Tx: 1460
grzyby.pl

Russula xerampelina (Schaeff.) Fr.

gołąbek śledziowy, gołąbek winny
Russula erythropoda Pelt. orth.var. · Russula erythropus Fr. ex Pelt.
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Russula sp.
Russula xerampelina (gołąbek śledziowy)
Russula xerampelina
Russula sp.
na piasku pod św

opis

Russula sp.
Kapelusz początkowo czerwony, ciemnoczerwony, karminowy, w centrum ciemniejszy aż czarny, z wiekiem odbarwia się przechodząc w czerwonobrązowawy, winnokarminowy, może mieć odcień ochrowy lub oliwkowy; 40-100(150) mm średnicy, masywny, wypukły, z wiekiem rozpostarty do szeroko wklęsłego; skórka gładka, matowa, u starych egzemplarzy nieco błyszcząca, wilgotna nieco lepka; brzeg podgięty, zaokrąglony, równy, gładki, jedynie na starość krótko karbowany.

space

Trzon cały lub w większej częsci nabiegły czerwono, z wiekiem odbarwiający się do różowego, od podstawy przebarwia się płowo do brudnobrązowego; 40-80 x 15-30 mm, równogruby, u podstawy czasem rozszerzony; powierzchnia matowo omszona; jędrny, z grubą korą i z wiekiem z watowatym, następnie komorowatym wnętrzem.

space

Z FeSO4 miąższ szybko przybiera barwę zieloną. Z wodą anilinową czerwony.

Pileus initially red, dark red, carmine-red, in the centre darker to black, with age fading to red-brownish, vinaceous-carmine, may have ochre or olive tinge; 40-100(150) mm in diameter, massy, convex, with age plane to broadly concave; cuticle smooth, dull, in mature specimens slightly glossy, somewhat viscid when moist; margin incurved, round, entire, smooth, only in age shortly crenate.

space

Stipe entirely or in larger part suffused red, with age discolouring to pink, from base discolours buff to sordid brown; 40-80 x 15-30 mm, equal, at the base sometimes wider; surface dull pubescent; firm, with thick cortex and with age with stuffed, later chambered inside.

space

With FeSO4 flesh quickly turns green. Red with aniline water.

zarodniki

Wysyp zarodników ciemnoochrowy. Zarodniki odwrotnie jajowate, z grubymi, zaostrzonymi, przecinkowatymi brodawkami, miejscami przechodzące w krótki łączniki, łysinka wyraźna; 8-10(11.5) x 7-9 µm.
Spore print dark ochraceous. Spores invertedly ovoid, with thick, pointed, comma-shaped warts, occasionally forming short ridges, suprahilar plage distinct; 8-10(11.5) x 7-9 µm.

występowanie

jest w czekliście [105]
Częsty. Owocniki wyrastają latem, w lasach sosnowych, rzadziej świerkowych na kwaśnych glebach.
Widespread. Sporocarps found in summer in pine forests, sporadically spruce forests on acidic soils.

jadalne czy trujące? 🟢

wybrane okazy · selected collections

#2
01 09 23 - 7
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, okolice Twardogóry/
#1
01 09 30 - 18a
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, Prusice-Żmigród/
#2
01 09 30 - 23
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, Prusice-Żmigród/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego.[1272], Brzeg & Lisiewska (2020)[1331]Brzeg & Lisiewska (2020) Grzyby makroskopijne kampusu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Morasko w Poznaniu.[1331], Chachuła et al. (2019)[1382]Chachuła et al. (2019) Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes) stwierdzone w 2018 roku na terenie Babiogórskiego Parku Narodowego.[1382], Czarnecka i Janiec (2002)[1405]Czarnecka i Janiec (2002) Przełomy rzeczne Roztocza jako modelowe obiekty w edukacji ekologicznej. Wyd. UMCS, Lublin[1405], Fiedorowicz (2009)[1441]Fiedorowicz (2009) The participation of macromycetes in selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland).[1441], Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (2000)[1450]Flisińska (2000) Uwagi o grzybach wielkoowocnikowych Chełmskiego Parku Krajobrazowego.[1450] ((as R. erythropoda)), Flisińska (2000)[1448]Flisińska (2000) Studies on the macromycetes of the Janów Forests Landscape Park (SE Poland).[1448] (as R. erythropoda), Flisińska (2002)[1451]Flisińska (2002) Grzyby Poleskiego Parku Narodowego. W: Radwan S. (red.). Poleski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza. Orpol. Lublin: 73-83[1451] (as: R. erythropoda), Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452] (as: Russula erythropoda), Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468] (as: Russula erythropoda), Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2018)[1509]Gierczyk et al. (2018) XXIII Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej.[1509], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Godzik (2019)[1962]Godzik (2019) Olkuski Okręg Rudny – obszar przemysłowy o niezwykłych walorach przyrodniczych.[1962], Grzesiak et al. (2017)[1533]Grzesiak et al. (2017) Grzyby makroskopowe Parku Narodowego „Bory Tucholskie".[1533], Grzywnowicz (2001)[1534]Grzywnowicz (2001) Podręczny atlas grzybów Półwyspu Helskiego. MORPOL, Jastarnia-Lublin, 2-44[1534], Halama & Panek (2000)[1558]Halama & Panek (2000) Macromycetes of various habitats of the nature reserve "Łężczok" near Racibórz (SW Poland).[1558], Hoffeins et al. (2017)[1589]Hoffeins et al. (2017) Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland.[1589], Jóźwiak & Wrzosek (2007/2008)[1615]Jóźwiak & Wrzosek (2007/2008) Grzyby wielkoowocnikowe zespołu przyrodniczo-krajobrazowego "Lesny Park Miejski w Mieście-Ogrodzie Podkowie Leśnej".[1615] (as: R. erythropoda), Kałucka (2009)[1626]Kałucka (2009) Macrofungi in the secondary succession on the abandoned farmland near the Białowieża old-growth forest.[1626], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Krupa (2004)[1725]Krupa (2004) Ektomikoryzy i ich znaczenie dla drzew rosnących na terenach zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.[1725], Kujawa et al. (2015)[1778]Kujawa et al. (2015) Preliminary studies of fungi in the Biebrza National Park. Park. Part IV. Macromycetes – new data and the synthesis.[1778], Kujawa et al. (2020)[1783]Kujawa et al. (2020) Macromycetes of the Palace Park in Poznań-Radojewo (Wielkopolska Region, Poland).[1783], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838] (as: R. erythropoda), Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839] (as: Russula erythropoda), Lisiewska & Flisiewicz (2006)[1842]Lisiewska & Flisiewicz (2006) Zróżnicowanie mikocenologiczne zbiorowisk leśnych rezerwatu "Goździk siny w Grzybnie" (Centralna Wielkopolska).[1842], Lisiewska & Galas-Świdurska (2005)[1843]Lisiewska & Galas-Świdurska (2005) Podstawczaki (Basidiomycetes) Ogrodu Dendrologicznego Akademii Rolniczej w Poznaniu.[1843] (as: Russula erythropoda), Lisiewska & Malinger (2001)[1846]Lisiewska & Malinger (2001) Macromycetes w różnych postaciach grądu środkowoeuropejskiego na terenie uroczyska Marcelin w Poznaniu.[1846] (as: R. erythropoda), Lisiewska & Reszel (2000)[1848]Lisiewska & Reszel (2000) Macromycetes na tle zróżnicowania acidofilnych dąbrów środkowej części uroczyska Teresiny (nadleśnictwo Krotoszyn).[1848] (as: Russula erythropoda), Ławrynowicz (2000)[1858]Ławrynowicz (2000) Grzyby Borów Tucholskich. Macromycetes Parku Narodowego Bory Tucholskie.[1858], Ławrynowicz & Stasińska (2000)[1871]Ławrynowicz & Stasińska (2000) Macromycetes of the Stellario-Carpinetum in the Iński Landscape Park (NW Poland) - monitoring studies.[1871], Ławrynowicz & Szkodzik (2002)[1872]Ławrynowicz & Szkodzik (2002) Różnorodność macromycetes Rezerwatu "Kręgi Kamienne" w Odrach w Borach Tucholskich.[1872], Łuszczyński (2000c)[1885]Łuszczyński (2000c) Udział macromycetes w wybranych zbiorowiskach leśnych rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi w Górach Świętokrzyskich. W: W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 53-72[1885] (as: R. erythropoda), Łuszczyński (2001)[1886]Łuszczyński (2001) Grzyby Macromycetes rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi.[1886] (as: Russula erythropoda), Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Mleczko & Beszczyńska (2015)[1961]Mleczko & Beszczyńska (2015) Macroscopic fungi of pine forests in the Olkusz Ore-bearing Region.[1961], Pietras et al. (2016)[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.[2079], Ronikier & Adamčík (2009)[2153]Ronikier & Adamčík (2009) Critical review of Russula species (Agaricomycetes) known from Tatra National Park (Poland and Slovakia).[2153], Rudawska et al. (2016)[2170]Rudawska et al. (2016) Ectomycorrhizal fungal assemblages of Abies alba Mill. outside its native range in Poland.[2170] (as: Russula sp., nabliższa sekwencja R. x.), Salamaga & Slusarczyk (2014)[2188]Salamaga & Slusarczyk (2014) Diversity of macromycetes in the Białaczów nature reserve (Central Poland).[2188], Stasińska (2008)[2229]Stasińska (2008) Macromycetes torfowiska Reptowo (Pomorze Zachodnie).[2229], Stasińska (2011)[2234]Stasińska (2011) Macrofungi of raised and transitional bogs of Pomerania.[2234], Stasińska (2012)[2235]Stasińska (2012) Materiały do poznania macromycetes rezerwatu "Źródlisko Skrzypowe".[2235], Stasińska & Sotek (2016)[2255]Stasińska & Sotek (2016) New data to the knowledge of macrofungi of Wolin National Park.[2255], Stasińska & Sotek (2017)[2256]Stasińska & Sotek (2017) Grzyby makroskopijne rezerwatu przyrody „Torfowisko Toporzyk” (NW Polska).[2256], Stasińska & Sotek (2020)[2257]Stasińska & Sotek (2020) Fungi of the Wolin National Park – new data on macromycetes.[2257], Szczepkowski et al. (2008)[2347]Szczepkowski et al. (2008) Grzyby zgromadzone na XIV Wystawie Grzybów Puszczy Białowieskiej.[2347], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Ślusarczyk (2021)[2400]Ślusarczyk (2021) Materiały do znajomości mykobioty pasma Krowiarek (Sudety Wschodnie).[2400], Trocha et al. (2012)[2415]Trocha et al. (2012) Ectomycorrhizal fungal communities of native and non-native Pinus and Quercus species in a common garden of 35-year-old trees.[2415], Wilga (2000a)[2431]Wilga (2000a) Grzyby makroskopowe (Macromycetes) występujące na obszarze Gdańska. Acta Bot. Cassubica 1: 105-111[2431] (as: Russula cfr. xerampelina), Wilga (2004)[2441]Wilga (2004) Grzyby wielkoowcnikowe (macromycetes) Doliny Zielonej (Lasy Oliwskie).[2441], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488]

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji