Tx: 1025
grzyby.pl

Agrocybe praecox (Pers.) Fayod [🔉 a·gro·ci·be *]

polówka wczesna
Agrocybe sphaleromorpha (Bull. ex Pers.) Fayod [🔉 a·gro·ci·be *]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
• w czekliście [105] polówka bulwiastotrzonowa (Agrocybe sphaleromorpha (Bull. ex Pers.) Fayod) jest podana w randzie osobnego gatunku; wg MycoBank to synonim [MS (2023-6-14)]
Agrocybe praecox (polówka wczesna)
grupa owocników w młodym nasadzeniu jesion, klon polny, dąb
Agrocybe praecox (polówka wczesna)
częściowo pęknięta osłona pod kapeluszem, widoczne ryzomorfy; na poboczu drogi w lesie łęgowym
Agrocybe praecox (polówka wczesna)
na poboczu drogi w lesie łęgowym
Agrocybe praecox (polówka wczesna)
grupa kilku owocników na spróchniałym pniaku
Agrocybe praecox (polówka wczesna)
grupa kilku owocników na spróchniałym pniaku, widoczne białe ryzomorfy i osłona pod kapeluszem

owocnik

Agrocybe praecox (polówka wczesna)
na poboczu drogi w lesie łęgowym, widoczne ryzomorfy
Kapelusz jasny, słabo higrofaniczny, białawy, brudno białożółty, koloru kawy z mlekiem, w centrum często żółtawy, suchy jaśniejszy; 30-60(80) mm średnicy; powierzchnia gładka, naga, niekiedy popękana lub z łuseczkami lub włókienkami; początkowo półkulisty, potem wypukły do rozpostartego ze słabym garbkiem; miąższ w kapeluszu cienki, kruchy, na brzegu często resztki osłony.

space

Trzon białawy, z zanikającą z wiekiem skórzastą osłoną pod kapeluszem, poniżej mączyście oprószony i włóknisty; 40-100 x 5-15 mm, cylindryczny, smukły, czasem wygięty; podstawa zgrubiała i zwykle z białymi ryzomorfami; w środku z wąskim kanałem.

space

Pileus light, weakly hygrophanous, whitish, grey white-yellow, colour of white coffee, often centrally yellowish, lighter coloured when dry; 30-60(80) mm in diameter; surface smooth, glabrous, sometimes cracked or with scales or fibrils; initially hemispherical, later convex to expanding and weakly umbonate; flesh in the cap thin, fragile, at margin often veil remains.

space

Stipe whitish, with evanescent membranous veil under the cap, below mealy pruinose and fibrous; 40-100 x 5-15 mm, cylindrical, slender, sometimes bent; base clavate and usually with white rhizomorphs ; with a narrow channel inside.

space

zarodniki

Wysyp zarodników ciemnobrązowy. Zarodniki bladożółtawe, elipsoidalno-jajowate, gładkie, z dużą porą rostkową, 9-10(12) x 5-6 µm.
Spore print dark brown. Spores pale yellowish, ellipsoid-oval, smooth, with large germ pore, 9-10(12) x 5-6 µm.

występowanie

Jest w czekliście. [105]
Agrocybe praecox (polówka wczesna)
siedlisko, młode nasadzenie jesion, klon polny, dąb
Gatunek często spotykany wiosną od maja do czerwca, rzadko późną jesienią, w grupach, w lasach liściastych i mieszanych, w zaroślach, parkach, wzdłuż dróg, na polach uprawnych, na glebach ciężkich; na ziemi, wśród traw.
Common in spring, gregarious in decidious forests, under bushes, in parks, along roads, on heavy soils. Probably grows on wood buried in ground.

jadalne czy trujące? 🟢

Dobry grzyb jadalny.[32]
Edible.

gatunki podobne

Thaxterogaster purpurascens (zasłonak purpurowiejący)
Agrocybe dura (polówka popękana) · GREJ: ID197485 (© autora fot.)
Thaxterogaster purpurascens (zasłonak purpurowiejący)
Agrocybe paludosa (polówka błotna) · GREJ: ID35129 (© autora fot.)
Jest to gatunek bardzo zmienny. Owocniki polówki popękanej (Agrocybe dura) są większe, o bardziej zwartym miąższu, wyrastają w suchych miejscach poza lasami na łąkach, w parkach i ogrodach; powierzchnia kapelusza jest zwykle popękana na poletka; ich zarodniki są większe, ponad 10 µm długości.

space

A greatly variable species. Sporocarps polówka popękana (Agrocybe dura) are larger, with more solid flesh, grow in dry spots outside forests, in the meadows, parks, gardens; surface of the cap is usually cracked into fields; their spores are bigger, over 10 µm long. polówka błotna (Agrocybe paludosa) forms sporocarps in damp soil, on peatbogs, wet meadows.

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Agrocybe praecox (Pers.) Fayod [🔉 a·gro·ci·be *]Agrocybe sphaleromorpha (Bull. ex Pers.) Fayod [🔉 a·gro·ci·be *](pl) polówka wczesna
Agrocybe (gr.) — Nazwa rodzaju złożona z greckich agro (pole) i kybe (głowa). Nawiązanie do występowania wielu gatunków na otwartej przestrzeni i wypukłego kształtu kapelusza.
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2003)[1263]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe zespołów Tilio-Carpinetum melittetosum i Calamagrostio-Quercetum petraeae rezerwatu leśnego Zielona Góra w północnej części Wyżyny Częstochowskiej. Ziemia Częstochowska 31: 123-138.[1263], Adamczyk (2003a)[1264]Adamczyk (2003a) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu leśnego "Ostrężnik" na obszarze projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego (Wyżyna Częstochowska). Ziemia Częstochowska 30: 177-193.[1264], Adamczyk (2007a)[1268]Adamczyk (2007a) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu Babsk w województwie łódzkim na tle przemian jego szaty roślinnej. Parki nar. Rez. Przyr. 26(2): 3-16.[1268], Adamczyk (2009)[1270]Adamczyk (2009) Grzyby wielkoowocnikowe zróżnicowanych zbiorowisk muraw kserotermicznych projektowanego rezerwatu krajobrazowego Olsztyńskie Skały (Wyżyna Częstochowska). Parki nar. Rez. Przyr. 28(3): 101-108.[1270], Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. 154-166[1272], Adamczyk (2011)[1274]Adamczyk (2011) Applications of self-organizing map for patterning macrofungal diversity of xerothermic swards.[1274], Adamczyk & Kucharski (2005)[1279]Adamczyk & Kucharski (2005) Macrofungi in different habitats of small postglacial ponds margins in the Kujawy region (Central Poland).[1279], Adamczyk et al. (2004)[1277]Adamczyk et al. (2004) Structure of macrofungus communities in different habitats of small postglacial pond margins.[1277], Adamczyk i in. (2008)[1281]Adamczyk i in. (2008) Macromycetes rezerwatu "Stara Buczyna w Rakowie" w województwie wielkopolskim. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B., 57: 139-151[1281], Brzeg & Lisiewska (2020)[1331]Brzeg & Lisiewska (2020) Grzyby makroskopijne kampusu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Morasko w Poznaniu.[1331], Bujakiewicz (2010)[1342]Bujakiewicz (2010) On some agarics occurring in carr forests.[1342], Chachuła et al. (2021)[1375]Chachuła et al. (2021) Materiały do poznania różnorodności grzybów wielkoowocnikowych Ustronia w województwie Śląskim.[1375], Flisińska (2002)[1451]Flisińska (2002) Grzyby Poleskiego Parku Narodowego. W: Radwan S. (red.). Poleski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Orpol. Lublin: 73-83[1451], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). 2. Lubelskie Towarzystwo Naukowe[1452], Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Gierczyk et al. (2020)[1497]Gierczyk et al. (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland), Part 2.[1497], Grzesiak et al. (2017)[1533]Grzesiak et al. (2017) Grzyby makroskopowe Parku Narodowego „Bory Tucholskie".[1533], Halama (2020)[1554]Halama (2020) Polówka południowa Agrocybe cylindracea (DC.) Maire.[1554], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Kryza i Puciata (2009)[1726]Kryza i Puciata (2009) Grzyby (Fungi) i śluzowce (Myxomycetes) rezerwatu przyrody ? Kuźnik ?. W: Owsianny P.M. (red.). Rynna Jezior Kuźnickich i rezerwat przyrody Kuźnik - bioróżnorodność, funkcjonowanie, ochrona i edukacja. Muzeum Stanisława Staszica Piła. 77-93[1726], Kujawa (2008)[1751]Kujawa (2008) Badania nad różnorodnością gatunkową grzybów wielkoowocnikowych w krajobrazie rolniczym południowej Wielkopolski: wstępna charakterystyka macromycetes Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego. W: Mułenko W. (red.) Mykologiczne badania terenowe. Przewodnik metodyczny. Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Lublin: 68-75[1751], Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752], Kujawa et al. (2016)[1798]Kujawa et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym.[1798], Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779], Kujawa et al. (2020)[1783]Kujawa et al. (2020) Macromycetes of the Palace Park in Poznań-Radojewo (Wielkopolska Region, Poland).[1783], Kwiatkowska (2017)[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).[1821], Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838], Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839], Lisiewska & Galas-Świdurska (2005)[1843]Lisiewska & Galas-Świdurska (2005) Podstawczaki (Basidiomycetes) Ogrodu Dendrologicznego Akademii Rolniczej w Poznaniu.[1843], Lisiewska & Król (2007)[1844]Lisiewska & Król (2007) Macromycetes na tle fitocenoz lasów dębowych rezerwatu "Czmoń" (centralna Wielkopolska).[1844], Lisiewska & Malinger (2001)[1846]Lisiewska & Malinger (2001) Macromycetes w różnych postaciach grądu środkowoeuropejskiego na terenie uroczyska Marcelin w Poznaniu.[1846], Lisiewska & Marach (2002)[1847]Lisiewska & Marach (2002) Macromycetes w kwaśnej buczynie niżowej rezerwatu „Cisy w Czarnem” (Województwo Pomorskie).[1847], Lisiewska & Strakulska (2002)[1849]Lisiewska & Strakulska (2002) Biodiversity of macrofungi of selected field afforestations in the Agroecological Landscape Park near Turew (central Wielkopolska).[1849], Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858], Ławrynowicz (2001)[1859]Ławrynowicz (2001) Grzyby południowo-wschodniej części Borów Tucholskich.[1859], Ławrynowicz (2001)[1860]Ławrynowicz (2001) Macromycetes of oak forests in the Jurassic Landscape Park (Częstochowa Upland) - monitoring studies.[1860], Ławrynowicz & Stasińska (2000)[1871]Ławrynowicz & Stasińska (2000) Macromycetes of the Stellario-Carpinetum in the Iński Landscape Park (NW Poland) - monitoring studies.[1871], Ławrynowicz et al. (2002)[1863]Ławrynowicz et al. (2002) Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the "Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland).[1863], Ławrynowicz et al. (2009)[1874]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby projektowanego rezerwatu "Gąszczyk" na Wyżynie Częstochowskiej.[1874], Ławrynowicz i in. (2002a)[1864]Ławrynowicz i in. (2002a) Obserwacje mikologiczne w rezerwacie ? Dolina rzeki Brdy ? w Borach Tucholskich. W: Ławrynowicz M., Rózga B. (red.) Tucholski Park Krajobrazowy 1985-2000 stan poznania. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 384-405[1864], Łuszczyński (2001)[1886]Łuszczyński (2001) Grzyby Macromycetes rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi.[1886], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Pietras et al. (2016)[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.[2079], Ronikier (2012)[2144]Ronikier (2012) Fungi of the Sarnia Skała massif in the Tatra Mountains (Poland).[2144], Stasińska (2003)[2222]Stasińska (2003) Różnorodność grzybów (macromycetes) w warunkach naturalnej sukcesji muraw stepowych.[2222], Stasińska (2005)[2225]Stasińska (2005) Macromycetes of xerothermic swards of the western Pomerania (NW Poland).[2225], Stasińska (2008)[2229]Stasińska (2008) Macromycetes torfowiska Reptowo (Pomorze Zachodnie).[2229], Stasińska (2012)[2235]Stasińska (2012) Materiały do poznania macromycetes rezerwatu "Źródlisko Skrzypowe".[2235], Ślusarczyk (2005)[2386]Ślusarczyk (2005) Grzyby.[2386], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Wilga & Wantoch-Rekowski (2011)[2475]Wilga & Wantoch-Rekowski (2011) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu przyrody „Zamkowa Góra” w Kaszubskim Parku Krajobrazowym (Pojezierze Kaszubskie).[2475], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda (2002)[2506]Wojewoda (2002) Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Bolestraszyce.[2506], Wojewoda (2005)[2524]Wojewoda (2005) Grzyby Krzemionek Podgórskich.[2524], Wojewoda (2008)[2534]Wojewoda (2008) Grzyby wielkoowocnikowe Ojcowskiego Parku Narodowego.[2534], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Zieliński et al. (2006)[2567]Zieliński et al. (2006) Wapiennik w Inwałdzie. Ścieżka przyrodnicza.[2567]

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji