Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
duże owocniki w wilgotnym zagłębieniu w lesie łęgowym
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
w parku, w trawie
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
przejrzałe owocniki; w parku, w trawie
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
jeszcze bardziej przejrzałe owocniki; w parku, w trawie
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)

owocnik

Kapelusz białawy, na szczycie ochrowobrązowy; początkowo jajowaty, szybko o charakterystycznym wydłużonym walcowatym kształcie, średnicy 30-60 mm i (50)60 - 130(150) mm wysokości, dojrzały z wywiniętym brzegiem, dzwonowaty; powierzchnia kapelusza, poza nagim szczytem, włóknista i pokryta białawymi, grubymi, odstającymi, dachówkowato ułożonymi łuskami; kapelusz poczynając od krawędzi wywija się, różowieje, potem czernieje i rozpływa się w czarną maź.

space

Trzon biały, potem żółtawy; 60- 120(200) x 8-15(30) mm, wysmukły, z pustym kanałem, ku podstawie rozszerzony; powierzchnia z drobnymi włókienkami, łuseczkami lub gładka; pierścień biały, delikatny, zanikający, ruchomy, często opuszczony leżący na podstawie trzonu.

space

Pileus whitish, with ocher-brown top; at first ovoid, soon long cylindric, 30-60 mm wide and (50)60 - 130(150) tall, mature with decurved margin, bell-shaped; surface (beside glabrous center) fibrillose with whitish, dense, coarse, recurved scales; at maturity cap margin become decurved, pinkish, then becoming black and deliquescing into black liquid.

space

Stipe white, yellowish in age; 60- 120(200) x 8-15(30) mm, slender, hollow, enlarged toward the base; surface fibrillose; taste mild; smell indistinct, pleasant; ring white, soft, movable, often seen at stipe base.

space

zarodniki

Wysyp zarodników czarny. Zarodniki jajowate, gładkie, (10)12 - 14(16) x (6)7 - 8 µm.
Spore print black. Spores ovoid, smooth, (10)12 - 14(16) x (6)7 - 8 µm.

występowanie

jest w czekliście [105]
Coprinus comatus (czernidłak kołpakowaty)
Bardzo pospolity. Owocniki wyrastają od maja do listopada, z gleby, pojedynczo lub częściej gromadnie. Często w ludzkim sąsiedztwie, w ogrodach, w parkach, na trawnikach, na nawożonych łąkach, obrzeżach lasu, na wysypiskach śmieci i stertach nawozu, przy drogach i ulicach. Niemal pewne jest wystąpienie w pierwszych latach po założeniu trawnika.
Very common. Spring-fall. Gregarious, more rarely solitary, from soil, often close to human habitats, in gardens and parks, on roadsides, lawns.

jadalne czy trujące? 🟢 🛒

dopuszczony do obrotu 🛒
Jadalne są młode owocniki, jeszcze zamknięte i czysto białe, szybko zaczynają się rozpływać dlatego nie wolno zwlekać z przyrządzeniem. Smaczny. W ubiegłych wiekach czarna maź zarodnikowa bywała stosowana jako pigment przy produkcji niektórych rodzajów atramentu – stąd też i epitet gatunkowy czernidłaka pospolitego (Coprinopsis atramentaria).
Edible when young.
Grzyb bardzo charakterystyczny i trudno o pomyłkę. Walcowatym kształtem, białym kolorem i dość znacznym rozmiarem wyróżnia się spośród innych gatunków.

space

Stosunkowo podobny jest rzadki czernidłak wielkopierścieniowy (Coprinus sterquilinus) ale jest mniejszy, wyrastaj na nawozie i ma większe zarodniki.

This specie is easy to identify thank to its size, cap shape and coarse white scales.

space

Quite similar is rare czernidłak wielkopierścieniowy (Coprinus sterquilinus) which grows on dung, is smaller and has bigger spores.

wybrane okazy · selected collections

#5
04 11 03 - 1
/dolina Odry-Oławy/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2009)[1270]Adamczyk (2009) Grzyby wielkoowocnikowe zróżnicowanych zbiorowisk muraw kserotermicznych projektowanego rezerwatu krajobrazowego Olsztyńskie Skały (Wyżyna Częstochowska).[1270], Adamczyk (2011)[1274]Adamczyk (2011) Applications of self-organizing map for patterning macrofungal diversity of xerothermic swards.[1274], Adamczyk & Kucharski (2005)[1279]Adamczyk & Kucharski (2005) Macrofungi in different habitats of small postglacial ponds margins in the Kujawy region (Central Poland).[1279], Adamczyk et al. (2004)[1277]Adamczyk et al. (2004) Structure of macrofungus communities in different habitats of small postglacial pond margins.[1277], Brzeg & Lisiewska (2020)[1331]Brzeg & Lisiewska (2020) Grzyby makroskopijne kampusu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Morasko w Poznaniu.[1331], Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1339], Bujakiewicz (2011)[1343]Bujakiewicz (2011) Macrofungi in the Alnetum incanae association along Jaworzyna and Skawica river valleys Western Carpathians.[1343], Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344], Bujakiewicz & Kujawa (2010)[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.[1346], Bujakiewicz et al. (2005)[1348]Bujakiewicz et al. (2005) First localities in Poland of the recently described fungus - Cordyceps bifusispora.[1348], Celka (2002)[1357]Celka (2002) Królestwo grzybów.[1357], Chachuła (2018)[1365]Chachuła (2018) Grzyby wielkoowocnkowe Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego - wstępne wyniki badań.[1365], Chachuła et al. (2015)[1372]Chachuła et al. (2015) Grzyby Cieszyna.[1372], Chachuła et al. (2019)[1382]Chachuła et al. (2019) Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes) stwierdzone w 2018 roku na terenie Babiogórskiego Parku Narodowego.[1382], Dawidowicz (2019)[1415]Dawidowicz (2019) Czernidłak kołpakowaty - porównanie wzrostu grzybni i plonowania, uprawa, wartość odżywcza i prozdrowotna.[1415], Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (2000)[1450]Flisińska (2000) Uwagi o grzybach wielkoowocnikowych Chełmskiego Parku Krajobrazowego.[1450], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452], Friedrich (2002)[1455]Friedrich (2002) Selected Ascomycota and Basidiomycota from Cedynia Landscape Park (NW Poland).[1455], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk & Kujawa (2020)[1487]Gierczyk & Kujawa (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland).[1487], Gierczyk et al. (2013)[1502]Gierczyk et al. (2013) XVIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej.[1502], Gierczyk et al. (2015)[1491]Gierczyk et al. (2015) XX Jubileuszowa Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1491], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501], Gierczyk et al. (2018)[1509]Gierczyk et al. (2018) XXIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1509], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Gierczyk et al. (2019)[1510]Gierczyk et al. (2019) XXIV Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1510], Gierczyk et al. (2020)[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.[1497], Głowska et al. (2013)[1511]Głowska et al. (2013) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy: wstępne wyniki badań.[1511], Gorczak et al. (2020)[1517]Gorczak et al. (2020) 18th Congress of European Mycologists Bioblitz 2019 – naturalists contribute to the knowledge of mycobiota and lichenobiota of Białowieża Primeval Forest.[1517], Grzesiak et al. (2017)[1533]Grzesiak et al. (2017) Grzyby makroskopowe Parku Narodowego „Bory Tucholskie".[1533], Grzywnowicz (2001)[1534]Grzywnowicz (2001) Podręczny atlas grzybów Półwyspu Helskiego. MORPOL, Jastarnia-Lublin, 2-44[1534], Halama (2015)[1546]Halama (2015) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1546], Halama & Panek (2000)[1558]Halama & Panek (2000) Macromycetes of various habitats of the nature reserve "Łężczok" near Racibórz (SW Poland).[1558], Halama & Romański (2010)[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1565], Henel (2007)[1579]Henel (2007) Nowe stanowiska purchawicy olbrzymiej Langermannia gigantea (Batsch: Pers.) Rostk. w województwie śląskim.[1579], Hoffeins et al. (2017)[1589]Hoffeins et al. (2017) Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland.[1589], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Kryza i Puciata (2009)[1726]Kryza i Puciata (2009) Grzyby (Fungi) i śluzowce (Myxomycetes) rezerwatu przyrody ? Kuźnik ?. W: Owsianny P.M. (red.). Rynna Jezior Kuźnickich i rezerwat przyrody Kuźnik - bioróżnorodność, funkcjonowanie, ochrona i edukacja. Muzeum Stanisława Staszica Piła. 77-93[1726], Kujawa (2008)[1751]Kujawa (2008) Badania nad różnorodnością gatunkową grzybów wielkoowocnikowych w krajobrazie rolniczym południowej Wielkopolski: wstępna charakterystyka macromycetes Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego. W: Mułenko W. (red.) Mykologiczne badania terenowe. Przewodnik metodyczny. Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Lublin: 68-75[1751], Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752], Kujawa (2009a)[1753]Kujawa (2009a) Grzyby wielkoowocnikowe. W: Okołów C., Karaś M., Bołbot A. Białowieski Park Narodowy. Poznać - Zrozumieć - Zachować. Białowieski Park Narodowy, Białowieża: 87-110[1753], Kujawa et al. (2012)[1800]Kujawa et al. (2012) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park (NE Poland). II. Macromycetes.[1800], Kujawa et al. (2016)[1798]Kujawa et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym.[1798], Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Kwiatkowska (2017)[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).[1821], Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839], Lisiewska & Strakulska (2002)[1849]Lisiewska & Strakulska (2002) Biodiversity of macrofungi of selected field afforestations in the Agroecological Landscape Park near Turew (central Wielkopolska).[1849], Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858], Ławrynowicz & Szkodzik (2002)[1872]Ławrynowicz & Szkodzik (2002) Różnorodność macromycetes Rezerwatu "Kręgi Kamienne" w Odrach w Borach Tucholskich.[1872], Ławrynowicz et al. (2009)[1868]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby.[1868], Ławrynowicz i in. (2004)[1866]Ławrynowicz i in. (2004) Grzyby Borów Tucholskich. W: Krasicka-Korczyńska E., Korczyński M. (red.). Wycieczki geobotaniczne Region kujawsko-pomorski. Oddział PTB w Bydgoszczy, Oddział PTB w Toruniu: 23-32.[1866] (as: C. cornatus ?), Łuszczyński (2004)[1891]Łuszczyński (2004) Reaction of macrofungi on changes of vegetation in urban areas on the example of the Kielce town (Central Poland).[1891], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Narkiewicz (2011)[1997]Narkiewicz (2011) Sprawozdanie z XXI wystawy świeżych grzybów w Jeleniej Górze.[1997], Nespiak (1970)[3782]Nespiak (1970) Grzyby i grzybobranie w Puszczy Białowieskiej.[3782], Nowakowski & Bulak (2016)[2019]Nowakowski & Bulak (2016) Mało znane grzyby jadalne Parku Krajobrazowego "Mierzeja Wiślana" (PNMW) i jego otuliny.[2019], Piskorski (2021)[2104]Piskorski (2021) Świat grzybów w Bolimowskim Parku Krajobrazowym.[2104], Piskorski i Majda (2019)[2107]Piskorski i Majda (2019) Grzyby w Parku Krajobrazowym Wzniesień Łódzkich. Różnorodność kształtów i kolorów. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego. Euro Pilot Sp.oo, Łódź.[2107], Skirgiełło (1976)[3203]Skirgiełło (1976) Materiały do poznania rozmieszczenia geograficznego grzybów wyższych w Europie. V.[3203], Skirgiełło (1990)[3778]Skirgiełło (1990) Synanthropization of the Polish mycoflora.[3778], Stasińska (2008)[2229]Stasińska (2008) Macromycetes torfowiska Reptowo (Pomorze Zachodnie).[2229], Stasińska & Sotek (2016)[2255]Stasińska & Sotek (2016) New data to the knowledge of macrofungi of Wolin National Park.[2255], Stasińska & Sotek (2017)[2256]Stasińska & Sotek (2017) Grzyby makroskopijne rezerwatu przyrody „Torfowisko Toporzyk” (NW Polska).[2256], Sumorok et al. (2013)[2284]Sumorok et al. (2013) XIX Wystawa grzybów w Tucholskim Parku Krajobrazowym.[2284], Szczepkowski (2007)[2295]Szczepkowski (2007) Macromycetes in the Dendrological Park of the Warsaw Agricultural University .[2295], Szczepkowski & Sierota (2010)[2359]Szczepkowski & Sierota (2010) Grzyby.[2359], Ślusarczyk (2021)[2400]Ślusarczyk (2021) Materiały do znajomości mykobioty pasma Krowiarek (Sudety Wschodnie).[2400], Wilga (2000)[2432]Wilga (2000) Makrogrzyby (Macromycetes) doliny Samborowo w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2432], Wilga (2000a)[2431]Wilga (2000a) Grzyby makroskopowe (Macromycetes) występujące na obszarze Gdańska. Acta Bot. Cassubica 1: 105-111[2431], Wilga (2004)[2441]Wilga (2004) Grzyby wielkoowcnikowe (macromycetes) Doliny Zielonej (Lasy Oliwskie).[2441], Wilga & Wantoch-Rekowski (2008)[2471]Wilga & Wantoch-Rekowski (2008) Notatki mikologiczne z okolic Ostrzyc (Kaszubski Park Krajobrazowy).[2471], Wilga & Wantoch-Rekowski (2018)[2487]Wilga & Wantoch-Rekowski (2018) Grzyby wielkoowocnikowe i śluzowce Ogrodu Roślin Leczniczych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.[2487], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda (2002)[2506]Wojewoda (2002) Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Bolestraszyce.[2506], Wojewoda (2005)[2524]Wojewoda (2005) Grzyby Krzemionek Podgórskich.[2524], Wojewoda & Szymański (1998)[3663]Wojewoda & Szymański (1998) Zasoby genowe wybranych grzybow uprawnych dziko rosnacych w Polsce poludniowo-wschodniej.[3663], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Wrzosek (2020)[2551]Wrzosek (2020) Grzyby Pola Mokotowskiego w Warszawie.[2551], Zieliński et al. (2006)[2567]Zieliński et al. (2006) Wapiennik w Inwałdzie. Ścieżka przyrodnicza.[2567], Zieliński et al. (2011)[2568]Zieliński et al. (2011) Ścieżkami Pańskiej Góry.[2568], Żurawlew (2014)[2580]Żurawlew (2014) Niezwykła przyroda powiatu pleszewskiego.[2580], Żurawlew (2018)[2581]Żurawlew (2018) Przyroda parków podworskich powiatu pleszewskiego.[2581]

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji