Pycnoporellus alboluteus (pomarańczowiec bladożółty)

opis

Owocnik jednoroczny, rozpostarty, rzadziej rozpostarto-odgięty; gruby na 5-40 mm, poduszkowaty, duży - rozrośnięty na przestrzeni kilkudziesięciu i więcej cm; barwa wszystkich części owocnika, w miare rozwoju, zmienia się od białej do pomarańczowej; owocnik zbudowany z rurek 5-30 mm długości umieszczonych na cienkim 0.5-2 mm łożysku, w odgiętych kapelusikach nieco grubszym (do 3 mm), słabo przyrośnięty do podłoża; barwa łożyska początkowo biaława z pomarańczowym odcieniem, z wiekiem pomarańczowa; barwa odgiętych kapelusików pomarańczowa, z wiekiem ciemniejsza, niestrefowana, ich powierzchnia rzadko owłosiona.

space

Miąższ młodych owocników soczysty, miękki, gąbczasty i elastyczny, po wyschnięciu lekki i kruchy. Z KOH wszystkie części owocnika krwistoczerwone. Wysuszony owocnik pomarańczowy a wewnętrze ściany rurek z białym nalotem.

zarodniki

Wysyp zarodników biały. Zarodniki cylindryczne, elipsoidalno-cylindryczne, u podstawy niektóre ścięte, gładkie, hialinowe, nieamyloidalne, 7-9(14) × (2.5)3-4 µm.

występowanie

jest w czekliście ^[105]

Gatunek podlega ochronie ścisłej (poz. I.44 wg aktualnego rozporządzenia). Nie mają do niego zastosowania wyłączenia spod ochrony uzasadnione względami godpodarki rolnej, leśnej lub rybackiej (§7.1). Do ustawowej ochrony został włączony w 2004 roku.

Bardzo rzadki, w Polsce częściej w Białowieży. Owocniki wyrastają na spodniej stronie leżących kłód drzew iglastych, zwłaszcza świerka, rzadko buka.

Czerwona Lista^[125] — E–wymierający - krytycznie zagrożony

znaczenie gospodarcze

Powoduje brunatną zgniliznę drewna.

space

uwagi

Drugi gatunek w tym rodzaju, pomarańczowiec błyszczący (Pycnoporellus fulgens) tworzy zwykle wyraźne kaplusze, ma mniejsze pory i zarodniki.

wybrane okazy · selected collections ⇈

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):
Domański (1967)^[2693]Domański (1967) Specyfika mikoflory nadrzewnej Białowieskiego Parku Narodowego ze szczególnym uwzględnieniem grzybów z rzędu Aphyllophorales.^[2693], Domański (1972)^[3800]Domański (1972) Fungi, Polyporaceae I (resupinatae), Mucronoporaceae I (resupinatae).^[3800], Gierczyk et al. (2013)^[1502]Gierczyk et al. (2013) XVIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.^[1502], Gierczyk et al. (2019)^[1510]Gierczyk et al. (2019) XXIV Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.^[1510], Karasiński (2014)^[1640]Karasiński (2014) Puszczańskie rarytasy.^[1640], Karasiński & Wołkowycki (2015)^[1648]Karasiński & Wołkowycki (2015) An annotated and illustrated catalogue of polypores (Agaricomycetes) of the Białowieża Forest (NE Poland).^[1648], Kujawa (2009a)^[1753]Kujawa (2009a) Grzyby wielkoowocnikowe. W: Okołów C., Karaś M., Bołbot A. Białowieski Park Narodowy. Poznać - Zrozumieć - Zachować. Białowieski Park Narodowy, Białowieża: 87-110^[1753], Kujawa et al. (2018)^[1797]Kujawa et al. (2018) Ile gatunków grzybów rośnie w Puszczy Białowieskiej? Wystawy grzybów źródłem nowych danych.^[1797], Kujawa et al. (2023)^[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.^[3757], Niemelä (2013)^[2006]Niemelä (2013) Grzyby poliporoidalne Puszczy Białowieskiej. Klucz do oznaczania wraz z opisami gatunków.^[2006], Piątek (2002)^[2056]Piątek (2002) Pycnoporellus alboluteus (Ellis & Everh.) Kotl. & Pouzar.^[2056], Piątek (2003)^[2061]Piątek (2003) Notes on Polish polypores. 3. Four rare species of old growth forests.^[2061], Szczepkowski (2020)^[2308]Szczepkowski (2020) Pomarańczowiec bladożółty Pycnoporellus alboluteus (Ellis & Everh.) Kotl. & Pouzar.^[2308]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 10.03.2025 14:32 1 znaleziska Pycnoporellus alboluteus (pomarańczowiec bladożółty) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

GC55 324495 371538

ID 324 495 oznaczenie: Pycnoporellus alboluteus; lokalizacja: Białowieski Park Narodowy, pow. hajnowski, woj. podlaskie, GC55; data zbioru: 15 wrz 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: grąd, drewno świerka, 2 małe owocniki; leg. det. Grzegorz & Kajetan Neubauer; eksykat: nie; uwagi: Oddz. 370A.; fot.1076492 fot.1076493 fot.1076494 fot.1076495 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 371 538 oznaczenie: Pycnoporellus alboluteus; lokalizacja: Puszcza Białowieska, pow. hajnowski, woj. podlaskie, GC55; data zbioru: 6 wrz 2023; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: grąd, Na kłodzie świerkowej, gromadnie, na długości ok. 5 metrów; leg. det. Robert Kozak; uwagi: fot.1474252 fot.1474253 [fotografie: tak];