Leccinellum crocipodium (koźlarek bruzdkowany)

opis

Kapelusz w miarę rozwoju bladożółtawy, jakrawo-cytrynowo-żółtawy, pomarańczowo-żółtawy, żółobrązowy, brudno-ciemno-brązowy, w miejscach uciśniętych ciemniejący; 50-200 mm średnicy, półkulisty, z wiekiem poduszkowaty; powierzchnia aksamitna, filcowata, u dojrzałych owocników zwykle popękana na duże poletka oddzielone szerokimi jaśniejszymi rysami.
Pory początkowo jasnożółte, potem cytrynowożółte, z wiekiem oliwkowożółte, oliwkowobrązowe, uciśnięte fioletowieją i brązowieją. Rurki cytrynowożółte, z wiekiem szarożółtawe do brudno-oliwkowo-brązowych.
Trzon początkowo blado-cytrynowo-żółtawy, z wiekiem brudnobiaławy; 50-200 x 10-25 mm, wrzecionowaty (w środkowej części najgrubszy); powierzchnia z drobnymi ciemnymi kosmkami, w górnej części wzdłużnie bruzdowana.
Miąższ białawy, bladocytrynowy, cytrynowo-żółty; na cięciu czerwieniejący, różowiejący i szybko czerniejący, czasem z przejściem przez odcień liliowy lub błękitny.
Reakcje makrochemiczne miąższu: z FeSO₄ zielona, z formaliną żywo różowa, z KOH brązowo pomarańczowa.

space

zarodniki

Wysyp zarodników brudno-żółto-brązowy. Zarodniki elipsoidalno-wrzecionowate, gładkie, 12-18 x 6-8 µm.

Spore print dingy yellow-brown. Spores ellipsoid-fusiform, smooth, 12-18 x 6-8 µm.

występowanie

Jest w czekliście. ^[105]

Rzadki. Pojedynczo lub w grupach, pod brzozami, bukami, dębami, grabami na ciepłych stanowiskach; latem.

space

jadalne czy trujące? 🟢

ważne! dla grzybiarzy

Jadalny. ^[105]

Edible.

uwagi

Leccinellum pseudoscabrum (koźlarek grabowy) · w sumie na kilkunastu metrach kwadratowych około 20 egzemplarzy; podstawa trzonu większości osobników była korzeniasto zwężona

Jest to dość charakterystyczny gatunek gdy zwróci się uwagę na młode egzemplarze i ich cytrynowożółtą barwę, także porów (jedyny taki gatunek wśród koźlarzy). Gdy zwróci się uwagę jedynie na kapelusz może na pierwszy rzut oka przypominać koźlarza grabowego (Leccinellum pseudoscabrum).

It is a quite characteristic species especially as far as young specimens are concerned, due to their lemon yellow colour, including the pores (the only such species among Leccinum). As for the cap, it can remind of koźlarek grabowy (Leccinellum pseudoscabrum).

wybrane okazy · selected collections ⇈

#42

mf.070712-71138
leg. Marcin Fałdziński
/pow. kielecki/

#15

mf.070825-75335
leg. Marcin Fałdziński
/pow. kielecki/

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Gumińska B., Wojewoda W., 1983 — Grzyby i ich oznaczanie. [5]
Hagara, L., Antonin, V., Baier, J., 1999 — Houby. [49]
Dermek A., Pilat A., 1991 — Poznajemy grzyby. [8]
Galli, R., 2000 — I Boleti. 2a Edizione. [79]
Wojewoda W., 2003 — Checklist of polish larger basidiomycetes. [105]

dane w bazie „publikacje po 2000 r.”
Leccinum tesselatum (O. Kuntze) Rauschert
synonimy: L. nigrescens (Richon & Roze) Singer, L. crocipodium (Let.) Watling
· publikacje: Halama 2015a (as: Leccinellum crocipodium) · Halama i in. 2016 (as: Leccinellum crocipodium) · Kujawa i Gierczyk 2007 · Wilga i Wantoch-Rekowski 2019

znaleziska Leccinellum crocipodium na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.09.12

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

AB-94 316491 EE-84 71138 75335 FE-57 40243

ID40243 Leccinum crocipodium; Dębszczyzna k. Bychawy k. Lublina, FE-57; 2006.08.28; gęsta dębina na obrzeżu lasu liściastego ze znaczną przewagą grabów; na ziemi przy małym drzewku pojedyńczo; leg. Robert Kozak; det. Sebastian Pintscher; eksykat: TAK, w Stacji ZBŚRiL PAN, 4/RK/8.09.06, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2007. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych. Część II. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2006. Przegląd Przyrodniczy 18(3-4): 3-70
uwagi: fot. 50688 fot. 50689 fot. 50690

Dnia 21.09.2006 r. znalazłem w tym samym miejscu (ok 1,5 m.) drugi owocnik Leccinum crocipodium.
Dnia 21.09.2006 r. znalazłem na leśnej drodze przy gęstej grabinie (ok. 17 m. od poprzedniego stanowiska) 3 owocnik. Rosł razem z Leccinum carpini.
Po przejrzeniu drzewostanu stwierdzam znaczną przewagę małych grabów.

ID71138 Leccinum crocipodium; Północny brzeg lasu Dąbrowa, 0.35 km SE od wsi Bilcza ul. Barytowa, pow. kielecki, świętokrzyskie, EE-84; 2007.07.12; Fragment lasu bukowego z domieszką sosen i dębów; na brzegu ścieżki leśnej, w liściach bukowych jeden młody owocnik; leg. Marcin Fałdziński; det. Marcin Fałdziński; eksykat: tak - zostanie wysłany do Kustosza Bazy, tak, notatka: nie
uwagi: W tym lesie z notuję go po raz pierwszy, mimo iż zbieram w nim grzyby od ponad 10 lat.
fot. 106711
Siedlisko

fot. 106712 fot. 106713 fot. 106714 fot. 106715 fot. 106716

ID75335 Leccinum crocipodium; Las Dąbrowa - oddz. 166, Bilcza, pow. kielecki, świętokrzyskie, EE-84; 2007.08.25; dąb, leszczyna, sosna i młody jarząb; gliniaste jeden dojrzały owocnik; leg. Marcin Fałdziński; det. Marcin Fałdziński; eksykat: tak - zostanie wysłany do Kustosza Bazy, tak - prezentujące szereg cech, notatka: tak - zapis wideo
uwagi: Więcej w wątku: Koźlarz bruzdkowany (Leccinum crocipodium)??? - stanowisko nr. 2 fot. 116670
Leccinum crocipodium - koźlarz bruzdkowany

ID316491 Leccinum crocipodium; Puszcza Bukowa, 1,7 km na N od Dobropola Gryfińskiego, pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie, AB-94; 2018.07.27; grąd w dolinie strumienia; na ziemi pojedynczo; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: tak - zostanie przesłany do Kustosza, tak, notatka: tak
uwagi: gatunek omówiony w wątku: https://www.bio-forum.pl/messages/33/1010900.html