Tuber melanosporum Vittad.

Owocniki podziemne, bulwiaste, dość regularne, średnicy 15-40(80) mm. Powierzchnia czerwonobrązowa, brązowa do prawie czarnej, pokryta 4-6-kątnymi, stosunkowo drobnymi brodawkami. Wnętrze ciemnoróżowe do czerwonobrązowego, dojrzałe z fioletowym odcieniem i szaroróżowymi żyłkami, stosunkow ciemne. Zapach specyficzny, aromatyczny, odbierany przez wielu jako bardzo przyjemny; osobiście odbieram go jako natrętny, drażniący, ogólnie nieprzyjemny.

Worki 3-zarodnikowe. Zarodniki elipsoidalne, powierzchnia gęsto pokryta szerokimi, spłaszczonymi kolcami, dojrzałe ciemnobrązowe, ponad 29 µm długości i ponad 22 µm szerokości.

Gatunek występujący w rejonie śródziemnomorskim, w zasięgu Quercus pubescens Owocniki tworzą się 20-40 cm pod powierzchnią ziemi, na glebach wapiennych, w miejscach pozbawionych roślinności zielnej. Także pod dębami i leszczynami. W Polsce trudna do znalezienia, występuje głównie w południowej i centralnej Francji, pod dębami. Większa liczba stanowisk znajduje się na południe od 48. równoleżnika.

Bardzo wysoko ceniony grzyb jadalny - "czarna trufla", używany jako przyprawa z racji swojego aromatu. W Polsce dopuszczony do obrotu handlowego i przetwórstwa (chodzi o legalność importu). W handlu równie wysoko jest ceniona trufla letnia (Tuber aestivum) o nieco mniejszych wymaganiach klimatycznych.

Podobna trufla letnia (Tuber aestivum) w stanie dojrzałym ma stosunkowo jasnobrązowy miąższ, zewnętrze jest z większymi brodawkami.