Lactarius omphaliformis (mleczaj pępówkowy)

opis

Owocniki bardzo małe jak na mleczaje. Z uwagi na barwę i rozmiar na pierwszy rzut oka podobne do lakówka pospolita (Laccaria laccata).

space

Blaszki jasnoochrowe, rudawobrązowe; rzadkie; mieszane; przyrośnięte do zbiegających.

space

Miąższ cienki, jasny, brązoworudawy; stare okazy nieco pachną pluskwiakami.

space

Sporocarps very small for Lactarius. On account of colour and size at first sight appears similar to lakówka pospolita (Laccaria laccata).

space

Lamellae light ochre, sandy-brown; distant; mixed; adnate to decurrent.

space

Flesh thin, light-coloured, reddish-brown; old specimens with a faint odour of froghoppers.

space

występowanie

jest w czekliście ^[105]

Rzadki. Latem i jesienią na torfowiskach i mokradłach pod olszami, brzozami i wierzbami. Egzemplarze z fotografii rosły w lesie łęgowym pod olszami, wśród mchów.

Rare. Summer and autumn on peat-lands, under birch, also under alder and willow. Specimens in the photo were found in floodplane forest under alder.

uwagi

Podobny mleczaj olszowy (Lactarius obscuratus) ma mniejsze zarodniki, jest nieco większy i jego kapelusz jest ciemniej zabarwiony z oliwkowymi odcieniami.

Similar mleczaj olszowy (Lactarius obscuratus) has smaller spores, is slightly larger and its cap is darker coloured with olive tinges.

wybrane okazy · selected collections ⇈

nomenklatura, etymologia ℹ️ ⇈

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie

Lactarius omphaliformis Romagn. [🔉 lak·tār·i·us *] • Lactarius cyathula J.E. Lange [🔉 lak·tār·i·us *] • (pl) mleczaj pępówkowy

lactārius, -a (lat., subst., n) — u Rzymian roślina wydzielająca sok mleczny; od lat. lac, -is (mleko); współcześnie nazwa rodzaju grzybów (mleczaj) których owocniki przy zranieniu wydzielą sok mleczny (zwykle białej barwy)

literatura · references

specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈

publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):
Bujakiewicz (1999)^[2646]Bujakiewicz (1999) Response of macrofungi to mosaic arrangement of biotic microforms of Ribo nigro-Alnetum in the Olszyny Niezgodzkie reserve.^[2646], Bujakiewicz (2004)^[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.^[1339], Bujakiewicz (2006)^[1340]Bujakiewicz (2006) Macrofungi in the Caltho-Alnetum asociation on the northern slopes of the Babia Góra massif (West Carpathians).^[1340], Bujakiewicz (2011)^[1343]Bujakiewicz (2011) Macrofungi in the Alnetum incanae association along Jaworzyna and Skawica river valleys Western Carpathians.^[1343], Bujakiewicz (2018)^[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.^[1344], Bujakiewicz & Kujawa (2010)^[1346]Bujakiewicz & Kujawa (2010) Grzyby wielkoowocnikowe wybranych rezerwatów przyrody Puszczy Białowieskiej.^[1346], Bujakiewicz & Lisiewska (1983)^[2652]Bujakiewicz & Lisiewska (1983) Mikoflora zbiorowisk roślinnych Słowińskiego Parku Narodowego.^[2652], Bujakiewicz & Springer (2009)^[1350]Bujakiewicz & Springer (2009) Udział macromycetes w lasach łęgowych rezerwatu "Buki nad Jeziorem Lutomskim” (Nadleśnictwo Sieraków).^[1350], Bujakiewicz & Stefaniak (2009)^[1349]Bujakiewicz & Stefaniak (2009) Udział macromycetes w fitocenozach leśnych rezerwatu "Las liściasty w Promnie” (Nadleśnictwo Czerniejewo).^[1349], Flisińska (1995)^[2781]Flisińska (1995) Grzyby wielkoowocnikowe Poleskiego Parku Narodowego.^[2781], Flisińska (2000)^[1450]Flisińska (2000) Uwagi o grzybach wielkoowocnikowych Chełmskiego Parku Krajobrazowego.^[1450], Flisińska (2002)^[1451]Flisińska (2002) Grzyby Poleskiego Parku Narodowego. W: Radwan S. (red.). Poleski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Orpol. Lublin: 73-83^[1451], Flisińska (2004)^[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.^[1452], Friedrich (1994)^[2800]Friedrich (1994) Charakterystyka socjologiczno-ekologiczna mikoflory zbiorowisk leśnych Cedyńskiego Parku Krajobrazowego.^[2800], Gierczyk et al. (2019)^[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.^[1495], Halama & Romański (2010)^[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).^[1565], Kałucka (1995)^[2881]Kałucka (1995) Macromycetes in the forest communities of the Jodły Łaskie nature reserve (Central Poland).^[2881], Karasiński et al. (2015)^[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.^[1643], Kinelska & Roślik (1959)^[2901]Kinelska & Roślik (1959) Grzyby wyższe zebrane w 1955 r. w rezerwacie modrzewiowym w Małej Wsi.^[2901], Kozłowska et al. (2015)^[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.^[1704], Kozłowska et al. (2019)^[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.^[1706], Kujawa (2008)^[1751]Kujawa (2008) Badania nad różnorodnością gatunkową grzybów wielkoowocnikowych w krajobrazie rolniczym południowej Wielkopolski: wstępna charakterystyka macromycetes Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego. W: Mułenko W. (red.) Mykologiczne badania terenowe. Przewodnik metodyczny. Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Lublin: 68-75^[1751], Kujawa (2009)^[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.^[1752], Kujawa & Gierczyk (2013)^[1775]Kujawa & Gierczyk (2013) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012.^[1775], Kwiatkowska (2017)^[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).^[1821] (as: L. cf omphaliiformis), Ławrynowicz (1973)^[2994]Ławrynowicz (1973) Grzyby wyższe makroskopowe w grądach Polski Środkowej.^[2994], Ławrynowicz & Szkodzik (2002)^[1872]Ławrynowicz & Szkodzik (2002) Różnorodność macromycetes Rezerwatu "Kręgi Kamienne" w Odrach w Borach Tucholskich.^[1872], Ławrynowicz i in. (2004)^[1866]Ławrynowicz i in. (2004) Grzyby Borów Tucholskich. W: Krasicka-Korczyńska E., Korczyński M. (red.). Wycieczki geobotaniczne Region kujawsko-pomorski. Oddział PTB w Bydgoszczy, Oddział PTB w Toruniu: 23-32.^[1866], Nita i Bujakiewicz (2005)^[2010]Nita i Bujakiewicz (2005) Grzyby wielkoowocnikowe w fitocenozach łęgu wiązowego Querco-Ulmetum minoris i olsu Carici elongatae-Alnetum w Lesie Złotowskim (Pomorze Zachodnie). Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B, 54: 7-33^[2010], Sałata (1988)^[3179]Sałata (1988) Ogólnopolskie Sympozjum Mikologiczne nt. „Flora, ekologia i rozmieszczenie geograficzne grzybów”.^[3179], Skirgiełło (1998)^[1066]Skirgiełło (1998) Grzyby (Mycota). 25. Podstawczaki (Basidiomycetes). Gołąbkowe (Russulales). Gołąbkowate (Russulaceae) II. Mleczaj (Lactarius) .^[1066], Ślusarczyk (2007)^[2387]Ślusarczyk (2007) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu torfowiskowego "Rybojady".^[2387], Ślusarczyk (2016)^[2391]Ślusarczyk (2016) Grzyby makroskopijne Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.^[2391], Ślusarczyk (2019)^[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.^[2393]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 29.04.2025 20:59 1 znaleziska Lactarius omphaliformis (mleczaj pępówkowy) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

CB59 372583 CC64 197509 DE55 193053 327046

ID 193 053 oznaczenie: Lactarius omphaliformis; lokalizacja: ok.700 m SE od wsi Łęg ( części lewobrzeżnej ), gm.Kruszyna, pow. częstochowski, woj. śląskie, DE55; data zbioru: 24 wrz 2011; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las łęgowy na granicy lasu i łąk-olcha,brzoza,kruszyna, na ziemi, kilkadziesiąt owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: BGF0001442; uwagi: 51st 1' 19,55" N ; 19st 18' 29,56" E; fot.452466 fot.452467 fot.452468 fot.452469 fot.452470; W tym samym fragmencie lasu rosną mleczaje liliowe id148211! oraz powłocznica osikowa id162290! [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 197 509 oznaczenie: Lactarius omphaliformis; lokalizacja: Bełki, 1,7 km SW, pow. żniński, woj. kujawsko-pomorskie [N 52°42'41,42" E 17°48'28,62"], CC64; data zbioru: 10 wrz 2011; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: podmokły ols, jeden na pniaku, drugi na ziemi przy pniaku, dwa owocniki; leg. Barbara Kudławiec, det. Błażej Gierczyk; eksykat: BGF/BF/BK/110910/0002; uwagi: nadleśnictwo Gołąbki, leśnictwo Oćwieka, przy żółtym szlaku pieszym, na odcinku Niestronno-Bełki; forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: SOOS Dyrektywa Siedliskowa! - Ostoja Barcińsko-Gąsawska; fot.476425 fot.476426 fot.476427 fot.476428 fot.476429; zdjęcia także w wątku:; [bf:469946] [notatka: nagranie (o lokalizacji)] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012. Przegląd Przyrodniczy 24(4): 10-41; związane wątki bio-forum.pl: 469946 ;

ID 327 046 oznaczenie: Lactarius omphaliformis; lokalizacja: 600 m E od wsi Lipie, gm.Radomsko, pow. radomszczański, woj. łódzkie [51st 2' 38" N i 19st 24' 34" E], DE55; data zbioru: 1 paź 2011; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: odrastający ols z kruszynami, na ziemi, grupa kilkudziesięciu owocników; leg. det. Jacek Nowicki; eksykat: BGF0004940; uwagi: fot.1107622 fot.1107623 fot.1107624; siedlisko; fot.1107625 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 372 583 oznaczenie: Lactarius omphaliformis; lokalizacja: Wierzbiny k. Skórcza, Bory Tucholskie, ols przy jez. Muł, pow. starogardzki, woj. pomorskie, CB59; data zbioru: 20 lip 2023; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: podmokły ols, kruszyna, brzoza, we mchu u podnóża olszy (na olszy), kilka pojedynczych owocników; leg. Marian Sęktas, det. dzięki sugestii Jacka Nowickiego; eksykat: TAK, zostanie przesłany do kustosza bazy; uwagi: [bf:1454084] ; fot.1483794 fot.1483795 ; Pierwszy raz zaobserwowano w tej lokalizacji podmokły ols, przylegający do pła torfowiskowego zarastającego jeziorko Muł! 09.07.2021. ; fot.1483796 fot.1483797 fot.1483798 fot.1483799 fot.1483800 ; Analiza mikroskopowa ; fot.1483801 fot.1483802 fot.1483803 fot.1483804 fot.1483805 fot.1483806 fot.1483807 fot.1483808 fot.1483809 fot.1483810 fot.1483811 fot.1483812 fot.1483813 fot.1483814 fot.1483815 [fotografie: tak]; związane wątki bio-forum.pl: 1454084 ;