Tricholoma pardinum (gąska tygrysia)

cechy makroskopowe

Kapelusz młody ciemnoszary, z wiekiem popielaty, szarobeżowy, kremowoszary; powierzchnia sucha, początkowo włókienkowata, potem spękana na mniejsze lub większe, koncentrycznie ułożone ciemniejsze, dość duże włókniste łuski, łuseczki przylegające lub odstające; dość - duży (30)60-100(150) mm średnicy, mięsisty, początkowo półkulisty, potem długo wypukły, w centrum z płaskim garbkiem; brzeg długo podwinięty, z wiekiem pofałdowany i płatowaty; skórka kapelusza z trudem daje się oddzielać, wystaje poza blaszki.

space

Trzon biały, kremowowobiały, u starych egzemplarzy u podstawy ochrowobrązowawy; powierzchnia sucha, u młodych egzemplarzy w górze z wodnistymi kroplami wydzieliny, w starości z grubymi włókienkami; (30)50-80(100) × 15-20(40) mm, krępy, masywny, cylindryczny, maczugowaty lub zwężający się ku nasadzie; pełny.

space

Wysyp zarodników biały.

cechy mikroskopowe

Zarodniki prawie kuliste, owalne do elipsoidalnych, z dużym dziobkiem, 8-10 × 5.5-6(7) µm [136], 7.5-9.0(9.5) × (5.0)5.5-6.5(7.0) µm, Q= 1.2-1.7 Qav= 1.3-1.5 [80.4].

występowanie

jest w czekliście ^[105]

Gatunek częsty ale tylko na glebach wapiennych lub zasadowych. Wyrasta latem i jesienią, pojedynczo lub w grupach, zarówno w lasach liściastych pod bukami jak i w iglastych pod świerkami i jodłami.

jadalne czy trujące? 🔴

ważne! dla grzybiarzy

Gatunek trujący[105] - powoduje bardzo silne niedyspozycje żołądkowo-jelitowe.

Poisonous - causes strong gastric upsets.

gatunki podobne

Tricholoma orirubens (gąska czerwieniejąca)

Tricholoma scalpturatum (gąska żółknąca)

Wśród szarych i szarobrązowych gąsek, gąska tygrysia charakteryzuje się znacznymi rozmiarami i masywną budową owocników, dość dużymi łuskami, ułożonymi koncentrycznie i występowaniem na glebach wapiennych lub zasadowych. Inne gąski z tej grupy są przeważnie delikatniejszej konstrukcji i z włóknistą lub włóknisto-łuseczkowatą powierzchnią kapelusza.

Gąska żółknąca (Tricholoma scalpturatum) ma mniejsze i delikatniejsze owocniki, powierzchnia kapelusza raczej z włókienkami niż z łuskami.

wybrane okazy · selected collections ⇈

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):
Adamczyk (2003)^[1263]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe zespołów Tilio-Carpinetum melittetosum i Calamagrostio-Quercetum petraeae rezerwatu leśnego Zielona Góra w północnej części Wyżyny Częstochowskiej.^[1263], Adamczyk (2003)^[1264]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu leśnego „Ostrężnik” na obszarze projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego (Wyżyna Częstochowska).^[1264], Flisińska (2004)^[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.^[1452], Gierczyk et al. (2018)^[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.^[1501], Holzfuss & Kusserow (1940)^[2852]Holzfuss & Kusserow (1940) Die Pilzgattung der Ritterlinge, Tricholoma, in der Umgebung Stettins.^[2852], Kaufmann (1916)^[2893]Kaufmann (1916) Die in Westpreußen gefundenen Pilze der Gattungen Pleurotus, Omphalia, Mycena, Collybia und Tricholoma.^[2893], Kozłowska et al. (2015)^[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.^[1704], Kozłowska et al. (2019)^[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.^[1706], Lisiewska (1960)^[2953]Lisiewska (1960) Wstępne badania nad grzybami wyższymi Puszczy Bukowej pod Sczecinem.^[2953], Ławrynowicz (1973)^[2994]Ławrynowicz (1973) Grzyby wyższe makroskopowe w grądach Polski Środkowej.^[2994], Ławrynowicz et al. (2002)^[1863]Ławrynowicz et al. (2002) Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the "Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland).^[1863] (as: Tricholoma tigrinum), Ławrynowicz i in. (2002a)^[1864]Ławrynowicz i in. (2002a) Obserwacje mikologiczne w rezerwacie ? Dolina rzeki Brdy ? w Borach Tucholskich. W: Ławrynowicz M., Rózga B. (red.) Tucholski Park Krajobrazowy 1985-2000 stan poznania. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 384-405^[1864] (as: T. tigrinum), Sałata (1972)^[3175]Sałata (1972) Badania nad udziałem grzybów wyższych w lasach bukowych i jodłowych na Roztoczu Środkowym.^[3175], Wilga (2000)^[2432]Wilga (2000) Makrogrzyby (Macromycetes) doliny Samborowo w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).^[2432] (as: Tricholoma cfr. pardinum), Wilga (2008)^[2456]Wilga (2008) Nowe stanowiska naziemków białawego Albatrellus ovinus, zielonawego A. cristatus i ceglastego A. confluens (macromycetes) w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).^[2456], Wojewoda et al. (2016)^[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).^[2542]