Tx: 1440
grzyby.pl

Russula alnetorum Romagn.

gołąbek olszowy
Russula alnetorum var. pumila (Rouzeau et F. Massart) Socha · Russula pumila Rouzeau & F. Massart [🔉 * pū·mi·la] · Russula pumila Rouzeau et F. Massart [🔉 * pū·mi·la]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈

cechy makroskopowe

Owocniki małe. Kapelusz fioletowy, winnopurpurowy, odbarwiający się w kierunku ochrowego, szarolilowego; 20-50 mm średnicy, początkowo wypukły, z wiekiem rozpostarty do wklęsłego; kruchy; powierzchnia gdy wilgotna to błyszcząca, sucha matowa; brzeg zaokrąglony, z wiekiem stopniowo mocno karbowany.

space

Trzon biały, szarzejący lub przejściowo żółknący; wzdłużnie bruzdowano-żeberkowany; bardzo kruchy; 28-55 × 7-12(16) mm.

space

Barwa wysypu zarodników biała.

space

występowanie

jest w czekliście [105]
Owocniki wyrastają latem i jesienią, zwykle pojedynczo, w miejscach wilgotnych, na ciężkich glebach, w pobliżu różnych gatunków olszy.
Czerwona Lista[125] — V–narażony na wymarcie

uwagi

Pod synonimem Russula pumila "gołąbek karłowy" umieszczana jest forma związana z olszą czarną (Alnus glutinosa) i olszą szarą (Alnus incana). W dawnym, węższym ujęciu gołąbek olszowy (Russula alnetorum) był związany z górskimi siedliskami zaroślowymi olsza zielona (Alnus viridis). Obecnie uważa się te gatunku za identyczne.

jadalne czy trujące? 🟢

ważne! dla grzybiarzy
Jadalny[105], choć z uwagi na nikłość rozmiaru i miąższu bez znaczenia.

nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Russula alnetorum Romagn. • Russula pumila Rouzeau & F. Massart [🔉 * pū·mi·la] · Russula pumila Rouzeau et F. Massart [🔉 * pū·mi·la] · Russula alnetorum var. pumila (Rouzeau et F. Massart) Socha • (pl) gołąbek olszowy
pūmilus, -a, -um; pūmiliō, -ōnis (lat., adj.) — karłowaty, mały, niziutki, drobny (w stosunku do innych porównywanych); rzeczownik pumilio - karzeł
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Bocian et al. (2018)[1321]Bocian et al. (2018) Mycobiota lasów łęgowych nad Jeziorem Portowym (Szczecin, Miedzyodrze) - wstępne wyniki badań.[1321], Brzeg & Lisiewska (2020)[1331]Brzeg & Lisiewska (2020) Grzyby makroskopijne kampusu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Morasko w Poznaniu.[1331], Bujakiewicz (1979)[2635]Bujakiewicz (1979) Grzyby Babiej Góry. I. Mikoflora lasów.[2635], Bujakiewicz (1993)[2641]Bujakiewicz (1993) General remarks on macrofungi occuring in boreal and temperate grey alder forests.[2641], Bujakiewicz (2003)[1338]Bujakiewicz (2003) Puszcza Białowieska ostoją rzadkich i zagrożonych grzybów wielkoowocnikowych.[1338] (as: R. pumila), Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1339] (as: R. pumila), Bujakiewicz (2006)[1340]Bujakiewicz (2006) Macrofungi in the Caltho-Alnetum asociation on the northern slopes of the Babia Góra massif (West Carpathians).[1340] (as: R. pumila), Bujakiewicz (2011)[1343]Bujakiewicz (2011) Macrofungi in the Alnetum incanae association along Jaworzyna and Skawica river valleys Western Carpathians.[1343], Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344] (as: R. pumila), Bujakiewicz & Kujawa (2000)[1345]Bujakiewicz & Kujawa (2000) Macrofungi of manorial park in Turew near Poznań.[1345] (as: R. pumila), Bujakiewicz & Kujawa (2010)[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.[1346], Bujakiewicz & Lisiewska (1983)[2652]Bujakiewicz & Lisiewska (1983) Mikoflora zbiorowisk roślinnych Słowińskiego Parku Narodowego.[2652], Bujakiewicz & Stefaniak (2009)[1349]Bujakiewicz & Stefaniak (2009) Udział macromycetes w fitocenozach leśnych rezerwatu "Las liściasty w Promnie” (Nadleśnictwo Czerniejewo).[1349], Friedrich (2002)[1455]Friedrich (2002) Selected Ascomycota and Basidiomycota from Cedynia Landscape Park (NW Poland).[1455], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468] (as: R. pumila), Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Kałucka (1995)[2881]Kałucka (1995) Macromycetes in the forest communities of the Jodły Łaskie nature reserve (Central Poland).[2881], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752], Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Łuszczyński (2000c)[1885]Łuszczyński (2000c) Udział macromycetes w wybranych zbiorowiskach leśnych rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi w Górach Świętokrzyskich. W: W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 53-72[1885] (as: R. pumila), Łuszczyński (2001)[1886]Łuszczyński (2001) Grzyby Macromycetes rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi.[1886] (as: R. pumila), Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Łyczek & Domian (2010)[1930]Łyczek & Domian (2010) Grzyby wielkoowocnikowe.[1930], Nita & Bujakiewicz (2007)[2012]Nita & Bujakiewicz (2007) Łęgi i olsy ostoją rzadkich i zagrożonych grzybów wielkoowocnikowych.[2012], Nita & Bujakiewicz (2009)[2013]Nita & Bujakiewicz (2009) Riparian and alder forests - shelters for rare and thd threatened macromycetes.[2013], Nita i Bujakiewicz (2004a)[2009]Nita i Bujakiewicz (2004a) Grzyby wielkoowocnikowe w fitocenozach łęgu wiązowego Querco-Ulmetum minoris i olsu Carici elongatae-Alnetum w Lesie Złotowskim (Nadleśnictwo Lipka). W: Jendrzejczak E. (red.). Przyroda Polski w europejskim dziedzictwie dóbr natury. Streszczenia referatów i plakatów. 53 Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego, Toruń-Bydgoszcz, 6-11 września 2004: 138[2009], Nita i Bujakiewicz (2005)[2010]Nita i Bujakiewicz (2005) Grzyby wielkoowocnikowe w fitocenozach łęgu wiązowego Querco-Ulmetum minoris i olsu Carici elongatae-Alnetum w Lesie Złotowskim (Pomorze Zachodnie). Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B, 54: 7-33[2010], Nita i Bujakiewicz (2006)[2011]Nita i Bujakiewicz (2006) Łęgi i olsy ostoją rzadkich i zagrożonych grzybów wielkoowocnikowych. W: Mirek Z., Cieślak E., Paszko B., Paul W., Ronikier M. (red.) Rzadkie, ginące i reliktowe gatunki roślin i grzybów. Problemy zagrożenia i ochrony różnorodności flory Polski. Mat. ogólnopolskiej konferencji naukowej. Kraków 30-31 maja 2006. Kraków: 111[2011], Ślusarczyk (2005)[2386]Ślusarczyk (2005) Grzyby.[2386] (as: R. pumila), Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Ślusarczyk (2020)[2394]Ślusarczyk (2020) Rzadkie i zagrożone grzyby wielkoowocnikowe w wybranych rezerwatach Polski Pólnocnej i Zachodniej.[2394]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 19.01.2025 11:43 1 znaleziska Russula alnetorum (gołąbek olszowy) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB93 312165 DE56 361713 DE65 274783 362800

ID 274 783 oznaczenie: Russula alnetorum; lokalizacja: 1 km S od wsi Bobry, gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 0' 32,5" N i 19st 24' 10,8" E], DE65; data zbioru: 21 paź 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: wierzbowe zarośla na skraju podmokłej, śródleśnej niecki; w pobliżu brzozy, osiki, sosny, olchy, na ziemi, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. Jacek Nowicki, det. Ala Mikołaj, Tomasz Ślusarczyk; eksykat: tak, u Ali Mikołaj; uwagi: [bf:776056] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 776056 ;

(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)
(w wątku bio-forum.pl 776056)

ID 312 165 oznaczenie: Russula pumila; lokalizacja: Puszcza Bukowa, 2,5 km na N od Binowa, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB93; data zbioru: 13 sie 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: łęg źródliskowy, na błotnistej ziemi przy korzeniach Alnus glutinosa, pojedynczo; leg. Grazyna Domian, det. Ala Mikołajczyk; eksykat: tak (u Ali Mikołajczyk); uwagi: gatunek omówiony w wątku [bf:939814] [notatka: tak] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 939814 ;

(w wątku bio-forum.pl 939814)
(w wątku bio-forum.pl 939814)
(w wątku bio-forum.pl 939814)
(w wątku bio-forum.pl 939814)

ID 361 713 oznaczenie: Russula alnetorum; lokalizacja: 1,5 km NE od osady Podcerkawizna; gm. Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [GPS: 51,0331 19,4303], DE56; data zbioru: 24 wrz 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: na pograniczu olsu i lasu mieszanego, na ziemi, grupa kilku owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: fot.1377228 fot.1377229 fot.1377230 fot.1377231 fot.1377232 fot.1377233 fot.1377234 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 362 800 oznaczenie: Russula alnetorum; lokalizacja: 1,5 km N od wsi Lgota Mała; gm. Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie [GPS: 50,9976 19,3342], DE65; data zbioru: 8 paź 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: śródleśny ols nad rzeczką; olcha, leszczyna, na ziemi, grupa co najmniej 9 owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, wyślę Kustoszowi Bazy, Ani Kujawie; uwagi: fot.1385589 fot.1385590 fot.1385591 fot.1385592 fot.1385593 fot.1385594 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji