Rhodocollybia butyracea (monetnica maślana)

owocnik

Kapelusz higrofaniczny, wilgotny czerwono-, ciemnobrązowy, kasztanowobrązowy, żółtobrązowy do prawie białego gdy suchy, brzeg jaśniejszy; częstsza forma szara monetnica maślana forma szarobrązowawa (Rhodocollybia butyracea f. asema) ma kapelusz szary, szarobrązowy, często z oliwkowym odcieniem; 30-60 (90) mm średnicy, początkowo nieco wypukły, potem spłaszczony, bez lub z niewysokim garbkiem, z wiekiem czasem z wywiniętym brzegiem; powierzchnia gładka, jedwabista, w dotyku sprawia wrażenie tłustej; brzeg wyraźnie prążkowany u wilgotnych kapeluszy.

Blaszki białawe; dość szerokie, gęste; przy trzonie wykrojone do wolnych; ostrza drobno karbowane.

Trzon barwy kapelusz ale jaśniejszy; 40-80 x 7-15 mm, równomiernie rozszerzający się ku podstawie; powierzchnia wzdłużnie włóknisto-prążkowana; konsystencja chrząstkowata, elastyczny, wnętrze gąbczaste, z wiekiem pusty; Podstawa pokryta filcowato białą grzybnią.

Miąższ białawy, niezmienny. Smak łagodny. Bez zapachu.Kapelusz higrofaniczny, wilgotny czerwono-, ciemnobrązowy, kasztanowobrązowy, żółtobrązowy do prawie białego gdy suchy, brzeg jaśniejszy; częstsza forma szara monetnica maślana forma szarobrązowawa (Rhodocollybia butyracea f. asema) ma kapelusz szary, szarobrązowy, często z oliwkowym odcieniem; 30-60 (90) mm średnicy, początkowo nieco wypukły, potem spłaszczony, bez lub z niewysokim garbkiem, z wiekiem czasem z wywiniętym brzegiem; powierzchnia gładka, jedwabista, w dotyku sprawia wrażenie tłustej; brzeg wyraźnie prążkowany u wilgotnych kapeluszy.

space

Pileus hygrophanous, red-, dark brown, chestnut-brown, yellow-brown when moist to near white when dry, margin lighter; more common grey variety monetnica maślana forma szarobrązowawa (Rhodocollybia butyracea f. asema) has pileus grey, brown-gray, often with olive tint; 30-60 (90) mm in diameter, initially slightly convex, later flattened, with or without a small umbo, in age sometimes with an uplifted margin; surface smooth, silky, appearing oily under touch; margin distinctly striate in moist caps.

Lamellae whitish; quite broad, close; at the stipe adnexed to free; edges finely dentate.

Stipe concolourous with the cap but lighter; 40-80 x 7-15 mm, uniformly widening towards the base; surface longitudinally fibrillose-striate; consistency gristly, elastic, inside spongy, in age hollow; Base covered with felty white mycelium.

Flesh whitish, unchanging. Taste mild. Odorless.

space

zarodniki

Wysyp zarodników kremowy, blado różowy w masie. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, bezbarwne, 6-7 x 3-3.5 µm.Wysyp zarodników kremowy, blado różowy w masie. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, bezbarwne, 6-7 x 3-3.5 µm.

Spore print creamy, pale pink in mass. Spores ellipsoid, smooth, hyaline, 6-7 x 3-3.5 µm.

występowanie

Jest w czekliście.^[105]

Bardzo pospolity. Owocniki wyrastają zwykle gromadnie od lata do późnej jesieni ze szczytem jesienią. W lasach liściastych i iglastych, na ziemi. Jako jeden z nielicznych grzybów spotykany pospolicie późną jesienią – w tym czasie kapelusze są zwykle zupełnie wyblakłe, niemal białe. Poznać je można dopiero na podstawie charakterystycznego trzonu i blaszek.Bardzo pospolity. Owocniki wyrastają zwykle gromadnie od lata do późnej jesieni ze szczytem jesienią. W lasach liściastych i iglastych, na ziemi. Jako jeden z nielicznych grzybów spotykany pospolicie późną jesienią – w tym czasie kapelusze są zwykle zupełnie wyblakłe, niemal białe. Poznać je można dopiero na podstawie charakterystycznego trzonu i blaszek.

Very common. Summer-late fall, usually gregarious in decidious and coniferous on ground.

jadalne czy trujące? 🟢

ważne! dla grzybiarzy

Grzyb jadalny^[105]^[134] ale mało cenny, gdyż mdły i łykowaty. Jeśli jeść to tylko kapelusze.Grzyb jadalny^[105]^[134] ale mało cenny, gdyż mdły i łykowaty. Jeśli jeść to tylko kapelusze.

Edible but of low quality, because tough and with no taste.

uwagi

Rhodocollybia butyracea f. asema (monetnica maślana forma szarobrązowawa) — monetnica maślana forma szarobrązowawa (Rhodocollybia butyracea f. asema)

Obok formy typowej, o brązowym kapeluszu, równie często spotyka się formę szarobrązową monetnica maślana forma szarobrązowawa (Rhodocollybia butyracea f. asema). Jest ona dominująca w lasach iglastych na kwaśnym podłożu. Charakteryzuje się ona szarą, szarobrązową, często z oliwkowym odcieniem, barwą kapelusza i trzonu.Obok formy typowej, o brązowym kapeluszu, równie często spotyka się formę szarobrązową monetnica maślana forma szarobrązowawa (Rhodocollybia butyracea f. asema). Jest ona dominująca w lasach iglastych na kwaśnym podłożu. Charakteryzuje się ona szarą, szarobrązową, często z oliwkowym odcieniem, barwą kapelusza i trzonu.

Close to typical brown form often could be found gray forms: monetnica maślana forma szarobrązowawa (Rhodocollybia butyracea f. asema).

wybrane okazy · selected collections⇈

050828-1
/Góry Kaczawskie/ #5

041022-2
/Wrocław, dolina Bystrzycy/ #2