Cortinarius rubellus (zasłonak rudawy)

owocnik

Kapelusz ciepło-ochrowobrązowy, pomarańczowobrązowy do rdzawobrązowego, na brzegu jaśniejszy do żółtawego; powierzchnia wełnista do włokienkowatej, bliżej brzegu może czasami być drobno łuseczkowata; 20-70 mm średnicy, początkowo stożkowaty, z wiekiem dzwonkowaty do rozpostartego, zwykle z wyraźnym, mniej lub bardziej ostrym garbkiem w centrum kapelusza; brzeg kapelusza długo jest podwinięty, prosty lub pofalowany.

space

Trzon z silnymi, żółtymi, nieregularnymi, zygzakowatymi strefami - resztkami osłony na ciemniejszym czerwonobrązowym tle trzonu; 50-80(130) × 6-10(20) mm, cylindryczny, u podstawy nieco maczugowato zgrubiały i następnie zwężony w kończyk; kruchy.

space

cechy mikroskopowe

Zarodniki szeroko elipsoidalne, migdałowate do owalnych, umiarkowanie szorstkie, jasno ochrowe, 8-12.3 × 6-9.2 µm, Q= 1.1-1.6 ; niemal kulist, wyraźnie, gęsto brodawkowane 8-11 × 6.5-8.5 µm [61].

space

Ostrze blaszki płodne z nielicznymi płonymi komórkami [61] te maczugowate, 18-33 × 6-10 µm . Brak pleurocystyd.

space

występowanie

jest w czekliście ^[105]

Częsty. Owocniki pojawiają się latem i jesienią, zwykle w grupach, w wilgotnych i podmokłych lasach iglastych pod świerkiem lub sosną i na obrzeżach torfowisk wysokich, wśród krzewów borówki czernicy, na glebach kwaśnych. Rzadko w ubogich lasach z bukiem i sosną.

jadalne czy trujące? 🔴☠

ważne! dla grzybiarzy

Gatunek śmiertelnie trujący. Jeden z kilku zasłonaków zawierających uszkadzające nerki orelaniny.[134]

space

Grzybiarze bez wiedzy o budowie i cechach grzybów nie powinni rozważać zbierania niedużych brązowych grzybów (jak np. klejek czerwonawy (Chroogomphus rutilus), pieprznik trąbkowy (Cantharellus tubaeformis)) z uwagi na pewne, co prawda dość powierzchowne - związane z barwą i kształtem kapelusza, podobieństwo do drobnych zasłonaków (np. opisanego na tej stronie /), wśród których są gatunki śmiertelnie trujące.

space

gatunki podobne

Thaxterogaster purpurascens (zasłonak purpurowiejący) — Cortinarius orellanus (zasłonak rudy)

placeholder — Aureonarius callisteus (zasłonak płomienny)

Gatunek zbliżony do zasłonaka rudego (Cortinarius orellanus) który występuje głównie w lasach liściastych, jego trzon jest jaśniejszy, miedzianożółty z nieznaczną pokrywą resztek osłony.

space

Zasłonak cytrynowożółty (Aureonarius limonius) ma gęstsze i jaśniejsze blaszki, jego kapelusz jest higrofaniczny, wysychając przybiera wyraźnie żółtą barwę.

nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie

Cortinarius rubellus Cooke [🔉 kor·tī·na·ri·us *] • Cortinarius speciosissimus Kühner et Romagn. [🔉 kor·tī·na·ri·us spe·ci·o·sis·si·mus] · Cortinarius orellanoides Rob. Henry [🔉 kor·tī·na·ri·us *] · Cortinarius speciosus J. Favre [🔉 kor·tī·na·ri·us spe·ci·o·sus] · Telamonia rubella Fr. • (pl) zasłonak rudawy · zasłonak szpiczasty

speciosus, -a, -um (lat., adj.) — okazały, bardzo piękny, dobrze wyglądający, spektakularny, rzucający się w oczy; przymiotnik od rzeczownika species (postać, wygląd);
· speciosissimus - stopień najwyższy tego przymiotnika

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):
Anonim (1968)^[2597]Anonim (1968) Compte-redu du IV-éme Congrés des Mycologues Europeéns Warszawa 1968.^[2597], Domański Z. (1999)^[2722]Domański Z. (1999) Przyczynek do znajomości flory mikologicznej Roztocza.^[2722], Halama & Romański (2010)^[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).^[1565] (as: C. rubellus), Jóźwiak & Wrzosek (2007/2008)^[1615]Jóźwiak & Wrzosek (2007/2008) Grzyby wielkoowocnikowe zespołu przyrodniczo-krajobrazowego "Lesny Park Miejski w Mieście-Ogrodzie Podkowie Leśnej".^[1615] (as: C. speciosissimus), Kozłowska et al. (2015)^[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.^[1704] (as: C. rubellus), Kozłowska et al. (2019)^[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.^[1706] (as: Cortinarius rubellus), Nespiak (1975)^[1055]Nespiak (1975) Grzyby (Mycota). Tom 7. Podstawczaki (Basidiomycetes). Bedłkowe (Agaricales). Zasłonakowate (Cortinariaceae). Zasłonak I (Cortinarius I).^[1055], Pietras et al. (2016)^[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.^[2079] (as: C. rubellus), Stasińska (1994)^[3246]Stasińska (1994) Macromycetes in a recreational park in Łódź.^[3246], Stasińska (2011)^[2234]Stasińska (2011) Macrofungi of raised and transitional bogs of Pomerania.^[2234] (as: C. rubellus), Stasińska & Sotek (2017)^[2256]Stasińska & Sotek (2017) Grzyby makroskopijne rezerwatu przyrody „Torfowisko Toporzyk” (NW Polska).^[2256] (as: C. rubellus)

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 12.11.2024 21:08 1 znaleziska Cortinarius rubellus (zasłonak rudawy) na terenie Polski

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

BB09 291090 CA36 311355

ID 291 090 oznaczenie: Cortinarius rubellus; lokalizacja: Rezerwat Torfowisko Potoczek, pow. słupski, woj. pomorskie, BB09; data zbioru: 20 wrz 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: torfowisko, sosna, świerk, brzoza, mchy torfowe, jeden owocnik; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski, det. T. Ślusarczyk; eksykat: tak, TŚH 98/2015; uwagi: fot.786802 [notatka: [bf:786801]] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 786801 ;

ID 311 355 oznaczenie: Cortinarius rubellus; lokalizacja: rezerwat Piaśnickie łąki, pow. wejherowski, woj. pomorskie, CA36; data zbioru: 10 wrz 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Sosna, olsza, osika, ziemia, jeden owocnik; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski, det. T. Ślusarczyk; eksykat: TAK, TSH 82/2018; uwagi: fot.945485 [notatka: [bf:945484]] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 945484 ;

owocnik

cechy mikroskopowe

występowanie

jadalne czy trujące? 🔴☠

gatunki podobne

nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej