opis
Owocniki półpodziemne, kuliste, jajowate, gruszkowate, spłaszczone, zmienne w kształcie; duże, 80-150(200) mm średnicy, z grubym, korzeniastym sznurem grzybni u nasady. Otarta powierzchnia młodego owocnika jasnofioletowa.
Osłona wewnętrzna (endoperydium) bardzo gruba, do 5 mm, początkowo mięsiste i miękkie, z wiekiem twardnieje, skórzaste, twardo korkowate, łamliwe; szarobrązowe, czekoladowe. Dojrzałe pęka od szczytu na kilka odgętych gwiaździsto, ± nieregularnych płatów, następnie odłamujących się. Trwałe, dojrzałe i suche owocniki mogą przetrwać także kolejny sezon.
Innermost layer (endoperidium) very thick, up to 5 mm, initially succulent and soft, with age thoughens, membranous, hard corky, brittle; grey-brown, chocolate-brown. Mature splits open from the top into several radially deflected, ± irregular lobes, later coming away. Strong, mature and dry sporocarps can also see the next season.
zarodniki
Zarodniki kuliste, brodawkowane, brązowe, 8-13 µm średnicy. Komórki włośni mocne, grubościenne, z licznymi szerokimi i ostrymi wyrostkami, powyginane, czasem rozgałęzione, hialinowe, rzadko z przegrodami, 800 × 9-12 µm. Nibywłośni brak.
występowanie
Rzadki. W Polsce znaleziono ok. 20 stanowisk. Owocniki wyrastają na glebach różnego rodzaju ale zwykle w miejscach bogatych w materię organiczną - składowiska słomy, odpadów w gospodarstwach rolnych, wokół kompostników, także na łąkach, pastwiskach i skrajach lasów, zaroślach robinii. Na większości stanowisk efemerycznie.
uwagi
Grzyb dość charakterystyczny z racji rozmiarów i bardzo grubej, trwałej osłony a mikroskopowo dzięki "kolczastej" włośni. Do rodzaju Mycenastrum należy tylko ten jeden gatunek, rozpowszechniony na całej Ziemi, częstszy w cieplejszym klimacie.
w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej
zapisy w GRej wg stanu na 10.03.2025 14:28 1
ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].
Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.
bez ATPOL 197707 334805 AB65 360659 AB83 360898 362187 BC28 25139 52941 BC98 105701 155233 204225 CC15 298602 CC21 272148 313762 CC23 164183 CC83 195218 CD09 245444 DA80 233795 243466 331029 360187 DC30 233662 DD85 287038 DF65 367946 EC46 326092 FB76 286688
ID 25 139 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: 3km na zachód od Dziembowa powiat pilski, województwo Wielkopolskie, BC28; data zbioru wadliwa: ok. 1996; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: łąka pastwisko, na ziemi, pojedynczy; leg. det. Robert Puciata; eksykat: nie; uwagi: fot.25576 [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa 2005. "Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych" - nowa forma gromadzenia danych mikologicznych pochodzących od amatorów. Podsumowanie roku 2005. Przegl. Przyr. 16 (3-4): 17-52, Puciata R., Ruta R. 2008. Stanowiska grzybogwiazda skórzastego Mycenastrum corium (Guers) Desv. w okolicach Dziembówka w Dolinie Noteci oraz uwagi o walorach przyrodniczych Dziembowskich Torfianek. Chrońmy przyr. Ojcz. 65(2): 87-92;
ID 52 941 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: 3km na zachód od Dziembowa powiat pilski, województwo Wielkopolskie, BC28; data zbioru: 10 paź 2006; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Koszona łąka, na ziemi, Dwa owocnikij jeden całkowicie zniszczony; leg. det. Robert Puciata; eksykat: tak - u Roberta Puciaty (E198) i w Stacji ZBŚRiL PAN (2/RP/16.01.07); uwagi: Na tym stanowisku, porzedni raz znalazłem go w połowie lat dziewięćdziesiątych fot.72999; Uwaga Anny Kujawy:; Stanowisko zgłoszone powtórnie pierwszy raz 12.11.2005, ID: 25139!, uzupełnione o suchy okaz.; Jest to jedyne znane w Polsce stanowisko, na którym obecnośc Mycenastrum została potwierdzona po około 20 latach od pierwszego znalezienia. [fotografie: tak]; publikacja: Puciata R., Ruta R. 2008. Stanowiska grzybogwiazda skórzastego Mycenastrum corium (Guers) Desv. w okolicach Dziembówka w Dolinie Noteci oraz uwagi o walorach przyrodniczych Dziembowskich Torfianek. Chrońmy przyr. Ojcz. 65(2): 87-92. Kujawa A., Gierczyk B. 2010. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część. III. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2007. Przegląd Przyrodniczy 21(1): 8-53;
ID 105 701 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Stare miasto, Poznań, woj. Wielkopolskie, BC98; data zbioru: 16 lip 2007; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Trawnik między blokami, w pobliżu kilka drzew oraz krzewów liściastych, Na ziemi, Jeden owocnik; leg. Adrian Szymkiewicz, det. Anna Kujawa; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 2/AS/8.05.08 i u znalazcy; uwagi: fot.181164 [notatka: tak] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008. Przegląd Przyrodniczy 22(1): 17-83;
ID 155 233 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Stare miasto, Piątkowo, pow. Poznański, woj. Wielkopolska, BC98; data zbioru: 17 lip 2009; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Trawnik między blokami, w pobliżu kilka drzew oraz krzewów liściastych, Na ziemi, Po kilka owocników na trawniku; leg. det. Adrian Szymkiewicz; eksykat: przy poprzednim zgłoszeniu; uwagi: Grzybogwiazda znalazłem na kilku trawnikach, łącznie w ok 7 miejscach. Potwierdzenie stanowiska ID: 105701; fot.303184 fot.303185 [notatka: tak] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część V. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2009. Przegląd Przyrodniczy 22(4): 16-68;
ID 164 183 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Rezerwat Skarpy Ślesińskie, pow. nakielski, woj. kujawsko-pomorskie, CC23; data zbioru: 17 kwi 2010; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: murawa kserotermiczna, na ziemi, 2 owocniki; leg. Barbara Waldon, Bogdan Rudzionek, det. Anna Kujawa; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 3/BR/14.06.10; uwagi: fot.334337 fot.334338 fot.334339 [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(2): 3-59;
ID 195 218 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Gniezno, ul. Cieszkowskiego, pow. miasto Gniezno, woj. wielkopolskie, CC83; data zbioru: 22 kwi 2011; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: między chodnikiem, a trawnikiem, przy studzience telekomunikacyjnej, na ziemi, dwa owocniki; leg. Barbara Kudławiec, det. Adrian Szymkiewicz; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 3/BK/2.02.12; uwagi: zwróciłam na nie uwagę dzięki wyraźnie rdzawej barwie wysypanego z owocników proszku zarodników, gdy podeszłam bliżej, okazało się, że to jakieś grzyby :!; stanowisko; fot.463935 fot.463936 fot.463937 [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012. Przegląd Przyrodniczy 24(4): 10-41;
ID 197 707 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Gniezno, pow. Gnieźnieński, woj. Wielkopolskie; data zbioru: 19 sie 2010; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Park z drzewami liściastymi i sosną, Na ziemi, Pojedynczo; leg. det. Adrian Szymkiewicz; eksykat: Tak, u znalazcy E-20100819-001 oraz wysłany do Anny Kujawy; uwagi: fot.478155 fot.478156 [notatka: tak] [fotografie: tak];
ID 204 225 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Poznań, Piątkowo, pow. poznański, woj. wielkopolskie, BC98; data zbioru: 3 lip 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: trawnik osiedlowy, Na ziemi, W grupie, około 10 owocników; leg. det. Adrian Szymkiewicz; eksykat: Tak, u znalazcy E-20120703-001 oraz ZBŚRiL PAN 1/AS/12.05.2016; uwagi: Grzybogwiazdy obserwuję na Piątkowie od 2008 roku, pojawiają się na kilku trawnikach na Piątkowie w Poznaniu.; fot.512941 fot.512942 [notatka: tak] [fotografie: tak];
ID 233 662 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Toruń, pow. toruński, woj. kujawsko-pomorskie, DC30; data zbioru: 20 sie 2012; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: trawnik osiedlowy, bardzo suche miejsce, na ziemi, jeden owocnik; leg. det. Grzegorz & Kajetan Neubauer; eksykat: TAK, wyślę; uwagi: Osiedle Rubinkowo.; fot.656720 fot.656721 fot.656722 fot.656723 [notatka: nie] [fotografie: tak];
ID 233 795 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Gdańsk ul. Abrahama, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA80; data zbioru: 14 mar 2014; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: szpaler lip, ziemia, jeden owocnik; leg. M.Wilga, det. Anna Kujawa; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy AK; uwagi: fot.657111 fot.657112 [notatka: nie] [fotografie: tak];
ID 243 466 oznaczenie: Mycenastrum corium; • potwierdzenie ID233 795; lokalizacja: Gdańsk Oliwa ul. Abrahama, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA80; data zbioru: 6 sie 2014; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: aleja lipowa, ziemia, dwa owocniki; leg. M. Wilga, det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak,zostanie wysłany do Kustosza Bazy AK; uwagi: fot.693552 [notatka: nie] [fotografie: tak];
ID 245 444 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Teresewo, pow. koniński, woj. wielkopolskie, CD09; data zbioru: 26 sie 2014; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: prześwietlony sad, ziemia, 6 owocników; leg. det. Grzegorz & Kajetan Neubauer; eksykat: TAK, wyślę; uwagi: fot.700626 fot.700627 fot.700628 fot.700629; siedlisko:; fot.700630 [notatka: nie] [fotografie: tak];
ID 272 148 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Stawy Smogulec, pow. wągrowiecki, woj. wielkopolskie, CC21; data zbioru: 14 lis 2015; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: grobla stawu, na ziemi, 1 owocnik; leg. Barbara Waldon-Rudzionek, Bogdan Rudzionek, det. Anna Kujawa; eksykat: tak, w Stacji ZBŚRiL; uwagi: fot.805316 [notatka: nie] [fotografie: tak];
ID 286 688 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Osowiec Twierdza Leśna Polana Biebrzański PN, pow. moniecki, woj. podlaskie, FB76; data zbioru: 27 maj 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: skraj lasu, pastwisko-wybieg dla koni, ziemia, kilkanaście owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski, det. B. Gierczyk; eksykat: tak, zostanie wysłany do Kustosza Bazy BG; uwagi: fot.860020 fot.860021 [notatka: [bf:847690]] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 847690 ;
ID 287 038 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Pabianice, ul. Zamkowa 1, pow. pabianicki, woj. łódzkie, DD85; data zbioru: 18 lip 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: trawnik przed kościołem, z ziemi, kilka owocników obok siebie; leg. det. Beata Łyszkowska; eksykat: BGF0006576; uwagi: [bf:860158] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 860158 ;
ID 298 602 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Mochle, pow. bydgoski, woj. kujawsko-pomorskie, CC15; data zbioru: 20 kwi 2017; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Skraj pastwiska, w pobliżu miejsca składowania słomy i zabudowań., Próchniczna ziemia., Grupka kilku owocników.; leg. det. Przemysław Drzewiecki; eksykat: Tak - zostanie przesłany kustoszowi B. Gierczykowi.; uwagi: fot.914692 fot.914693 [notatka: nie] [fotografie: tak];
ID 313 762 oznaczenie: Mycenastrum corium; • potwierdzenie ID272 148; lokalizacja: Stawy Smogulec, pow. wągrowiecki, woj. wielkopolskie, CC21; data zbioru: 14 kwi 2018; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: grobla stawu, na ziemi, jeden owocnik; leg. Barbara Waldon-Rudzionek, Bogdan Rudzionek, det. Anna Kujawa; eksykat: tak, w Stacji ZBŚRiL; uwagi: fot.993391 [notatka: nie] [fotografie: tak];
ID 326 092 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Krasne,gm.Krasne (park), pow. przasnyski, woj. mazowieckie, EC46; data zbioru: 24 wrz 2019; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: parkowy, ziemia, klika owocników; leg. det. Romuald Tomaszewski; eksykat: tak,zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: [bf:1096793] [notatka: nie] [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 1096793 ;
ID 331 029 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Gdańsk Oliwa ul. Droszyńskiego, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA80; data zbioru: 22 kwi 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: zieleniec, trwanik, ziemia, kilka owocników; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak, BG; uwagi: fot.1135657 [notatka: nie] [fotografie: tak];
ID 334 805 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Łódź, okolice ul. Rabindranatha Tagore, pow. Łódzki, woj. Łódzkie; data zbioru: 25 sie 2020; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Trawnik + drzewa liściaste, W trawie, Pojedynczy; leg. Aleksandra Alicja Łopato, det. Aleksandra Alicja; uwagi: fot.1161934 fot.1161935 [notatka: Dojrzały owocnik o średnicy 10-15 cm. Brązowa, gładka, gruba, krucha skóra, otwarta na kształt nieregularnej gwiazdy, wewnątrz brązowe zarodniki. Specyficzny, czosnkowy (?) zapach.] [fotografie: tak];
ID 360 187 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Gdańsk-Chełm, ul. Jabłońskiego 14, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA80; data zbioru: 21 sie 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: na pozbawionym roślinności trawniku osiedlowym, jarząb, na ziemi, 5 owocników; leg. det. Marian Sęktas; eksykat: TAK, zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: Zebrany i przebadany owocnik jest z 21.08, ale pierwsze owocniki pojawiły się na początku lipca 2022 fot.1364024 fot.1364025 fot.1364026 fot.1364027 fot.1364028 fot.1364029 fot.1364030 fot.1364031 fot.1364032 [notatka: nie] [fotografie: tak];
ID 360 659 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Goleniów, pow. goleniowski, woj. zachodniopomorskie, AB65; data zbioru: 8 wrz 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: ekstensywny, trawiasty zieleniec na małej skarpie pod blokiem, Brz,Lp, gleba, trzy owocniki częściowo rozdeptane; leg. det. Marcin Sławomir Lożek; eksykat: tak; uwagi: Grzybogwiazd skórzasty; fot.1368986 fot.1368987 fot.1368988 fot.1368989 fot.1368990; zarodniki fot.1368991 fot.1368992; włośnia fot.1368993 fot.1368994 [notatka: tak] [fotografie: tak];
ID 360 898 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Szczecin Podjuchy - osiedle między ul. Metalową, Krzemienną i Floriana Szarego, pow. Szczecin, woj. zachodniopomorskie, AB83; data zbioru: 27 lip 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: trawnik osiedlowy, na ziemi, w grupie - 5 rozdeptanych owocników; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: fot.1370178 fot.1370179 fot.1370180 fot.1370181 fot.1370182; zarodniki: 8,8 - 12µm, średnio 11,1µm:; fot.1370183; włośnia: fot.1370184 fot.1370185 [notatka: tak] [fotografie: tak];
ID 362 187 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: Szczecin Zdroje, ul. Leszczynowa, teren Stacji benzynowej, pow. Szczecin, woj. zachodniopomorskie, AB83; data zbioru: 22 wrz 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: trawnik przy stacji benzynowej, na ziemi, 3 owocniki; leg. det. Grazyna Domian; eksykat: tak; uwagi: Brak zdjęć z terenu - pobrany owocnik fotografowałam dopiero po powrocie do domu:; fot.1381018 fot.1381019 fot.1381020; Zarodniki: 8,6-11,7 µm średnio 10,3 µm!:; fot.1381021 fot.1381022 [notatka: tak] [fotografie: tak];
ID 367 946 oznaczenie: Mycenastrum corium; lokalizacja: 1,5 km NW od urzędu miasta, Libiąż, pow. chrzanowski, woj. małopolskie, DF65; data zbioru: 11 lis 2022; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: pole uprawne kukurydzy, na ziemi, 10 owocników; leg. Marcin Bułakowski, det. B.Gierczyk; eksykat: tak; uwagi: fot.1431273 fot.1431274 fot.1431275 fot.1431276 [notatka: nie] [fotografie: tak];
