Tx: 217
grzyby.pl

Boletus reticulatus Schaeff. [🔉 bō·l·tus *]

borowik usiatkowany
Boletus aestivalis (Paulet) Fr. [🔉 bō·l·tus *] · Boletus edulis f. reticulatus (Boud.) Vassilkov [🔉 bō·l·tus * for·ma *] · Boletus edulis var. reticulatus (Schaeff.) Bat. [🔉 bō·l·tus * wa·ri·e·tas *]
autorzy i statusy taksonu są widoczne na szerszym ekranie 🛈
Boletus reticulatus (borowik usiatkowany)
pokrój
Boletus reticulatus (borowik usiatkowany)
pod dębem bezszypułkowym (Quercus petraea)
Boletus reticulatus (borowik usiatkowany)
pokrój
Boletus reticulatus (borowik usiatkowany)
pokrój
Boletus reticulatus (borowik usiatkowany)
Boletus reticulatus (borowik usiatkowany)
Boletus reticulatus (borowik usiatkowany)
cechy diagnostyczne w kluczu:Boletus (borowik)kl 29

owocnik

nazwa prawdziwek, używana w języku potocznym odnosi się do kilku podobnych gatunków zbieranych przez grzybiarzy
Boletus reticulatus (borowik usiatkowany)
powierzchnia kapelusza; w zbliżeniu
Kapelusz średnicy (60) 80 - 300 (300) mm; jasny, bladobrązowy, szarobrązowy, ochrowobrązowy, orzechowobrązowy; kształt najpierw półkulisty, potem wypukły, u starych egzemplarzy poduszkowato rozpostarty; powierzchnia kapelusza matowa, delikatnie zamszowata; przy wilgotnej pogodzie może być nieco lepka, w czasie suszy spękana.

Pory początkowo białawe, potem żółte do oliwkowozielonych; dość drobne; uciśnięte nie przebarwiają się. Rurki takiej samej barwy, z wiekiem przy brzegu kapelusza czerwonawe; dość długie (10-35 mm); łatwo oddzielają się od kapelusza; przy trzonie zatokowato wycięte.

Trzon bladoszary do jasnobrązowego z jaśniejszą białą, brązowiejącą siateczką pokrywającą cały lub przynajmniej połowę trzonu; 100-250 x 20-70 mm; początkowo bulwiasty z wiekiem do cylindrycznego.

Miąższ młody biały i zwarty, u starszych egzemplarzy gąbczasty, ogólnie mniej zwarty niż u borowik szlachetny (Boletus edulis); pod skórką zabarwiony na brązowo (czerwonobrązowawo); niezmienny; zapach przyjemny; smak łagodny, przyjemny (orzechowy); zapach suszu charakterystyczny, intensywny, przyjemny.

Pileus (60) 80 - 200 (250) mm broad; light, palebrown, graybrown, ocherbrown, darkening in age; young hemispheric, then convex to broadly convex; surface finely tomentose, suedelike; dry to subviscid during wet weather.

Pores young whitish, small, in age yellow to green-yellow, dingy-olive-yellow. Tubes the same colour, in age at cap margin reddish; quite long, 10-35 mm; easily separable from contex; adnaxed.

Stipe pale gray to light brown; with distinct lighter then background white, becoming brown in age reticule, visible at least at the upper half of the stipe; thick, more or less clavate, 100-250 x 20-70 mm.

Flesh white, young firm, in age spongy; under cuticle reddish-brown; unchanging; smell pleasant, when dried intensive; taste mild, nutty.

zarodniki

Wysyp oliwkowobrązowy. Zarodniki wrzecionowate, gładkie, 13-20 x 3.5-6 µm.
Spore print dark olive-brown. Spores fusiform, smooth, 13-20 x 3.5-6 µm.

występowanie

Jest w czekliście. [105]
Niezbyt częsty. Owocniki wyrastają wcześnie, często już w maju lub na początku lata, pojedynczo lub w grupach w lasach liściastych, zwłaszcza pod dębami i bukami, w miejscach ciepłych, na glebach o odczynie zbliżonym do obojętnego.
Not so common. From May till fall, solitary or gregarious in hardwood forests under oak or hornbeam, on neutral soils.

jadalne czy trujące? 🟢! 🛒

dopuszczony do obrotu 🛒
Jadalny. Bardzo smaczny i wysoko ceniony z uwagi na silny przyjemny specyficzny aromat, zwłaszcza gdy jest w postaci suszu.
Edible and choice, very tasty because of his intensive pleasant aroma, especially when dried.

uwagi

Tylopilus felleus (goryczak żółciowy)
goryczak żółciowy (Tylopilus felleus) · pory dojrzałego goryczaka są cielistoróżowe
Tylopilus felleus (goryczak żółciowy)
Tylopilus felleus (goryczak żółciowy) · pokrój
Może być mylony z goryczakiem żółciowym (Tylopilus felleus), zwłaszcza z jego młodymi egzemplarzami o jeszcze białych porach, u dojrzałych egzemplarzy są one bladoróżowe. Miąższ goryczaka ma intensywnie gorzki smak (niektórzy ludzie, z osobliwością genetyczną) nie wyczuwają tej goryczy!; trzon goryczaka ma wyraźną ciemną siateczkę, skórka kapelusza jest wyraźnie matowa, zamszowata.

Cechą dobrze wyróżniającą borowika usiatkowanego jest wyraźnie zamszowata powierzchnia kapelusza, zwykle mniej lub bardziej spękana z wiekiem. U innych podobnych gatunków powierzchnia kapelusza jest gładka, śłuzowaciejąca, ± lepka. Siateczka na powierzchni trzonu jest dobrze wykształcona, zwykle sięgająca podstawy. Ta cecha ma jednak niewielką wartość diagnostyczną, ponieważ jest zmienna, zwłaszcza w czasie rozwoju owocnika.

Odnośnie innych gatunków z kręgu borowika szlachetnego (Boletus edulis) zobacz uwagi przy opisie tego gatunku.

At a first look could be mistaken with goryczak żółciowy (Tylopilus felleus), which when young got white pores, then becoming pinkish; flesh is very bitter; stipe with distinct dark reticule; pileus surface dull, suede-like.

The best diagnostic character is tomentose (velvety) pileus surface, more or less cracked in age. Other simillar species have pileus surface smooth, more or less viscid. Net on stipe surface is ussualy distinct, but this character is of low diagnostic value as very variable, especially during frutibody developement. See more comments on borowik szlachetny (Boletus edulis) page for discussion about other close species.

wybrane okazy · selected collections

#9
04 09 07 - 5
/okolice Milicza/
#3
04 08 13 - 4
/okolice Milicza/
#4
01 09 30 - 14
leg. Marek Snowarski
/Dolny Śląsk, Prusice-Żmigród/
#5
04 09 07 - 10
/okolice Milicza/
#5
ar.070720-1
leg. Artur Rysch

nomenklatura, etymologia ℹ️

poznanie znaczenia i pochodzenia nazwy ułatwia jej zapamiętanie
Boletus reticulatus Schaeff. [🔉 bō·l·tus *]Boletus aestivalis (Paulet) Fr. [🔉 bō·l·tus *] · Boletus edulis var. reticulatus (Schaeff.) Bat. [🔉 bō·l·tus * wa·ri·e·tas *] · Boletus edulis f. reticulatus (Boud.) Vassilkov [🔉 bō·l·tus * for·ma *](pl) borowik usiatkowany
bōltus, -i (lat., subst., m) — nazwa najsmaczniejszego grzyba u Rzymian; nie jest jasne o jaki gatunek chodziło, prawdopodobnie był to muchomor cesarski (Amanita caesarea)
literatura · references
specyfikacja literatury jest widoczna na szerszym ekranie 🛈
ta strona być może używa ciasteczek (cookies), korzystając z niej akceptujesz ich użycie — więcej informacji