al. (2020) Black cherry (Prunus serotina Ehrh.) colonization by macrofungi in the fourth season of its decline due to different control measures in the Kampinos National Park.[1937], Mączyński (2009)[1944]Mączyński (2009) Jesienne grzybobranie.[1944], Miłkowski & Łakomy (2007)[1950]Miłkowski & Łakomy (2007) The ability of growth, wood colonization and wood decomposition of Flammulina velutipes isolate in vitro.[1950], Nespiak (1970)[3782]Nespiak (1970) Grzyby i grzybobranie w Puszczy Białowieskiej.[3782], Pietras et al. (2016)[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.[2079], Piętka & Grzywacz (2018)[2098]Piętka & Grzywacz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe stwierdzone na olszy czarnej Alnus glutinosa (L.) Gaertn. w drzewostanach olszowych wykazujących objawy zamierania.[2098], Romański (2009)[2126]Romański (2009) Grzyby zimą?.[2126], Ronikier (2012)[2144]Ronikier (2012) Fungi of the Sarnia Skała massif in the Tatra Mountains (Poland).[2144], Rutkowski et al. (2014)[2186]Rutkowski et al. (2014) Grzyby i śluzowce.[2186], Salamaga & Slusarczyk (2014)[2188]Salamaga & Slusarczyk (2014) Diversity of macromycetes in the Białaczów nature reserve (Central Poland).[2188], Stasińska (2008)[2229]Stasińska (2008) Macromycetes torfowiska Reptowo (Pomorze Zachodnie).[2229], Szczepkowski (2007)[2295]Szczepkowski (2007) Macromycetes in the Dendrological Park of the Warsaw Agricultural University .[2295], Szczepkowski (2016)[2303]Szczepkowski (2016) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Skaryszewskiego w Warszawie.[2303], Szczepkowski (2021)[2324]Szczepkowski (2021) Grzyby wielkoowocnikowe - czyli te dostrzegalne gołym okiem.[2324], Szczepkowski & Sierota (2010)[2359]Szczepkowski & Sierota (2010) Grzyby.[2359], Szkodzik (2005)[2371]Szkodzik (2005) Macromycetes in communities of Abies alba on its range border in Central Poland.[2371], Ślusarczyk (2009)[2388]Ślusarczyk (2009) Rzadkie i zagrożone gatunki grzybów wielkoowocnikowych znalezione na terenie obszaru chronionego „Owczary”.[2388], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Wilga (2000)[2432]Wilga (2000) Makrogrzyby (Macromycetes) doliny Samborowo w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2432], Wilga (2000a)[2431]Wilga (2000a) Grzyby makroskopowe (Macromycetes) występujące na obszarze Gdańska. Acta Bot. Cassubica 1: 105-111[2431], Wilga (2005e)[2451]Wilga (2005e) Szlak Królewski w Lasach Oliwskich. Przewodnik turystyczny. Politechnika Gdańska: 7-68[2451], Wilga (2009c)[2462]Wilga (2009c) Brętowo - zagrożona oaza zieleni. Pismo Politechniki Gdańskiej 10: 27-30[2462], Wilga (2011a)[2466]Wilga (2011a) A teraz grzyby? . Pismo Politechniki Gdańskiej 5: 47-50[2466], Wilga & Wantoch-Rekowski (2018)[2487]Wilga & Wantoch-Rekowski (2018) Grzyby wielkoowocnikowe i śluzowce Ogrodu Roślin Leczniczych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.[2487], Wilgan (2020)[2490]Wilgan (2020) Na grzyby do ogródka.[2490], Wojewoda (1977)[3781]Wojewoda (1977) Grzyby wielkoowocnikowe.[3781], Wojewoda (2002)[2506]Wojewoda (2002) Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Bolestraszyce.[2506], Wojewoda (2005)[2524]Wojewoda (2005) Grzyby Krzemionek Podgórskich.[2524], Wojewoda (2008)[2534]Wojewoda (2008) Grzyby wielkoowocnikowe Ojcowskiego Parku Narodowego.[2534], Wojewoda & Szymański (1998)[3663]Wojewoda & Szymański (1998) Zasoby genowe wybranych grzybow uprawnych dziko rosnacych w Polsce poludniowo-wschodniej.[3663], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Wrzosek (2020)[2551]Wrzosek (2020) Grzyby Pola Mokotowskiego w Warszawie.[2551], Zieliński et al. (2006)[2567]Zieliński et al. (2006) Wapiennik w Inwałdzie. Ścieżka przyrodnicza.[2567]

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji