Entoloma sepium (dzwonkówka mącznowonna)

owocnik

Kapelusz białawy - brudno lub szarobiaławy, słomiastożółtawy do szarobrązowawego; gdy suchy jaśniejszy; powierzchnia młodych egzemplarzy nieco lepka, pod lupą widoczne delikatne włoski, plamista; 25-100(120) mm, kształt początkowo stożkowaty, następnie wypukły do rozpostartego z obłym garbkiem; brzeg kapelusza długo podwinięty, bardzo cienki

space

Trzon biały, nieco błyszczący; powierzchnia przebarwia się brązowawo-czerwonawo w miejscach uszkodzonych lub otartych; czasami (zwłaszcza przy suchej pogodzie) z mniej lub bardziej wyraźnymi czerwonobrązowymi włókienkami lub plamami; 30-100(120) x 5-15 mm, cylindryczny, pełny.

space

Pileus whitish - sordid or grey-whitish, somewhat straw-coloured to grey-brownish; dry lighter coloured; surface of young specimens slightly viscid, under a magnifying glass visible delicate hairs, spotty; 25-100(120) mm, initially conic, later convex to plane and obtusely umbonate; pileal margin incurved for a long time, very thin

space

Stipe white, slightly glossy; surface discolours brownish-reddish in injured or bruised places; sometimes (especially in dry weather) with more or less distinct red-brown fibrils or spots; 30-100(120) x 5-15 mm, cylindrical, solid.

space

zarodniki

Wysyp zarodników brązowoczerwonawy. Zarodniki czerwonawe, okrągławo-kanciaste, 8.5-10 x 7.5-9 µm.

Spore print brown-reddish. Spores reddish, subglobose-angular, 8.5-10 x 7.5-9 µm.

występowanie

jest w czekliście ^[105]

Miejscami częsty; owocniki wyrastają wiosną, od maja do czerwca pod śliwami i innymi roślinami z rodziny różowatych (Rosaceae), zwłaszcza pod uprawnymi śliwami.

Common, spring, gregarious under bushes from family Rosaceae, especially under cultivated Prunus trees.

jadalne czy trujące? 🟢

ważne! dla grzybiarzy

Jadalna.[134] Nie zaleca się zbierać z uwagi na możliwość pomylenia z trującą dzwonkówką trującą (Entoloma sinuatum).

Edible, could be mistaken with poisonous dzwonkówka trująca (Entoloma sinuatum).

gatunki podobne

Entoloma clypeatum (dzwonkówka tarczowata)

Gatunek podobny do trującej dzwonkówki trującej (Entoloma sinuatum) od której różni się tym, że ma mniejsze owocniki, pojawiają się wcześniej - wiosną i nie wymagają gleb wapiennych, nie ma żółtawych odcieni na młodych blaszkach, a jej miąższ czerwienieje wokół chodników larw.

space

Species similar to a poisonous dzwonkówka trująca (Entoloma sinuatum), from which it differs in smaller sporocarps that appear earlier - in spring and do not require calcareous soils, it does not have yellow tones on the young gills and its flesh reddens around larvae passages.

space

wybrane okazy · selected collections ⇈

98 05 17 - 2
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, dolina Odry/

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):
Gierczyk (2022)^[3842]Gierczyk (2022) Grzyby wielkoowocnikowe dawnego użytku ekologicznego „Strumień Junikowski”.^[3842], Gierczyk & Ślusarczyk (2020)^[1507]Gierczyk & Ślusarczyk (2020) Materiały do poznania mykobioty Wielkopolski.^[1507], Gierczyk et al. (2018)^[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.^[1501], Karasiński et al. (2015)^[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.^[1643], Lisiewska & Balcerkiewicz (1991)^[2977]Lisiewska & Balcerkiewicz (1991) Macrofungi in orchards treated with herbicides.^[2977], Łuszczyński (2008)^[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.^[1898], Ślusarczyk (2005)^[2386]Ślusarczyk (2005) Grzyby.^[2386]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 12.11.2024 21:05 1 znaleziska Entoloma sepium (dzwonkówka mącznowonna) na terenie Polski

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

CC15 297173 DE35 283133 368476 DE46 283104 DE55 240158 262443 283106 ED25 294992

ID 240 158 oznaczenie: Entoloma saepium; lokalizacja: 1 km N od wsi Ładzice, gm.Ładzice, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 5' 39,5" N i 19st 21' 45,15" E], DE55; data zbioru: 17 maj 2014; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: śródpolna kępa tarnin, na ziemi, grupa ponad 100 owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: fot.680469 fot.680470 fot.680471 fot.680472 fot.680473 fot.680474 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 262 443 oznaczenie: Entoloma saepium; • potwierdzenie ID240 158; lokalizacja: 1 km N od wsi Ładzice, gm.Ładzice, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE55; data zbioru: 24 maj 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: śródpolna kępa tarnin ( obecnie zniszczona ), na ziemi, grupa ponad 20 owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: fot.764522 fot.764523 fot.764524; Tak wyglądała ta kępa krzewów w dniu 24.05.2015; fot.764525 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 283 104 oznaczenie: Entoloma saepium; lokalizacja: 1 km E od żwirowni we wsi Ruda, gm.Dobryszyce, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 8' 52" N i 19st 27' 55" E], DE46; data zbioru: 18 maj 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: zdziczały teren dawnego śródleśnego gospodarstwa, na ziemi, pod śliwą, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: fot.846722 fot.846723 fot.846724 fot.846725 fot.846726 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 283 106 oznaczenie: Entoloma saepium; lokalizacja: 1,2 km SW od wsi Stobiecko Szlacheckie, gm.Ładzice, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 5' 40,6" N i 19st 23' 7" E], DE55; data zbioru: 18 maj 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: śródpolna kępa tarnin z gruszą, na ziemi, w trawie, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: fot.846743 fot.846744 fot.846745 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 283 133 oznaczenie: Entoloma saepium; lokalizacja: Góra Kamieńska, pn stok; gm.Kamieńsk, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 13' 54,5" N i 19st 24' 1,5" E], DE35; data zbioru: 21 maj 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: liściaste nasadzenia na stoku -śliwy, topole, wierzby, na ziemi, pod krzewami śliwy lubaszki, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy Ani Kujawie; uwagi: fot.846825 fot.846826 fot.846827 fot.846828 fot.846829 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 294 992 oznaczenie: Entoloma saepium; lokalizacja: działki między Reguły/ Michałowice, pow. pruszkowski, woj. mazowieckie, ED25; data zbioru: 11 maj 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: stary sad, trawa, pod śliwą, w ziemi, 2 owocniki; leg. Tomek Mikołajczyk, det. Ala Mikołajczyk; eksykat: BGF0001211; uwagi: fot.895387 [fotografie: tak];

ID 297 173 oznaczenie: Entoloma saepium; lokalizacja: Wojnowo, pow. bydgoski, woj. kujawsko-pomorskie, CC15; data zbioru: 21 maj 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Zakrzewione śródpolne przydroże. Czereśnia, tarnina, głóg, szakłak, wiąz, grab, lipa, etc., Na ziemi., Około 20 owocników.; leg. det. Przemysław Drzewiecki; eksykat: Tak - zostanie przesłany kustosz Annie Kujawa; uwagi: fot.907143 fot.907144 fot.907145 fot.907146 fot.907147 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 368 476 oznaczenie: Entoloma sepium; lokalizacja: Góra Kamieńska, pn. zbocze; gm. Kamieńsk, pow. radomszczański, woj. łódzkie [GPS: 51,2264 19,4173], DE35; data zbioru: 20 maj 2023; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las liściasty -topola, brzoza, robinia i inne, na ziemi, pod śliwą mirabelką, ponad 150 owocników, gł. w wiązkach; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Ani Kujawie; uwagi: fot.1438448 fot.1438449 fot.1438450 fot.1438451 fot.1438452 fot.1438453 fot.1438454 [notatka: nie] [fotografie: tak];

owocnik

zarodniki

występowanie

jadalne czy trujące? 🟢

gatunki podobne

wybrane okazy · selected collections ⇈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej