grzyby.pl

Xanthoporia radiata (Sowerby) Ţura, Zmitr., Wasser

błyskoporek promienisty, włóknouszek promienisty
Inonotus radiatus (Sowerby) P. Karst. [główna w czekliście] · Mensularia radiata (Sowerby) Lázaro Ibiza
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Xanthoporia radiata (błyskoporek promienisty)
21.09.2004, Rogów, rez. Popień i okolice; copyright © by Marek Snowarski
Xanthoporia radiata (błyskoporek promienisty)
Xanthoporia radiata (błyskoporek promienisty)
młody owocnik na pniu martwej olszy
Xanthoporia radiata (błyskoporek promienisty)
stare owocniki na pniu martwej olszy

owocnik

Xanthoporia radiata (błyskoporek promienisty)
Owocniki półkuliste, konsolowate, bokiem przyrośnięte do podłoża i podstawą nieco po nim zbiegające, także mogą być w pełni rozpostarte (resupinatowe); pojedyncze kapelusze (20) 30-80 (100) mm szerokości, odstają 15-50 mm od podłoża, w miejscu przyrośnięcia do 20 mm grubości, zawsze skupione w duże gromady i pozrastane podstawami; górna powierzchnia początkowo żółta, jasno ochrowobrązowa do żółtobrązowej, z wiekiem czerwonobrązowa do ciemnobrązowej i prawie czarnej; powierzchnia początkowo aksamitnie owłosiona, potem naga, nierówna, brodawkowana, promieniście bruzdowana, pofalowana, czasem słabo strefowana; brzeg początkowo wystający, zaokrąglony, z kroplami brązowej wydzieliny, szybko ostry, przy wysychaniu podginający się.

Hymenofor porowaty. Pory z szarym nalotem, szare, z wiekiem ciemniejsze, z żółtobrązowym odcieniem, stare rudordzawe, kasztanowate; drobne, okrągławo kanciaste, 2-4 na mm, 0.25-0.5 mm średnicy.

Rurki jednowarstwowe, długości 3-6 (10) mm; rudordzawe do umbrowocynamonowych, w wiekiem płowe; skrótko zbiegające.

Miąższ na przekroju mieniący się, rdzawobrązowy; nad rurkami cienki, 1-5 (10) mm grubości; rdzawobrązowy; początkowo korkowaty, wodnisty, suchy twardy, prawie zdrewniały, ale łamliwy.Owocniki półkuliste, konsolowate, bokiem przyrośnięte do podłoża i podstawą nieco po nim zbiegające, także mogą być w pełni rozpostarte (resupinatowe); pojedyncze kapelusze (20) 30-80 (100) mm szerokości, odstają 15-50 mm od podłoża, w miejscu przyrośnięcia do 20 mm grubości, zawsze skupione w duże gromady i pozrastane podstawami; górna powierzchnia początkowo żółta, jasno ochrowobrązowa do żółtobrązowej, z wiekiem czerwonobrązowa do ciemnobrązowej i prawie czarnej; powierzchnia początkowo aksamitnie owłosiona, potem naga, nierówna, brodawkowana, promieniście bruzdowana, pofalowana, czasem słabo strefowana; brzeg początkowo wystający, zaokrąglony, z kroplami brązowej wydzieliny, szybko ostry, przy wysychaniu podginający się.

space

Rurki jednowarstwowe, długości 3-6 (10) mm; rudordzawe do umbrowocynamonowych, w wiekiem płowe; skrótko zbiegające.

space

Sporocarps hemispherical, bracketlike, sessile and with the base slightly decurrent unto the substrate, can also be entirely resupinate; single pilei (20) 30-80 (100) mm across, coming 15-50 mm off the substrate, at the place of attachment up to 20 mm thick, always clustered in large groups and fused at bases; upper surface initially yellow, light ochre-brown to yellow-brown, with age red-brown to dark brown and near black; surface initially velutinous, later glabrous, uneven, verrucose, radially striate, undulating, sometimes slightly zoned; margin initially projecting, round, with brown guttation drops, quickly acute, on drying up incurving.

Hymenophore poroid. Pores with gray pruina, gray, with age darker, with yellow-brown tint, old red-russet-coloured, chestnut-coloured; fine, roundish-polygonal, 2-4 per mm, 0.25-0.5 in diameter.

Tubes single-layered, 3-6 (10) mm long; red-russet-coloured to umber-cinnamon, with age buff; shortly decurrent.

Flesh in cross-section versicoloured, rusty-brown; above the tubes thin, 1-5 (10) mm thick; rusty-brown; initially corky, watery, dry tough, almost woody, but brittle.

Sporocarps hemispherical, bracketlike, sessile and with the base slightly decurrent unto the substrate, can also be entirely resupinate; single pilei (20) 30-80 (100) mm across, coming 15-50 mm off the substrate, at the place of attachment up to 20 mm thick, always clustered in large groups and fused at bases; upper surface initially yellow, light ochre-brown to yellow-brown, with age red-brown to dark brown and near black; surface initially velutinous, later glabrous, uneven, verrucose, radially striate, undulating, sometimes slightly zoned; margin initially projecting, round, with brown guttation drops, quickly acute, on drying up incurving.

space

Tubes single-layered, 3-6 (10) mm long; red-russet-coloured to umber-cinnamon, with age buff; shortly decurrent.

space

zarodniki

Zarodniki szeroko elipsoidalne, gładkie, nieco żółtawe, nieamyloidalne, 4.5-5.5 × 3.5-4.5 µm. Szczecinki sierpowato zagięte.Zarodniki szeroko elipsoidalne, gładkie, nieco żółtawe, nieamyloidalne, 4.5-5.5 × 3.5-4.5 µm. Szczecinki sierpowato zagięte.
Spores broadly ellipsoid, smooth, yellowish, inamyloid, 4.5-5.5 × 3.5-4.5 µm. Setae incurved.
Spores broadly ellipsoid, smooth, yellowish, inamyloid, 4.5-5.5 × 3.5-4.5 µm. Setae incurved.

występowanie

Jest w czekliście.[105]
Xanthoporia radiata (błyskoporek promienisty)
Częsty. Owocniki jednoroczne, wyrastają w przeciągu całego roku, zwykle w dużej ilości, częściowo połączone ze sobą i dachówkowato umieszczone jeden nad drugim. Na żywych i martwych pniach i gałęziach (także opadłych) Alnus glutinosa, rzadziej grabu, rzadko na innych gatunkach drzew liściastych.Częsty. Owocniki jednoroczne, wyrastają w przeciągu całego roku, zwykle w dużej ilości, częściowo połączone ze sobą i dachówkowato umieszczone jeden nad drugim. Na żywych i martwych pniach i gałęziach (także opadłych) Alnus glutinosa, rzadziej grabu, rzadko na innych gatunkach drzew liściastych.
Common. Sporocarps annual, found usually in big numbers, partially connected with each other and imbricated. On living and dead tree trunks and branches (also fallen ones) of alder, sporadically hornbeam, seldom on other species of hardwood trees.
Common. Sporocarps annual, found usually in big numbers, partially connected with each other and imbricated. On living and dead tree trunks and branches (also fallen ones) of alder, sporadically hornbeam, seldom on other species of hardwood trees.

znaczenie gospodarcze

Causes white soft-rots.
Causes white soft-rots.
Na bukach wyrasta podobny błyskoporek guzkowaty (Mensularia nodulosa), także podawany jako odmiana powyższego gatunku, jako Inonotus radiatus var. nodulosus. Mikroskopowo różni się prostymi szczecinkami i zwykle jego owocniki są bardziej rozpostarte a kapelusze nieliczne i nieduże.

Do pewnego stopnia podobny jest także błyskoporek szczotkowaty (Inonotus hispidus) jeśli wytworzy nietypowe, drobne owocniki.Na bukach wyrasta podobny błyskoporek guzkowaty (Mensularia nodulosa), także podawany jako odmiana powyższego gatunku, jako Inonotus radiatus var. nodulosus. Mikroskopowo różni się prostymi szczecinkami i zwykle jego owocniki są bardziej rozpostarte a kapelusze nieliczne i nieduże.

space

On beech grows similar błyskoporek guzkowaty (Mensularia nodulosa) (also known also as Inonotus radiatus var. nodulosus). Under microscope could be distinguished thanks to its straight setae. Macroscopicaly its fruitbody is almost fully resupinate, with only small and projecting up to 20 mm caps.
On beech grows similar błyskoporek guzkowaty (Mensularia nodulosa) (also known also as Inonotus radiatus var. nodulosus). Under microscope could be distinguished thanks to its straight setae. Macroscopicaly its fruitbody is almost fully resupinate, with only small and projecting up to 20 mm caps.

wybrane okazy · selected collections

znalezisko 20040921.1.04 - Xanthoporia radiata (błyskoporek promienisty); Rogów, rez. Popień i okolice
040921-1
/Rogów, rez. Popień i okolice/ #9
znalezisko 20021005.7.02 - Xanthoporia radiata (błyskoporek promienisty); Czechy, Suchdol nad Odrou
021005-7
leg. Marek Snowarski
/Czechy, Suchdol nad Odrou/ #9
znalezisko 20021124.4.02 - Xanthoporia radiata (błyskoporek promienisty); dolina Odry, Jelcz-Oława
021124-4
leg. Marek Snowarski
/dolina Odry, Jelcz-Oława/ #7