hełmówka wierzbowa
Naucoria permixta
Naucoria pityroides
cechy makroskopowe
Blaszki jasnobrązowe, z wiekiem ciemnieją.
Trzon dość wysmukły, na szczycie oprószony, suchy.
Miąższ ku podstawie trzonu zwykle ciemnobrązowy. Kruchy. Smak u niektórych gatunków gorzki. Zapach zwykle rzodkwi, rzadziej ziołowy, owocowy lub pelargonii.
Barwa wysypu zarodników ciemnobrązowa.Owocniki niewielkie, o kapeluszu i trzonie w barwach żółtobrązowej, brązowej, czerwonobrązowej. Kapelusz higrofaniczny, gdy wilgotny to często z prążkowano prześwitującym brzegiem, suchy znacznie jaśniejszy, o powierzchni włókienkowatej lub aksamitnej, gdy wilgotna to może być nieco lepka; wypukły do rozpostartego, zwykle bez garbka w centrum. Na brzegu kapelusza i na powierzchni trzonu często dostrzegalne włókienkowate, nietrwałe, resztki osłony.
Trzon dość wysmukły, na szczycie oprószony, suchy.
Barwa wysypu zarodników ciemnobrązowa.
cechy mikroskopowe
występowanie
Poszczególne gatunki są makroskopowo dość do siebie podobne. Często spotyka się sytuację, gdy kilka gatunków rośnie obok siebie - dlatego konieczna jest szczególna uwaga już przy zbieraniu okazów. Należy rozdzielać je na miejscu - gdy są jeszcze wilgotne. To co różnicuje, i co należy zarejestrować, aby oznaczanie było możliwe, to:
- barwa wilgotnych kapeluszy (olszóweczki są higrofaniczne),
- prążkowane prześwitywanie blaszek - czy widoczne, w jakim stopniu,
- barwa trzonu, w górze i ku podstawie,
- obecność włókienkowatych resztek osłony na brzegu kapelusza i na powierzchniu trzonu u młodszych i starszych egzemplarzy,
- barwa miąższu w górze i w dole trzonu na przekroju podłużnym,
- barwa młodych blaszek,
- zapach, może mieć istotne znaczenie diagnostyczne, gdy nietypowy - olejku cedrowego, owocowy, gruszkowy,
- smak może być typowy, rzodkwi, rzadziej gorzki - co jest istotną cechą diagnostyczną.
Do oznaczenia konieczne jest określienie cech mikroskopowych:
- wielkość, szorstkość (lub gładkość - pod imersją!) zarodników, ich kształt,
- cystydy na ostrzu blaszki, obecność pleurocystyd, kaulocystydy - istotny jest kształt zwłaszcza górnego odcinka cystydy,
- skórka kapelusza w przekroju poprzecznym - typ skórki (kształt i ułożenie komórek).
Przy zbieraniu Naucoria należy też zwrócić uwagę na siedlisko. Nie zawsze są to olszyny. Część gatunków ma niebanalne siedlisko: wypaleniska, torfowiska, strefa alpejska. Część ma za mikoryzowego partnera inne gatunki drzew niż olchy. Gatunki w tym rodzaju nie są trywialne w oznaczaniu. Problem stwarza też różne ujmowanie gatunków i ich granic przez autorów, czasami zawiła nomenklatura oraz brak aktualnej rewizji tego rodzaju. Dlatego należy zawsze zaznaczyć na podstawie jakiego klucza i jakich opisów przeprowadzono oznaczenie.
Poszczególne gatunki są makroskopowo dość do siebie podobne. Często spotyka się sytuację, gdy kilka gatunków rośnie obok siebie - dlatego konieczna jest szczególna uwaga już przy zbieraniu okazów. Należy rozdzielać je na miejscu - gdy są jeszcze wilgotne. To co różnicuje, i co należy zarejestrować, aby oznaczanie było możliwe, to:
- barwa wilgotnych kapeluszy (olszóweczki są higrofaniczne),
- prążkowane prześwitywanie blaszek - czy widoczne, w jakim stopniu,
- barwa trzonu, w górze i ku podstawie,
- obecność włókienkowatych resztek osłony na brzegu kapelusza i na powierzchniu trzonu u młodszych i starszych egzemplarzy,
- barwa miąższu w górze i w dole trzonu na przekroju podłużnym,
- barwa młodych blaszek,
- zapach, może mieć istotne znaczenie diagnostyczne, gdy nietypowy - olejku cedrowego, owocowy, gruszkowy,
- smak może być typowy, rzodkwi, rzadziej gorzki - co jest istotną cechą diagnostyczną.
Do oznaczenia konieczne jest określienie cech mikroskopowych:
- wielkość, szorstkość (lub gładkość - pod imersją!) zarodników, ich kształt,
- cystydy na ostrzu blaszki, obecność pleurocystyd, kaulocystydy - istotny jest kształt zwłaszcza górnego odcinka cystydy,
- skórka kapelusza w przekroju poprzecznym - typ skórki (kształt i ułożenie komórek).
Przy zbieraniu Naucoria należy też zwrócić uwagę na siedlisko. Nie zawsze są to olszyny. Część gatunków ma niebanalne siedlisko: wypaleniska, torfowiska, strefa alpejska. Część ma za mikoryzowego partnera inne gatunki drzew niż olchy.