Tx: 1625
grzyby.pl

Lentinus brumalis (Pers.) Zmitr.

twardziak zimowy, żagiew zimowa
Polyporus brumalis (Pers.) Fr. [gł. w czekl.]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Lentinus brumalis (twardziak zimowy)
na leżacych gałązkach bukowych
Lentinus brumalis (twardziak zimowy)
Lentinus brumalis (twardziak zimowy)
na opadłych gałęziach w lesie mieszanym

owocnik

Lentinus brumalis (twardziak zimowy)
Kapelusz żółtawobrunatny, ciemnobrunatny, ciemnoczerwonobrunatny do czarnobrunatnego, często z rdzawym lub żółtawym odcieniem, czasem niewyraźnie pręgowanay, z wiekiem silnie płowieje; 20-70(100) mm średnicy, młody półkulisty, potem wypukły, w środku zwykle wgłębiony; powierzchnia za młodu naga i tylko na brzegu nieznacznie szorstka lub z krótkimi szczeciniastymi i filcowatymi włoskami (zwłaszcza na peryferiach), dojrzała naga lub mniej lub bardziej szorstka lub pokryta niewyraźnymi łuseczkami; brzeg kapelusza ostry, za młodu i gdy podeschnięty to podwinięty.

space

Pory bladoochrowe, o grubych ostrzach z białym nalotem; dość zmiennej wielkości, początkowo obłe, potem wydłużone i wielokątne, mniej więcej promieniście ułożone, 0.3-1-2 x 0.2-0.6-1 mm średnicy. Rurki krótkie (1-3 mm długości), czasem nieco zbiegające na trzon.

space

Pileus yellowish-brown, dark brown, dark red-brown to black-brown, often with rusty or yellowish tint, sometimes indistinctly striate, with age strongly fading; 20-70(100) mm in diameter, young hemispherical, later convex, centrally usually depressed; when young surface glabrous and only at the margin slightly coarse or with short bristly and velvety hairs (especially peripherally), at maturity glabrous or more or less rough or indistinctly squamulose; pileal margin acute, when young and somewhat dried up incurved.

space

Pores pale ochraceous, with thick white pruinose edges; quite variable in size, initially rounded, later oblong and polygonal, more or less radially laid out, 0.3-1-2 x 0.2-0.6-1 mm in diameter. Tubes short (1-3 mm long), sometimes subdecurrent.

space

zarodniki

Wysyp zarodników biały. Zarodniki cylindryczne, wygięte.
Spore print white. Spores cylindrical, allantoid.

występowanie

Jest w czekliście. [105]
Gatunek pospolity. Występuje na martwym drewnie drzew liściastych, często na leżących gałęziach i kłodach. Owocniki pojawiają się najliczniej wczesną wiosną (marzec, kwiecień) i późną jesienią (październik, listopad).
Common. Usually early spring and late fall, solitary or few together on fallen branches and trunks of decidious trees.
Twardziak orzęsiony (Lentinus substrictus) - pory b. drobne, < 0.5mm szerokości, u młodych owocników prawie niedostrzegalne. Kapelusz i trzon ciemniejsze. Wyrasta na grubszych gałęziach i pniakach drzew liściastych. Wyrasta po sezonie żagwi zimowej, od końca kwietnia do połowy czerwca.

space

twardziak orzęsiony (Lentinus substrictus) - pores very fine, < 0.5 mm broad, in young sporocarps barely visible. Cap and stipe darker. Found on bigger branches and stumps of deciduous trees. Found after the growing season of twardziak zimowy (Lentinus brumalis), from end of April to mid-June.

space

literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Adamczyk (2003)[1263]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe zespołów Tilio-Carpinetum melittetosum i Calamagrostio-Quercetum petraeae rezerwatu leśnego Zielona Góra w północnej części Wyżyny Częstochowskiej.[1263], Adamczyk (2003)[1264]Adamczyk (2003) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu leśnego „Ostrężnik” na obszarze projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego (Wyżyna Częstochowska).[1264], Adamczyk (2007)[1268]Adamczyk (2007) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu Babsk w województwie łódzkim na tle przemian jego szaty roślinnej.[1268], Adamczyk (2011)[1272]Adamczyk (2011) Strukturalno-funkcjonalna charakterystyka zbiorowisk macromycetes w fitocenozach leśnych projektowanego Jurajskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. 154-166[1272], Adamczyk i in. (2008)[1281]Adamczyk i in. (2008) Macromycetes rezerwatu "Stara Buczyna w Rakowie" w województwie wielkopolskim. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. B., 57: 139-151[1281], Brzeg & Lisiewska (2020)[1331]Brzeg & Lisiewska (2020) Grzyby makroskopijne kampusu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Morasko w Poznaniu.[1331], Bujakiewicz (2004)[1339]Bujakiewicz (2004) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1339], Bujakiewicz (2018)[1344]Bujakiewicz (2018) Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego.[1344], Chachuła et al. (2021)[1375]Chachuła et al. (2021) Materiały do poznania różnorodności grzybów wielkoowocnikowych Ustronia w województwie Śląskim.[1375] (as: Lentinus brumalis), Chlebicki (2008)[1393]Chlebicki (2008) Grzyby nadrzewne Gorców.[1393], Fiedorowicz (2009)[1441]Fiedorowicz (2009) The participation of macromycetes in selected forest communities of the Masurian Landscape Park (NE Poland).[1441], Fiedorowicz (2020)[1444]Fiedorowicz (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. W: Szymczyk R. (red.). 35 lat Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Monografia Przyrodnicza. Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej, Kwidzyn: 64-80[1444], Flisińska (2004)[1452]Flisińska (2004) Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). T. 1 & 2.[1452], Friedrich (2001)[1454]Friedrich (2001) Macromycetes diversity of pine–tree plantings on a post-fire forest side in Notecka Forest (NW Poland).[1454], Friedrich (2010)[1460]Friedrich (2010) Mycological relationships in lowland acidophilous beech forest (Luzulo pilosae-Fagetum) in the Puszcza Wkrzańska forest (NW Poland).[1460], Friedrich (2020)[1466]Friedrich (2020) Grzyby wielkoowocnikowe Ogrodu Dendrologicznego w Przelewicach. Arboretum Przelewice, Wyd. Poligraf. [1466], Friedrich & Orzechowska (2002)[1468]Friedrich & Orzechowska (2002) Macromycetes w środowisku miejskim Szczecina.[1468], Gierczyk (2022)[3842]Gierczyk (2022) Grzyby wielkoowocnikowe dawnego użytku ekologicznego „Strumień Junikowski”.[3842], Gierczyk & Kujawa (2020)[1487]Gierczyk & Kujawa (2020) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Wielkopolski National Park (W Poland).[1487], Gierczyk et al. (2009)[1482]Gierczyk et al. (2009) Grzyby wielkoowocnikowe Polskich Bieszczadów. Część I.[1482], Gierczyk et al. (2018)[1501]Gierczyk et al. (2018) Contribution to the knowledge of mycobiota of the Western Sudety Mountains and Western Sudety Foothills (SW Poland). Part 1.[1501], Gierczyk et al. (2018)[1503]Gierczyk et al. (2018) Grzyby projektowanego Turnickiego Parku Narodowego i jego otuliny – wstępne wyniki badań.[1503], Gierczyk et al. (2019)[1495]Gierczyk et al. (2019) Macrofungi of the Bieszczady Mountains.[1495], Halama (2015)[1546]Halama (2015) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1546], Halama & Romański (2010)[1565]Halama & Romański (2010) Grzyby makroskopijne (macromycetes).[1565], Hoffeins et al. (2017)[1589]Hoffeins et al. (2017) Checklist of Macromycetes (Fungi) from the Wyskok village in Masurian Lakeland, NE Poland.[1589], Karasiński (2009)[1637]Karasiński (2009) Grzyby większe rezerwatu przyrody „Ochojec”.[1637], Karasiński (2016)[1641]Karasiński (2016) Grzyby afylloforoidalne Kaszubskiego Parku Krajobrazowego. Tom. 1. Charakterystyka Mykobioty.[1641], Karasiński & Wołkowycki (2015)[1648]Karasiński & Wołkowycki (2015) An annotated and illustrated catalogue of polypores (Agaricomycetes) of the Białowieża Forest (NE Poland).[1648], Karasiński et al. (2015)[1643]Karasiński et al. (2015) Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego.[1643], Komorowska (2000)[1668]Komorowska (2000) Materiały do poznania macromycetes Borów Tucholskich i przyległych terenów. W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 81-96[1668], Kozłowska et al. (2015)[1704]Kozłowska et al. (2015) Fungi of the Roztocze region (Poland and Ukraine). Part I. A checklist of larger Basidiomycota.[1704], Kozłowska et al. (2019)[1706]Kozłowska et al. (2019) An annotated catalogue of the fungal biota of the Roztocze Upland. Richness, diversity and distribution.[1706], Kudławiec (2016)[1740]Kudławiec (2016) Grzyby wielkoowocnikowe Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Środkowopomorskie – Nadleśnictwo Polanów.[1740], Kujawa (2009)[1752]Kujawa (2009) Macrofungi of wooded patches in the agricultural landscape. I. Species diversity.[1752], Kujawa et al. (2019)[1779]Kujawa et al. (2019) Grzyby Puszczy Knyszyńskiej.[1779], Kujawa et al. (2023)[3757]Kujawa et al. (2023) Wystawy grzybów w Białowieskim Parku Narodowym 1993-2023.[3757], Kwiatkowska (2017)[1821]Kwiatkowska (2017) Macromycetes parku w Małkocinie (NW Polska).[1821] (as: Lentinus brumalis), Lisiewska (2000)[1838]Lisiewska (2000) Udział bioekologicznych grup macromycetes w zbiorowiskach acidofilnych dąbrów na Płycie Krotoszyńskiej w południowej Wielkopolsce.[1838], Lisiewska (2004)[1839]Lisiewska (2004) Zmiany w składzie gatunkowym i ilościowości macromycetes Arboretum Kórnickiego po 25 latach.[1839], Lisiewska & Flisiewicz (2006)[1842]Lisiewska & Flisiewicz (2006) Zróżnicowanie mikocenologiczne zbiorowisk leśnych rezerwatu "Goździk siny w Grzybnie" (Centralna Wielkopolska).[1842], Lisiewska & Malinger (2001)[1846]Lisiewska & Malinger (2001) Macromycetes w różnych postaciach grądu środkowoeuropejskiego na terenie uroczyska Marcelin w Poznaniu.[1846], Lisiewska & Reszel (2000)[1848]Lisiewska & Reszel (2000) Macromycetes na tle zróżnicowania acidofilnych dąbrów środkowej części uroczyska Teresiny (nadleśnictwo Krotoszyn).[1848], Lisiewska & Strakulska (2002)[1849]Lisiewska & Strakulska (2002) Biodiversity of macrofungi of selected field afforestations in the Agroecological Landscape Park near Turew (central Wielkopolska).[1849], Ławrynowicz (2001)[1860]Ławrynowicz (2001) Macromycetes of oak forests in the Jurassic Landscape Park (Częstochowa Upland) - monitoring studies.[1860], Ławrynowicz & Stasińska (2000)[1871]Ławrynowicz & Stasińska (2000) Macromycetes of the Stellario-Carpinetum in the Iński Landscape Park (NW Poland) - monitoring studies.[1871], Ławrynowicz & Szkodzik (2002)[1872]Ławrynowicz & Szkodzik (2002) Różnorodność macromycetes Rezerwatu "Kręgi Kamienne" w Odrach w Borach Tucholskich.[1872], Ławrynowicz et al. (2002)[1863]Ławrynowicz et al. (2002) Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the "Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland).[1863], Ławrynowicz et al. (2009)[1874]Ławrynowicz et al. (2009) Grzyby projektowanego rezerwatu "Gąszczyk" na Wyżynie Częstochowskiej.[1874], Ławrynowicz i in. (2002a)[1864]Ławrynowicz i in. (2002a) Obserwacje mikologiczne w rezerwacie ? Dolina rzeki Brdy ? w Borach Tucholskich. W: Ławrynowicz M., Rózga B. (red.) Tucholski Park Krajobrazowy 1985-2000 stan poznania. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 384-405[1864], Łuszczyński (2000)[1883]Łuszczyński (2000) Grzyby wielkoowocnikowe.[1883], Łuszczyński (2000c)[1885]Łuszczyński (2000c) Udział macromycetes w wybranych zbiorowiskach leśnych rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi w Górach Świętokrzyskich. W: W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 53-72[1885], Łuszczyński (2001)[1886]Łuszczyński (2001) Grzyby Macromycetes rezerwatu torfowiskowego Białe Ługi.[1886], Łuszczyński (2007)[1896]Łuszczyński (2007) Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts.[1896], Łuszczyński (2008)[1898]Łuszczyński (2008) Basidiomycetes of the Góry Świętokrzyskie Mts. A checklist.[1898], Mleczko & Beszczyńska (2015)[1961]Mleczko & Beszczyńska (2015) Macroscopic fungi of pine forests in the Olkusz Ore-bearing Region.[1961] (as: P. cf. brumalis), Niemelä (2013)[2006]Niemelä (2013) Grzyby poliporoidalne Puszczy Białowieskiej. Klucz do oznaczania wraz z opisami gatunków.[2006], Pietras et al. (2016)[2079]Pietras et al. (2016) Grzyby wielkoowocnikowe.[2079], Piskorski (2017)[2103]Piskorski (2017) Grzyby podstawkowe związane z drewnem na terenie lasów ochronnych miasta Łodzi i gminy Nowosolna - badania wstępne.[2103] (as: Lentinus brumalis), Romański (2009)[2126]Romański (2009) Grzyby zimą?.[2126], Rutkowski et al. (2014)[2186]Rutkowski et al. (2014) Grzyby i śluzowce.[2186], Salamaga & Slusarczyk (2014)[2188]Salamaga & Slusarczyk (2014) Diversity of macromycetes in the Białaczów nature reserve (Central Poland).[2188], Szczepkowski & Piętka (2007-2008)[2355]Szczepkowski & Piętka (2007-2008) Results of inoculation of beech (Fagus sylvatica L.) and oak (Quercus sp.) stumps with Pleurotus ostreatus (Jacq.: Fr.) Kumm.[2355], Szkodzik (2005)[2371]Szkodzik (2005) Macromycetes in communities of Abies alba on its range border in Central Poland.[2371], Ślusarczyk (2007)[2387]Ślusarczyk (2007) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu torfowiskowego "Rybojady".[2387], Ślusarczyk (2012)[2389]Ślusarczyk (2012) Lasy robiniowe ostoją rzadkich i zagrożonych grzybów wielkoowocnikowych.[2389], Ślusarczyk (2019)[2393]Ślusarczyk (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Gryżyńskiego Parku Krajobrazowego.[2393], Wilga (2000)[2432]Wilga (2000) Makrogrzyby (Macromycetes) doliny Samborowo w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy).[2432], Wilga (2004)[2441]Wilga (2004) Grzyby wielkoowcnikowe (macromycetes) Doliny Zielonej (Lasy Oliwskie).[2441], Wilga & Wantoch-Rekowski (2019)[2488]Wilga & Wantoch-Rekowski (2019) Grzyby wielkoowocnikowe Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.[2488], Wojewoda (1977)[3781]Wojewoda (1977) Grzyby wielkoowocnikowe.[3781], Wojewoda (2002)[2506]Wojewoda (2002) Grzyby wielkoowocnikowe Arboretum Bolestraszyce.[2506], Wojewoda (2005)[2524]Wojewoda (2005) Grzyby Krzemionek Podgórskich.[2524], Wojewoda (2008)[2534]Wojewoda (2008) Grzyby wielkoowocnikowe Ojcowskiego Parku Narodowego.[2534], Wojewoda et al. (2004)[2537]Wojewoda et al. (2004) Grzyby wielkoowocnikowe rezerwatu "Bór na Czerwonem" w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej (Karpaty Zachodnie).[2537], Wojewoda et al. (2016)[2542]Wojewoda et al. (2016) Grzyby makroskopijne Gorców (Karpaty Zachodnie).[2542], Wołkowycki (2022)[2545]Wołkowycki (2022) Grzyby poliporoidalne Białegostoku.[2545], Zieliński et al. (2006)[2567]Zieliński et al. (2006) Wapiennik w Inwałdzie. Ścieżka przyrodnicza.[2567], Żurawlew (2014)[2580]Żurawlew (2014) Niezwykła przyroda powiatu pleszewskiego.[2580]

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji