Tx: 1626
grzyby.pl

Lentinus substrictus (Bolton) Zmitr. et Kovalenko

twardziak orzęsiony, żagiew orzęsiona
Polyporus ciliatus Fr.
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈

owocnik

Lentinus substrictus (twardziak orzęsiony)
Kapelusz cienki, kolisty, 1-12 x 0.2-0.8 cm, płaski do nieco wypukłego, rzadko wklęsły lub z czubkiem pośrodku. Brzeg kapelusza cienki, podwinięty, czasem falisty lub płatowany, nagi lub szczeciniasto orzęsiony. Powierzchnia kapelusz matowa, naga, całkowicie lub tylko na obrzeżach szczeciniasto owłosiona, mniej lub bardziej drobnołuskowata z wiekiem może być siatkowato spękana. Barwy żółtej, rdzawej, szarobrunatnej, tabaczkowej, płowej do niemal czarnej.
Trzon centralny, rzadko ekscentryczny, cienki, twardy, cylindryczny, czasem wygięty i zgrubiały u podstawy. 2-3(6) x 0.2-0.7-1cm. Gładki lub mniej lub bardziej włóknisto-łuskowaty; o powierzchni nagiej lub z krótkim szczeciniastym włosem; orzechowy, żółtoszary lub jasnokasztanowy.
Rurki bardzo krótkie (0.5-2 mm długości), słabo zbiegające, o bardzo cienkich ścianach. Pory regularne, najczęściej koliste, bardzo drobne (0.05-0.2mm średnicy - 4-6 / mm).

space

występowanie

Jest w czekliście. [105]
Pospolity. Owocuje na martwym drewnie drzew liściastych. Często tworzy duże kolonie owocników na grubych kłodach. Owocuje przez cały sezon wegetacji ale najsilniej wiosną i latem.
Common. Mostly spring-summer, but also year round, gregarious on fallen trunks of decidious trees.
Forma wiosenna f. lepideus o zwykle większych kapeluszach i przeważnie też wyraźnie włóknisto-łuskowatym trzonie bywa przedstawiana w atlasach jako osobny gatunek P. lepideus. Owocuje od końca kwietnia do połowy czerwca. Forma typowa f. ciliatus owocuje w lipcu i sierpniu i ma zwykle szczeciniasto owłosiony kapelusz i trzon.
Owocująca czasem na tych samych kawałkach drwna i o tej samej porze, wiosną, żagiew włosistobrzega (Lentinus arcularius) ma znacznie większe pory, długości 1-2 mm, miąższ kruchy, po wysuszeniu twardy i łamliwy; tworzy zwykle mniejsze owocniki.
Podobna twardziak zimowy (Lentinus brumalis) ma większe pory (2-3 na mm), owocniki wyrastają zimą i wczesną wiosą, trzon nie jest tak wyraźnie owłosiony.

wybrane okazy · selected collections

#15
04 08 07 - 5
/lasy milickie/
#8
01 05 05 - 1
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, dolina Odry/
#5
09 06 07 - 8
leg. Marek Snowarski
/Siechnice/
#5
09 06 07 - 8c
leg. Marek Snowarski
/Siechnice/
#6
09 06 07 - 8b
leg. Marek Snowarski
/Siechnice/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2003a)[1264]Adamczyk (2003a) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu leśnego "Ostrężnik" na obszarze projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego (Wyżyna Częstochowska). Ziemia Częstochowska 30: 177-193.[1264] (as Polyporus ciliatus), Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. 154-166[1272] (as Polyporus ciliatus), Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego. W: Wołoszyn B. W., Jaworski A., Szwagrzyk J. (red.). Babiogórski Park Narodowy. Monografia Przyrodnicza: 215-257[1339] (as Polyporus ciliatus), Bujakiewicz (2011)[1343]Bujakiewicz (2011) Macrofungi in the Alnetum incanae association along Jaworzyna and Skawica river valleys Western Carpathians.[1343] (as Polyporus ciliatus), Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344] (as Polyporus ciliatus), Bujakiewicz & Kujawa (2010)[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.[1346] (as Polyporus ciliatus), Bujakiewicz i Stefaniak (2009)[1349]Bujakiewicz i Stefaniak (2009) Udział macromycetes w fitocenozach leśnych rezerwatu "Las Liściasty w Promnie" (nadleśnictwo Czerniejewo). Bad. Fizjogr. Pol. Zach., B, 58: 137-170[1349] (as Polyporus ciliatus), Chachuła et al. (2015)[1372]Chachuła et al. (2015) Grzyby Cieszyna.[1372] (as Polyporus ciliatus), Chachuła et al. (2021)[1375]Chachuła et al. (2021) Materiały do poznania różnorodności grzybów wielkoowocnikowych Ustronia w województwie Śląskim.[1375] (as L. substrictus & Polyporus lepideus), Fiedorowicz (2009)[1441]Fiedorowicz (2009) The participation of macromycetes in selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland).[1441] (as Polyporus ciliatus), Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444] (as Polyporus ciliatus), Flisińska (2000)[3510]Flisińska (2000) Macromycetes of the Janów Forests reserve.[3510] (as Polyporus ciliatus), Flisińska (2000)[1449]Flisińska (2000) Characteristics of the macromycetes of the reservation Łęka.[1449] (as Polyporus lepideus), Flisińska (2002)[1451]Flisińska (2002) Grzyby Poleskiego Parku Narodowego. W: Radwan S. (red.). Poleski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Orpol. Lublin: 73-83[1451] (as Polyporus ciliatus), Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). 2. Lubelskie Towarzystwo Naukowe[1452] (as Polyporus ciliatus & Polyporus lepideus), Friedrich (2001)[1454]Friedrich (2001) Macromycetes diversity of pine–tree plantings on a post-fire forest side in Notecka Forest (NW Poland).[1454] (as Polyporus ciliatus), Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460] (as Polyporus ciliatus), Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468] (as Polyporus ciliatus), Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482] (as Polyporus ciliatus), Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501] (as Polyporus ciliatus), Gierczyk et al. (2018)[1503]Gierczyk et al. (2018) Grzyby projektowanego Turnickiego Parku Narodowego i jego otuliny – wstępne wyniki badań.[1503] (as Polyporus ciliatus), Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495] (as Polyporus ciliatus), Grzesiak et al. (2017)[1533]Grzesiak et al. (2017) Grzyby makroskopowe Parku Narodowego „Bory Tucholskie".[1533] (as Polyporus ciliatus), Grzesiak et al. (2017)[1528]Grzesiak et al. (2017) Macromycetes of Central European lichen Scots pine forests of the Cladonio-Pinetum Juraszek 1927 type in the "Bory Tucholskie" National Park (NW Poland).[1528], Halama & Romański (2010)[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1565] (as Polyporus ciliatus), Kałucka (2009)[1626]Kałucka (2009) Macrofungi in the secondary succession on the abandoned farmland near the Białowieża old-growth forest.[1626] (as Polyporus ciliatus), Karasiński (2009)[1637]Karasiński (2009) Grzyby większe rezerwatu przyrody „Ochojec”.[1637] (as Polyporus ciliatus), Karasiński (2016)[1641]Karasiński (2016) Grzyby afylloforoidalne Kaszubskiego Parku Krajobrazowego. Tom. 1. Charakterystyka Mykobioty.[1641] (as Polyporus ciliatus), Karasiński & Wołkowycki (2015)[1648]Karasiński & Wołkowycki (2015) An annotated and illustrated catalogue of polypores (Agaricomycetes) of the Białowieża Forest (NE Poland).[1648] (as Polyporus ciliatus), Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643] (as Polyporus ciliatus), Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704] (as Polyporus ciliatus), Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706] (as Polyporus ciliatus), Kryza i Puciata (2009)[1726]Kryza i Puciata (2009) Grzyby (Fungi) i śluzowce (Myxomycetes) rezerwatu przyrody ? Kuźnik ?. W: Owsianny P.M. (red.). Rynna Jezior Kuźnickich i rezerwat przyrody Kuźnik - bioróżnorodność, funkcjonowanie, ochrona i edukacja. Muzeum Stanisława Staszica Piła. 77-93[1726] (as Polyporus ciliatus), Kudławiec (2017)[1741]Kudławiec (2017) Grzyby wielkoowocnikowe Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Środkowopomorskie ? Nadleśnictwo Polanów. W: Dominik J. (red.). Ósme Dni Różnorodności Biologicznej w Leśnym Kompleksie Promocyjnym Lasy Środkowopomorskie Nadleśnictwo Polanów. Wyd. EKWITA, Słupsk: 13-41.[1741] (as Polyporus ciliatus), Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752] (as Polyporus ciliatus), Kujawa et al. (2012)[1800]Kujawa et al. (2012) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park (NE Poland). II. Macromycetes.[1800] (as Polyporus ciliatus), Kujawa et al. (2015)[1778]Kujawa et al. (2015) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park. Park. Part IV. Macromycetes – new data and the synthesis.[1778] (as Polyporus ciliatus), Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779] (as Polyporus ciliatus), Kujawa et al. (2020)[1783]Kujawa et al. (2020) Macromycetes of the Palace Park in Poznań-Radojewo (Wielkopolska Region, Poland).[1783], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757] (as Polyporus ciliatus), Kwiatkowska (2017)[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).[1821], Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838] (as Polyporus ciliatus), Lisiewska & Marach (2002)[1847]Lisiewska & Marach (2002) Macromycetes w kwaśnej buczynie niżowej rezerwatu „Cisy w Czarnem” (Województwo Pomorskie).[1847] (as Polyporus ciliatus), Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858] (as Polyporus ciliatus), Ławrynowicz (2001)[1860]Ławrynowicz (2001) Macromycetes of oak forests in the Jurassic Landscape Park (Częstochowa Upland) - monitoring studies.[1860] (as Polyporus ciliatus), Ławrynowicz & Stasińska (2000)[1871]Ławrynowicz & Stasińska (2000) Macromycetes of the Stellario-Carpinetum in the Iński Landscape Park (NW Poland) - monitoring studies.[1871] (as Polyporus ciliatus), Ławrynowicz & Szkodzik (2002)[1872]Ławrynowicz & Szkodzik (2002) Różnorodność macromycetes Rezerwatu "Kręgi Kamienne" w Odrach w Borach Tucholskich.[1872] (as Polyporus ciliatus), Ławrynowicz et al. (2002)[1863]Ławrynowicz et al. (2002) Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the "Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland).[1863] (as Polyporus ciliatus), Ławrynowicz et al. (2009)[1874]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby projektowanego rezerwatu "Gąszczyk" na Wyżynie Częstochowskiej.[1874] (as Polyporus ciliatus), Ławrynowicz i in. (2002a)[1864]Ławrynowicz i in. (2002a) Obserwacje mikologiczne w rezerwacie ? Dolina rzeki Brdy ? w Borach Tucholskich. W: Ławrynowicz M., Rózga B. (red.) Tucholski Park Krajobrazowy 1985-2000 stan poznania. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 384-405[1864] (as Polyporus ciliatus), Łuszczyński (2000c)[1885]Łuszczyński (2000c) Udział macromycetes w wybranych zbiorowiskach leśnych rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi w Górach Świętokrzyskich. W: W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 53-72[1885] (as Polyporus ciliatus), Łuszczyński (2001)[1886]Łuszczyński (2001) Grzyby Macromycetes rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi.[1886] (as Polyporus ciliatus), Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896] (as Polyporus ciliatus), Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898] (as Polyporus ciliatus), Łyczek et al. (2006)[1929]Łyczek et al. (2006) Walory przyrodnicze przełomowego odcinka rzeki Gowienica na terenie projektowanej "Ostoi Goleniowskiej" w europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 na Pomorzu Zachodnim. Część III. Macromycetes.[1929] (as Polyporus ciliatus), Niemelä (2013)[2006]Niemelä (2013) Grzyby poliporoidalne Puszczy Białowieskiej. Klucz do oznaczania wraz z opisami gatunków. Białowieski Park Narodowy. Białowieża.[2006] (as Polyporus ciliatus), Nita i Bujakiewicz (2005)[2010]Nita i Bujakiewicz (2005) Grzyby wielkoowocnikowe w fitocenozach łęgu wiązowego Querco-Ulmetum minoris i olsu Carici elongatae-Alnetum w Lesie Złotowskim (Pomorze Zachodnie). Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B, 54: 7-33[2010] (as Polyporus ciliatus), Pietras et al. (2016)[2087]Pietras et al. (2016) Distribution and molecular characterization of an alien fungus, Clathrus archeri, in Poland.[2087] (as Polyporus ciliatus), Stasińska (2003)[2222]Stasińska (2003) Różnorodność grzybów (macromycetes) w warunkach naturalnej sukcesji muraw stepowych.[2222] (as Polyporus ciliatus), Stasińska (2008)[2229]Stasińska (2008) Macromycetes torfowiska Reptowo (Pomorze Zachodnie).[2229] (as Polyporus ciliatus), Stasińska (2011)[2234]Stasińska (2011) Macrofungi of raised and transitional bogs of Pomerania.[2234] (as Polyporus ciliatus), Stasińska (2012)[2235]Stasińska (2012) Materiały do poznania macromycetes rezerwatu "Źródlisko Skrzypowe".[2235] (as Polyporus ciliatus), Stasińska & Sotek (2003)[2248]Stasińska & Sotek (2003) Macrofungi and vegetation of some peat-bogs in the North-West of Pomerania (North-West Poland).[2248] (as Polyporus ciliatus), Stasińska & Sotek (2016)[2255]Stasińska & Sotek (2016) New data to the knowledge of macrofungi of Wolin National Park.[2255] (as Polyporus ciliatus), Stasińska & Sotek (2017)[2256]Stasińska & Sotek (2017) Grzyby makroskopijne rezerwatu przyrody „Torfowisko Toporzyk” (NW Polska).[2256] (as Polyporus ciliatus), Stasińska & Sotek (2020)[2257]Stasińska & Sotek (2020) Fungi of the Wolin National Park – new data on macromycetes.[2257], Stasińska i in. (2004)[2260]Stasińska i in. (2004) Vascular plants and macromycetes of the peat-bog in the Głowacz reserve (NW Poland). The Future of Polish Mires: 183-188[2260] (as Polyporus ciliatus), Szkodzik (2005)[2371]Szkodzik (2005) Macromycetes in communities of Abies alba on its range border in Central Poland.[2371] (as Polyporus ciliatus), Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393] (as Polyporus ciliatus), Turnau (1987)[3765]Turnau (1987) Changes in mycoflora during revegetation of fly-ash heap at Skawina (Southern Poland).[3765] (as Polyporus ciliatus), Wilga (2004)[2441]Wilga (2004) Grzyby wielkoowcnikowe (macromycetes) Doliny Zielonej (Lasy Oliwskie).[2441] (as Polyporus ciliatus), Wilga & Wantoch-Rekowski (2011)[2475]Wilga & Wantoch-Rekowski (2011) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu przyrody „Zamkowa Góra” w Kaszubskim Parku Krajobrazowym (Pojezierze Kaszubskie).[2475] (as Polyporus ciliatus), Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488] (as Polyporus ciliatus), Wojewoda (1977)[3781]Wojewoda (1977) Grzyby wielkoowocnikowe.[3781] (as Polyporus ciliatus), Wojewoda (2002)[2506]Wojewoda (2002) Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Bolestraszyce.[2506] (as Polyporus ciliatus), Wojewoda (2005)[2524]Wojewoda (2005) Grzyby Krzemionek Podgórskich.[2524] (as Polyporus ciliatus), Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542] (as Polyporus ciliatus), Wołkowycki (2022)[2545]Wołkowycki (2022) Grzyby poliporoidalne Białegostoku.[2545] (as Polyporus ciliatus), Żurawlew (2014)[2580]Żurawlew (2014) Niezwykła przyroda powiatu pleszewskiego.[2580] (as Polyporus ciliatus), Żurawlew (2018)[2581]Żurawlew (2018) Przyroda parków podworskich powiatu pleszewskiego.[2581] (as Polyporus ciliatus)

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 01.04.2024 13:59 1 znaleziska Lentinus substrictus (twardziak orzęsiony) na terenie Polski

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

bez ATPOL 357383

ID 357 383 oznaczenie: Polyporus ciliatus f.lepideus; lokalizacja: Buszkowiczki, pow. przemyski, woj. podkarpackie; data zbioru: 25 kwi 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: łęgowe zarośla , wierzba , olcha, martwy pień wierzby, kilka owocników w grupie; leg. piotr pytel, det. Jacek Nowicki; uwagi: oznaczenie na podstawie zdjęć , współrzędne stanowiska 49.804441 22.841561 [bf:1332011]; związane wątki bio-forum.pl: 1332011 ;

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji