Holwaya mucida (lipnik lepki)

opis

Częściej spotykane jest maczugowate stadium niedoskonałe produkujące zarodniki konidialne. Było ono opisane pod nazwą lipnik lepki (Holwaya mucida). Ma formę maczugowatą, do kilkunastu mm wysokości, z czarnym trzonem i żółtawo-białawą, hialinową, główką. Stadium doskonałe tworzy owocniki podobnej wielkości, w kształcie odwróconego stożka, ciemno brązowo-oliwkowo zabarwione, prawie czarne; z górną powierzchnią płaską, pofałdowaną, czasem płytko miseczkowatą, drobno pomarszczoną; trzonek stopniowo stożkowato zwężający się, o powierzchni drobno brodawkowato pomarszczonej.

More frequently one can find clavate imperfect stage (anamorph) producing conidial spores. It has been described under the name of lipnik lepki (Holwaya mucida). It is clavate, up to a couple of dozen mm high, with a black stipe and yellowish-whitish hyaline head. The perfect stage develops sporocarps of a similar size, in the shape of an inverted cone, dark brown-olive coloured, almost black; with upper surface flat, folded-wrinkled, sometimes shallowly cup-like, finely wrinkled; the stalk gradually tapering, conelike, with surface finely verrucose-wrinkled.

występowanie

Jest w czekliście Chmiel (2006).^[140]

Gatunek podlega ochronie częściowej (poz. II.61 wg aktualnego rozporządzenia). Nie mają do niego zastosowania wyłączenia spod ochrony uzasadnione względami godpodarki rolnej, leśnej lub rybackiej (§7.1). Do ustawowej ochrony został włączony w 2014 roku.

Grzyb bardzo rzadki. W czasie jesiennego spotkania czeskich i słowackich mikologów w 2002 roku, w Suchdole nad Odrou znaleziony został w kilku stanowiskach, w lasach łęgowych, na słabo zmurszałych, leżących pniach lipy, na ich górnej powierzchni.

Very rare. During the meeting of the Czech and Slovakian mycologists in the autumn 2002 in Suchdol nad Odrou, it was found at a couple of sites, in the floodplain forests, on the top of slightly mildewed fallen stumps of linden-trees.

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

Chmiel, M.A., 2006 — Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski. Checklist of Polish larger Ascomycetes. [140]
Rozporządzenie Ministra Środowiska, 2014 — z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów [50.14]

dane w bazie „publikacji po 2000 r.” #[383]
Holwaya mucida (Schulzer) Korf & Abawi · publikacje: Kujawa 2009a, Bujakiewicz i Kujawa 2010, Krzysztofiak i in. 2010, Halama i Romański 2010, Wilga i in. 2010, Kujawa i Gierczyk 2011a, Kujawa i Gierczyk 2012, Dorda i Fiedor 2013, Chachuła i in. 2015, Kujawa i Gierczyk 2016, Gierczyk i in. 2018, Gierczyk i in. 2018a, Kujawa i in. 2018b, Szczepkowski i Skoromucha 2019, Kozłowska i in. 2019a, Kujawa i in. 2019, Kudławiec i Kujawa 2019, , Halama i in. 2015a, Chachuła i in. 2020, Szczepkowski 2020m, Chachuła i Fiedor 2020, Wilga i Wantoch-Rekowski 2019

znaleziska Holwaya mucida na terenie Polski

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na dzień 2023.04.11

ID na żółtym tle to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację.

Fotografie oznaczone [z wątku] są automatycznie pobrane z wątku bio-forum.pl wskazanego we wpisie; aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

309806 AB-83 353605 BE-48 365431 CA-89 291826 DA-80 365781 DE-55 352278 DE-78 249374 DF-90 355989 EB-59 226034 ED-65 366868 EF-62 153716 FE-24 365520 GC-01 272377 198105 GC-02 254864 230737 GC-55 177555 173571 GC-65 176162 GE-51 350223

ID153716 Holwaya mucida; przy granicy rezerwatu Koło, Zabierzów Bocheński, pow. wielicki, woj. małopolskie, EF-62; 2009.11.08; las liściasty; na martwej leżącej na ziemi gałęzi masowo; leg. Agata Piestrzyńska-Kajtoch; det. Agata Piestrzyńska-Kajtoch; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 8/APK/1.12.09, tak, notatka: nie; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2011a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część V. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2009. Przegląd Przyrodniczy 22(4): 16-68
uwagi: Znalazłam tylko stadium niedoskonałe.
fot. 297744 fot. 297745 fot. 297746

ID173571 Holwaya mucida; Białowieża, pow. hajnowski, woj. podlaskie, GC-55; 2010.09.12; las grądowy; na pniu leżącej lipy w rzędach, wzdłuż spękań kory; leg. Karol Zub; det. Marek Snowarski; eksykat: brak - obszar BPN, tak; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(2): 3-59
uwagi: Tylko stadium niedoskonałe na pniu lipy leżącej na poboczu drogi w Obszarze Ochrony Ścisłęj Białowieskiego PN. fot. 370828

ID176162 Holwaya mucida; ok. 2 km na W od Białowieży, oddz. 430a, rez. im. prof. W. Szafera, pow. Hajnówka, woj. podlaskie, GC-65; 2010.09.18; las grądowy; na pniu leżącej lipy w rzędach, wzdłuż spękań kory; leg. Karol Zub; det. Karol Zub; eksykat: nie, tak, notatka: nie
uwagi: oba stadia, formy doskonałe i niedoskonałe
fot. 377825 fot. 377826

ID177555 Holwaya mucida; Białowieski Park Narodowy, pow. Hajnówka, woj. Podlaskie, GC-55; 2010.10.02; las grądowy; na pniu martwej, leżącej lipy kilkanaście owocników; leg. Karol Zub; det. Karol Zub; eksykat: nie, tak, notatka: nie
uwagi: obszar ochrony ścisłej BPN, przy drodze objazdowej, na pniu młodej, leżącej lipy; obie formy doskonała i niedoskonała
fot. 382155

ID198105 Holwaya mucida; 1,5 km na E od Ogrodniczek, pow. białostocki, woj. podlaskie, GC-01; 2009.10.28; las na terenie podmokłym, mieszany; dwie powalone olchy(prawdopodobnie) masowo na znacznej powierzchni; leg. Mirosław Gryc; det. Mirosław Gryc; eksykat: tak, tak, notatka: nie
uwagi: Stanowisko zlokalizowane 28 października 2009 roku. Aktywne co roku aż do dnia dzisiejszego (2012rok). Owocniki pobrane wiosna 2012 r, zdjęcie zrobione 23 października 2011 r.
fot. 480964

Stanowisko prezentowane w wątku!

ID226034 Holwaya mucida; Puszcza Piska Nadl.Strzałowo, pow. mrągowski, woj. warmińsko-mazurskie, EB-59; 2013.10.13; dąb,grab,lipa; lipa kilkaset owocników; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: ZBŚRiL PAN, 15/MWR/13.11.13, tak, notatka: tak Mykobiota wybranych fragmentów Puszczy Piskiej
uwagi: fot. 612223 fot. 612224 fot. 612225

ID230737 Holwaya mucida; około 6 km na NE od Supraśla, Puszcza Knyszyńska, pow. Białystok, woj. podlaskie, GC-02; 2013.11.11; las mieszany po przecince (grab, dąb, świerk, brzoza, inne rzadziej); na pozostałych po wycince gałęziach lipy masowo, zarówno anamorfy jak i stadium dojrzałe; leg. Mirosław Gryc; det. Mirosław Gryc; eksykat: BGF/BF/MG/131111/1002, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 636175 fot. 636176

ID249374 Holwaya mucida; Budzów, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-78; 2014.09.13; głównie d±b, grab, rzadziej jesion, buk; na leż±cej kłodzie w grupie; leg. Krzysztof Kołodziejczyk; det. Krzysztof Kołodziejczyk; eksykat: BGF/BF/KK/140913/0010, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 714850 fot. 714851 fot. 714852

Uwaga (B. Gierczyk): Skorygowano nr ATPOL (było DF-08).

ID254864 Holwaya mucida; Puszcza Knyszyńska, okolice Czółnowa, pow. białostocki, woj. podlaskie, GC-02; 2014.12.21; las mieszany o starym drzewostanie; fragment uciętego pnia lipy, leżący na ziemi masowo; leg. Mirosław Gryc; det. Mirosław Gryc; eksykat: BGF0004185, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 736500 fot. 736501 fot. 736502 fot. 736503

W tym rejonie Puszczy Knyszyńskiej, gatunek często spotykany na dość dużym obszarze. Rzadko jednak spotyka sie owocniki w formie doskonałej, zazwyczaj większość stanowią anamorfy.

ID272377 Holwaya mucida; okolice Pólka, skraj Puszczy Knyszyńskiej, pow. białostocki, woj. podlaskie, GC-01; 2015.11.02; las mieszany; na lipowym wywrocie nasowo na kilku gałęziach; leg. Mirosław Gryc; det. Mirosław Gryc; eksykat: BGF0005901, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 806151

ID291826 Holwaya mucida; TPK Gdańsk Dolina Ewy, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, CA-89; ; lipa, świerk, buk, inne; powalona lipa kilkaset owocników w obu formach; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski; det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak, w Stacji, tak, notatka: nie
uwagi: fot. 880943 fot. 880944

ID309806 Holwaya mucida; Otomin, południowy kraniec Jeziora Otomińskiego, pow. gdański woj. pomorskie większość na jednym pniu; leg. Iwona Grzywaczewska; det. Iwona Grzywaczewska; , tak
uwagi: Dodam może, że jestem laikiem i na początku nawet nie wiedziałam, co sfotografowałam. ;)
fot. 967689 fot. 967690 fot. 967691 fot. 967692 fot. 967693 fot. 967694 fot. 967695

ID350223 Holwaya mucida; Jaślików k. Krasnystaw, pow. krasnostawski, woj. lubelskie, GE-51; 2021.09.29; Las liściasty; na powalonej silnie rozłożonej lipie kilkadziesiąt owocników formy doskonałej i niedoskonałej; leg. Robert Kozak; det. Robert Kozak; eksykat: nie, tak
uwagi: fot. 1269029

ID352278 Holwaya mucida; 1 km NW od wsi Bobry; gm. Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie, DE-55; 2021.11.10; liściasty pas lasu na granicy lasu i nadwarciańskich łąk -dęby, osiki, lipy, graby; na lipowym pniaku licznie; leg. Jacek Nowicki; det. Jacek Nowicki; eksykat: tak, w Stacji, tak, notatka: nie
uwagi: GPS: 51st 1' 24,5" N 19st 23' 34,7" E

Owocniki tylko w formie konidialnej

fot. 1289106 fot. 1289107 fot. 1289108 fot. 1289109 fot. 1289110 fot. 1289111 fot. 1289112

ID353605 Holwaya mucida; Puszcza Bukowa (teren przedwojennego sanatorium Bismarckhohe), ok. 100 m na SW od wiaduktu autostrady nad przedłużeniem ul. Chłopskiej w Szczecinie, pow. Szczecin, woj. zachodniopomorskie, AB-83; 2022.01.01; aleja lipowa w zdziczałym poniemieckim parku naturalistycznym; na gałęziach złamanej Tilia cordata w grupach - łącznie kilkaset owocników; leg. Grazyna Domian; det. Grazyna Domian; eksykat: nie (gatunek chroniony), tak, notatka: tak
uwagi: N: 53,364298, E: 14,637838
fot. 1301518 fot. 1301519 fot. 1301520 fot. 1301521

ID355989 Holwaya mucida; 300 m na E od wejścia do Rezerwatu Kopce od ul. Leśnej w Cieszynie, pow. cieszyński, woj. śląskie, DF-90; 2019.09.18; Żyzna buczyna karpacka; Na pniu lipy drobnolistnej w głębokim jarze przecinającym rezerwat Masowo; leg. Sławomir Maizner; det. Sławomir Maizner; eksykat: nie, tak, notatka: nie
uwagi: potwierdzenie stanowiska podanego w pracach:
Chachuła R., Dorda A., Fiedor M., Rutkowski R., 2015. Grzyby Cieszyna
Dorda A., Fiedor M. 2013. Stanowisko Holwaya mucida (Schulzer) Korf & Abawi (Ascomycota) na Pogórzu Śląskim w Cieszynie.

Anamorfy
fot. 1320073 fot. 1320074

Teleomorfy
fot. 1320075

Kłoda na której były owocniki
fot. 1320076

ID365431 Holwaya mucida; Wrocław, os. Rędzin, pow. Wrocław, woj. Dolnośląskie, BE-48; 2020.11.11; las grądowy; butwiejące drewno lipy setki owocników na kilku metrach pnia; leg. Piotrek Jagodziński; det. Piotrek Jagodziński; eksykat: nie, tak
uwagi: Powalony i silnie butwiejący pień lipy, położony około 30 m od ul. Żużlowców w Lesie Rędzińskim. Około 100 m dalej zlokalizowana jest druga populacja, skromniejsza bo pień znacznie mniejszy. fot. 1405166 fot. 1405167 fot. 1405168 fot. 1405169

ID365520 Holwaya mucida; Zgórzyńskie - 51.309572, 22.153122, pow. puławski, woj. lubelskie, FE-24; 2023.01.03; zadrzewiony wąwóz lessowy (grab, dąb, klon, lipa, wierzba, leszczyna, topola); na martwej lipie kilkaset owocników; leg. Robert Kozak; det. Robert Kozak; eksykat: nie, tak
uwagi: fot. 1406183 fot. 1406184

ID365781 Holwaya mucida; Gdańsk, Trójmiejski PK, Dolina Samborowo, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, DA-80; 2023.01.17; fragment grądu, buk, dąb, grab, lipa, leszczyna, sosna; na kłodzie lipowej masowo na pow. 40cm x 20cm; leg. Marian Sęktas; det. Marian Sęktas; eksykat: NIE, chroniony, tak
uwagi: Na tej samej kłodzie w lutym 2022 rosła Exidia cartilaginea.
fot. 1408263 fot. 1408264 fot. 1408265 fot. 1408266 fot. 1408267 fot. 1408268 fot. 1408269

ID366868 Holwaya mucida; Rezerwat Modrzewina, pow. grójecki, woj. mazowieckie, ED-65; 2022.09.25; las debowo-modrzeiowy z udziałem lipy; na leżacych lipowych kłodach masowo,setki owocników w obu formach; leg. Robert Łyżczarz Magdalena Mularczyk; det. Robert Łyżczarz; eksykat: nie,pod ochroną, tak, notatka: nie
uwagi: Owocniki występowały w całym rezerwacie zasiedlając kolejne kłody lipowefot. 1419859 fot. 1419860 fot. 1419861 fot. 1419862 fot. 1419863 fot. 1419864 fot. 1419865 fot. 1419866 fot. 1419867 fot. 1419868