Tx: 1999
grzyby.pl

Boletopsis grisea (Peck) Bondartsev & Singer

szaraczek sosnowy, szaraczek łuseczkowaty
Boletopsis subsquamosa (Fr.) Kotl. & Pouzar
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
we wpisie GRej ID177785
Owocnik z wyraźnie wykształconym trzonem i kapeluszem. Kapelusz bladoszary, oliwkowobrązowy, szarobrązowy do prawie czarnego; 50-120(150) mm średnicy, 5-10 mm grubości, płasko wypukły, z wiekiem do nieco wklęśniętego, w zarysie nieregularnie kolisty; powierzchnia matowa, gładka, z wiekiem promieniście spękana na włókna, w centrum na łuseczki; brzeg ostry, nieco podwinięty, pofalowany, poprzecznie żłobkowany; uciśnięte miejsca przebarwiają się czerwonobrązowo.

space

Trzon tej samej barwy co kapelusz lub jaśniejszy; centralny lub ekscentryczny, krótki, 30-50(70) × 10-30 mm, równogruby do maczugowatego, takze zwężający się ku podstawie; podstawa trzonu czasem z pomarańczową grzybnią.

space

zarodniki

Wysyp zarodników biały do jasnobrązowego. Zarodniki w zarysie prawie koliste, guzkowate, nieamyloidalne, 4-6 × 3.5-4 µm (nie wliczając brodawek).

występowanie

jest w czekliście [105]
Gatunek podlega ochronie ścisłej (poz. I.36 wg aktualnego rozporządzenia). Nie mają do niego zastosowania wyłączenia spod ochrony uzasadnione względami godpodarki rolnej, leśnej lub rybackiej (§7.1). Do ustawowej ochrony został włączony w 2004 roku.
we wpisie GRej ID177785
Bardzo rzadki. Owocniki jednoroczne, wyrastają od lata do jesieni, na gołej ziemi lub na ściółce, pojedynczo lub w grupach, na glebach suchych i ubogich, w lasach iglastych sosnowych i świerkowych, częściej w wyższych partiach gór. Prawdopodobnie mykoryzowy.
Czerwona Lista[125] — E–wymierający - krytycznie zagrożony

jadalne czy trujące? 🟡

W Polsce podlega ochronie gatunkowej. Nie jest trujący, lecz niesmaczny.
Owocniki oglądane od góry przypominają ciemne borowiki (Boletus).

space

wybrane okazy · selected collections

#5
05 10 06 - 11
/Słowacja, Strazowskie Vierchy, Pruzina/
#2
mirki2.051023-bf21462
leg. Mirosław Wantoch-Rekowski
/Tuszkowy-Śluza/
#4
mirki2.050924-bf21462
leg. Mirosław Wantoch-Rekowski
/Tuszkowy-Śluza/
#1
mirki2.041003-bf21462
leg. Mirosław Wantoch-Rekowski
/Tuszkowy-Śluza/
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
  • publikacje w bazie Projektu Bibliografii Grzybów Wielkoowocnikowych Polski (z adnotowanym wykazem taksonów):

    Grzesiak et al. (2020)[1530]Grzesiak et al. (2020) Contribution to knowledge of the mycobiota of “Bory Tucholskie” National Park (Northwestern Poland): macromycetes of Central European lichen Scots pine forests of the Cladonio-Pinetum Juraszek 1927 type.[1530], Kujawa (2005)[1750]Kujawa (2005) "Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych" - nowa forma gromadzenia danych mikologicznych pochodzących od amatorów. Podsumowanie roku 2005.[1750], Kujawa & Gierczyk (2012)[1773]Kujawa & Gierczyk (2012) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010.[1773], Kujawa & Gierczyk (2013)[1775]Kujawa & Gierczyk (2013) Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012.[1775], Ryvarden & Gilbertson (1993)[3165]Ryvarden & Gilbertson (1993) European Polypores 1.[3165], Ślusarczyk (2020)[2384]Ślusarczyk (2020) Szaraczek sosnowy Boletopsis grisea (Peck.) Bondartsev & Singer.[2384]

w rejestrze grzybów chronionych i zagrożonych GRej

zapisy w GRej wg stanu na 01.12.2024 06:46 1 znaleziska Boletopsis grisea (szaraczek sosnowy) na terenie Polski

ID na żółtym tle, to oznaczenie zweryfikowane przez kustosza GRej, pozostałe oczekują na weryfikację ze statusem przyjęty [tj. wpis poprawny pod względem formalnym].

Poniżej są pokazane fotografie załączone do wpisu GRej. Po kliknięciu na ID wpisu, w rekordzie GRej czasem mogą być pokazane fotografie z wątku bio-forum.pl związanego z tym wpisem; w tym wypadku bez 100% pewności, czy dotyczą one wpisu. Aby upewnić się które odnoszą się do wpisu, należy zajrzeć do wątku.

CB14 21462 115153 176824 291095 CB24 291097 CB44 117840 117844 EB69 177785

ID 21 462 oznaczenie: Boletopsis grisea; lokalizacja: Tuszkowy-Śluza E 17,43 N 54,04, CB14; data zbioru: 24 wrz 2005; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Młodnik sosnowy., W ziemi., Jeden owocnik; leg. Mirosław Wantoch-Rekowski, det. Anna Kujawa; eksykat: Tak, u kustosza bazy - 9/MWR/30.01.06; uwagi: fot.19920 fot.19921; W przeciwieństwie do sarniaka dachówkowatego jest on niezwykle rzadki. To jest jedyne stanowisko w którym go spotykam. W poprzednim sezonie były dwa owocniki. [notatka: tak] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa 2005. "Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych" - nowa forma gromadzenia danych mikologicznych pochodzących od amatorów. Podsumowanie roku 2005. Przegl. Przyr. 16 (3-4): 17-52;

ID 115 153 oznaczenie: Boletopsis grisea; lokalizacja: Tuszkowy-Kaszuby, CB14; data zbioru: 14 wrz 2008; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Bór sosnowy, W ziemi,mchu,na granicy starego boru i młodego lasu sosnowego, 3 owocniki pod jałowcem; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 1/MWR/5.11.10; uwagi: fot.202963 fot.202964 fot.202965Owocniki pojawiły się po dwuletniej przerwie :-! [notatka: tak] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(2): 3-59;

ID 117 840 oznaczenie: Boletopsis grisea; lokalizacja: Czernica k/Męcikała, CB44; data zbioru: 11 paź 2008; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: w zagajniku sosnowym na ziemi, na ziemi wśród igieł sosnowych, dwa osobniki; leg. det. Wojciech Mazurkiewicz; eksykat: U kustosza bazy; uwagi: zdjęcia:; fot.208713 fot.208714 [fotografie: tak];

ID 117 844 oznaczenie: Boletopsis grisea; lokalizacja: Żabno k/Chojnic, CB44; data zbioru: 11 paź 2008; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Na skraju zagajnika sosnowego przy starym sosnowym lesie, wśród igieł sosnowych na ziemi, około 10 owocników w różnych fazach rozwoju. Jeden z owocników wywrócony; leg. det. Wojciech Mazurkiewicz; eksykat: Tak, w Stacji ZBŚRiL PAN, 1/WM/8.02.12; uwagi: zdjęcia:; fot.208740 fot.208741 fot.208742 fot.208743 [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2013a. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VIII. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2012. Przegląd Przyrodniczy 24(4): 10-41;

ID 176 824 oznaczenie: Boletopsis grisea; • potwierdzenie ID115 153; lokalizacja: Tuszkowy-Lipusz, pow. kościerski, woj. pomorskie, CB14; data zbioru: 29 wrz 2010; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: las sosnowy, w ziemi, jeden owocnik; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: nie-chroniony; uwagi: fot.379988 [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(2): 3-59;

ID 177 785 oznaczenie: Boletopsis grisea; lokalizacja: 1km, W, Ruciane-Nida, w pobliżu linii kolejowej, pow. Piski, woj. Warmińsko-mazurskie, EB69; data zbioru: 15 paź 2010; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: sosna z niewielką domieszką brzozy, pas p.poż, na ziemi, w igliwiu, 11 owocników; leg. det. Mateusz Pańkowski; eksykat: nie; uwagi: fot.382882 fot.382883 fot.382884 fot.382885 fot.382886 [notatka: nie] [fotografie: tak]; publikacja: Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(2): 3-59;

ID 291 095 oznaczenie: Boletopsis grisea; • potwierdzenie ID176 824; lokalizacja: Lipusz-Tuszkowy, pow. kościerski, woj. pomorskie, CB14; data zbioru: 18 wrz 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Bór sosnowy, ziemia, dwa owocniki wyrwane przez grzybiarza; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak, w Stacji; uwagi: fot.878199 fot.878200 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ID 291 097 oznaczenie: Boletopsis grisea; lokalizacja: Kalisz Kaszubski, pow. kościerski, woj. pomorskie, CB24; data zbioru: 18 wrz 2016; sielisko, podłoże, sposób wzrostu: Bór sosnowy z domieszką buka, ziemia, cztery owocniki w rozproszeniu, jeden uszkodzony przez grzybiarza; leg. det. Mirosław Wantoch-Rekowski; eksykat: tak, w Stacji; uwagi: https://binged.it/2d1t7kD; fot.878204 fot.878205 [notatka: nie] [fotografie: tak];

ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji