grzyby.pl
Fungi » Div.Ascomycota » subDiv.Pezizomycotina » Cl.Pezizomycetes » subCl.Pezizomycetidae » Ord.Pezizales » Fam.Sarcoscyphaceae » Sarcoscypha »

Sarcoscypha coccinea (Jacq.) Sacc.

czarka szkarłatna
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Sarcoscypha coccinea (czarka szkarłatna)
pokrój; 21.08.2005 copyright © by Darek Karasiński
Sarcoscypha coccinea (czarka szkarłatna)
pokrój
Sarcoscypha coccinea (czarka szkarłatna)

owocnik

Owocniki pucharkowate, miseczkowate, owalne, z trzonkiem lub bez; wnętrze miseczki z hymenium (tworzy zarodniki) jaskrawo karminowoczerwone, ceglastoczerwone, brzeg długo podwinięty, jaśniejszy; po stronie zewnętrznej (płonnej) różowawe, ochrowawe i delikatnie ziarniste; 10-50 (80) mm średnicy; trzonek krótki lub długi jeśli owocniki wyrastają z zagrzebanego w podłożu drewna; gruby na 2-4 mm, cynobrowoczerwony, u podstawy z białą grzybnią. Miąższ cienki, bez smaku i zapachu.Owocniki pucharkowate, miseczkowate, owalne, z trzonkiem lub bez; wnętrze miseczki z hymenium (tworzy zarodniki) jaskrawo karminowoczerwone, ceglastoczerwone, brzeg długo podwinięty, jaśniejszy; po stronie zewnętrznej (płonnej) różowawe, ochrowawe i delikatnie ziarniste; 10-50 (80) mm średnicy; trzonek krótki lub długi jeśli owocniki wyrastają z zagrzebanego w podłożu drewna; gruby na 2-4 mm, cynobrowoczerwony, u podstawy z białą grzybnią. Miąższ cienki, bez smaku i zapachu.
Sporocarp cupulate, cup-shaped, with or without stipe; on internal side of cup (fertile) bright karmin-red, scarlet, brick-red, margin inturned, whitish; on exterior (sterile) pink, ocher, tomentose; 10-50 mm broad; stipe short or long depending how deep wood is buried, 2-4 mm broad, cynober-red with white mycelium at the base. Flesh thin, without taste or smell.
Sporocarp cupulate, cup-shaped, with or without stipe; on internal side of cup (fertile) bright karmin-red, scarlet, brick-red, margin inturned, whitish; on exterior (sterile) pink, ocher, tomentose; 10-50 mm broad; stipe short or long depending how deep wood is buried, 2-4 mm broad, cynober-red with white mycelium at the base. Flesh thin, without taste or smell.

zarodniki

Zarodniki wydłużone, elipsoidalne, gładkie, bezbarwne, z wieloma kropelkami we wnętrzu, 29-39 x 9-11 (13) µm.Zarodniki wydłużone, elipsoidalne, gładkie, bezbarwne, z wieloma kropelkami we wnętrzu, 29-39 x 9-11 (13) µm.
Spores elongated, ellipsoid, smooth, hyaline with numerous drops, 29-39 x 9-11 (13) µm.
Spores elongated, ellipsoid, smooth, hyaline with numerous drops, 29-39 x 9-11 (13) µm.

występowanie

Jest w czekliście.[140]
Do 2014 roku cały rodzaj był na liście gatunków chronionych. Od tego roku ochronie podlega jedynie Sarcoscypha jurana gatunek odróżnialny jedynie po cechach mikroskopowych i to w stanie świeżym.
W szerokim ujęciu gatunek ten obejmuje wszystkie drobne gatunki rodzaju i jest pospolity, tylko z racji pory i miejsca występowania przeoczany. Jeśli chodzi o wąskie ujęcie patrz poniżej akapit uwagi.

Owocniki wyrastają pod koniec zimy w okresach bezmroźnych i wczesną wiosną do maja na zbutwiałym drewnie drzew liściastych, zwykle na wilgotnych leśnych stanowiskach. W szerokim ujęciu gatunek ten obejmuje wszystkie drobne gatunki rodzaju i jest pospolity, tylko z racji pory i miejsca występowania przeoczany. Jeśli chodzi o wąskie ujęcie patrz poniżej akapit uwagi.

space

Not common. Fruitbodies late winter (when temperature above 0) and in early spring, on rotten and buried hardwood in parks and forests.

space

Statusy czerwonej listy. [125]: I–o niekreślonym zagrożeniu

jadalne czy trujące? 🟡

Niejadalny.[134]

Inedible.

Niejadalny.[134]

space

Z uwagi na swoją jaskrawą barwę i porę występowania łatwy do zauważenia i identyfikacji. Istnieje więcej gatunków grzybów o podobnie zabarwionych miseczkowatych owocnikach np. dzieżka pomarańczowa (Aleuria aurantia) od których odróżnia się stosunkowo dużymi rozmiarami, jaskrawym zabarwieniem wnętrza miseczki i brakiem rzęsek na brzegu miseczki.Z uwagi na swoją jaskrawą barwę i porę występowania łatwy do zauważenia i identyfikacji. Istnieje więcej gatunków grzybów o podobnie zabarwionych miseczkowatych owocnikach np. dzieżka pomarańczowa (Aleuria aurantia) od których odróżnia się stosunkowo dużymi rozmiarami, jaskrawym zabarwieniem wnętrza miseczki i brakiem rzęsek na brzegu miseczki.
Because of its bright colour and season when appears easy to notice and identify. However there are other similarly coloured, cup-shaped fungi e.g. dzieżka pomarańczowa (Aleuria aurantia) from each differs by relatively big size, brightly coloured cup interior and a lack of hairs on cup margin.
Because of its bright colour and season when appears easy to notice and identify. However there are other similarly coloured, cup-shaped fungi e.g. dzieżka pomarańczowa (Aleuria aurantia) from each differs by relatively big size, brightly coloured cup interior and a lack of hairs on cup margin.
Dawniej w tym rodzaju podawano właśnie ten jeden gatunek. Obecnie wyróżnia się kilka - zobacz klucz Baral'a [86]. W wąskim ujęciu czarka szkarłatna (Sarcoscypha coccinea) wyrasta w okresie późnojesiennym i przedwiosennym na nizinach i pogórzu, drewnie drzew liściastych takich jak buk, wiąz, leszczyna, wierzba, dąb i z rodziny różowatych. Większość znalezisk w Polsce nie należy do tego gatunku (w wąskim rozumieniu).

Większość znaleziska (ponad 95%) to czarka austriacka (Sarcoscypha austriaca), która wg Barala rośnie na pogórzu i w górach, w cieplejszych stanowiskach, na przedwiośniu i wiosną na olszy (tylko na Alnus incana), wierzbie, klonie (tylko w górach) i robinii.

Poza tym na wapieniach i wyłącznie na lipie (Tilia) można szukać Sarcoscypha jurana.
Różnice pomiędzy tymi gatunkami są subtelne i po szczegóły odsyłam do wzmiankowanego klucza, dostępnego na stronie www.Dawniej w tym rodzaju podawano właśnie ten jeden gatunek. Obecnie wyróżnia się kilka - zobacz klucz Baral'a [86]. W wąskim ujęciu czarka szkarłatna (Sarcoscypha coccinea) wyrasta w okresie późnojesiennym i przedwiosennym na nizinach i pogórzu, drewnie drzew liściastych takich jak buk, wiąz, leszczyna, wierzba, dąb i z rodziny różowatych. Większość znalezisk w Polsce nie należy do tego gatunku (w wąskim rozumieniu).

space

Poza tym na wapieniach i wyłącznie na lipie (Tilia) można szukać Sarcoscypha jurana.
Różnice pomiędzy tymi gatunkami są subtelne i po szczegóły odsyłam do wzmiankowanego klucza, dostępnego na stronie www.

Not so long ago there was one specie in Sarcoscypha - czarka szkarłatna (Sarcoscypha coccinea). Now there is few - see Baral's key [86]. Sarcoscypha coccinea s. str. grown in late fall and early spring, on lowlands, on hardwood such as Fagus (beech), Ulmus, Corylus, Salix (willow), Querscus (oak) and from Rosaceae family.
There is possible to find czarka austriacka (Sarcoscypha austriaca) which grows in mountains and uplands, in warmer localities, early spring on Alnus incana (exlusively on this Alnus species), Salix (willow), Acer (mapple, in mountains) and Robinia.
Other specie Sarcoscypha jurana grows on limestones, exclusively on Tilia wood.
There are subtle microscopic differences between those species - please check microscopic diagnostic characters in Baral's key [86] published on Web.

space